Συναγερμό προκαλεί στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ των Ηνωμένων Πολιτειών η δυναμική που αναπτύσσεται στο εκλογικό σώμα και η εν μέρει μεταβολή των πολιτικών συσχετισμών μετά την τραγωδία των Τεμπών.
του Μανώλη Κοττάκη
Την ίδια ώρα σε κρίση ευρίσκεται ήδη η σχέση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον πρέσβη των ΗΠΑ στην Αθήνα Τζορτζ Τσούνης εξαιτίας της απόφασης του τελευταίου να διατηρεί ανοικτές γέφυρες επικοινωνίας με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης Αλέξη Τσίπρα.
Όπως αποκαλύπτει σήμερα η «Εστία της Κυριακής» τα σύννεφα στις σχέσεις του πρωθυπουργού με την υπερδύναμη άρχισαν να συγκεντρώνονται πάνω από το Μαξίμου σε τρεις φάσεις.
Η προειδοποίηση Μπλίνκεν για το visa waver
Η πρώτη καταιγίδα εκδηλώθηκε κατά την διάρκεια της επίσκεψης του Αμερικανού Υπουργού Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν στην Αθήνα, ο οποίος όχι μόνο συνάντησε τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης κατόπιν εισηγήσεως του ελληνικού desk του Στέιτ Ντιπάρτμεντ αλλά και της εδώ πρεσβείας της Αμερικής αλλά έκανε και κάτι ακόμη: Εξεδήλωσε την δυσφορία του για την τροπή που έλαβε ο διαγωνισμός με τις ταυτότητες και ξεκαθάρισε ότι το πιθανότερο σενάριο είναι να εξαιρεθεί στο μέλλον η Ελλάς από το πρόγραμμα visa waver για τους Έλληνες πολίτες που πρόκειται να ταξιδέψουν στην Αμερική.
Η προϊστορία των ελληνοαμερικανικών σχέσεων έχει δείξει ότι η απαγόρευση της πρόσβασης στο πρόγραμμα visa waver είναι πάντοτε η πρώτη ένδειξη ότι κάτι δεν πάει καλά στις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών. Συνέβη και το 2008 λόγω του βέτο στο Βουκουρέστι και του ρωσσικού αγωγού South Stream, για λόγους διαφορετικούς από τους σημερινούς.
Οι καταγγελίες για παραβιάσεις των ατομικών ελευθεριών και του απορρήτου των επικοινωνιών (υποκλοπές) όπως αυτές περιελήφθησαν στην ετήσια έκθεση του State Department για τα ανθρώπινα δικαιώματα, οι καταγγελίες περί διαφθοράς ειδικώς στον τομέα της επιχειρηματικότητας, οι προειδοποιήσεις Μπάιντεν εναντίον των κυβερνήσεων που παρακολουθούν μέσω κακόβουλων λογισμικών Αμερικανούς πολίτες και η αίσθηση που μετέδιδε ο πρωθυπουργός σε κατ ιδίαν συνομιλίες του όλο αυτόν τον καιρό ότι «το έχω μόνος μου, χωρίς απαραιτήτως την στήριξη σας» δημιούργησαν τα πρώτα σύννεφα δυσαρέσκειας. Όχι σε σημείο ρήξεως όμως κατ αρχάς. Η συμμαχία άντεξε.
Ανησυχούν για την σταθερότητα στην Ουάσιγκτον, τελικός οι κάλπες του Μαΐου, δεν υπάρχει δεύτερη ευκαιρία
Η δεύτερη καταιγίδα εκδηλώθηκε προσφάτως κατά την επίσκεψη σημαντικού Έλληνος πολιτικού της κεντροδεξιάς παράταξης στην Ουάσιγκτον. Ο σημαντικός αυτός Έλλην πολιτικός, ο οποίος χαίρει διαχρονικής εκτιμήσεως από τον αμερικανικό παράγοντα μετέβη μεταξύ άλλων και στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ σε μια εποχή που ευρισκόταν εκεί και ο πρέσβης κύριος Τσούνης για διαβουλεύσεις και οδηγίες. Μετά τα Τέμπη εννοείται.
