O Καρλομάγνος (Charlemagne, 2 Απριλίου 747 ή 748 – 28 Ιανουαρίου 814), γνωστός και ως Κάρολος ο Μέγας (Carolus ή Karolus Magnus) αριθμημένος ως Κάρολος Α΄, ήταν βασιλιάς των Φράγκων. Ήταν επίσης βασιλιάς της Ιταλίας από το 774 και από το 800 ο πρώτος αυτοκράτορας στη Δυτική Ευρώπη μετά την κατάλυση της Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, πριν από τρεις αιώνες.
Φανταστικό πορτρέτο του Καρλομάγνου, από τον Άλμπρεχτ Ντύρερ. Το παλτό και τα οικόσημα πάνω από το κεφάλι του παρουσιάζουν το γερμανικό αετό και το γαλλικό κρίνο.
Το εκτεταμένο Φραγκικό κράτος που ίδρυσε ονομάζεται Αυτοκρατορία των Καρολιδών (ή και Καρολίγγεια Αυτοκρατορία).
Μεγαλύτερος γιος του Πιπίνου του Βραχέος και της Βερτράδης του Λαόν, ο Καρλομάγνος έγινε βασιλιάς το 768 μετά το θάνατο του πατέρα του. Αρχικά συμβασίλευε με τον αδελφό του Καρλομάν Α΄. Ο ξαφνικός θάνατος του Καρλομάν το 771 κάτω από ανεξακρίβωτες συνθήκες άφησε τον Καρλομάγνο ως αναμφισβήτητο κυβερνήτη του Φραγκικού Βασιλείου. Ο Καρλομάγνος συνέχισε την πολιτική του πατέρα του προς τον παπισμό και έγινε προστάτης του, απομακρύνοντας τους Λομβαρδούς από την εξουσία στη βόρεια Ιταλία και ηγούμενος μιας εισβολής στη Μουσουλμανική Ισπανία. Εξεστράτευσε επίσης κατά των λαών στα ανατολικά του, εκχριστιανίζοντάς τους, επί ποινή θανάτου, με κατά καιρούς κατάληξη σε γεγονότα όπως η Σφαγή του Βέρντεν (4.500 Σαξόνων αιχμαλώτων στη σημερινή Κάτω Σαξονία).
Ο Καρλομάγνος έφθασε στο απόγειο της δύναμής του το 800 όταν στέφθηκε ΄΄αυτοκράτορας΄΄ από τον Πάπα Λέοντα Γ΄ την Ημέρα των Χριστουγέννων στην Παλιά Βασιλική του Αγίου Πέτρου.
Αποκαλούμενος «Πατέρας της Ευρώπης» (pater Europae), ο Καρλομάγνος ένωσε το μεγαλύτερο μέρος της Δυτικής Ευρώπης, για πρώτη φορά μετά τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Το κράτος του έδωσε ώθηση στην Καρολίγγεια Αναγέννηση, μια περίοδο πολιτιστικής και πνευματικής δραστηριότητας εντός της Καθολικής Εκκλησίας. Τόσο οι Γαλλικές όσο και οι Γερμανικές μοναρχίες θεωρούσαν τα βασίλειά τους απογόνους της αυτοκρατορίας του Καρλομάγνου.
Ο Καρλομάγνος πέθανε το 814, έχοντας κυβερνήσει ως αυτοκράτορας για λίγο πάνω από δεκατρία χρόνια. Ετάφη στην αυτοκρατορική του πρωτεύουσα Άαχεν στη σημερινή Γερμανία. Τον διαδέχθηκε ο γιος του Λουδοβίκος ο Ευσεβής.
