Ο Αλέξης Τσίπρας δίνει τη μάχη της πρωτιάς στις κάλπες, με τη ρεαλιστική προσδοκία να έρθει με καλές επιδόσεις… δεύτερος και σε απόσταση βολής στον επόμενο γύρο, οπότε, όπως λέει, οι εκλογές θα αποκτήσουν «χαρακτήρα δημοψηφίσματος» και το πραγματικό δίλημμα θα είναι «Μητσοτάκης ή αλλαγή».
Γιώργος Χατζηδημητρίου
Μέχρι τότε οργώνει την Ελλάδα, μια και σηκώνει το παιχνίδι σχεδόν εξολοκλήρου μόνος του και η αλήθεια είναι ότι στην επαφή του με τον κόσμο αποδεικνύεται χαρισματικός. «Είναι ροκ σταρ» λέει χαρακτηριστικά στέλεχος του κόμματος που υποστηρίζει ότι ο Αλ. Τσίπρας παίζει χωρίς εσωκομματικό αντίπαλο. Το βλέπει, άλλωστε, και το αναγνωρίζει δημόσια πλέον κι ο ίδιος. «Η Ιστορία μάλλον δεν μου χρωστάει τίποτε» απαντά όταν τον ρωτάνε τι θα συμβεί αν ο ΣΥΡΙΖΑ ηττηθεί στις εκλογές, και προσθέτει με βεβαιότητα ότι η ώρα της αποστρατείας του δεν έχει σημάνει ακόμα.
Η προσωπικότητά του «περνάει» στον κόσμο και φαίνεται αυτό στην κρίση των προσεκτικών παρατηρητών. Αυτό που επίσης φαίνεται -και δεν έχει βρεθεί ακόμη τρόπος να αντιμετωπιστεί- είναι, σύμφωνα με την άποψη συγκροτημένων κομματικών παραγόντων που μιλούν στην «κυριακάτικη δημοκρατία», οι αρνητικές διαθέσεις μεγάλου μέρους συντηρητικών πολιτών. «Δεν κάναμε στοιχειωδώς την αυτοκριτική μας κι αυτό τρέφει μέχρι και τώρα την οργή και την απογοήτευση των πολιτών για τη διάψευση των προσδοκιών τους» παρατηρούν. Κι από την άλλη, όπως επισημαίνουν, «αργήσαμε πολύ να παρουσιάσουμε ελκυστικό προγραμματικό λόγο».
Ενδεικτικά, στη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής την περασμένη Κυριακή διαπιστώθηκαν σοβαρά προγραμματικά κενά -41 ημέρες πριν από τις εκλογές…- και η ηγετική ομάδα, περισσότερο για να διασωθούν τα προσχήματα, υποχρεώθηκε να ανακοινώσει ότι η επεξεργασία θέσεων θα συνεχιστεί από πενταμελή επιτροπή, την οποία απαρτίζουν οι Δημήτρης Τζανακόπουλος, Ευκλείδης Τσακαλώτος, Βαγγέλης Καλπαδάκης, Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου, Νίκος Παππάς και Κώστας Γαβρόγλου. Οι δύο πιο σημαντικές προτάσεις που έχει καταθέσει μέχρι τώρα -και αξίζει να τις αναφέρει κανείς για λόγους Δικαιοσύνης- αφορούν τις ρυθμίσεις για την προστασία της πρώτης κατοικίας και το ιδιωτικό χρέος, καθώς και τη δημιουργία μιας νέας «Δι@ύγειας» για δημόσια έργα και συμβάσεις.
Βεβαίως, οι προσεχείς εκλογές έχουν υψηλές αβεβαιότητες – δεν χρειάζεται να είναι κανείς ειδικός για να το διαπιστώσει. Το έγκλημα των Τεμπών αποκάλυψε, κατά γενική ομολογία, σε κοινή θέα την απόλυτη γύμνια μιας κυβέρνησης με καθεστωτικά χαρακτηριστικά που διασώζεται χάρη σε μια σκανδαλώδη και προκλητική επικοινωνιακή στήριξη, η οποία είναι εξαγορασμένη από τις οικονομίες του λαού. Φάνηκε καθαρά, όπως παρατηρεί η πολιτική αγορά, η απογοητευτική ανεπάρκεια του Μητσοτάκη και της υπουργικής πινακοθήκης, η οποία, απορροφημένη στα παιχνίδια συγκέντρωσης ισχύος και πλούτου, δεν είναι καν σε θέση να εγγυηθεί την ασφάλεια των πολιτών.
