Οι πιπεριές είναι καυτερές και η μέντα κρύα. Τουλάχιστον αυτές οι αισθήσεις ενεργοποιούνται όταν τις τρώμε. Στην πραγματικότητα, όμως, παράγουν θερμότητα ή δροσιά;
Οι πιπεριές περιέχουν καψαϊκίνη η οποία διεγείρει το κυκλοφορικό σύστημα και βοηθά στην αύξηση της εσωτερικής θερμοκρασίας. Στην ουσία η ίδια η καψαϊκίνη δεν καίει, αλλά αυξάνοντας τη ροή του αίματος, ενεργοποιεί τον οργανισμό, ενώ παράλληλα δρα στο νευρικό σύστημα και στον εγκέφαλο με τέτοιο τρόπο που νομίζουμε ότι καιγόμαστε.
Από την άλλη, με την μέντα έχουμε αντίθετο αποτέλεσμα σαν αίσθηση, αφού θεωρούμε ότι έχουμε… παγάκια στο σώμα μας. Η μενθόλη που περιέχει η μέντα είναι η ουσία που δίνει την αίσθηση «δροσιάς» χαρακτηριστικό της μέντας. Δρα διεγείροντας τους υποδοχείς της επιδερμίδας που αντιδρούν στο ψύχος, προκαλώντας έτσι αίσθηση κρύου (επειδή εξατμιζόμενη υποβιβάζει τη θερμοκρασία του δέρματος, δηλαδή ασκεί φυσική δράση στις αισθητήριες απολήξεις των νεύρων). Στην ουσία δεν δροσιζόμαστε, αλλά νομίζουμε ότι δροσιζόμαστε.
Και στις δύο περιπτώσεις δηλαδή, έστω και αν έχουμε αντίθετα αποτελέσματα, οι δύο ουσίες ενεργοποιούν αισθητήρες του εγκεφάλου και τον ξεγελούν. Και τα δύο αυτά συστατικά, ωστόσο, χρησιμοποιούνται στην παγκόσμια βιομηχανία, τόσο σε φαρμακευτικά και θεραπευτικά σκευάσματα, όσο και σε τρόφιμα.
Μερικά ενδιαφέροντα στοιχεία για τις πιπεριές:
– Οι πιπεριές είναι στην ουσία φρούτα και όχι λαχανικά. (Όπως και οι ντομάτες, τα αγγούρια και τα κολοκυθάκια)
– Η καψαϊκίνη είναι αδιάλυτη στο νερό, αλλά διαλυτή στα λίπη γενικότερα, γι’ αυτό το λόγο άλλωστε δεν βοηθάει να πίνουμε νερό μετά την κατανάλωση καυτερών πιπεριών. Αν και το κρύο νερό μπορεί προσωρινά να προσφέρει μια ανακούφιση, εντούτοις δεν προσφέρει ουσιαστική λύση.
– Μπορείτε όμως να καταναλώσετε γαλακτοκομικά προϊόντα, καθώς αυτά περιέχουν μια πρωτεΐνη που λέγεται καζεΐνη. Η καζεΐνη δεσμεύει την καψαϊκίνη και έτσι αισθανόμαστε λιγότερο την δράση της.
– Και μπορεί το σκέτο κρύο νερό να μην σας βοηθάει ιδιαίτερα, όμως αν του βάλετε λίγη ζάχαρη τότε θα έχετε παρόμοια αποτελέσματα με αυτά των γαλακτοκομικών προϊόντων.
– Η καψαϊκίνη είναι μια ουσία που χρησιμοποιείται και στην ιατρική, καθώς βοηθάει εξαιρετικά σε παθήσεις που αφορούν τις αρθρώσεις και όχι μόνο. Πολλά έμπλαστρα επίσης έχουν ως κύριο συστατικό την καψαϊκίνη.
– Αναρωτηθήκατε ποτέ πώς θα ήταν αν σας τσιμπούσε μια ταραντούλα; Λοιπόν θα είναι σαν να έχετε εκτεθεί σε μεγάλη ποσότητα καψαϊκίνης, διότι το δηλητήριο της ταραντούλας ενεργοποιεί τα ίδια αισθητήρια νεύρα με την καψαϊκίνη.
Μερικά ενδιαφέροντα στοιχεία για τη μέντα:
– Η μενθόλη μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε στερεή μορφή ως «παγάκι» στην περίπτωση που βρίσκεστε στην εξοχή και ο καταψύκτης δεν είναι κοντά σας. Ο εγκέφαλός σας θα λάβει ακριβώς το ίδιο μήνυμα. Κάτι κρύο έχει περάσει στον οισοφάγο σας.
– Η μενθόλη είναι στερεή σε θερμοκρασία δωματίου, όμως μόλις η θερμοκρασία ανέβει έστω και λίγο, τότε παίρνει υγρή μορφή.
– Φύλλα μέντας, καθώς και αιθέριο έλαιο με υψηλά ποσοστά μενθόλης μπορούν να έχουν εντομοαπωθητική δράση. Έχει δειχθεί δε ότι το αιθέρια έλαιο μέντας μπορεί να σκοτώσει τα κουνούπια.
– Η μενθόλη βοηθάει πολύ τον ερεθισμένο λαιμό και γενικότερα μικρούς ερεθισμούς στο στόμα και στον οισοφάγο.
– Ένα ακόμα καλό που προσφέρει η μενθόλη είναι μείωση των μυικών πόνων και γι’ αυτό χρησιμοποιείται σε πολλά φαρμακευτικά σκευάσματα για τέτοιου είδους πόνους.
– Η μενθόλη απομονώθηκε από τη μέντα εδώ και 2000 χρόνια από τους Ιάπωνες. Εμείς στη δύση τα καταφέραμε όμως μόλις το 1770μ.Χ.
– Βοηθάει αρκετά σε εγκαύματα από έκθεση στον ήλιο. Μαζί με την αλόη είναι ιδιαίτερα ανακουφιστική.
– Τα τελευταία χρόνια αρκετές καπνοβιομηχανίες έχουν προσθέσει μενθόλη στα τσιγάρα τους. Αναρωτιέστε γιατί; Δεν είναι απλώς η ωραία μυρωδιά, αλλά το γεγονός ότι η μενθόλη ανακουφίζει τον ερεθισμένο λαιμό. Οπότε με αυτό τον τρόπο αγνοούνται ακόμα περισσότερο οι προειδοποιήσεις στα πακέτα.