Β΄ μέρος.
25η ΜΑΡΤΙΟΥ 1821. ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΤΖΙΑΙ ΛΕΥΤΕΡΑ ΕΛΛΗΝΕΣ ΑΔΕΛΦΟΙ.
Επιμέλεια-Έρευνα του Αντώνη Αντωνά.
Ένα άλλο ποίημα της Λοϊζιάδος αναφέρεται στις θυγατέρες του Παυλή Χάρτα, τού «κατά τὸ γένος καὶ τὸν πλοῦτον διακρινομένου πολίτου» της Λάρνακας, που καρατομήθηκε την 10η Ιουλίου 1821. Οι επτά κόρες, οι οποίες, όπως μαρτυρείται, φημίζονταν για την έξοχη κυπριακή καλλονή τους, διέτρεξαν μεγάλο κίνδυνο, αφούμπήκαν και αυτές στο στόχαστρο του «παρθενοφθόρου δαίμονος», όπως αποκαλείαλλού η Λοϊζιάς τον Κουτσούκ. Εντέλει, κατόρθωσαν με τη βοήθεια προξένων να διαφύγουν μαζί με τη μητέρα τους στη Βενετία.
«Μετὰ δὲ τὴν δήμευσιν τῆς περιουσίας τοῦ Παυλῆ Χάρτα, ἡ σύζυγος αὐτοῦ, μετὰτῶν ἑπτὰ διακρινομένων, ὡς διαφημίζεται, ἐπὶ ἐξόχῳ κυπριακῇ καλλονῇ θυγατέρων της, κατέφυγεν εἰς Βενετίαν, ἔνθα ἔτυχον περιποιήσεως καὶ περιθάλψεως παρὰ τῶνἐκεῖ παρεπιδημούντων Ἑλλήνων».
Η χήρα Κατερίνα Χάρτα, για να ζήσει την οικογένειά της, εκποιούσε τα οικογενειακά τιμαλφή που κατόρθωσε να μεταφέρει μαζί της. Ωστόσο, οι θυγατέρες της, που είχαν τύχει «ἐξαιρετικῆς οἰκογενειακῆς ἀνατροφῆς καὶ ἰδιαιτέρας μορφώσεως, διεκρίνοντοδὲ ὅλαι διὰ τὴν σεμνὴν αὐτῶν ὡραιότητα», τέλεσαν γάμους με εξέχοντες Έλληνες. Η πρώτη, Περιστερά ή Κολομπίνα, έγινε η σύζυγος του πολιτικού και ιστορικού Ανδρέα Μουστοξύδη, στενού συνεργάτη του Καποδίστρια, η Ειρήνη παντρεύτηκετον Κερκυραίο κόμη Σπυρίδωνα Τσαγκαρόγλου, η Άννα τον Κύπριο λόγιο Ιωάννη Οικονομίδη, η Μαρία τον Αιμίλιο Τυπάλδο, Κερκυραίο λόγιο, με τον οποίο απέκτησεμια μονάκριβη θυγατέρα, την Ελοϊσία-Ρόζα-Άννα, μετέπειτα σύζυγο του εθνικού ποιητή Αριστοτέλη Βαλαωρίτη, και η Χριστίνη τον Ζακυνθινό δικαστή Σπυρίδωνα Γαρζώνη. Για τις δυο τελευταίες θυγατέρες αναφέρεται ότι «απεβίωσαν άγαμοι».
Η Λοϊζιάς στο ποίημά της «Αἱ ἑπτὰ Κύπριαι παρθένοι» αναφέρεται στις κόρες του καρατομηθέντος προκρίτου Χάρτα, τις οποίες προσφωνεί ως «οἱ ἑπτά κορασίδες θυγατέρες τοῦ Παυλῆ», «ἑπτάφωτος ἀστήρ» και «πλειάδες, ἑσπερίδες». Στην αρχήτου ποιήματος δίνει το κλίμα τρομοκρατίας και αίματος που επικρατούσε στο νησί τον Ιούλιο του 1821:
Ἔσειον τὸν Ὄλυμπόν μας
οἰμωγαί, σφαγαὶ πολλαὶ
κι ἔτρεφον τὸν τύραννόν μας
αἱ κυλῶσαι κεφαλαί.