Ο Άινχαρντ (Γάλλος λόγιος και αυλικός, 775-840) αναφέρει: «Θα ήταν πιστεύω ανοησία να γράψει κανείς έστω και μια λέξη που να αφορά τη γέννηση και τη βρεφική, ή έστω και την παιδική ηλικία του Καρλομάγνου, γιατί δεν έχει τίποτε ποτέ γραφτεί για το θέμα αυτό και δεν υπάρχει κανένας ζωντανός που να μπορεί να δώσει πληροφορίες. Κατά συνέπεια αποφάσισα να το προσπεράσω ως άγνωστο και να προχωρήσω αμέσως να ασχοληθώ με το χαρακτήρα του, το έργο του, όπως και άλλα γεγονότα της ζωής του αξιόλογα και ξεκινώντας να δώσω πρώτα μια περιγραφή του έργου του στο εσωτερικό και στο εξωτερικό, κατόπιν του χαρακτήρα και των στόχων του και τελευταία της διακυβέρνησης και του θανάτου του, μην παραλείποντας που αξίζει ή είναι ανάγκη να γνωρίζουμε».
Πολιτικό πλαίσιο
Από τον 6ο αιώνα ο δυτικός Γερμανικός λαός των Φράγκων είχε εκχριστιανισθεί και η Φραγκία, κυβερνώμενη από τους Μεροβίγγειους, ήταν το ισχυρότερο από τα βασίλεια που διαδέχθηκαν τη Δυτική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Μετά τη Μάχη του Τερτρύ (687) όμως, οι Μεροβίγγειοι περιήλθαν σε κατάσταση αδυναμίας, για την οποία έχουν αποκληθεί rois fainéants («άπρακτοι βασιλιάδες»). Σχεδόν όλες οι κυβερνητικές εξουσίες κάθε μορφής ασκούνταν από τον επικεφαλής σύμβουλό τους, τον αυλάρχη του παλατιού.
Το 687 ο Πεπίνος του Χέρσταλ, αυλάρχης του παλατιού της Αυστρασίας, έδωσε τέλος στη διαμάχη μεταξύ διάφορων βασιλιάδων και των αυλαρχών τους με τη νίκη του στο Τερτρύ και έγινε ο μοναδικός κυβερνήτης ολόκληρου του Φραγκικού βασιλείου. Ο Πεπίνος ο ίδιος ήταν εγγονός δύο από τις σημαντικότερες μορφές του Βασιλείου της Αυστρασίας, του Αγίου Αρνούλφου του Μετς και του Πεπίνου του Λάντεν. Τον Πεπίνο του Χέρσταλ διαδέχθηκε τελικά ο νόθος γιος του Κάρολος, αργότερα γνωστός ως Κάρολος Μαρτέλος.
Μετά το 737 ο Κάρολος κυβέρνησε τους Φράγκους χωρίς βασιλιά στο θρόνο, αλλά αρνήθηκε να ονομαστεί ο ίδιος βασιλιάς. Τον Κάρολο διαδέχθηκαν το 741 οι γιοί του Καρλομάν και Πιπίνος ο Βραχύς, ο πατέρας του Καρλομάγνου. Για να συγκρατήσουν τις αποσχιστικές τάσεις στην περιφέρεια του βασιλείου, το 743 τα αδέρφια τοποθέτησαν στο θρόνο το Χιλδέριχο Γ΄, που έμελλε να είναι ο τελευταίος Μεροβίγγειος βασιλιάς. Μετά την παραίτηση του Καρλομάν από το αξίωμά του το 746 για να μπει στην εκκλησία, κατά προτίμησή του ως μοναχός, ο Πιπίνος έφερε το ζήτημα της βασιλείας στον Πάπα Ζαχαρία, ρωτώντας αν ήταν λογικό για ένα βασιλιά να μην έχει βασιλική εξουσία. Ο πάπας εξέδωσε την απόφασή του το 749. Όριζε ότι ήταν καλύτερο ο Πιπίνος, που είχε τις εξουσίες του υψηλού αξιώματος ως Αυλάρχης, να ονομαστεί βασιλιάς, έτσι ώστε να μη συγχέεται η ιεραρχία. Ως εκ τούτου τον διέταξε να γίνει πραγματικός βασιλιάς.