Η αίσθηση που αποκόμισε από τις επαφές του με αξιωματούχους ο Έλλην πολιτικός ήταν ότι το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ «ανησυχεί πολύ για την σταθερότητα στην Ελλάδα». Και ότι παρακολουθεί και ενημερώνεται με αγωνία για τις δημοσκοπικές επιδόσεις της κυβέρνησης του κυρίου Μητσοτάκη όπως αυτές του καταγράφονται από καθημερινά report που λαμβάνει από την Αθήνα.
Δεδομένου ότι για το Στέιτ Ντιπάρτμεντ (που παρακολουθεί από πολύ κοντά τις εξελίξεις στην Αθήνα, την Άγκυρα, την Βουλγαρία και την Λευκωσία) το μετεκλογικό διακύβευμα της νέας κυβέρνησης, αυτοδυναμίας ή συνεργασίας, είναι η επίτευξη συμφωνίας για την συνιδιοκτησία του Αιγαίου μεταξύ Ελλάδος-Τουρκίας, οι πληροφορίες που φθάνουν εκεί και αναφέρονται στην ανάπτυξη μιας δυναμικής απόρριψης του πολιτικού συστήματος δεν ενθουσιάζουν. Γι αυτό και καταρτίζονται εναλλακτικά σενάρια.
Σύμφωνα με όλες τις διαθέσιμες πληροφορίες το Στέιτ Ντιπάρτμεντ θεωρεί ακόμη ανταγωνιστικό τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και πάντως όχι τελειωμένο αλλά εκτιμά ότι αν λάβει ποσοστό κάτω από 33% στην πρώτη κάλπη, μεταξύ 31-32% το άλμα προς την αυτοδυναμία είναι αδύνατο και η πρωθυπουργία του παρελθόν. Εάν λάβει από 33% και πάνω μένει στο παιχνίδι.
Στην πραγματικότητα λοιπόν οι πρώτες εκλογές δεν είναι απλώς ο τελικός για τον πρωθυπουργό αλλά απόλυτος όρος για την πολιτική του επιβίωση. Ο Έλλην πολιτικός της κεντροδεξιάς παράταξης έμεινε άφωνος από τα θετικά σχόλια που έκαναν οι αξιωματούχοι του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για το πρόσωπο του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης Αλέξη Τσίπρα τον οποίο θεωρούν πιο προχωρημένο από τον κύριο Μητσοτάκη σε θέματα ΛΟΑΤΚΙ και εκπροσώπησης γυναικών στην κυβέρνηση.
Αυτές τους τις απόψεις φαίνεται ότι τις γνωρίζει ο πρωθυπουργός, ο οποίος προσπάθησε να πλήξει τον κύριο Τσίπρα με την κατά μέτωπο επίθεση στην αντίΛΟΑΤΚΙ υποψηφιότητα του Μιθριδάτη αλλά και με την δέσμευση του ότι θα περιλάβει πολλές γυναίκες στο Υπουργικό του Συμβούλιο.
«Όποιος δεν έχει πολιτική σηκώνει φράκτες»
Κατ ουσίαν οι κύριοι Μητσοτάκης και Τσίπρας διαγωνίζονται στο παρασκήνιο για το ποιος θα υπηρετήσει καλύτερα τόσο την φιλελεύθερη όσο και την ενεργειακή αντιρωσσική ατζέντα των «δημοκρατικών» στην Ελλάδα. Τέλος, στην επίσκεψη του ο Έλλην πολιτικός της κεντροδεξιάς παράταξης διαπίστωσε ότι πρώτον η πολιτική του φράκτη στον Έβρο δεν είναι ιδιαιτέρως δημοφιλής στο δημοκρατικό διπλωματικό κατεστημένο των ΗΠΑ.
«Φράκτες ορθώνουν οι κυβερνήσεις που έχουν αποτύχει και δεν έχουν πολιτική για το μεταναστευτικό», του ελέχθη. Δεύτερον ότι οι κεραίες του Στέιτ Ντιπάρτμεντ συλλαμβάνουν τελευταίως τάσεις μεταστροφής του ελληνικού επιχειρείν απέναντι στην αξιωματική αντιπολίτευση. Και τήρησης ίσων αποστάσεων από τους δύο βασικούς παίκτες.
