ΜΟΡΦΕΣ ΗΡΩΩΝ ΤΗΣ ΠΟΛΕΜΙΚΗΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ
Του Σμηνάρχου E.A. Βασ. Ζαμπίκου
O αεροπόρος Μιχαήλ Μουτούσης, ο γενναίος των γενναίων, γεννήθηκε στο Τραγανό ΑχαΪας το 1885. Το 1908 αποφοίτησε από
τη Σχολή Ευελπίδων με το βαθμό του Ανθυπολοχαγού. Το 1911 εστάλη στο Ετάμπ της Γαλλίας για εκπαίδευση και το 1912
επέστρεψε λόγω κηρύξεως των βαλκανικών πολέμων. Ανέπτυξε αξιόλογη δράση, εκτελώντας αναγνωριστικές πτήσεις στην Ήπειρο και Μακεδονία.
Ιδού μερικά αποσπάσματα από τη δράση του:
Στις 5 Δεκεμβρίου 1912 απογειώθηκε από το προκεχωρημένο αεροδρόμιο χάνι Εμίρ Αγά (πλησίον της Πρέβεζας) κατόπιν
διαταγής του Διοικητού Στρατιάς Ηπείρου, για αναγνώριση των οχυρών του Μπιζανίου. Πετώντας αρχικά πάνω από τις ελληνικές γραμμές, αναπτέρωσε το ηθικό των Ελλήνων μαχητών. H πτήση αυτή ήταν η πρώτη πολεμική αποστολή της Μοίρας, στο Μέτωπο Ηπείρου με αεροπλάνο Maurice Farman. O Μουτούσης πετούσε σε ύψος 1.400 μέτρα και όταν έφθασε στο Μπιζάνι, κατέβηκε στα 600 μέτρα και έτσι κατόρθωσε να κατοπτεύσει τα οχυρά με επιτυχία. Επιπλέον, όταν αντίκρισε Τούρκους στρατιώτες μέσα σε μία χαράδρα έριξε δύο βόμβες, προκαλώντας τον πανικό σ’ αυτούς, οι οποίοι όμως άνοιξαν πυρ κατά του αεροπλάνου και διέτρησαν αυτό σε πολλά σημεία.
Μετά το πέρας της αποστολής, το αεροπλάνο προσγειώθηκε στο Χάνι Εμίν Αγά, όπου οι Αξιωματικοί και στρατιώτες, τον υποδέχθηκαν με ζητωκραυγές. Αμέσως μετά την προσγείωση, ο αεροπόρος Μουτούσης, παρουσιάστηκε στον Διοικητή Στρατιάς Ηπείρου, στον οποίο ανέφερε τις παρατηρήσεις του από την αναγνωριστική πτήση και δέχτηκε θερμά συγχαρητήρια.
Αξιοσημείωτο είναι, ότι σύμφωνα με τους κανόνες ασφαλείας πτήσεων, της εποχής εκείνης, οι αναγνωριστικές πτήσεις, έπρεπε να πραγματοποιούνται από ύψος 1.900 μέτρων τουλάχιστον. Την ίδια ημέρα ο Μουτούσης υπέβαλε στη Διοίκηση της Μοίρας Αεροπλάνων έγγραφη αναφορά πεπραγμένων όπου έγραφε:
_Επιστρέψας προσεγειώθην καλώς. Κατά την προς Ιωάννινα αναγνώρισιν, το αεροπλάνο διετρήθη παρά εχθρικών σφαιρών. Αι ριφθείσαι βόμβαι έσχον καλα αποτελέσματα_.
Την ιστορική αυτή πτήση περιέγραψε το Αρχηγείο Στρατού Ηπείρου, σε δελτίο γεγονότων, που υπέβαλε στο Υπουργείο Στρατιωτικών:
_Έγγραφον υπ_ αριθμ. 567. Φιλιππιάς 5-12-1912 Υπουργείον Στρατιωτικών – Αθήνας Σήμερον μετά μεσημβρίαν εγένετο διά πρώτην φοράν, επιδεικτική πτήσις αεροπλάνου, επιβαίνοντος του Υπολοχαγού Μηχανικού Μουτούση, επί αεροπλάνου Maurice Farman. Αφετηρία Πρέβεζα, προσγείωσις Εμίν Αγά χάνι. Πτήσις εγένετο υπεράνω Μπιζανίου και πεδιάδος Ιωαννίνων. Αεροπλάνον επυροβολήθη υπό εχθρού. Τρεις βολίδες όπλου προσέκρουσαν άνευ σοβαρής βλάβης. Εις πεδιάδα Ιωαννίνων και εις μέρος όπου επυροβολήθη αεροπλάνον, Μουτούσης έριψε τέσσαρας χειροβομβίδας.
Αντιστράτηγος Σαπουντζάκης_.
Στις 9 Δεκεμβρίου 1912 ο υπολοχαγός Μουτούσης απογειώθηκε από τη Νικόπολη και εκτέλεσε δεύτερη επιτυχημένη πτήση πάνω από το Μπιζάνι. Κατά τη διάρκεια της αναγνωρίσεως ο χειριστής διέκρινε με ευχέρεια τις γραμμές των χαρακωμάτων του αντιπάλου και τις αποθήκες υλικού. Με βάση τις παρατηρήσεις του, άρχισαν αμέσως να καταστρώνονται πρόχειρα σχεδιαγράμματα των οχυρωμάτων και των θέσεων των πυροβολαρχιών.
Σχετική με την πτήση αυτή ανακοίνωση, έβγαλε το Γραφείο Τύπου του Αρχηγείου Στρατού Ηπείρου, έχουσα ως ακολούθως:
Εκ – Φιλιππιάδος – Υπουργείου Στρατιωτικών Αθήνας:
_O υπολοχαγός Μουτούσης εξετέλεσε σήμερον, δευτέραν επιτυχεστάτην πτήσιν. Το απόγευμα κατά τας δύο περίπου, εξεκίνησε πάλιν από την Νικόπολιν και επέταξαν εις ύψος 1200 μέτρων υπεράνω του Μπιζανίου. Μόλις αντελήφθησαν οι Τούρκοι,
ότι ο Μουτούσης πλησίαζε, άρχισαν τον κανονιοβολισμόν προς το Ελληνικόν αεροπλάνον, του οποίου η βάσις υπέστη ελαφράν αμυχήν από θραύσμα οβίδας. Εις τα 4:10 ο Υπολοχαγός Μουτούσης προσεγειώθη εις Φιλιππιάδα επευφημούμενος υπό του Στρατού και του πλήθους_.
Μετά τη δεύτερη πτήση του, ο Υπολοχαγός Μουτούσης, κατόπιν διαταγής του Υπουργείου Στρατιωτικών ανεχώρησε για Αθήνα,
προκειμένου να διαθέσει την πείρα και τις ικανότητές του στο Πολεμικό Ναυτικό. Το 1913 ο Μουτούσης, εκτέλεσε την πρώτη στον κόσμο αποστολή Ναυτικής Συνεργασίας στα Δαρδανέλια. Το 1920 έλαβε μέρος στις Επιχειρήσεις για την κατάληψη της Προύσσης.
Το 1921 και 1922 διετέλεσε Επιτελάρχης της Μεραρχίας Ανδριανουπόλεως. Το 1927 και 1929 στρατιωτικός ακόλουθος στην
Πρεσβεία Σόφιας. Τέλος, διετέλεσε Επιτελάρχης της Επιθεωρήσεως του Μηχανικού Σώματος. Απέθανε στις 16 Μαρτίου 1956.