Η έκρηξη του Κρακατόα (Στενό Σούνδας, Ολλανδικές ανατολικές Ινδίες -Ινδονησία) το 1883 ξεκίνησε στις 26 Αυγούστου 1883, σχηματίζοντας μια τεράστια καλδέρα. Η έκρηξη ακούστηκε 4.830 χιλιόμετρα (3.000 μίλια) μακριά, προκάλεσε τουλάχιστον 36.000 θανάτους, απέβαλε 20 τόνους θείου στην ατμόσφαιρα, προκάλεσε ηφαιστειακό χειμώνα (με τις παγκόσμιες θερμοκρασίες να μειώνονται κατά 1,2 °C για 5 χρόνια) και ήταν η πιο δυνατή ηφαιστειακή έκρηξη στη νεότερη ιστορία του κόσμου.
Στις 27 Αυγούστου, τα δύο τρίτα του τότε νησιού Κρακατόα κατέρρευσαν, προκαλώντας τσουνάμι, που οι εκρήξεις αυτές προκάλεσαν στον ωκεανό. Τα κύματα ύψους 15 μέτρων έπεσαν πάνω στις γύρω ακτές. Τριακόσια χωριά καταστράφηκαν εντελώς και 36.417 άτομα σκοτώθηκαν.
Οι κρότοι των εκρήξεων ακούστηκαν σε απόσταση 5.000 χιλιομέτρων, έως την Αυστραλία. Ηφαιστειακή σποδός είχε εκτιναχθεί σε ύψος 30.000 μέτρων και ήταν τόσο πολλή, που ακόμα και το μεσημέρι μία περιοχή εκατοντάδων χιλιομέτρων γύρω από το νησί ήταν σκοτεινή σαν να ήταν νύχτα.
Πολλές μέρες μετά τις εκρήξεις, έπεφταν ηφαιστειακά αναβλήματα στα καταστρώματα των πλοίων που έπλεαν ανοιχτά του νησιού. Υπολογίζεται ότι ο όγκος των ηφαιστειακών αναβλημάτων ήταν 21 κυβικά χιλιόμετρα, κατατάσσοντας την έκρηξη ως ισχύος 6 στην κλίμακα VEI, με μέγιστο στην κλίμακα το 8.
Η πιο αδρή τέφρα κατακάθισε γρήγορα, αλλά η πιο λεπτή ταξίδεψε με τα σύννεφα γύρω στη Γη και έκανε για αρκετό καιρό τις δύσεις του Ήλιου πιο κόκκινες από τις συνηθισμένες, ώσπου κατακάθισε και αυτή. Η διασπορά της στην ατμόσφαιρα προκάλεσε έναν σοβαρό ηφαιστειακό χειμώνα, με τις παγκόσμιες θερμοκρασίες να μειώνονται κατά 1,2 °C για 5 χρόνια, πυροδοτώντας στο διάστημα αυτό ασυνήθιστα ακραία καιρικά φαινόμενα σε όλη τη Γη.
Στη θέση του Κρακατόα δημιουργήθηκε ένα νέο νησί, το Ανακρακατόα, που σημαίνει παιδί του Κρακατόα. Το νησί αναδύθηκε το 1930 από τα νερά στη θέση του Κρακατόα. Το νησί είναι ενεργό και σε κατάσταση έκρηξης, αυξάνοντας το ύψος του περίπου 7 μέτρα κάθε χρόνο.
[wikipedia.org]