«Νομίζω ότι οι άνθρωποι θα λογίζονται περισσότερο ως στατιστικά στοιχεία και όχι σαν πραγματικές ανθρώπινες υπάρξεις».
«Ένας παράφρονας θα χρησιμοποιήσει την ατομική βόμβα και θα οδηγήσει τον κόσμο στη λήθη».
«Θα είναι βαρετά, ο κόσμος θα ζει σε μικρά διαμερίσματα. Όλα θα είναι το ίδιο, τίποτε δεν θα διαφέρει».
Αυτές είναι μερικές σκέψεις Βρετανών μαθητών όταν ρωτήθηκαν το 1966, πώς φαντάζονταν τον κόσμο το 2000.
Το βίντεο προβλήθηκε για πρώτη φορά στις 28 Δεκεμβρίου 1966, σε τηλεοπτικό πρόγραμμα του BBC. Όλοι οι μαθητές φοιτούσαν σε βρετανικά σχολεία και οι ηλικίες κυμαίνονταν από 10 έως 13 χρόνων. Με ελάχιστες εξαιρέσεις, όλα τα παιδιά ήταν φοβισμένα για έναν πυρηνικό αφανισμό της ανθρωπότητας.
Οι πιο «αισιόδοξοι» μαθητές απέκλειαν μια πυρηνική καταστροφή. Ωστόσο, η ανθρωπότητα θα ήταν καταδικασμένη. Από την κλιματική αλλαγή, από τον υπερπληθυσμό, το πάθος για την κατανάλωση και την επικράτηση της τεχνολογίας που θα προσφέρει «αυτοματοποιημένη» εργασία, οδηγώντας στην ανεργία μεγάλο μέρος του ανθρώπινου πληθυσμού.
.
.
«Πυρηνική καταστροφή»
Το πρώτο πιτσιρίκι που εμφανίζεται στο βίντεο μιλάει για διαστημόπλοια και ρομπότ, κάτι συνηθισμένο για έφηβα αγόρια την εποχή εκείνη. Γρήγορα όμως ο λόγος του γίνεται πεσιμιστικός.«Ίσως να έχει συμβεί κάποιο πυρηνικό ατύχημα και να επιστρέψουμε στην εποχή των σπηλαίων, κυνηγώντας για να φάμε».
Ένα άλλο αγόρι εξηγεί πως στον πλανήτη θα δημιουργηθεί ένας τεράστιος κρατήρας και ο κόσμος απλά «θα λιώσει» αν συμβεί μια τεράστια έκρηξη ατομικής βόμβας.
«Ένας παράφρονας θα χρησιμοποιήσει την ατομική βόμβα και θα οδηγήσει τον κόσμο στη λήθη», λέει με στόμφο ένας ακόμη μαθητής. «Και δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα για να το σταματήσουμε», προσθέτει μια ανήσυχη μαθήτρια.
Ίσως, βέβαια, η ανησυχία τους για μια πυρηνική καταστροφή να ήταν δικαιολογημένη. Το 1966, εν μέσω Ψυχρού Πολέμου, η Αμερική και η Ρωσία ήταν πολύ κοντά σε μία πυρηνική σύρραξη. Η κρίση των πυραύλων της Κούβας είχε συμβεί μόλις πριν από τέσσερα χρόνια.
Παράλληλα, πολλά από τα παιδιά είχαν συγγενείς που είχαν πολεμήσει και στον Πρώτο και στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι μνήμες από την Χιροσίμα και το Ναγκασάκι δεν ήταν πολύ μακρινές.
«Οι άνθρωποι θα ζουν σε γυάλινους θόλους στη Σαχάρα»
Μία άλλη κοπέλα, εξηγεί πως θα ξεσπάσει κάποιος πόλεμος ή μια πυρηνική καταστροφή εξαιτίας του υπερπληθυσμού. Η ραδιενέργεια θα καταστήσει τον πλανήτη ακατοίκητο. Ο υπερπληθυσμός ήταν και μια ανησυχία για πολλούς ακόμη μαθητές. Ένας ευαισθητοποιημένος έφηβος είπε πως θα ήθελε να γίνει βιολόγος για να βρει λύση στο πρόβλημα του υπερπληθυσμού.
Μία γλυκιά μαθήτρια χαρακτήριζε τη ζωή στο 2000 «βαρετή». Οι άνθρωποι θα ζουν στριμωγμένοι ο ένας δίπλα στον άλλο και αυτό «δεν θα ήταν καθόλου διασκεδαστικό». Προέβλεψε και την υπερκατανάλωση, αναφέροντας ότι οι άνθρωποι κάποια στιγμή θα χρειαστεί να περιορίσουν αυτά που αγοράζουν» γιατί θα τα στριμώξουν όλα στο σπίτι τους και στο τέλος δεν θα απομείνει χώρος για αυτούς».
