Για πετύχει ο «ελληνικός» θέλει τεχνική. Εδώ και χρόνια, η τέχνη του καφέ περνά από γενιά σε γενιά σαν οικογενειακή κληρονομιά. Τα βήματα είναι συγκεκριμένα και φτάνουν τα όρια ιεροτελεστίας. Οι δοσολογίες, το ανακάτεμα, ακόμη και η στιγμή που θα απομακρυνθεί από τη φωτιά, συμβάλλουν σε έναν καλό και γευστικό καφέ.
Παρόλο που υπάρχει διαφωνία μεταξύ των χωρών για την προέλευσή του, ο καφές αυτός θεωρείται Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά της Τουρκίας σύμφωνα με την UNESCO.
Παρ’ όλα αυτά, αποκαλείται με διαφορετική ονομασία σε κάθε χώρα. Έτσι, στην Τουρκία είναι ο «τούρκικος», στην Ελλάδα ο «ελληνικός», στην Αρμενία ο «αρμενικός» και στην Αραβία ο «αραβικός».
Στην Ελλάδα αποκαλούνταν «τούρκικος» μέχρι τη δίωξη των Ελλήνων από την Κωνσταντινούπολη. Από τότε, o «τούρκικος» έγινε «ελληνικός» για όλους τους Έλληνες ως ένδειξη διαμαρτυρίας.
Βασικό εργαλείο για την παρασκευή του είναι το μπρίκι. Βοηθάει στο σωστό ψήσιμο, άρα και στη γεμάτη γεύση του καφέ. Γι’ αυτό και ο καφές μηχανής που προσφέρεται σε πολλά μαγαζιά, δεν πετυχαίνει σχεδόν ποτέ.
Ένδειξη ενός καλού ελληνικού καφέ είναι το καϊμάκι. Αν διατηρηθεί κατά το σερβίρισμα, ο καφές έχει ψηθεί σωστά.
Τα βήματα είναι απλά, αλλά πολύ συγκεκριμένα.
Βάζουμε στο μπρίκι περίπου 60ml νερό για έναν μονό καφέ.
Ζεσταίνουμε το νερό σε χαμηλή φωτιά και ιδανικά σε γκαζάκι.
Προσθέτουμε τον καφέ και μετά τη ζάχαρη και τα αφήνουμε να βυθιστούν μόνα τους.
Με ένα κουταλάκι ανακατεύουμε λίγες φορές προς μια κατεύθυνση για να διαλυθεί ο καφές και η ζάχαρη.
Βγάζουμε το κουταλάκι και περιμένουμε να βράσει.
Όταν πάει να κάνει την πρώτη φουσκάλα, τον απομακρύνουμε από τη φωτιά. Αν ο καφές δεν έχει καϊμάκι, σημαίνει ότι ψήθηκε περισσότερο απ’ ότι έπρεπε ή ότι τον ανακατέψατε περισσότερο απ’ όσο έπρεπε.
Όταν ο καφές σερβίρεται από ψηλά, το καϊμάκι βγαίνει πιο λεπτό. Όταν σερβίρεται από χαμηλά δημιουργείται πιο πλούσιο καϊμάκι.
Για κάθε 60ml νερό βάζουμε ένα κουταλάκι καφέ. Στον ελληνικό καφέ με «ολίγη» προσθέτουμε λίγη ζάχαρη στη μύτη του κουταλιού, στον μέτριο μισό κουταλάκι ζάχαρη και στον γλυκό ένα κουταλάκι γεμάτο. Σε περίπτωση που τον θέλουμε ελαφρύ βάζουμε κοφτή κουταλιά καφέ, ενώ για τον βαρύ βάζουμε μια γεμάτη κουταλιά ή μειώνουμε την ποσότητα του νερού.
Ο μερακλίδικος σιγοβράζει σε πολύ χαμηλή φωτιά ενώ το ανακατεύουμε ανά τακτά χρονικά διαστήματα για αρκετή ώρα, που μπορεί να φτάσει και το εικοσάλεπτο.
Έτσι, απελευθερώνονται όλα τα αρώματα του καφέ και γίνεται πιο πηχτός.
Αυτός είναι και ο λόγος που ο καφές που ψήνεται στη χόβολη, έχει πιο γεμάτη γεύση.
Πλέον όμως, ο καφές στη χόβολη προσφέρεται σε λίγα μόνο παραδοσιακά καφενεία.
Ο ταμπής, όπως ονομαζόταν αυτός που έψηνε τους καφέδες, ανακάτευε σιγά σιγά τον καφέ είτε γυρίζοντας το ειδικό αναδευτήρι, είτε χτυπώντας τον ελαφρά στον πάτο του μπρικιού.
Φημολογείται ότι αυτή η τακτική, ξεκίνησε από τον αραβικό κόσμο και μεταφέρθηκε στην Τουρκία επί Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς μετά την κατάκτηση της Αιγύπτου το 1517. Στην αρχή, καταναλωνόταν μόνο σε μυστικιστικές τελετές αδελφοτήτων όπως οι Μπεκτασήδες. Στην Ελλάδα, έφτασε επί τουρκοκρατίας.
Τα οφέλη στην υγεία
Πέρα από την ιδιαίτερη γεύση του, έχει αποδειχθεί ότι ο ελληνικός καφές είναι ωφέλιμος για την υγεία. Ο ελληνικός έχει χαμηλή θερμιδική αξία, καθώς ο μόνος μέτριος έχει περίπου 25 θερμίδες, ενώ ένας μέτριος Freddo espresso έχει 45 θερμίδες και ο μέτριος Cappuccino ζεστός ή κρύος έχει 83-85 θερμίδες. Κάθε επιπλέον κουταλάκι ζάχαρης προσθέτει επιπλέον 20 θερμίδες.
Παράλληλα, είναι πλούσιος σε πολυφαινόλες που έχουν αντιοξειδωτικές ιδιότητες και θωρακίζουν τον οργανισμό. Στις πολυφαινόλες έχει αποδοθεί η μείωση του κινδύνου καρδιαγγειακών νοσημάτων και η πρόωρη γήρανση. Έρευνες έχουν δείξει ότι όσοι κατανάλωναν τακτικά καφέ είχαν 21% λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν καρκίνο του προστάτη, αλλά και 3% λιγότερες πιθανότητες να νοσήσουν από οποιαδήποτε μορφή καρκίνου.
Ένα φλιτζανάκι ελληνικού καφέ έχει περίπου 40-60 mg καφεΐνης. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων EFSA, 75mg καφεΐνης αυξάνουν την προσοχή και την εγρήγορση. Αυτό σημαίνει ότι δυο μονοί ή ένας διπλός την ημέρα είναι αρκετός για να μας δώσει την ενέργεια που χρειαζόμαστε.
Η συνιστώμενη ημερήσια κατανάλωση καφεΐνης για τους ενήλικες είναι τα 400 mg και έτσι, ο ελληνικός καφές θεωρείται ελαφρύς.
Σύμφωνα με ελληνική έρευνα που έγινε στην Ικαρία, όσοι πίνουν συχνά καφέ, εμφανίζουν καλύτερη λειτουργία του «ενδοθηλίου», μιας διαχωριστικής επιφάνειας μεταξύ του αγγείου και του αίματος που βοηθάει την κυκλοφορία του αίματος. Αυτό σημαίνει ότι έχουν μικρότερο κίνδυνο εμφάνισης εμφράγματος του μυοκαρδίου.
[valueforlife.gr]