Μπροστά στα SS ο Σικελιανός απήγγειλε “Βογκῆστε τύμπανα πολέμου… Οἱ φοβερὲς σημαῖες, ξεδιπλωθεῖτε στὸν ἀέρα! “
Επειδή εγένετο λόγος για τον Κωστή Παλαμά, σου μεταφέρω, κάτι συγκλονιστικό, που λίγοι το γνωρίζουν: Ο Παλαμάς πέθανε τέλος Φεβρουαρίου του 1943, (15) δέκα πέντε μόλις ημέρες (!) μετά τον θάνατο της αγαπημένης του γυναίκας Μαρίας. Αυτό, μας δείχνει, πόσο σημαντική είναι για τον άνθρωπο η καλή ψυχολογία και το κουράγιο. Με την ανθρώπινη επικοινωνία ενισχύεται το αίσθημα της συλλογικότητας. Είμαστε συνάμα ως άτομα πομποί και δέκτες ζωτικής ενέργειας!
Και κάτι ακόμα για τον Παλαμά. Απάγγειλαν ποιήματα στην κηδεία του οι ποιητές Άγγελος Σικελιανός και Σωτήρης Σκίπης.
Ο ποιητής Άγγελος Σικελιανός, δίνοντας το πνεύμα ομόθυμης παρουσίας του λαού στην κηδεία και “με μια φωνή όσο ποτέ δυνατή” απήγγειλε το ποίημα, που είχε γράψει τα χαράματα της κηδείας προς τιμήν του μεγάλου ποιητή:
“Ηχήστε σάλπιγγες… Καμπάνες βροντερές,
δονήστε σύγκορμη τη χώρα πέρα ως πέρα…
Βογκίξτε τύμπανα πολέμου… φοβερές
σημαίες, ξεδιπλωθείτε στον αέρα:
Σ’ αυτό το φέρετρο ακουμπά η Ελλάδα!…”
Στη συνέχεια, ο ποιητής Σωτήρης Σκίπης, απήγγειλε συγκλονιστικά το ποίημά του. Ξεχώρισα, Δήμαρχε, τον πιο συγκλονιστικό πολιτικό στίχο του -λαμβανομένου υπόψη, ότι στην κηδεία παρέστησαν η δωσίλογη εγκάθετη κυβέρνηση του Λογοθετόπουλου και αντιπρόσωποι των Γερμανών και Ιταλών κατακτητών:
“… Κι έπεσες καθώς από σεισμό
πέφτει μια μαρμάρινη κολόνα
κάποιου πανάρχαιου ναού.
Σα ναός, οπού χτυπιέται
απ’ τα βόλια των βαρβάρων.
Σαν τον Παρθενώνα,
ήρωα, ποιητή του Αιώνα.
Θα σε κλάψουνε μια μέρα
οι ίδιοι αυτοί που μας σκοτώνουν
έναν – έναν (σ.σ. !)
σαν ξυπνήσουν απ’ τη μέθη τους
κι αντικρύσουν τι ερημιές
εσκορπίσανε στο διάβα τους
σ’ αναρίθμητες καρδιές…”
Όταν τελείωσε η νεκρώσιμη ακολουθία, ο Σπύρος Μελάς, ο Άγγελος Σικελιανός και νέα παιδιά σήκωσαν το φέρετρο και κατευθύνθηκαν προς τον χώρο της ταφής. Την ώρα που θα εναπόθεταν το φέρετρο μέσα στη γη, πλησίασαν οι αντιπρόσωποι των κατακτητών να καταθέσουν στεφάνι.
Τότε, ο λογοτέχνης Γιώργος Κατσίμπαλης άρχισε να τραγουδά τον Εθνικό Ύμνο: “Σε γνωρίζω από την κόψη…” Ακολούθησε το συγκεντρωμένο πλήθος, πρώτα δειλά, ύστερα η φωνή κατάκτησε όλον τον κόσμο, μυριόστομη. Ήταν η πιο συγκινητική στιγμή. Ο κόσμος τραγουδούσε με πάθος. Κάποιος φώναξε “Ζήτω η ελευθερία του πνεύματος”. Αλλά ο κόσμος ήθελε ελευθερία σκέτη και φώναξε “Ζήτω η Ελευθερία!”.
Ας βροντοφωνάξουμε κι εμείς, αγαπητέ φίλε μου, σ αυτούς, που μας σκοτώνουν έναν-έναν, αφυπνίζοντας το ζαλισμένο πλήθος: “Ζήτω η Ελευθερία”!!!
Με ιδιαίτερη εκτίμηση
Αθανάσιος Καρανάσιος