Ο Ταγίπ Ερντογάν «λύγισε», τελικά, και έδωσε το «ok» για να ενταχθεί η Σουηδία στο ΝΑΤΟ, λίγες μόνο ώρες πρoτού ξεκινήσει η κρίσιμη Σύνοδος Κορυφής της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας στο Βίλνιους της Λιθουανίας.
Την… χαρμόσυνη αυτή είδηση έδωσε με ανάρτησή του ο Γενικός Γραμματέας της Συμμαχίας Γενς Στόλτενμπεργκ, κάνοντας λόγο για ένα «ιστορικό βήμα» προς την περαιτέρω ενδυνάμωση του ΝΑΤΟ. «Είμαι στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσω ότι (…) ο πρόεδρος Ερντογάν συμφώνησε να διαβιβάσει το πρωτόκολλο προσχώρησης της Σουηδίας στην εθνοσυνέλευση το συντομότερο δυνατόν και να συνεργαστεί στενά με τη συνέλευση για να εξασφαλιστεί η επικύρωση», δήλωσε συγκεκριμένα ο Στόλτενμπεργκ.
Η ολοκλήρωση της ενταξιακής διαδικασίας θα είναι ένα «ιστορικό βήμα», πρόσθεσε ο ίδιος, ενώ διευκρίνισε ότι, αν και δεν μπορεί να δώσει λεπτομέρειες για το χρονοδιάγραμμα που θα ακολουθήσει η τουρκική πλευρά, επέμεινε ότι πρόκειται για μια «σαφή δέσμευση» και ότι ο Ερντογάν είπε ότι αυτό θα συμβεί «το συντομότερο δυνατόν».
Όσον αφορά στην Ουγγαρία, που επίσης αρνούνταν να επικυρώσει την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, ο ΓΓ υπενθύμισε ότι η κυβέρνηση του Βίκτορ Όρμπανέχει ξεκαθαρίσει πως δεν θα είναι η τελευταία χώρα που θα εγκρίνει το πρωτόκολλο.
Η επίσημη ανακοίνωση της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ αναφέρει τα εξής:
«Στις 10 Ιουλίου 2023, ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο Πρωθυπουργός της Σουηδίας Ulf Kristersson και ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Jens Stoltenberg συναντήθηκαν στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους. Από την τελευταία Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, η Σουηδία και η Τουρκία συνεργάστηκαν στενά για την αντιμετώπιση των θεμιτών ανησυχιών της Τουρκίας για την ασφάλεια. Στο πλαίσιο αυτής της διαδικασίας, η Σουηδία τροποποίησε το σύνταγμά της, άλλαξε τους νόμους της, επέκτεινε σημαντικά τη συνεργασία της για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας κατά του PKK και επανέλαβε τις εξαγωγές όπλων στην Τουρκική Δημοκρατία, όλα τα βήματα που προβλέπονται στο τριμερές μνημόνιο που συμφωνήθηκε το 2022. Η Σουηδία και η Τουρκική Δημοκρατία συμφωνούν σήμερα να συνεχίσουν τη συνεργασία τους τόσο στο πλαίσιο του Τριμερούς Μόνιμου Κοινού Μηχανισμού που συστάθηκε στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη το 2022, όσο και στο πλαίσιο ενός νέου διμερούς Συμφώνου Ασφάλειας που θα συνεδριάζει ετησίως σε υπουργικό επίπεδο και θα δημιουργεί ομάδες εργασίας κατά περίπτωση.