Εξαιτίας του υπερπληθυσμού οι άνθρωποι θα κατοικούν και κάτω από τη θάλασσα δήλωσε ένα κορίτσι. «Θα ζουν σε γυάλινους θόλους στη Σαχάρα ή στο βυθό της θάλασσας», είπε.
Η πολυκατοικία θα αντικαταστήσει τη μονοκατοικία και οι άνθρωποι δεν θα ζουν όπως το 1966. Τα σπίτια θα είναι πολύ πιο μικρά, ίδια και χτισμένα πάνω στο άλλο, μάντεψαν αρκετοί μαθητές στο βίντεο.
«Ακόμη και οι αγελάδες και τα ζωντανά θα μένουν σε ένα κτήριο. Η καλλιέργεια θα είναι αδύνατη» λέει ένα έφηβο αγόρι μπροστά στην κάμερα. Ένας άλλος μαθητής πιστεύει ότι το 2000 θα υπάρχουν μεμονωμένοι χώροι μόνο για αναπαραγωγή. Και πως θα υπάρχουν τεράστια κτιριακά μπλοκ που θα είναι πολύ αντιαισθητικά.
Κλιματική αλλαγή
Τα παιδιά περιέγραψαν την εξέλιξη του περιβάλλοντος με αποθαρρυντικά λόγια. Ένα αγόρι δήλωσε πως οι δορυφόροι θα επηρεάσουν τον καιρό με αποτέλεσμα να ανέβει η στάθμη της θάλασσας και να αφανίσει το Ηνωμένο Βασίλειο.
«Ίσως όχι τα Χάιλαντς της Σκωτίας, για έχουν μεγάλο υψόμετρο», δήλωσε. Αντίθετη άποψη είχε μια κοπέλα. Θεώρησε πιο πιθανό να σβήσει ο Ήλιος και η Γη να περάσει μια μεγάλη «Εποχή των Παγετώνων».
«Αυτοματοποιημένη εργασία»
Το πιο βαθυστόχαστο σχόλιο έκανε ίσως ένας από τους μικρότερους μαθητές που συμμετείχαν στο βίντεο. «Νομίζω ότι οι άνθρωποι θα λογίζονται περισσότερο ως στατιστικά στοιχεία και όχι σαν πραγματικές ανθρώπινες υπάρξεις». Πίστευε πως το 2000 θα ήταν πιθανός ο ευτελισμός της ανθρώπινης ύπαρξης σε μια παγκοσμιοποιημένη κοινωνία που θα στηριζόταν στα νούμερα και τη μαζική παραγωγή.
«Θα υπάρχουν παντού μηχανές και θα τα κάνουν όλα για σένα. Έτσι θα βαρεθείς», λέει ένα κορίτσι με μελαγχολικό βλέμμα.
Βαρετό προέβλεπε το 2000 ακόμη ένα κορίτσι. «Οι άνθρωποι θα είναι ίδιοι, όλα θα είναι ίδια. Δεν νομίζω ότι αυτό θα είναι πολύ καλό», τονίζει στο βίντεο του BBC.
«Υπολογιστές και αυτοματισμός. Όλα θα γίνονται τόσο γρήγορα και οι άνθρωποι δεν θα έχουν δουλειές. Και όσοι θα δουλεύουν, θα πρέπει να έχουν υψηλό IQ», είπε ένα κορίτσι μαντεύοντας την εξειδίκευση στην αγορά εργασίας.
«Φτωχοί και πλούσιοι»
Μόλις δύο μαθήτριες από την ομάδα των 15 μαθητών ήταν αισιόδοξες για το μέλλον. Υποστήριξαν ότι δεν θα υπάρχει κοινωνικός και ταξικός διαχωρισμός. «Οι μαύροι θα μπορούν να έχουν πρόσβαση σε μαγαζιά των λευκών και ανάμεσα σε πλούσιους και φτωχούς θα υπάρχει σεβασμός. Οι πλούσιοι δεν θα τους υποτιμούν».
Μια άλλη μαθήτρια μίλησε με θετικό τρόπο για την εξέλιξη της ιατρικής. «Θα έχουν ανακαλυφθεί θεραπείες και έτσι δεν θα υπάρχουν πολλοί άρρωστοι».
Ο τελευταίος μαθητής που εμφανίζεται στο βίντεο, δεν νιώθει καθόλου άνετα με τη σκέψη ότι θα ζήσει στο 2000. «Φαίνεται να ζούμε ήδη σε μια τραγική κατάσταση, πόσο μάλλον σε 50 χρόνια από τώρα».
Οι μικροί μαθητές τώρα θα φτάνουν τα 65 τους χρόνια. Πλέον και μόνοι τους θα διαπιστώνουν αν «έπεσαν μέσα» ή όχι για τον κόσμο του 21ου αιώνα.