Με την εκδήλωση του στρατιωτικού πραξικοπήματος στην Γκαμπόν της Αφρικής, λιγότερο από ένα μήνα μετά το πραξικόπημα στον Νίγηρα, επιβεβαιώνεται η αποτυχία των δυτικών πολιτικών και στο επίκεντρό τους βρίσκονται οι πολιτικές της Γαλλίας, η οποία έχει ισχυρή παρουσία σε αυτές τις χώρες, γράφει η αραβική Al Quds al Arabi.
Ο Γάλλος αναλυτής Λιονέλ Λωρέντ λέει σε μια ανάλυση που δημοσιεύτηκε από το Bloomberg News ότι οι δυτικές πρωτεύουσες δεν έχουν δει τέτοια ξαφνικά γεγονότα, έπειτα από τις ελεγχόμενες από αυτές επαναστάσεις της Αραβικής Άνοιξης στις αρχές της δεύτερης δεκαετίας του τρέχοντος αιώνα, όπως συμβαίνει τώρα στην περιοχή της Δυτικής Αφρικανικής Ακτής.
Εκεί, όπου καθεστώτα που υποτίθεται ότι ήταν στα χέρια τους πέφτουν συνεχώς στα ισχυρά φιλόδοξων νεαρών αξιωματικών, που υποστηρίζονται από μια γενιά νέων ανθρώπων απογοητευμένων από την αποτυχία εκπλήρωσης των υποσχέσεων για δημοκρατία τις τελευταίες δεκαετίες. Αυτό φαίνεται σαν μια «επιδημία» όπως το περιέγραψε ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν.
Η σημασία της πτώσης του τελευταίου ντόμινο στην περιοχή, που εκπροσωπείται από τον έκπτωτο πρόεδρο της Γκαμπόν, Αλί Μπόνγκο, έγκειται στο γεγονός ότι η αστάθεια εξαπλώνεται εκτός της περιοχής Σαχέλ της Αφρικής.
Στην περιοχή Σαχέλ, η αποτυχία της μάχης που υποστηρίζεται από τη Γαλλία εναντίον τρομοκρατικών ομάδων που συνδέονται με το ISIS και την Αλ Κάιντα προκάλεσε τη δυσαρέσκεια του πληθυσμού και ενθάρρυνε την ανατροπή καθεστώτων σε χώρες όπως το Μάλι και ο Νίγηρας μέσω στρατιωτικών πραξικοπημάτων και άνοιξε την πόρτα στην αυξανόμενη επιρροή της ρωσικής ένοπλης ομάδας Βάγκνερ, η οποία παρέχει τις υπηρεσίες της σε πολλά καθεστώτα της περιοχής.
Ίσως η αποτυχία των δυτικών ή αφρικανικών περιφερειακών ομάδων, όπως η Οικονομική Κοινότητα των Δυτικοαφρικανικών Κρατών (ECOWAS), να ματαιώσουν στρατιωτικά πραξικοπήματα και να αποκαταστήσουν την πολιτική κυριαρχία στον Νίγηρα και το Μάλι, για παράδειγμα, είναι αυτό που ενθάρρυνε τον στρατό στη Γκαμπόν να ανατρέψει τον Πρόεδρο Αλί Μπόνγκο, η οικογένεια του οποίου κυβερνά τη χώρα για περισσότερα από 55 χρόνια, ο οποίος υπήρξε εταίρος στην εξυπηρέτηση των γαλλικών συμφερόντων στην περιοχή για πολλά χρόνια.
Το πραξικόπημα της Γκαμπόν είναι μια ντροπιαστική εξέλιξη για τη Γαλλία και τους Ευρωπαίους συμμάχους της, οι οποίοι πραγματοποίησαν συνάντηση την περασμένη Πέμπτη για να συζητήσουν τρόπους απάντησης στο πραξικόπημα της 30ης Ιουλίου στον Νίγηρα, συμπεριλαμβανομένης της πιθανότητας επιβολής κυρώσεων στο νέο στρατιωτικό καθεστώς, ενδέχεται να ακολουθήσουν και νέες εξελίξεις δυσάρεστες για τους Ευρωπαίους.
Ενώ η οικογένεια Μπόνγκο ζει μια υπερπολυτελή ζωή χάρη στον μεγάλο πετρελαϊκό πλούτο που διαθέτει η Γκαμπόν, περίπου το ένα τρίτο του πληθυσμού της χώρας ζει με λιγότερα από 7 δολάρια την ημέρα, σύμφωνα με στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας.
Ο Λιονέλ Λωρέντ λέει ότι ο άμεσος λόγος για το πραξικόπημα της Γκαμπόν δεν είναι η εξάπλωση τρομοκρατικών ομάδων ούτε η γαλλική στρατιωτική παρουσία στη χώρα, όπως συνέβη στο Μάλι και τον Νίγηρα, αλλά η ανακοίνωση ότι ο Πρόεδρος Μπόγκο κέρδισε μια τρίτη θητεία σε αμφισβητούμενες εκλογές.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι πολίτες στους δρόμους της Γκαμπόν γιόρτασαν το πραξικόπημα, μια πράξη που είναι αντιδημοκρατική, αλλά θεωρείται ως απαλλαγή από την τυραννική κυριαρχία.
Όπως συμβαίνει στην ιστορία της ίδιας της Γαλλίας, οι στρατηγοί εκμεταλλεύονται το πολιτικό και οικονομικό χάος για να καταλάβουν την εξουσία, σύμφωνα με τον Thierry Vercoulon, ερευνητή στο think tank IFRI, ο οποίος αποκαλεί την τρέχουσα στιγμή στην Αφρική «στιγμή του Βοναπάρτη».
Όσο για τον Ζοζέπ Μπορέλ, τον Ύπατο Εκπρόσωπο για την Εξωτερική Πολιτική στην Ευρωπαϊκή Ένωση, είπε, «Τα στρατιωτικά πραξικοπήματα δεν είναι η λύση, αλλά δεν μπορούμε να ξεχνάμε ότι η Γκαμπόν διεξήγαγε εκλογές πριν από το πραξικόπημα που ήταν γεμάτες παρατυπίες».
Όλα αυτά εξηγούν τη διφορούμενη αντίδραση στη Γκαμπόν μετά τον Νίγηρα. Το Παρίσι καταδίκασε το πραξικόπημα και η κυβέρνηση του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν κάλεσε το στρατιωτικό συμβούλιο που κατέλαβε την εξουσία για να διατηρήσει την πολιτική εξουσία. Την ίδια ώρα, όλοι περιμένουν το επόμενο ντόμινο που θα πέσει στην Αφρική.
Πολλοί Αφρικανοί ηγέτες θα κοιτάξουν γύρω τους με ανησυχία, φοβούμενοι την επανάληψη του σεναρίου του Νίγηρα και της Γκαμπόν.
Στο Καμερούν, ο 90χρονος Πρόεδρος Paul Biya, ο οποίος κυβερνά από το 1982, αποφάσισε να αλλάξει πολλά από την ηγεσία του στρατού. Η Σενεγάλη, ο πρόεδρος της οποίας ανακοίνωσε ότι δεν θα διεκδικήσει τρίτη θητεία, ετοιμάζεται να διεξαγάγει προεδρικές εκλογές το επόμενο έτος.
—