Η τύχη του Αιγαίου παίζεται στα ζάρια για τα αμερικανικά F-16 ανάμεσα σε Αμερικανικό Κογκρέσο (γερουσιαστής Μενέντεζ), Στέιτ Ντιπάρτμεντ, (ΥΠΕΞ Μπλίνκεν) και Αγκυρα, με την κυβέρνηση Μητσοτάκη σε ρόλο αμέτοχου θεατή.
Από την Κύρα Αδάμ
Προκειμένου να καμφθεί η σταθερή άρνηση του γερουσιαστή Μενέντεζ να αποδεσμεύσει την πώληση F-16 στην Τουρκία, ο Α. Μπλίνκεν, με τις πρόσφατες τοποθετήσεις του στο Κογκρέσο, επιχειρεί να διασφαλίσει ότι τα αμερικανικά οπλικά συστήματα, μεταξύ των οποίων και τα F-16, δεν θα χρησιμοποιηθούν «για την προώθηση των διαφορών» μεταξύ συμμάχων (Ελλάδας και Τουρκίας) μέσα στην περιοχή του εναέριου χώρου του ΝΑΤΟ. Δηλαδή τα αμερικανικά F-16 δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν από την Τουρκία εναντίον της ελληνικής κυριαρχίας όπως αυτή έχει καταγραφεί στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ.
Αυτή η θέση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ μόνο φαινομενικά ικανοποιεί τα ελληνικά συμφέροντα, ενώ στην πραγματικότητα δρα υπέρ των συμφερόντων της Τουρκίας, διότι επιτρέπει στην Αγκυρα να μη σταματήσει τις επιθετικές ενέργειές της σε βάρος της Ελλάδας στο Αιγαίο, σε περιοχές που δεν θεωρούνται (ΝΑΤΟ area) νατοϊκή περιοχή.
Ο καθορισμός του εναερίου χώρου της Συμμαχίας (Alliance Airspace) έγινε στις 8 Οκτωβρίου 2004 επί κυβέρνησης Ν.Δ., όταν η Επιτροπή Αμυνας του ΝΑΤΟ κατέληξε στην «ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΗΣ ΑΜΥΝΑΣ ΤΟΥ ΝΑΤΟ (NATO AIR DEFENCE POLICY). Το έγγραφο αυτό αποκαλύπτει η «κυριακάτικη δημοκρατία». Στο τελικό κείμενο, η Ελλάδα θεώρησε απαραίτητο να παρέμβει και να καταγράψει την ελληνική θέση ως υποσημείωση 4 του νατοϊκού εγγράφου.
Η Ελλάδα αντιλαμβάνεται τον νέο όρο «εναέριος χώρος της Συμμαχίας» (Alliance Airspace) ως ακολούθως: «Ο εναέριος χώρος υπεράνω οποιουδήποτε κράτους του ΝΑΤΟ και οποιαδήποτε εναέρια περιοχή, όπου το ΝΑΤΟ μπορεί να εκτελεί επιχειρήσεις, όπως έχει συμφωνηθεί από το Συμβούλιο» (βλέπε κείμενο)
Δι’ αυτού του τρόπου η κυβέρνηση Ν.Δ. το 2004 έβαλε τα χέρια της και έβγαλε τα μάτια της χώρας, διότι αποδέχεται/κατοχυρώνει ως εναέριο χώρο του ΝΑΤΟ στην Ελλάδα μόνο τον εναέριο χώρο πάνω από την ξηρά της ελληνικής κυριαρχίας και αποκλείει τα ελληνικά χωρικά ύδατα και τον ελληνικό εναέριο χώρο από τον εναέριο χώρο της Συμμαχίας. Η Ελλάδα, δηλαδή, αποκλείει μόνη της και απρόκλητα την ελληνική κυριαρχία στα χωρικά ύδατα και τον ελληνικό εναέριο χώρο από «τον εναέριο χώρο της Συμμαχίας» (Alliance Airspace).