Στη συνέχεια παραθέτει νέα στοιχεία για τις κόρες του Χάρτα, πέρα από αυτά που διέσωσε ο Κηπιάδης, και τα οποία άκουσε, όπως σημειώνει, από πολύ ηλικιωμένες γυναίκες που έζησαν τα γεγονότα και τις οποίες κατονομάζει. Οι επτά θυγατέρες, μετά τη δολοφονία του πατέρα τους, κρύβονταν σε άντρο, ίσως σε κάποιο σπήλαιο, για να γλυτώσουν από τον τύραννο που τις έψαχνε. Κάνει δε ιδιαίτερη μνεία στη Μαρία, τη μετέπειτα πεθερά του Βαλαωρίτη, «μία τῶν ἑπτὰ κορῶν, που ήταν «χλομὴὡς Παναγία / μ’ ὕφος θεῖον, σοβαρὸν» και για κάποιον λόγο, που δεν τον επεξηγεί, την ονομάζει «ἡρωίδα». Αναφέρει, ακόμη ότι η τελευταία κόρη, που δεν την κατονομάζει, αλλά σημειώνει ότι ήταν «ἑπταέτις τρυφερά, / ὡς ὁ Μάιος ὡραία», είχε έρθει πρόσωπο με πρόσωπο με κάποιον από τους «γαύρους» Οθωμανούς που εποφθαλμιούσαν την ίδια και τις αδελφές της, και κατάφερε να γλυτώσει από τα χέρια του, κτυπώντας τον διώκτη της στο κεφάλι και τραυματίζοντάς τον. Τέλος, αναφέρεται στη διαφυγή των επτά κορών στη Βενετία και σε αντίποινα του Τούρκου «μεγιστάνος», όταν έμαθε ότι του ξέφυγαν.
[…] Ἑπτὰ τρέμουν κορασίδες
θυγατέρες τοῦ Παυλῆ,
ὡς πλειάδες, ἑσπερίδες
ἐν τοῦ φόνου τῇ αὐλῇ. […]
Εἰς κρησφύγετόν τι κλείει
τὸν ὡραῖον θησαυρόν,
καθ’ ἡμέραν ἀναλύει
τῆς φυγῆς ζητῶν καιρόν.
Καὶ ὁ τύραννος τὸ βλέμμα
’τόξευε τὸ μιαρόν […].
Στο πολυσχιδές και πληθωρικό συγγραφικό έργο της Πολυξένης Λοϊζιάδος και σε άλλες πηγές συναντούμε αναφορές και σε άλλες ηρωικές Κυπρίες, οι οποίες κατά το 1821 αλλά και καθ’ όλη τη σκοτεινή περίοδο της Τουρκοκρατίας «ἐπάλαισαν ὡςλέαιναι κατὰ τῆς ἀκολασίας καὶ θηριωδίας τῶν δημίων των», φτάνοντας κάποτε μέχρι την ομολογία ή το μαρτύριο. Τα άθλα των γυναικών αυτών αξίζει να αναδειχθούν περαιτέρω, ως ελάχιστος φόρος τιμής και σεβασμού στη μνήμη τους.
Ακόμη μια επική ιστορία από τις δεκάδες άλλες, για τις ηρωίδες ΕΛΛΗΝΙΔΕΣ Κυπρίες επαναστάτισσες …
Η Μαρία η Συγκλητική, πανώρια κοπέλα με ηρωική ψυχή, είχε συλληφθεί από τους Τούρκους σαν σκλάβα. Την μεταφέρουν στο λιμάνι Αμμοχώστου με άλλους αλυσοδεμένους Κυπριώτες και Κυπριώτισσες. (Απόσπασμα Α. Αντωνά.)