Στην πρώτη συνεδρίαση αυτού του Συμφώνου Ασφαλείας, η Σουηδία θα παρουσιάσει έναν οδικό χάρτη ως βάση για τη συνέχιση του αγώνα της κατά της τρομοκρατίας σε όλες τις μορφές και εκδηλώσεις της προς την πλήρη εφαρμογή όλων των στοιχείων του Τριμερούς Μνημονίου, συμπεριλαμβανομένου του άρθρου 4. Η Σουηδία επαναλαμβάνει ότι δεν θα παράσχει στήριξη στο YPG/PYD και στην οργάνωση που περιγράφεται ως FETÖ στην Τουρκία. Τόσο η Σουηδία όσο και η Τουρκική Δημοκρατία συμφώνησαν ότι η αντιτρομοκρατική συνεργασία είναι μια μακροπρόθεσμη προσπάθεια, η οποία θα συνεχιστεί και μετά την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Ο Γενικός Γραμματέας Stoltenberg επιβεβαίωσε επίσης εκ νέου ότι το ΝΑΤΟ καταδικάζει κατηγορηματικά την τρομοκρατία σε όλες τις μορφές και εκδηλώσεις της. Το ΝΑΤΟ θα εντείνει σημαντικά το έργο του σε αυτόν τον τομέα, μεταξύ άλλων με τη θέσπιση, για πρώτη φορά στο ΝΑΤΟ, από τον Γενικό Γραμματέα της θέσης του Ειδικού Συντονιστή για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας.
Δεσμευόμαστε στην αρχή ότι δεν πρέπει να υπάρχουν περιορισμοί, εμπόδια ή κυρώσεις στο αμυντικό εμπόριο και τις επενδύσεις μεταξύ των Συμμάχων. Θα εργαστούμε προς την κατεύθυνση της εξάλειψης τέτοιων εμποδίων. Η Σουηδία και η Τουρκική Δημοκρατία συμφώνησαν επίσης να εντείνουν την οικονομική συνεργασία, μέσω της Μικτής Οικονομικής και Εμπορικής Επιτροπής Τουρκίας-Σουηδίας (JETCO). Τόσο η Τουρκία όσο και η Σουηδία θα επιδιώξουν να μεγιστοποιήσουν τις ευκαιρίες για την αύξηση του διμερούς εμπορίου και των επενδύσεων.
Η Σουηδία θα υποστηρίξει ενεργά τις προσπάθειες για την αναζωογόνηση της διαδικασίας ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του εκσυγχρονισμού της τελωνειακής ένωσης ΕΕ-Τουρκίας και της απελευθέρωσης των θεωρήσεων. Σε αυτή τη βάση, και δεδομένων των επιταγών της αποτροπής και της άμυνας του ευρωατλαντικού χώρου, η Τουρκική Δημοκρατία θα διαβιβάσει το πρωτόκολλο προσχώρησης της Σουηδίας στη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση και θα συνεργαστεί στενά με τη Συνέλευση για να εξασφαλίσει την επικύρωση.»
Συνάντηση Ερντογάν – Μισέλ λίγο πριν το… μεγάλο «ναι»
Αξίζει να σημειωθεί ότι, λίγη ώρα πριν το «ναι» του Ερντογάν, διεθνή ΜΜΕ αναφέρουν πως η συνάντησή του με τον Στόλτενμπεργκ και τον Σουηδό πρωθυπουργό διακόπηκε και ο Τούρκος πρόεδρος συναντήθηκε με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ.
Μετά από αυτήν τη συνάντηση, ο Ευρωπαίος αξιωματούχος σε ανάρτησή του στο Twitter, ανέφερε: «Καλή συνάντηση με τον πρόεδρο Ερντογάν στη σύνοδο του ΝΑΤΟ. Διερευνήθηκαν οι ευκαιρίες για να επαναφέρουμε τη συνεργασία ΕΕ – Τουρκίας στο προσκήνιο και να αναζωογονήσουμε τις σχέσεις μας».
Σε αυτό το σημείο να θυμίσουμε πως ο Ερντογάν είχε… προλάβει να ρίξει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων το χαρτί της ένταξης της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση. «Πρώτα ελάτε και ανοίξτε τον δρόμο της Τουρκίας προς την Ε.Ε., για να ανοίξουμε κι εμείς το δρόμο της Σουηδίας προς το ΝΑΤΟ. Αυτό είπα και στον Μπάιντεν. Θα το πω και στο Βίλνιους. Οι περισσότερες χώρες του ΝΑΤΟ είναι και μέλη της Ε.Ε. Πέρασαν 50 χρόνια… έχουμε 50 χρόνια που περιμένουμε. Δεν είμαστε μια οποιαδήποτε χώρα», είχε δηλώσει χαρακτηριστικά.