Η απρόκλητη και αχρείαστη ελληνική τοποθέτηση προκάλεσε την άμεση έγγραφη και επίσημη αντίδραση της Τουρκίας στη νατοϊκή Επιτροπή. Η Αγκυρα τόνισε ότι δεν αποδέχεται τις ελληνικές αιτιάσεις «περί διατήρησης της συνοχής» και «παραβιάσεων του εναερίου χώρου» και ότι η Τουρκία θα ενεργεί με βάση τη διεθνή νομιμότητα, δηλαδή για την Τουρκία ισχύει ότι αυτή ασκεί πλήρη και αποκλειστική κυριαρχία πάνω από την ξηρά και τα χωρικά της ύδατα και τον εναέριο χώρο. Και δεν αποδέχεται τις θέσεις της Ελλάδας. (βλέπε έγγραφο)
Η Τουρκία έπαθε vertigo από την ελληνική θέση και έσπευσε με επίσημη επιστολή της να διαχωρίσει απολύτως τη θέση της από την ελληνική, τονίζοντας ότι η Τουρκία εφαρμόζει απολύτως το Διεθνές Δίκαιο και επομένως περιλαμβάνει τα τουρκικά χωρικά ύδατα και τον υπεράνω αυτών τουρκικό εναέριο χώρο στην περιοχή του εναέριου χώρου της Συμμαχίας, σε πλήρη αντίθεση με την Ελλάδα
Σε ισχύ μέχρι και σήμερα
Η απόφαση για «τον εναέριο χώρο του ΝΑΤΟ» στις 8/10/2004 βρίσκεται σε ισχύ μέχρι και σήμερα, και αυτό σημαίνει ότι στην περίπτωση της Ελλάδας ο νατοϊκός εναέριος χώρος είναι ΜΟΝΟ πάνω από την ελληνική ξηρά, όπου η Ελλάδα ασκεί πλήρη και αποκλειστική κυριαρχία (π.χ. Αλεξανδρούπολη, Κρήτη, Λέσβος, Ρόδος, Χίος, Καλαμάτα, Καβάλα κλπ.), χωρίς να περιλαμβάνονται τα χωρικά ύδατα των 6 ν.μ. και ο εθνικός εναέριος χώρος των 10 ν.μ.
Ετσι η θέση του Αμερικανού ΥΠΕΞ ότι τα αμερικανικά οπλικά συστήματα δεν θα χρησιμοποιούνται σε διαφωνίες μεταξύ των νατοϊκών συμμάχων Ελλάδας και Τουρκίας στην περιοχή του ΝΑΤΟ απαγορεύει στην Τουρκία να κάνει στρατιωτικές ενέργειες με αμερικανικά όπλα πάνω από ελληνικό έδαφος (πάνω από το έδαφος π.χ. σε Λέσβο, Ρόδο, Αη Στράτη, Κρήτη, Αλεξανδρούπολη κ.λπ.). Της επιτρέπει όμως να προχωρά σε στρατιωτικές ενέργειες μόλις 1 ν.μ. από τις ελληνικές ακτές, και τούτο διότι η ίδια η Ελλάδα έχει αποκλείσει την ελληνική κυριαρχία από τη νατοϊκή περιοχή στα ελληνικά χωρικά ύδατα και τον υπερκείμενο ελληνικό εναέριο χώρο.
Η θέση Μπλίνκεν απαγορεύει στην Τουρκία να χρησιμοποιεί μόνο τα αμερικανικά οπλικά συστήματα μέσα στην περιοχή ΝΑΤΟ εναντίον της Ελλάδας (όπως έχει καθορίσει η ίδια η Ελλάδα με ευθύνη της τη νατοϊκή περιοχή). Δι’ αυτού του τρόπου επιτρέπει στην Τουρκία να χρησιμοποιεί όπλα και συστήματα τουρκικής κατασκευής και όχι μόνο, σε περιοχές στο Αιγαίο που δεν βρίσκονται κάτω από την ομπρέλα του «εναέριου χώρου της Συμμαχίας», δηλαδή τις βραχονησίδες και τον διεθνή εναέριο χώρο και τη διεθνή θάλασσα. Τούτο σημαίνει ότι ο Ερντογάν δεν θα πάρει πίσω τις απειλές για χρήση των τουρκικών πυραύλων και UAVs ή των ρωσικών συστημάτων S-400 στο Αιγαίο.
Ο διεθνής εναέριος χώρος στο Αιγαίο δεν ανήκει στη «νατοϊκή περιοχή» και αυτό σημαίνει ότι η Τουρκία μπορεί να κάνει επιχειρήσεις στη διεθνή θάλασσα για να προασπίσει τα παράνομα τουρκικά δικαιώματα, τα οποία η ελληνική πλευρά έχει νομιμοποιήσει, όπως π.χ. η τουρκολιβυκή ΑΟΖ, που βρίσκεται επισήμως σε ισχύ στον ΟΗΕ από το 2021.
Με την επίσημη τοποθέτησή του για την ανάγκη πώλησης των αμερικανικών F-16 στην Τουρκία ο Αμερικανός ΥΠΕΞ τονίζει ότι οι δύο νατοϊκοί σύμμαχοι (Ελλάδα και Τουρκία) δεν θα μπορούν να χρησιμοποιούν «οποιονδήποτε εξοπλισμό ή τεχνολογία παρέχουμε ώστε αυτή να χρησιμοποιείται για την προώθηση αυτών των διαφορών…». Τούτο σημαίνει ότι το Στέιτ Ντιπάρτμεντ επιχειρεί να διασφαλίσει ότι όχι μόνο τα αμερικανικά οπλικά συστήματα (και F-16) που δίνονται στην Τουρκία, αλλά και τα αμερικανικά όπλα που δίνονται και στην Ελλάδα δεν θα μπορούν να χρησιμοποιούνται «για την προώθηση των διαφορών τους» μέσα στη νατοϊκή περιοχή.