Οι αναφορές από την Αθήνα λένε ότι προφανώς ο κύριος Μητσοτάκης διατηρεί το προβάδισμα στις προτιμήσεις του κατεστημένου των Αθηνών αλλά εσχάτως, μετά τα Τέμπη, πολλοί διαπλεκόμενοι συνωστίζονται στο χωλ του γραφείου του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης για ραντεβού.
Ο διαπληκτισμός Μητσοτάκη-Τσούνη για την δήλωση στήριξης των ΗΠΑ
Η τρίτη και ισχυρότερη καταιγίδα μεταξύ Μαξίμου και ΗΠΑ εκδηλώθηκε με μορφή επεισοδίου μεταξύ του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και του πρέσβεως Τσούνη. Όπως αποκάλυψε ο κύριος Τσούνης προ εβδομάδος σε δείπνο που παρετέθη προς τιμήν του σε αθηναικό σαλόνι ο πρωθυπουργός διαπληκτίστηκε μαζί του για δύο θέματα.
Για το γεγονός ότι διατηρεί ανοικτούς διαύλους επικοινωνίας με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης και το επιτελείο του. Ανάλογο επεισόδιο είχε συμβεί μεταξύ του κυρίου Μητσοτάκη και του τέως Αμερικανού πρέσβεως Τζέφρι Πάιατ όταν ο Πρόεδρος της ΝΔ ήταν αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης και εκείνος κατηγορείτο ότι έκανε αβάντες στον πρωθυπουργό Τσίπρα.
Για το γεγονός επίσης ότι ο κύριος Τσούνης αρνείται να αναμιχθεί εμφανώς στα εσωτερικά πολιτικά πράγματα της πατρίδας μας με δημόσια δήλωση υπέρ του κυρίου Μητσοτάκη.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Εστίας της Κυριακής» οι οποίες δεν επιδέχονται διαψεύσεως γιατί οι μάρτυρες είναι πολλοί (οπότε ας μην μπείτε στον κόπο να ακολουθήσετε ανάλογες πρακτικές όπως με το δημοσίευμα μας για τον Πρόεδρο Αναστασιάδη) ο πρέσβης Τσούνης είπε ότι ο κύριος πρωθυπουργός απαίτησε από την διπλωματική αποστολή των ΗΠΑ μια δήλωση του τύπου ότι «η καλή πορεία των ελληνοαμερικανικών σχέσεων εξαρτάται από την επανεκλογή του κυρίου Μητσοτάκη στην πρωθυπουργία». Φυσικά κάτι τέτοιο ήταν αδύνατον και έκτοτε οι σχέσεις πρωθυπουργού -πρέσβεως ιδιωτικώς περνούν κρίση. Η οποία όμως μπορεί να είναι απλώς περιστασιακή.
Ο χρησμός Σαμαρά και η Ολομέλεια Βρυξελλών για το κράτος Δικαίου
Αυτό που βλέπει το Στέιτ Ντιπάρτμεντ και η εδώ πρεσβεία των ΗΠΑ, η νέα δυναμική των εκλογών, καθρεφτίζεται πάντως και σε μια σειρά γεγονότα εσωτερικά και εξωτερικά. Στις Βρυξέλλες, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποφάσισε να πραγματοποιήσει «προ ημερησίας διατάξεως συζήτηση» στην Ολομέλεια του τον Μάιο ή τον Ιούνιο, (στην καρδιά της προεκλογικής εκστρατείας στην Ελλάδα δηλαδή) για το κράτος δικαίου στην πατρίδα μας.
Στην Αθήνα ο πρώην πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς φέρεται πως εξερράγη στο περιθώριο παρουσίασης ποιητικής συλλογής και φέρεται πως διερωτήθηκε το εξής: «Μα θα αναγκάσουν εμάς τους νεοδημοκράτες να ψηφίσουμε Αριστερά;».
Η δήλωση αυτή που έγινε στεντορεία τη φωνή σε πηγαδάκι στο οποίο ήταν παρών και ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος Ιωάννης Στουρνάρας προφανώς και αποτελεί αστεισμό αγανακτήσεως. Ο κύριος Σαμαράς είναι ένας από τους πιο παλαιούς Βουλευτές της ΝΔ, εκλέγεται από το 1977, και είναι βέβαιον πως δεν εννοούσε αυτό. Ο τελευταίος που μπορεί να ψηφίσει Αριστερά στην Ελλάδα είναι ο κύριος Σαμαράς.
