Μόνη και ξεχασμένη έφυγε από τη ζωή άλλη μία θρυλική μορφή του θεάτρου, του κινηματογράφου και του τραγουδιού, η Σούλη Σαμπάχ, σε ηλικία 91 ετών. Σύζυγος του σπουδαίου ηθοποιού Δημήτρη Νικολαΐδη, από τότε που έφυγε από τη ζωή ο σύζυγός της έμενε μόνη στο δίπατο διαμέρισμα της οδού Πανόρμου, το οποίο ήταν γεμάτο φωτογραφίες με τον μεγάλο έρωτα της ζωής της και παντοτινό σύντροφό της.
- Από τον Νίκο Νικόλιζα
Τη θλιβερή είδηση του θανάτου της έκανε χθες γνωστή η φίλη της και κόρη του σπουδαίου κομφερανσιέ Γιώργου Οικονομίδη, Μαριαλένα, γράφοντας χαρακτηριστικά: «Ηταν τόσο αγαπημένοι μας φίλοι. Μία κυρία και ένας κύριος. Η Σούλη Σαμπάχ που μας «έφυγε» δυστυχώς και ο Δημήτρης Νικολαΐδης. Τους έζησα από παιδί. Πονάω όταν κάποιοι τόσο χαρισματικοί άνθρωποι «φεύγουν» έτσι. Τόσο άσχημα, μόνοι, τόσο μόνοι… Οπως η Σούλη… Οπως ο Δημήτρης, που υπέφερε… Εγώ τους γνώρισα νέους όλους τους παλιούς, να χαμογελούν, να ονειρεύονται. Κανείς δεν ξέρει τι θα του συμβεί εν τέλει στη ζωή. Γι’ αυτό εσείς οι νεότεροι να χαίρεστε όλες τις στιγμές σας. Και εσείς όλοι οι υπόλοιποι να κάνετε το ίδιο… Ηταν και καλά πλάσματα και οι δύο, και καλλιεργημένοι άνθρωποι. Σούλη, καλό ταξίδι, θα πας στον Δημήτρη σου… Δυστυχώς θα τολμήσω να πω ότι «φεύγουν» πικραμένοι οι καλοί άνθρωποι. Ενώ τα καθίκια δεν καταλαβαίνουν… Τα κενά πλάσματα… Τι να πω; Καλύτερα κάποιες φορές να «φεύγεις» όταν η ζωή σού φέρεται τόσο σκληρά…»
Καθηλωμένη στο κρεβάτι
Χτυπημένη από άνοια και καθηλωμένη στο κρεβάτι εδώ και τέσσερα χρόνια, η σπουδαία πρωταγωνίστρια έφυγε μόνη, μη έχοντας κανέναν συγγενή, όπως η ίδια έλεγε.
Η Αναστασία Χριστοδούλου, όπως ήταν το πραγματικό της όνομα, ήταν γεννημένη στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου στις 16 Φεβρουαρίου 1932 και έγινε γνωστή κυρίως με το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο Σούλη Σαμπάχ («φως της ανατολής, φως της αυγής» στα αραβικά). Ο πατέρας της καταγόταν από το Πολέμι της Πάφου και η μητέρα της από τη Χίο. Τη δεκαετία του 1950 ήρθε στην Αθήνα και άρχισε να τραγουδάει στο γνωστό κοσμικό κέντρο Τζάκι. Στις αρχές της δεκαετίας του ’50 γνωρίστηκε και με τον μεγάλο ηθοποιό Δημήτρη Νικολαΐδη και αμέσως παντρεύτηκαν. Επειδή ο σπουδαίος ηθοποιός ήταν φίλος και συνεργάτης με τον Βασίλη Λογοθετίδη, όλος ο θίασος αποφάσισε να τους παντρέψει. Βασίλης Λογοθετίδης, Ιλυα Λιβυκού, Σμάρω Στεφανίδου, Βαγγέλης Πρωτόπαππας και πολλοί άλλοι ηθοποιοί ήταν οι κουμπάροι του ζευγαριού στον γάμο του.