Στοιβάζονται στα Τουρκικά πλοία, έτοιμες για να ανεβούν τον Γολγοθά της σκλαβιάς. Όμως η ηρωική μορφή της Μαρίας ή Βαλεσάνδρας, εμψυχώνει τις άλλες κοπέλες. Με τη σύμφωνη γνώμη και των υπολοίπων, βρίσκει μια δάδα και προχωράπρος την αποθήκη πυρομαχικών. Οι Τούρκοι την κυνηγούν.
Πετούσε αέρινα και κατευθυνόταν στο Πάνθεο της Αθανασίας η Θεά της Ελευθερίας… μέχρι που ρίχνει την δάδα στην αποθήκη πυρομαχικών. Υπέρτατη θυσία. Τα κορίτσια σκλαβοπούλες και αγόρια σκλαβόπουλα, θυσιάζονται και παίρνουν μαζί τους εκατοντάδες Τούρκους στρατιώτες.
Μεγάλο μέρος του τουρκικού στόλου καταστρέφεται. Η θυσία της ωραίας, ευγενούς Λευκωσιάτισσας, κόρης του Κύπριου ευγενούς Ρουχιά, ο οποίος έπεσε και αυτόςμαχόμενος κατά των βαρβάρων Τούρκων, έγινε θρύλος. Γράφτηκαν ποιήματα και παράμεινε για πάντα στις καρδιές των σκλαβωμένων Κυπρίων.
Ο Βασίλης Μιχαηλίδης, ο Εθνικός μας, φωτισμένος ποιητής, έγραψε επικό ποίημα, για τη θυσία της ηρωίδας, επίσης ο Επτανήσιος ποιητής Μάτεσης και άλλοι πολλοίΕυρωπαίοι ποιητές Μπιζάρο, Καλέπιο, Γάττο, Φολιέτα κ.ά. εξύμνησαν την ηρωική της πράξη.
Γράφει, ο Εθνικός μας Ποιητής Βασίλης Μιχαηλίδης.
Η Αρνάλδα, η Βαλεσάνδρα επί του πλοίου ….. ( Απόσπασμα.)
Η Αρνάλδα εκ του γένους των Συγκλητικών γενναία,
Ηρωίς πασών η πρώτη και ως άγγελος ωραία..
Είδε πλήρη τα ιστία έτοιμα προς πλούν τα πλοία,
Κι΄ εντελώς απελπισθείσα έλεγε μετά δακρύων,
Κάλλιον εις τον αέρα με το πύρ να τιναχθώμεν,
Κάλλιον εις τον πυθμένα της θάλασσας να πνιγώμεν,
Παρά μιαν στιγμήν ζώσαι κ έχουσαι του Μουσουλμάνου.
Πλούτη δόξαν κ ευτυχίαν εις ανάκτορο Σουλτάνου
…………………………………………………………….
Ο Επτανήσιος Αντώνιος Σ. Μάτεσης επίσης , γράφει …Η Κυπριώτισσα …
Αυτή μια νύχτα σκοτεινή, νύχτα χωρίς φεγγάρι,
Στη ναυαρχίδα οδήγησε το χέρι του Κανάρη
………………………………………………….
Μαρία Συγκλητική. Του Αντώνη Αντωνά.
Η Κυπριώτισσα, ηρωίδα Μαρία Συγκλητική,
η Αρνάλδα Ρουχιά, Ρενάλδα Βαλεσάνδρα, κόρη,
ωραιοτάτη, του Κύπριου ευγενούς Ρουχιά κόμη,
που στα μάτια της μπροστά οι Τούρκοι,
εσφάγιασαν και το αχνίζων αίμα του έρρεε ακόμη…
Σκλάβα με άλλες σκλαβοπούλες και
Σκλαβόπουλα, οι Τούρκοι την επήραν, την βασάνισαν,
αλλά δεν λύγισε για να τους προσκυνήσει.
Χριστιανή, παρέμεινε, χωρίς ν΄ αλλαξοπιστήσει.
