Η «Εστία» δικαιώθηκε για μιαν ακόμη φορά. Η Κυβέρνηση αποφάσισε να εγκαταλείψει τα σχέδια κατάργησης του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού.
εφημερίδα «Εστία»
Το θέμα, ως γνωστόν είχε αναδειχθεί από την εφημερίδα μας, προκαλώντας τεράστιες αντιδράσεις με κορυφαία αυτήν της καθηγήτριας Ελένης Αρβελέρ η οποία είχε σπεύσει να εκφράσει τις ανησυχίες της για το πλήγμα που θα επέφερε στην διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας η κατάργηση του Ιδρύματος.
Υπενθυμίζουμε την δήλωση της κ. Αρβελέρ η οποία τόνιζε:
«Με ανησυχία πληροφορούμαι από τον Τύπο, ότι το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού πρόκειται να κλείσει. Με ιστορία 30 χρόνων, με παραρτήματα σε πόλεις που ο ελληνισμός υπήρξε κραταιός, στην Αλεξάνδρεια, στην Οδησσό, στο Βελιγράδι, στην Τεργέστη, στο Βερολίνο, στο Βουκουρέστι, και την ευθύνη δυο Μουσείων, του Καβάφη στην Αλεξάνδρεια, που ήδη ανακαινίζεται, και της Φιλικής Εταιρείας στην Οδησσό, είναι ο αντιπρόσωπος του ελληνικού πνεύματος στον κόσμο, με μεγάλο αριθμό μαθητών της γλώσσας μας. Η κατάργησή του θα επιφέρει ανεπανόρθωτο πλήγμα στη διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας και τη διάδοση της ελληνογνωσίας στο εξωτερικό και θα αποτελέσει σοβαρό πνευματικό ολίσθημα.
Ελένη Αρβελέρ».
Πρέπει να τονίσουμε ότι η αντίδραση του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, μόλις περιήλθαν σε γνώση του όλα τα στοιχεία του θέματος ήταν άμεση, κάτι στο οποίο συνέβαλε και η παρέμβαση της αδελφής του Αλεξίας, οπότε η απόφαση να κλείσει το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού, οδηγήθηκε σε αναστολή.
Εν τω μεταξύ όμως αποκαλύφθηκαν πληροφορίες οι οποίες δεικνύουν τα κίνητρα εκείνων που ήθελαν την κατάργηση του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού και την αντικατάστασή του από ένα Κέντρο Βιβλίου με πολύ στενότερο αντικείμενο και δυνατότητες προβολής της Ελλάδας.
Ενώ το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού είναι αυτοδιοικούμενο με σημαντικές προσωπικότητες του πνευματικού βίου της χώρας στο τιμόνι του, το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ) που επρόκειτο να το υποκαταστήσει θα ήταν υποχείριο του υπουργείου Πολιτισμού το οποίο θα έθετε υπό τον έλεγχό του και την Βίλα Μποδοσάκη που αποτελεί την έδρα του Ιδρύματος.
Φαίνεται ότι ο υφυπουργός Πολιτισμού Νικόλας Γιατρομανωλάκης ήθελε να αποκτήσει γραφείο στο εντυπωσιακό αυτό ακίνητο του Ψυχικού. Διερωτώμεθα αν αυτός ήταν ο μοναδικός λόγος για τον οποίο η ηγεσία του υπουργείου και ιδιαιτέρως ο προαναφερθείς Υφυπουργός κινήθηκε δραστήρια και επέδειξε επιμονή προκειμένου να πείσει το υπουργικό συμβούλιο να αποδεχθεί την εισήγηση για αναστολή της λειτουργίας του ΕΙΠ.
Ούτως ή άλλως όμως ένα τέτοιο ίδρυμα δεν έχει θέση στο υπουργείο Πολιτισμού. Η φυσική υπαγωγή του είναι στο υπουργείο Εξωτερικών, όπως ήταν όταν ιδρύθηκε από τον αείμνηστο Κωνσταντίνο Καραμανλή.
Θα υπενθυμίσουμε εν προκειμένω σχετική επισήμανση του διατελέσαντος προέδρου του Ιδρύματος καθηγητή Γιώργου Μπαμπινιώτη ο οποίος τόνιζε: «Όλα τα αντίστοιχα ιδρύματα υπάγονται στο υπουργείο Εξωτερικών των χωρών τους διότι ο σκοπός είναι η προβολή του πολιτισμού σου εκτός συνόρων. Επομένως συνεργάζεσαι με τις αρχές της χώρας σου, τις πρεσβείες. Ο φυσικός χώρος είναι το ΥΠΕΞ από τη στιγμή που ασκείς μια πολιτιστική πολιτική και επιλέγεις τι θέλεις να προβάλεις».
Ελπίζουμε, αφού η Κυβέρνηση απέτρεψε την καταστροφή του Ιδρύματος να κάνει και το επόμενο γενναίο βήμα επαναφέροντάς το στην αρμοδιότητα του υπουργείου Εξωτερικών από το οποίο αποσπάσθηκε προ δεκαετίας περίπου.