«Αυτοί είναι οι εχθροί μου»
Πίσω από την διατύπωση της όμως υποκρύπτονται δυσαρέσκειες για σειρά χειρισμών του πρωθυπουργού . Στα σαλόνια των Αθηνών κυκλοφορεί από στόμα σε στόμα ο λόγος που ο κύριος Μητσοτάκης απέκλεισε γνωστό δικηγόρο από τα ψηφοδέλτια του κόμματος σε νομό του Ιονίου.
Όπως φέρεται ότι απεκάλυψε ο πρωθυπουργός σε μεγαλοεπιχειρηματία που τον όχλησε για το θέμα «αυτός δεν μπορεί να περιληφθεί γιατί είναι φίλος των εχθρών μου και δεν μπορώ να ρισκάρω να στηριχτεί η αυτοδυναμία των 151 εδρών και η πλειοψηφία μου σε κάποιον σαν αυτόν».
Και όταν ο επιχειρηματίας ρώτησε ποιοι είναι οι εχθροί του εκείνος προσδιόρισε ως τέτοιους κατά σειρά τους… Γρηγόρη Δημητριάδη, Αντώνη Σαμαρά και Κώστα Καραμανλή.
Οι σπασμωδικές ενέργειες για Κασιδιάρη και η «συστέγαση» Τσίπρα-Ανδρουλάκη
Ατράνταχτη απόδειξη ότι ο πρωθυπουργός θα προσπαθήσει να πιάσει ποσοστό πρόκρισης στον πρώτο τελικό της 21ης Μαΐου προκειμένου να προκριθεί στον δεύτερο τελικό για την αυτοδυναμία, αποτελούν οι σπασμωδικές διαδοχικές νομοθετικές πρωτοβουλίες για τον αποκλεισμό του κόμματος Κασιδιάρη από τις εκλογές. Έτσι ώστε με ένα κόμμα ολιγότερο να πέσει ο πήχης της αυτοδυναμίας.
Οι σπασμωδικές αυτές πρωτοβουλίες ενισχύουν το ρεύμα απόρριψης της ΝΔ στους αναποφάσιστους δεξιούς οι οποίοι στα αδημοσίευτα focus groups δηλώνουν ότι θέλουν να τιμωρήσουν την κυβέρνηση για την αλαζονεία της και για τα φαινόμενα διαφθοράς στις τάξεις της.
Και κάτι ακόμη: Απασχολημένη όπως είναι αυτή η κυβέρνηση με θέματα τεχνικού χαρακτήρα όπως ο αποκλεισμός κομμάτων από τις εκλογές παρά τις περί του αντιθέτου διατάξεις του Συντάγματος, δυσκολεύεται να διακρίνει ότι το πρόγραμμα που ανακοίνωσε ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης για την στέγη, τα κόκκινα δάνεια και τους πλειστηριασμούς απέσπασε ήδη θετικά σχόλια από το περιβάλλον του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ Νίκου Ανδρουλάκη και αποτελεί την μαγιά για την προγραμματική σύγκλιση μεταξύ των δύο χώρων.
Δυσκολεύεται επίσης να διακρίνει ότι η αντιπολίτευση διαθέτει μεγαλύτερες δεξαμενές άντλησης ψήφων στο δεύτερο γύρο συγκριτικά με την σκληρή δεξιά αντισυστημική ψήφο που κινείται στα νώτα της ΝΔ.
Καταληκτικώς: Λίγο πριν το Πάσχα η ΝΔ δείχνει να διατηρεί μία απόσταση ασφαλείας 4 μονάδων από τον ΣΥΡΙΖΑ στις δημοσκοπήσεις. Πρέπει όμως να την διατηρήσει και να σκαρφαλώσει τουλάχιστον στο 33% μετά το Πάσχα μέσα σε ένα κλίμα δηλητηριασμένο. Η ρευστότης είναι πρωτοφανής σε ένα εκλογικό σώμα που μετά τα Τέμπη ασχολείται περισσότερο με θέματα διαφθοράς, υγείας και βεβαίως ακρίβειας.