Στ΄ αμπάρια των τουρκικών πλοίων,
στην Αμμόχωστο, την ερίξαν,
που στης Τουρκιάς τα σκλαβοπάζαρα θ΄αρμενίζαν.
«Και εντελώς απελπισθείσα έλεγε μετά δακρύων,
κάλλιον εις τον αέρα με το πυρ να τιναχθώμεν,
κάλλιον εις τον πυθμένα της θάλασσας να πνιγώμεν.»
Το χέρι της, σαν να όπλισε το πνεύμα του Κανάρη,
π΄ αντάξια του φάνηκε τις κρίσιμες τις ώρες.
Και αφού οι σκλαβωμένοι Κύπριοι,
μετά χαράς ηρωικά και μ΄ αυτοθυσία ,
δεχτήκαν ολοκαύτωμα να γένουν και θυσία,
η Αρνάλδα έκλεψε, στο χέρι πήρε δάδα,
αερινά, πετούσε σαν νεράιδα και με μεγάλη χάρη.
Στην μπαρουταποθήκη τους έφτασε,
ξοπίσω της δεκάδες Τούρκοι την κυνηγούσαν,
μ΄ άγιο χέρι ασπίδα την προστάτευε,
όταν την Μαρία, Αρνάλδα πυροβολούσαν.
Την δάδα μέσα πέταξε, στάχτη όλα γίναν.
Την ναυαρχίδα του Πιαλέ Πασά
και τα τουρκικά πλοία ανατίναξε,
με τους χιλιάδες Τούρκους μέσα.
Οι στάχτες των νεκρών Κυπρίων μαζί με,
της πανώριας Μαρίας, στα ουράνια ανεβήκαν,
στο πάνθεο των εθνομαρτύρων εκεί αναγεννηθήκαν,
απ΄ τα δεσμά των Μωαμεθανών απελευθερωθήκαν.
Ήταν των μελλοθάνατων η τελευταία χάρη.
Σ΄ άσβεστες ιερές λαμπάδες, μετουσιώθηκαν ,
η ηρωική Αρνάλδα, μαζί με τις Κυπραιώτισσες,
πανώριες σκλαβοπούλες και τους λεβέντες,
Κυπραιώτες σκλάβους θεού ευλογία λάβανε και θεία χάρη.
Μια νύχτα σκοτεινή και οργισμένη,
που τ΄ ολόγιομο της Κύπρου,
πανσέληνο φεγγάρι, κρύφτηκε,
με λυγμούς οδύνης και ντροπής,
να μην το θωρεί κανένας.
Η λύτρωση με τον θάνατο και την θυσία,
στους σκλαβωμένους, αιώνια έδωσε,
Λευτεριά και Αθανασία
Και οι ΕΛΛΗΝΕΣ ήρωες της Κύπρου….
Κολοκοτρώνης: «Ο πρώτος νεκρός στην κατάληψη της Τριπολιτσάς ήταν ο Κύπριος. Είχαμε ακόμη νεκρούς Κύπριους, στο Μεσολόγγι… παντού, σε όλα τα πεδία των μαχών. Μάλιστα στη μάχη της Αθήνας το 1827, είχαν πέσει νεκροί πάνω από 130 Κύπριοι».
Η φάλαγγα των Κυπρίων πολέμησε ηρωικά σε όλες τις μάχες και είναι χαρακτηριστική η ρήση του Στρατηγού Χατζηπέτρου για τα παράσημα που φορούσε «Μου τα ’δωκε ο ηρωισμός και η παλληκαριά των Κυπρίων φαλαγγιτών».
Με επί κεφαλής τον Λευκωσιάτη Φιλικό Ιωάννη Καρατζά, εκατοντάδες Κύπριοι εθελοντικά (Ιερός Λόχος) με απαράμιλλο ηρωισμό πολέμησαν δίπλα στους Έλληνες αδελφούς, κατά των Τούρκων κατακτητών. Το λάβαρα των Κυπρίων, ένα άσπρο πανίμε γαλάζιο σταυρό στη μέση, έγραφε «Σημαία Ελληνική Πατρίς Κύπρου». Η ιστορική σημαία βρίσκεται σήμερα στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο των Αθηνών.