Ως εκ τούτου, τα ευρήματα του αξιόπιστου Ινστιτούτου «Νίκος Πουλαντζάς», που πρόσκειται στον ΣΥΡΙΖΑ, αποτυπώνουν μια αντιφατική εικόνα. Σε αυτά καταγράφεται ένα έντονο αντικυβερνητικό συναίσθημα, ισχυρότερο από τις αντιΣΥΡΙΖΑ διαθέσεις, αλλά ταυτόχρονα και μια ισχυρότερη -έστω οριακά- θετική στήριξη προς τη Ν.Δ. έναντι του ΣΥΡΙΖΑ. Αναλυτικότερα, στο ερώτημα «Ποιο κόμμα μεταξύ Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑ θα επιθυμούσατε να κερδίσει τις εκλογές έστω και με μία ψήφο;» προηγείται η Ν.Δ., με 30,9%, έναντι 28,3% του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ στο ερώτημα «Ποιο κόμμα θα σας ενοχλούσε να κερδίσει τις εκλογές;» επίσης προηγείται η Ν.Δ., με 39,0%, ενώ για τον ΣΥΡΙΖΑ έχουμε 31,7% (MRB/OPEN, Μάρτιος 2023).
Ταυτόχρονα, η αντιμετώπιση της ακρίβειας φαίνεται να είναι το κυρίαρχο θέμα που θα καθορίσει την εκλογική επιλογή των πολιτών, ενώ οι κυβερνήσεις συνεργασίας παραμένουν η βασική προτίμηση της πλειοψηφίας έναντι της πραγματοποίησης νέων εκλογών για τον σχηματισμό μονοκομματικής κυβέρνησης.
Αυξάνει την πίεση προς Ανδρουλάκη και Βαρουφάκη
Καθώς οι κυβερνήσεις συνεργασίας παραμένουν η βασική προτίμηση της πλειοψηφίας, ο Αλ. Τσίπρας «παίζει δυνατά» τελευταία το χαρτί των συνεργασιών.
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ χαρακτηρίζει «λόγια του αέρα» την επινόηση Ανδρουλάκη για το πρόσωπο του πρωθυπουργού. Την ίδια ώρα, όμως, ενισχύοντας την πίεση στα μικρότερα κόμματα, προειδοποιεί για την άμεση απειλή συρρίκνωσης και σύνθλιψης στις δικομματικές «Συμπληγάδες», εάν δεν στέρξουν σε συμμαχικά σχήματα την πρώτη Κυριακή, και υπό την προϋπόθεση, βέβαια, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα είναι πρώτο κόμμα και θα… βγαίνουν τα κουκιά.
Ο τόπος, όπως λέει το τελευταίο διάστημα, «χρειάζεται σταθερότητα, συναινέσεις και κυβερνήσεις συνεργασίας οι οποίες θα στηρίζονται σε προγραμματικές συμφωνίες», ενώ σχολιάζει ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης «τα γυρνάει τώρα και δηλώνει ότι θα παραλάβει την διερευνητική εντολή», μπροστά στον φόβο του να ξεμείνει από στρατηγικούς συμμάχους και να χάσει την εξουσία, οπότε δεν θα αποφύγει για πολλά σκάνδαλα την παραπομπή σε ειδικό δικαστήριο.
Για την ώρα, ο Τσίπρας δικαιολογεί τη στάση Ανδρουλάκη, αναγνωρίζοντας ότι ο εκλογικός ανταγωνισμός τον υποχρεώνει «να λέει τα δικά του». Δεν παραλείπει να ερωτά, ωστόσο, «αν… βγαίνουν τα κουκιά, θα αρνηθεί τη συνεργασία;». «Δεν πιστεύω ότι το τρίτο κόμμα θα θέσει ζήτημα πρωθυπουργού. Αν έρθει το αποτέλεσμα που ζητάμε με τη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ, ποια ηγεσία, ποιου δημοκρατικού κόμματος, θα είναι αυτή που θα αποφασίσει να αγνοήσει αυτή τη θέληση; Που θα αποφασίσει να επωμιστεί το κόστος για τη χώρα και για την ίδια μιας σειράς εκλογικών αναμετρήσεων που επιδιώκει η Ν.Δ.;».
Το ίδιο, όπως προσθέτει, ισχύει και για το ΜέΡΑ25 του Γιάννη Βαρουφάκη, σημειώνοντας ότι έχει τη δυνατότητα, είτε να συμμετάσχει στην «προοδευτική κυβέρνηση» είτε να δώσει ψήφο ανοχής και στήριξης στην επόμενη Βουλή. Ουσιαστικά, «ζητάμε την πρώτη ευκαιρία της Αριστεράς με δικό της πρόγραμμα», δηλώνει, προσθέτοντας ότι «είναι ευκαιρία για τη χώρα να κυβερνηθεί από μια κυβέρνηση συνεργασίας των δημοκρατικών δυνάμεων».
Αγγίζουν αυτά τους πολίτες; Ο καιρός γαρ εγγύς…