Η Σούλη Σαμπάχ έκανε την πρώτη της κινηματογραφική εμφάνιση στην ταινία «Λατέρνα, φτώχεια και φιλότιμο», κάνοντας μεγάλο άλμα στην υποκριτική τέχνη τόσο στο θέατρο όσο και στον κινηματογράφο, ενώ διακρίθηκε στον χορό και στο τραγούδι. Η ίδια μάλιστα περηφανευόταν για το πόσο σκληρά δούλεψε στη ζωή της για να αποκτήσει το όνομα και τη φήμη της. Η Σούλη Σαμπάχ έδωσε δύο τελευταίες συνεντεύξεις προτού η άνοια την κυριεύσει και τη βυθίσει στο σκοτάδι: τον Μάρτιο του 2018 και τα Χριστούγεννα της ίδια χρονιάς στην εφημερίδα «Espresso». Η ίδια είχε αναφέρει στον υπογράφοντα πόσο δύσκολα περνούσε τα τελευταία χρόνια. «Με ξέχασαν όλοι. Το τηλέφωνό μου έχει σταματήσει να χτυπάει εδώ και χρόνια. Και οικονομικά τα βγάζω δύσκολα πέρα. Η υγεία μου είναι πολύ ταλαιπωρημένη. Οχι, δεν κλαίω. Δεν μπορώ να κλάψω και ούτε κάνω κακές σκέψεις. Είμαι αισιόδοξο άτομο» έλεγε στην «Espresso», αναπολώντας τις μεγάλες στιγμές που έζησε με τον κουμπάρο της και κορυφαίο Ελληνα ηθοποιό Βασίλη Λογοθετίδη. «Μας πάντρεψε όλος ο θίασος. Και μέσα σε όλους ήταν και ο Βασίλης. Εγώ ήμουν πολύ φίλη με την Ιλυα Λιβυκού. Τώρα προσπαθώ και πάλι να σταθώ στα πόδια μου. Ημουν πάντα άνθρωπος της αισιοδοξίας και δεν το βάζω κάτω. Τώρα ξεκίνησα πάλι να περπατάω δειλά δειλά. Αν ήταν άλλος άνθρωπος, δεν θα σηκωνόταν ξανά. Εγώ όμως έχω ζωή μέσα μου» έλεγε η μεγάλη ηθοποιός, η οποία εδώ και χρόνια είχε αποτραβηχτεί από τα φώτα της δημοσιότητας. «Δυστυχώς δεν δουλεύω εδώ και χρόνια και αυτό με κάνει να είμαι χάλια. Νοσταλγώ όσα πέρασα, όμως θα ήθελα να ξαναπαίξω και να με χειροκροτήσουν και πάλι» έλεγε τότε σε αυτό το συγκλονιστικό ξέσπασμα με παράπονο.
Πενιχρή σύνταξη
Η Σούλη Σαμπάχ κυριάρχησε για πολλά χρόνια στα θέατρα και στον κινηματογράφο. Ωστόσο η σύνταξη την οποία έπαιρνε παρά τα συντάξιμα χρόνια ήταν πενιχρή. «Ποιος σου είπε ότι είμαι καλά οικονομικά; Δεν είμαι καλά. Ποιος να με βοηθήσει; Εγώ δεν έχω συγγενείς. Προσπαθώ να τα βγάλω πέρα. Δεν κάνω ούτε έξοδα ούτε τίποτα. Από τρεις συντάξεις που έπρεπε να παίρνω, παίρνω περίπου 700 ευρώ, όλες μαζί. Και ας πληρώναμε όλα αυτά τα χρόνια για ένσημα. Κοιτάζω να βολευτώ όπως μπορώ, όπως κάνουν χιλιάδες Ελληνες, και προσπαθώ να είμαι αισιόδοξη. Λόγω της αρρώστιας του Δημήτρη μου διαλυθήκαμε οικονομικά. Αλλιώς δεν θα είχα ανάγκη. Είχαμε δουλέψει πολύ στη ζωή μας». Στο ΤΑΣΕΗ, το Ταμείο των Ηθοποιών, δεν ήθελε να απευθυνθεί για οικονομική βοήθεια… Οπως και στους πολιτικούς που κάποτε υποκλίνονταν στο αχτύπητο ζευγάρι του θεάματος. Η περηφάνια ήταν προσόν της σε όλη τη ζωή της. «Ντρέπομαι. Δεν τα έκανα ποτέ αυτά ούτε τα κάνω και τώρα» έλεγε χαμογελώντας, ενώ στην ερώτηση αν της έχουν κάνει κάποια πρόταση για δουλειά, με παράπονο απαντούσε: «Μπα! Πού να βρεθούν προτάσεις. Με ξέχασαν όλοι».