ΤΑ ΛΑΒΑΡΑ ΤΗΣ ΦΑΛΑΓΓΑΣ ΤΩΝ ΧΙΛΙΑΔΩΝ ΕΘΕΛΟΝΤΩΝ ΚΥΠΡΙΩΝ 1821. (Πολεμικό Μουσείο)
Ενδεικτικά ολίγα.
Ένα από τα πρωτοπαλίκαρα του Στρατηγού Μακρυγιάννη ήταν Κύπριος. Με τις ηρωικές ενέργειες του, έσωσε τους 1189 πολιορκημένους του Νεοκάστρου, όταν εθελοντικά πέρασε κολυμπώντας τις τουρκικές γραμμές και πήγε σε αγγλική φρεγάτα για να ζητήσει βοήθεια. Ο αγωνιστής αυτός πληγώθηκε βαριά το 1825 στη μάχη των Μύλων του Άργους. Παρά τον βαρύ τραυματισμό του, πολέμησε μέχρι το τέλος της μάχης. Γράφει ο Μακρυγιάννης τότε «Εκεί που ριχτήκαμε με το γιουρούσι μου επληγώθη βαρέως και ύστερα πέθανε ο καλός και γενναίος Κυπραίος».
Γράφει ο Υψηλάντης στον Αρχιεπίσκοπο Κυπριανό: « Μακαριώτατε και φιλογενέστατε Δέσποτα. Ο φιλογενέστατος κύριος Δημήτριος Ίπατρος με εβεβαίωσεπερί της γενναίας συνεισφοράς σας….»
Ο Αρχιμανδρίτης Θεόφιλος Θησεύς, αρχηγός Κυπρίων εθελοντών, μαζί με τον αδελφό του Αρχιστράτηγο Νικόλαο, διακρίθηκαν σε σκληρές νικηφόρες μάχες κατάτων Τούρκων με υψηλό τίμημα από νεκρούς Κύπριους. Ο Κολοκοτρώνης λέει για τον Νικόλαο: «Ο Νικόλαος, ένας εκ των προθύμων και ειλικρινών συναγωνιστών κατάτον υπέρ ανεξαρτησίας αγώνα». Το 1822 ο Νικόλαος διακρίθηκε στις μάχες της Δράμας και αλλού. Όπου τον χρειαζόταν η πατρίδα. Ο Νικόλαος ήταν ανιδιοτελήςαγωνιστής και ποτέ δεν ανακατεύθηκε στις διχόνοιες μας. Το σώμα των εθελοντών Κυπρίων που ηγείτο το αυτοσυντηρούσε από χρήματα εράνων που γίνονταν στην Κύπρο. Ο Κολοκοτρώνης λέει για τον Κύπριο Νικόλα Θησέα… « Ο Νικόλαος ένας εκ των προθύμων και ειλικρινών συναγωνιστών…διακρίθηκε σε όλες τις μάχες…» κ.ά.π.
Και το πλέον ένδοξο και τιμητικό. Αυτά τα ηρωικά παλληκάρια, που η πατρίδα τους σκλαβωμένη ήταν, εθελοντικά στα Ελληνικά χώματα ήρθαν για να γίνουν απελευθερωτές! Είναι συγκινητικό και επικά ανεπανάληπτο.
Ποτέ τους δεν δέχτηκαν χρηματικές αμοιβές… ΟΥ ΠΕΡΙ ΧΡΗΜΑΤΩΝ Ο ΑΓΩΝ ΤΟΥΣ, ΓΙΑ ΤΗΝ ΛΕΥΤΕΡΙΑ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑ ΠΑΤΡΙΔΑ, ΑΛΛΑ ΠΕΡΙ ΑΡΕΤΗΣ…ΠΑΜΠΤΩΧΟΙ ΑΛΛΑ ΠΕΡΗΦΑΝΟΙ, ΕΠΕΣΤΡΕΨΑΝ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ.
