Ο Περικλής Πανταζής, γνωστός και ως Périclès Pantazis (Αθήνα, 13 Μαρτίου 1849 – Βρυξέλλες, 25 Ιανουαρίου 1884), ήταν ένας από τους πρώτους Έλληνες ιμπρεσιονιστές ζωγράφους και ένας από τους πρωτοπόρους του είδους στο Βέλγιο, όπου πέρασε το μεγαλύτερο διάστημα της καλλιτεχνικής του δημιουργίας.
Γεννήθηκε το 1849 στην Αθήνα και καταγόταν από την Ήπειρο. Από το 1864 έως το 1871 σπούδασε ζωγραφική στο Σχολείο των Τεχνών (μετέπειτα Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών) με δάσκαλο τον Νικηφόρο Λύτρα. Για έναν χρόνο συνέχισε τις σπουδές του στην Ακαδημία Καλών Τεχνών του Μονάχου, αλλά κατόπιν έφυγε για το Παρίσι καθώς το συντηρητικό κλίμα που επικρατούσε στην ακαδημία δεν συμβάδιζε με τις προσωπικές του καλλιτεχνικές αναζητήσεις.
Στη γαλλική πρωτεύουσα μαθήτευσε κοντά στον Γκουστάβ Κουρμπέ (Gustave Courbet) και τον Αντουάν Σιντρέιγ (Antoine Chintreuil) ενώ γνώρισε τις σύγχρονες δημιουργίες του Ευγένιου Μπουντέν (Eugène Boudin), του Ολλανδού Γιόχαν Μπάρτχολντ Ζόνκιντ (Johan Barthold Jongkind) και των ιμπρεσιονιστών Μανέ, Ντεγκά και Πισαρό. Τελικά μετά από σύντομο χρονικό διάστημα εγκαταστάθηκε οριστικά στις Βρυξέλλες.
Αποτέλεσμα της διαμονής του στο Παρίσι ήταν η υιοθέτηση της θεματογραφίας του Courbet αλλά και της αλλαγής στον τρόπο χρήσης του χρώματος. Λέγεται πως εγκαταστάθηκε στην βελγική πρωτεύουσα με πρόσκληση του πλουσίου Έλληνα οινεμπόρου Ιωάννη Οικονόμου (Jean Économou), ο οποίος και παρήγγειλε πολλά έργα στον νέο ζωγράφο.
Στο Βέλγιο, ο Πανταζής έγινε μέλος του αντιακαδημαϊκού καλλιτεχνικού ομίλου «Circle de la pâte» (σε ελεύθερη μετάφραση «Κύκλος του χρώματος») και συνδέθηκε με τον ζωγράφο Γκιγιόμ Βόγκελς, τον γλύπτη Ωγκύστ Φιλιππέτ αλλά και τα πρωτοποριακά κινήματα εκείνης της εποχής.
Συμμετείχε σε πολλές εκθέσεις σε διάφορες πόλεις του Βελγίου ενώ το 1878 πραγματοποίησε στις Βρυξέλλες την παρθενική του ατομική έκθεση. Το ίδιο έτος έλαβε μέρος στην Διεθνή Έκθεση του Παρισιού ως μέλος της ελληνικής αντιπροσωπίας. Το 1880/81 ταξίδεψε στη Μασσαλία όπου ήταν εγκατεστημένος ο αδερφός του και στην Ελλάδα όπου έλαβε μέρος σε έκθεση που πραγματοποιήθηκε στην οικία Μελά (Αθήνα) για την ενίσχυση του Ερυθρού Σταυρού.
Ήταν ιδρυτικό μέλος διάφορων καλλιτεχνικών σχημάτων όπως ο Κύκλος της Χρυσαλίδας, ο Κύκλος υδατογράφων και χαρακτών και η Ομάδα των ΧΧ.
Απεβίωσε στις 25 Ιανουαρίου του 1884 στις Βρυξέλλες, συνέπεια της χρόνιας φυματίωσης που τον ταλαιπωρούσε. Ήταν παντρεμένος με την αδερφή του γλύπτη Ωγκύστ Φιλιππέτ, με την οποία είχε αποκτήσει έναν γιο.
Το έργο του
Ο Πανταζής ξεχωρίζει από τους υπόλοιπους Έλληνες ζωγράφους της εποχής του, μιας και είναι ο πρώτος που ξέφυγε από τον ακαδημαϊσμό της Σχολής του Μονάχου και που εντάχθηκε στο ανατρεπτικό για την εποχή του κίνημα του ιμπρεσιονισμού. Μαζί με τον Γκιγιόμ Βόγκελς θεωρείται ο θεμελιωτής του βελγικού ιμπρεσιονισμού.
Το έργο του χαρακτηρίζεται ως πολύμορφο. Ασχολήθηκε κυρίως με την τοπιογραφία (με τα βελγικά τοπία να αποτελούν σημαντική πηγή έμπνευσης), τις προσωπογραφίες και σε μικρότερο βαθμό με την νεκρή φύση και την ηθογραφία.
Έχει γραφτεί πως «αν δεν πέθαινε νέος και σε ξένη γη, η πρωτοποριακή του επίδραση στην νεοελληνική ζωγραφική θα μπορούσε να ήταν αποφασιστική» (Α. Σ. Ιωάννου, Η ελληνική ζωγραφική, 19ος αι., Εκδ. Οίκος Μέλισσα, Αθήνα 1972).