Ωστόσο η μεγάλη πρωταγωνίστρια έστελνε και το δικό της μήνυμα για το πώς σκεφτόταν τον θάνατο. «Κάποτε, όταν ζούσαν οι δικοί μου άνθρωποι, σκεφτόμουν τον θάνατό τους και τον δικό μου θάνατο και πώς θα μπορούσα να αντιμετωπίσω αυτή την κατάσταση. Πλέον όμως δεν σκέφτομαι τίποτα απ’ όλα αυτά. Ούτε και φοβάμαι τον θάνατο. Οπως δεν ξέρω πώς ήρθα στη ζωή, έτσι δεν ξέρω πώς θα φύγω και πού θα πάω. Το θεωρώ απόλυτα φυσιολογικό».
Το μεγάλο της παράπονο στην «Espresso» για τις δέκα εκτρώσεις
Το μεγάλο της παράπονο, που τα τελευταία χρόνια είχε γίνει πολύ έντονο, ήταν ότι δεν κατάφερε να αποκτήσει παιδιά ώστε να έχει κάποιον άνθρωπο δίπλα της να τη φροντίζει. «Εριξα 10 παιδιά για χάρη του επαγγέλματος. Τώρα που είμαι μόνη μου το έχω μετανιώσει. Γιατί δεν έχω έναν άνθρωπο δίπλα μου, ένα παιδί να με παρηγορεί. Μόνο με το σκυλάκι μου, την Ηρώ, θα κάνω Χριστούγεννα. Αυτή είναι η μοναξιά του καλλιτέχνη, δυστυχώς. Τώρα που μεγάλωσα, σκέφτομαι ότι δεν έκανα καλά που δεν κράτησα ένα παιδί. Γιατί η αλήθεια είναι ότι έμεινα 10 φορές έγκυος και έκανα εκτρώσεις. Τα έριξα γιατί έπρεπε να δουλεύω. Και αν ήμουν έγκυος, δεν θα μπορούσα να δουλέψω για μεγάλο χρονικό διάστημα» έλεγε σε αυτή τη συγκλονιστική κατάθεση ψυχής τα Χριστούγεννα του 2018, με τη θλίψη ζωγραφισμένη στα μάτια της. «Δεν έχει φύγει μόνο ο άνθρωπός μου, ο Δημήτρης. Εχουν φύγει οι πάντες από τη ζωή μου. Συνάδελφοι, συγγενείς, φίλοι. Ακόμα και τα δύο ανίψια μου βρίσκονται στη Γερμανία.Πλέον σε αυτή τη ζωή είμαι εντελώς μόνη» .
Στον μοναδικό αυτό απολογισμό ζωής, που ήταν και ο τελευταίος της ζωής της, η σπουδαία πρωταγωνίστρια μιλούσε και για τη μοναξιά που βιώνουν οι καλλιτέχνες. «Η δουλειά του καλλιτέχνη είναι τέτοια, που αργά ή γρήγορα θα νιώσεις μοναξιά, αν δεν έχεις κάποιον δικό σου άνθρωπο στη ζωή. Ο καλλιτέχνης παλεύει με τη ματαιοδοξία του, με τα εγώ του. Και όταν τα φώτα σβήσουν, τότε αντιλαμβάνεται πως όλη η ζωή του κρεμόταν σε ένα τεντωμένο σχοινί χωρίς γυρισμό. Δυστυχώς κι εγώ, όταν βρισκόμουν στις δόξες μου, δεν έπαιρνα τηλέφωνα τους συναδέλφους μου. Αρα γιατί εκείνοι να μου τηλεφωνήσουν;»