Τα ονόματα των Ελλήνων Κυπρίων εθελοντών που συμμετείχαν σε όλους τους εθνικούς αγώνες της Ελλάδας και των ηρωϊκώς πεσόντων, ανέρχονται σε χιλιάδες. Αρκετά, όσα διασώθηκαν, υπάρχουν στο αρχείο του πολεμικού Μουσείου (1821, Βαλκανικοί Πόλεμοι, Μακεδονικός αγώνα, Κρητική επανάσταση, Μικρασιατική εκστρατεία, ΒΠΠ κ.ά).. Αιωνία τους η μνήμη.
Τιμή και δόξα συνοδεύει του Έλληνες Κύπριους εθελοντές, που με αυτοθυσία και ηρωισμό παρ όλον ότι η πατρίδα τους ήταν σκλαβωμένη, *συμμετείχαν στην Ελληνική επανάσταση και αρκετοί από αυτούς έχυσαν το αίμα τους σε Ελληνική γη, σ΄ όλους τους εθνικούς αγώνες της Ελλάδας, χωρίς ποτέ να ζητήσουν επιβράβευση, ή αντίδωρο. Ηθική τιμητική αναγνώριση μόνο ήθελαν και ΕΝΩΣΗ με την μητέρα πατρίδα Ελλάδα….
*Πολλές εξεγέρσεις έγιναν και στην Κύπρο κατά των κατακτητών, αλλά λόγω του ότι δεν έτυχαν βοήθειας από κανένα, πνίγηκαν στο αίμα από τους μύριους βαρβάρους.Π.χ. Νικόλαου Θησέα στη Λάρνακα και του καλόγερου Ιωαννίκιου στην Καρπασία. Η Εξέγερση στη Λάρνακα, ήταν αρκετά μαζική – σε κάποια στιγμή πάντως, ο Νικόλαος Θησέας, αγωνιστής της επανάστασης του 1821, βρέθηκεστην ηγεσία της. Ξεκίνησε με εξεγέρσεις στη Λάρνακα, οι οποίεςεξαπλώθηκαν και στη Λευκωσία. Ο Θησέας μαζί με εκατοντάδες ακόλουθουςκατέφυγε στο Σταυροβούνι, φοβούμενος αντίποινα κατά αμάχων. Λόγω έλλειψης πυρομαχικών, αφού πήρε εγγυήσεις για την ασφάλειά των αμάχων,η ίδιος ο Θησέας εκδιώχθηκε από την Κύπρο και οι Τούρκοι παρά την υπόσχεση τους, κατέσφαξαν εκατοντάδες Λαρνακείς. Ο καλόγερος Ιωαννίκιος, ξεκινώντας με καράβι από τη Λάρνακα, αποβιβάστηκε στο Μπογάζι, προχώρησε στο χωριό καταγωγής του (τον Άγιο Ηλία) και άρχισε να ξεσηκώνει τους χωρικούς εναντίον της οθωμανικής διοίκησης. Εγκατέστησε το αρχηγείο της εξέγερσής του στο Τρίκωμο. Αν και μάλλον βρήκε υποστηρικτές ανάμεσα στον αγροτικόπληθυσμό της περιοχής, αυτοί άοπλοι και απειροπόλεμοι σκόρπισαν μόλις αντίκρισαν τα υπέρτερα οθωμανικά στρατεύματα. Ο ίδιος ο Ιωαννίκιος και οι συνεργάτες του συνελήφθησαν και εκτελέστηκαν με παλλούκωμα.
