Σε μία ασύλληπτη πρόκληση εις βάρος της Ρωσίας, προέβη η Τουρκία. Μία πρόκληση η οποία μπορεί να έχει απρόβλεπτες συνέπειες στις υποκριτικά ήρεμες μέχρι στιγμής σχέσεις των δύο χωρών. Μία ηρεμία η οποία φυσικά βασίζεται στο αμοιβαίο συμφέρον, καθώς η Ρωσία δεν θέλει να ανοίξει μέτωπο και στα νότια σύνορα της, ενώ η Τουρκία εισπράττει δισεκατομμύρια από την επιτηδευμένη ουδετερότητα της στον πόλεμο της Ουκρανίας.
Στις 5 Αυγούστου η Τουρκία φιλοξένησε την εναρκτήρια διάσκεψη για την «ανεξάρτητη Κιρκασία», με τη διευκόλυνση της συγκεκριμένης εκδήλωσης από την τοπική κυβέρνηση της συνοικίας Üsküdar της Κωνσταντινούπολης, η οποία ελέγχεται από το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP).
Αυτό το συνέδριο, που διοργανώθηκε από το Συμβούλιο της Ενωμένης Κιρκασίας (CUC), γνωστό ως Birleşik Çerkesya Konseyi στα τουρκικά, σηματοδοτεί ένα σημαντικό ορόσημο. Η οργάνωση που ιδρύθηκε τον Ιανουάριο του 2023 χρησιμεύει ως μια οργάνωση-ομπρέλα που περιλαμβάνει πολυάριθμες ομάδες και ακτιβιστές, που προέρχονται κυρίως από την Κιρκασική διασπορά που βρίσκεται στην Τουρκία και σε διάφορα άλλα έθνη.
Η έλλειψη αντιρρήσεων από το Γραφείο του Κυβερνήτη της Κωνσταντινούπολης και το επακόλουθο πράσινο φως για τη διάσκεψη σηματοδοτεί μια σιωπηρή έγκριση από την κυβέρνηση του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Αυτή η υπολογισμένη κίνηση είναι έτοιμη να αναστατώσει τη Ρωσία, μια χώρα με την οποία η Τουρκία, σύμμαχος του ΝΑΤΟ, εργάζεται για να διατηρήσει μια ισορροπημένη σχέση – ιδιαίτερα υπό το φως της συνεχιζόμενης ρωσο-ουκρανικής σύγκρουσης που ξέσπασε πέρυσι.
Το συνέδριο έλαβε χώρα στο Κέντρο Νεότητας Üsküdar (Gençlik Merkezi στα τουρκικά), ένας χώρος που παρέχεται από τον δήμο του AKP. Μερικοί ομιλητές συμμετείχαν επίσης στο συνέδριο από το εξωτερικό για να εκφωνήσουν ομιλίες που υποστηρίζουν μια ανεξάρτητη Κιρκασία σε βάρος της ρωσικής κυριαρχίας.
Ενώ η απόφαση της Τουρκίας να επιτρέψει τη διάσκεψη καθοδηγείται από ευρύτερα στρατηγικά ζητήματα, συμπεριλαμβανομένης της επιθυμίας να υπονομεύσει τη δύναμη της Ρωσίας και να επεκτείνει την επιρροή στον Καύκασο και την Κεντρική Ασία, είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι η επιλογή της κυβέρνησης Ερντογάν επηρεάστηκε επίσης από εσωτερικούς πολιτικούς παράγοντες εν αναμονή τοπικές εκλογές του χρόνου. Το κυβερνών AKP στοχεύει να καλύψει την πολιτική του βάση και αυτή η κίνηση ευθυγραμμίζεται με αυτόν τον στόχο.
Συγκεκριμένα, το ΑΚΡ χαίρει δημοτικότητας σε ένα σημαντικό μέρος του πληθυσμού των Κιρκάσιων στην Τουρκία, ιδιαίτερα σε περιοχές όπως η Σακαρία, το Ντούζτσε και το Καϊσέρι, όπου κατοικούν σημαντικές κοινότητες Κιρκάσιων. Ωστόσο, αξίζει να αναφέρουμε ότι ένα μικρότερο υποσύνολο Κιρκάσιων που ευθυγραμμίζονται με τις αριστερές ιδεολογίες τείνει να υποστηρίζει το κεντροαριστερό Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) στις εκλογές. Αυτός ο περίπλοκος συνδυασμός πολιτικών πεποιθήσεων προσθέτει ένα στρώμα πολυπλοκότητας στον στρατηγικό λογισμό της κυβέρνησης και στην επιθυμία της να εξασφαλίσει ένα ευνοϊκό αποτέλεσμα στις επερχόμενες εκλογές.
Επικεφαλής του κινήματος ανεξαρτησίας είναι ο Kenan Kaplan, ένας 65χρονος πρώην δάσκαλος σε δημόσιο σχολείο και τέταρτης γενιάς Κιρκάσιος. Ο Κάπλαν είχε διατελέσει πρόεδρος του Πλουραλιστικού Κόμματος Δημοκρατίας (Çoğulcu Demokrasi Partisi, ÇDP), μιας Κιρκασικής πολιτικής οντότητας που ιδρύθηκε το 2014 με πρωταρχικό στόχο να υποστηρίξει την αναγνώριση και την προώθηση της Κιρκασικής εθνικής ταυτότητας.
Το CUC, υπό την ηγεσία του Kaplan, διατυπώνει τη βαθιά του φιλοδοξία στον ιδρυτικό του χάρτη, ο οποίος είναι προσβάσιμος στον ιστότοπό του. Η οργάνωση δηλώνει κατηγορηματικά ότι «ο απώτερος στόχος αυτής της οργάνωσης είναι να δημιουργήσει μια Ανεξάρτητη Κιρκασία στα ιστορικά κιρκασικά εδάφη», μια στάση που περιλαμβάνει κυρίως περιοχές που αποτελούν επί του παρόντος μέρος της ρωσικής επικράτειας.
«Αυτή η οργάνωση … θα εργαστεί προς τον στόχο της δημιουργίας μιας ανεξάρτητης κρατικής δομής στην πατρίδα της Κιρκάσιας, η οποία έχει αναγκαστεί να ζει σε διαφορετικές αυτόνομες δημοκρατίες υπό την κυριαρχία της Ρωσικής Ομοσπονδίας», σημειώνει περαιτέρω ο χάρτης.
Πληροφορίες από τον Abdullah Bozkurt / Nordic Monitor