Η κυβέρνηση Μπάιντεν στρέφει Ελλάδα και Τουρκία αλλού για την αναζήτηση στρατιωτικού εξοπλισμού
Δι’ αυτού του τρόπου το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, προκειμένου να δώσει τα F-16 στην Τουρκία, στερεί και από την Ελλάδα τη χρήση των αμερικανικών οπλικών συστημάτων της (π.χ. F16 – ή μήπως και τα αναμενόμενα F-35;) μέσα στην περιοχή ΝΑΤΟ. Ετσι κατά έναν περίεργο τρόπο η κυβέρνηση Μπάιντεν στρέφει Ελλάδα και Τουρκία σε άλλες χώρες για την αναζήτηση εξοπλισμού τους (π.χ. την Ελλάδα στη Γαλλία, στην Ολλανδία ή στο Ισραήλ κ.λπ., και την Τουρκία στη Ρωσία, πέραν της αυξανόμενης τουρκικής πολεμικής βιομηχανίας).
Η εμμονή Μπλίνκεν «στις διαφωνίες» των δύο χωρών μόνο μέσα στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ δρα αποκλειστικώς και μόνο υπέρ της Τουρκίας, ώστε αυτή να δρα ανεξέλεγκτα σε περιοχές στο Αιγαίο που δεν περιλαμβάνονται στις περιοχές ΝΑΤΟ, δηλαδή στις βραχονησίδες, στη διεθνή θάλασσα και στον διεθνή εναέριο χώρο. Και τούτο διότι το Στέιτ Ντιπάρτμεντ από τον περασμένο Ιανουάριο έχει καταστήσει επισήμως πολιτική των ΗΠΑ την Εκθεση του Αμερικανικού Κογκρέσου, η οποία καταγράφει και κατονομάζει ελληνικά νησιά (Γαύδος), νησίδες και βραχονησίδες στο Αιγαίο, ως διαφιλονικούμενα (disputed) ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία, δηλαδή δεν ανήκουν στην Ελλάδα, είναι «αδέσποτα», χωρίς ιδιοκτησιακό καθεστώς και επομένως εκτός νατοϊκών περιοχών.
Μολονότι το νησί Γαύδος, καθώς και οι νησίδες και βραχονησίδες είναι ελληνικές, η κυβέρνηση αδυνατεί να διασφαλίσει την ελληνικότητά τους και καταφεύγει σε επικίνδυνα και επιζήμια ψεύδη, ισχυριζόμενη στην επιστολή Δένδια στον ΟΗΕ ότι οι βραχονησίδες έχουν αποδοθεί στην Ελλάδα με τη Συνθήκη της Λωζάννης, ενώ σε αυτή δεν αναγράφεται ούτε καν η λέξη βραχονησίδα. Με αποτέλεσμα να επιτρέπεται στην Τουρκία, που και αυτή θεωρεί τις ελληνικές νησίδες και βραχονησίδες μη ελληνικές, να προχωρήσει σε επιθετικές επιχειρήσεις στις βραχονησίδες, με οποιαδήποτε όπλα θέλει (αμερικανικά, ρωσικά, τουρκικά κ.λπ.), καθώς οι βραχονησίδες δεν είναι σε νατοϊκή περιοχή, σύμφωνα με τη θέση Μπλίνκεν.
Σε περίπτωση τουρκικών επιθετικών ενεργειών εναντίον ελληνικών βραχονησίδων (που δεν είναι νατοϊκή περιοχή), η Αγκυρα διαθέτει το πλεονέκτημα της εγγύτητας και μπορεί να χρησιμοποιήσει όλα τα διαθέσιμα όπλα της (π.χ. F-16, S-400, τουρκικά UAVs, τουρκικούς πυραύλους κ.λπ.) για την κατάληψη των βραχονησίδων. Σε αντίθεση με την Ελλάδα, η οποία λόγω απόστασης, ακόμα και με τη χρήση όλων των οπλικών συστημάτων που διαθέτει (αμερικανικά F-16, γαλλικά Rafale, πυραύλους, πλοία κ.λπ.) δεν θα μπορεί εύκολα να κάνει επιτυχείς αποστολές αντεπίθεσης στις βαλλόμενες βραχονησίδες.