( Παρένθεση) Και επ΄ευκαιρία θα ήθελα να ευχηθώ, για αυτό το ακριτικό Ελληνικό νησί, αναπόσπαστο σιαμαίο κομμάτι του Ελληνισμού, που ανά τους αιώνες έρημο και μόνο αγωνίζεται, για να παραμείνει ΕΛΛΗΝΙΚΟ και συμμετείχε σε όλους ανεξαιρέτως τους αγώνες υπέρ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ της μητέρας πατρίδας…, να μην λησμονιέται στις εθνικές επετείους της μητέρας πατρίδας. Αν κάποιοι ανατρέξουν στα αρχεία του πολεμικού μουσείου, θα ανακαλύψουν αρκετούς τόμους περί Εθνικών προσφορών της Κύπρου προς τον ΕΛΛΗΝΙΣΜΟ….
Τότε ο Εθνάρχης Ιωάννης Καποδίστριας έθεσε τα όρια του ελληνικού εθνικού κράτους συμπεριλαμβάνοντας την Κύπρο, όχι μόνο γιατί ήταν γόνος Κυπρίας μάνας, αλλά γιατί οι Έλληνες της Κύπρου συμμετείχαν ενεργά το 1821 στην Ελληνική Επανάσταση, συνεχίζοντας την πνευματική παράδοση του Ελληνισμού και της Κύπρου των 3000 ετών ελληνικής ιστορίας «Τα όρια ταύτα από του 1821 καθορίζονται υπό του αίματος του εκχυθέντοςεις τα σφαγεία των Κυδωνιών, των Ψαρών, της Χίου, της Κρήτης, της Ρόδου και της Κύπρου…».
Για την πολύπαθη Ελληνική Κύπρο….ΦΕΥ! Κοντεύουν 200 χρόνια από τις δηλώσεις του Καποδίστρια…… Ο κόσμος σκηνή, ο βίος πάροδος. Ήλθες, είδες, απήλθες. Και η ΕΝΩΣΗ άπιαστο απατηλό όνειρο έγινε αφού η Κύπρος η Ελληνική προδόθηκε, εγκαταλείφθηκε και τουρκοπατήθηκε ως εάν ήτο νόθα θυγατέρα.
Και τέλος αν υπάρχει τέλος ….
Όμως τα χώματα αυτά δεν είναι η πρώτη φορά, που κάποιοι τα σφετερίστηκαν. Δεν είναι η πρώτη φορά που σκλαβώθηκαν και σταυρώθηκαν. Μα πάντα… μετά τη σταύρωση ακολουθεί η Ανάσταση! Αυτά τα χώματα που «Πολλούς αφέντες άλλαξαν, δεν άλλαξαν ψυχή», κάποτε θα ελευθερωθούν! Εδώ στηρίζει τις ελπίδες του ο Μόντης. Δεν μπορεί αυτή τη φορά να γίνει εξαίρεση. Εξάλλου ας μην ξεχνάμε, πως «η ρωμιοσύνη εν φυλή συνοκαιρη του κόσμου» όπως αναφέρει στο ποίημά του «την Άνοιξη ποιος πρόδωσε». Σύμφωνα, λοιπόν, με τον εθνικό μας ποιητή Μόντη πρέπει να επαγρυπνούμε και να μην επαναπαυόμαστε. Να είμαστε έτοιμοι κάθε στιγμή ν΄ αγωνιστούμε για τη λευτεριά μας. Επιτακτικό το χρέος μας απέναντί σ’ αυτή την πατρίδα, επιτακτική η ανάγκη για ακατάπαυστους αγώνες μέχρι την τελική δικαίωση του λαού μας. Βαρύ λοιπόν το χρέος όπως ξεπροβάλλει από την ποίησή του. Χρέος απέναντι στην αιματοκυλισμένη πατρίδα, που γυρεύει δικαίωση! Χρέος απέναντι στα παιδιά μας που ζητούν μια λεύτερη πατρίδα! Χρέος απέναντι στους ήρωές μας, που ζητούν οι θυσίες τους να μην πάνε χαμένες!
ΛΕΥΤΕΡΙΑ
Θέλει πολλή επαγρύπνηση η λευτεριά, παιδιά,
μην τη χάνετε ούτε στιγμή απ΄ τα μάτια σας, μην επαναπαύεσθε.
ΤΗΝ ΑΝΟΙΞΗ ΠΟΙΟΣ ΠΡΟΔΩΣΕ;
Την άνοιξη ποιος πρόδωσε, νησί μου περιστέρι,
στην άνοιξη ποιος τόλμησε και σήκωσε το χέρι;
Την άνοιξη ποιος σταύρωσε, νησί μου κυπαρίσσι,
κι έγειρε και σταμάτησε η ανατολή στη δύση;
Όση χαρά μας χάριζες κι όσο όνειρο κι ελπίδα
τόσο καημό μας πότισες, μικρή γλυκιά πατρίδα.
Θρηνώ τον Πενταδάχτυλο τον τουρκοπατημένο,
Θρηνώ τ’ αμούστακο παιδί τ’ αδικοσκοτωμένο.
Όμως ελπίδα κελαηδά, μικρό πουλάκι, ελπίδα,
πως είν.’ αδούλωτη βαθιά μες στην καρδιά η πατρίδα.
Μικρό πουλί στο Τρίπυλο, μικρό πουλάκι, εντός μου:
“Η Ρωμιοσύνη είναι φυλή συνόκαιρη του κόσμου”.
Σαν την οχιά σηκώνεται, σαν πέλαγο φουσκώνει,
ένα κεφάλι αν της κοπεί, διπλό άλλο φυτρώνει…
Αυτοί ήταν οι Έλληνες και Ελληνίδες την εποχή των απελευθερωτικών αγώνων. Ποιοι είναι οι Έλληνες του σήμερα…; Ποιοι θα είναι οι Έλληνες του μέλλοντος θα το γράψει η αδέκαστος ιστορία…
Για αυτό όσο είναι καιρός : « Τούτο το λόγο θα σας πω, δεν έχω άλλο κανένα: Μεθύστε με τ΄ αθάνατο κρασί του 21!”( Κωστής Παλαμάς) και ανασήκωσε την πλάτη κι απόσεισέ τους Πενταδάκτυλέ μου, ανασήκωσε την πλάτη κι απόσεισέ τους βαρβάρους τουρκομογγόλους κατακτητές…. όπως το 1821 …
Και με την χαρμόσυνη είδηση του *Ευαγγελισμού ΕΣY Mητέρα Παναγιά μαςΘεοτόκος, ευχή δώσε για ΛΕΥΤΕΡΙΑ και το κακό πάλαι ποτέ να μην ξανάρθει.
Σ΄αυτή την ιμερτή, αγιοτάτη, ζωηγράφο, θειοτάτη Κύπρο,
που ανά τους αιώνες έζησε με βάσανα και στους αιώνες θε να ζήσει,
Νυν και αεί….
*Με τη λέξη Ευαγγελισμός αναφερόμαστε στη χαρμόσυνη είδηση για τον Χριστιανισμό, της επικείμενης γέννησης του Ιησού Χριστού, που δόθηκε από τον αρχάγγελο Γαβριήλ προς τη Μαριάμ. Επίσης, με τον ίδιο όρο αναφερόμαστε στην εκκλησιαστική θεομητορική εορτή, που τελείται την 25η Μαρτίου προς ανάμνηση του γεγονότος αυτού.
ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΤΖΙΑΙ ΛΕΥΤΕΡΑ ΑΔΕΛΦΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ.
Επιμέλεια-‘Ερευνα του Αντώνη Αντωνά από ημικατεχόμενη Ελληνική Κύπρο.
ΙΔΕΤΕ.
Η 9η Ιουλίου του 1821 εν Λευκωσία Κύπρου – Olympia
olympia.gr
https://www.olympia.gr › apopsi › i…
Οι αγώνες των Ελλήνων της Κύπρου για την ελευθερία της …
Blogger
https://koukfamily.blogspot.com › ..
”
Οι αγώνες των Ελλήνων της Κύπρου για την ελευθερία της …
Blogger
https://koukfamily.blogspot.com › ..