Το 750 ο Πιπίνος εξελέγη από μια συνέλευση των Φράγκων, χρίσθηκε από τον αρχιεπίσκοπο και πρόβαλε στο γραφείο του βασιλιά. Χαρακτηρίζοντας το Χιλδέριχο Γ΄ ως «ψευδοβασιλιά» ο Πάπας τον υποχρέωσε να κλειστεί σε μοναστήρι. Έτσι η Μεροβίγγεια δυναστεία αντικαταστάθηκε από την Καρολίγγεια, που πήρε το όνομά της από τον πατέρα του Πιπίνου, Κάρολο Μαρτέλο. Το 753 ο Πάπας Στέφανος Β΄ κατέφυγε από την Ιταλία στη Φραγκία, κάνοντας έκκληση για τα δικαιώματά του πάνω στον Άγιο Πέτρο στον Πιπίνο. Υποστηρίχθηκε στην έκκλησή του αυτή από τον Καρλομάν, αδερφό του Πιπίνου. Σε αντάλλαγμα ο Πάπας μπορούσε να παράσχει μόνο νομιμοποίηση, πράγμα που έκανε χρίζοντας και επικυρώνοντας πάλι τον Πιπίνο, προσθέτοντας αυτή τη φορά τους δύο νεαρούς γιους του Κάρολους και Καρλομάν στη βασιλική κληρονομιά, κληρονόμους τώρα του μεγάλου βασιλείου, που ήδη καταλάμβανε το μεγαλύτερο μέρος της δυτικής και κεντρικής Ευρώπης. To 754 o Πιπίνος δέχτηκε την πρόταση του Πάπα να επισκεφτεί την Ιταλία για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων του Αγίου Πέτρου, διαπραγματευόμενος με επιτυχία με τους Λομβαρδούς.
Υπό τους Καρολίγγειους το Φραγκικό βασίλειο εξαπλώθηκε και κάλυψε μια περιοχή, που περιελάμβανε το μεγαλύτερο μέρος της Δυτικής Ευρώπης, και η διαίρεσή του αποτέλεσε τη βάση της σημερινής Γαλλίας και Γερμανίας. Οι θρησκευτικές, πολιτικές και καλλιτεχνικές εξελίξεις, που προήλθαν από την κεντρικά τοποθετημένη Φραγκία, άφησαν καθοριστικό αποτύπωμα στο σύνολο της Ευρώπης.
Η στέψη
Η στέψη του Καρλομάγνου ως Αυτοκράτορα, αν και είχε σκοπό να αναδείξει τη συνέχιση της αδιάσπαστης γραμμής Αυτοκρατόρων από τον Αύγουστο μέχρι τον Κωνσταντίνο ΣΤ΄, είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία δύο ξεχωριστών (και συχνά αντιτιθέμενων) Αυτοκρατοριών και δύο χωριστών αξιώσεων αυτοκρατορικής εξουσίας. Επί αιώνες στο μέλλον οι Αυτοκράτορες τόσο της Δύσης όσο και της Ανατολής, θα ανταγωνίζονταν μεταξύ τους για κυριαρχία επί του συνόλου.
O Άινχαρντ αναφέρει ότι ο Καρλομάγνος αγνοούσε την πρόθεση του Πάπα και δεν ήθελε αυτή τη στέψη:
Αρχικά είχε τέτοια αποστροφή, που δήλωσε ότι δεν θα έμπαινε στην Εκκλησία την ημέρα που του απονεμήθηκαν [οι αυτοκρατορικοί τίτλοι], παρότι ήταν μια μεγάλη γιορτή, αν είχε προβλέψει το σχέδιο του Πάπα.
Πολλοί σύγχρονοι μελετητές όμως υποστηρίζουν ότι ο Καρλομάγνος γνώριζε πραγματικά για τη στέψη. Οπωσδήποτε δεν μπορεί να του είχε διαφύγει το στολισμένο στέμμα, τοποθετημένο στην αγία τράπεζα, όταν ήλθε να προσευχηθεί, ακόμη και μερικές πηγές της εποχής αν αναλυθούν προσεκτικά φαίνεται να το υποστηρίζουν.
Εν πάση περιπτώσει ο Καρλομάγνος χρησιμοποίησε αυτές τις περιστάσεις για να ισχυριστεί ότι ήταν ο ανανεωτής της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας που είχε φανερά πέσει σε υποβάθμιση υπό τους Βυζαντινούς. Στα επίσημα έγγραφά του ο Κάρολος προτιμούσε τον τίτλο Karolus serenissimus Augustus a Deo coronatus magnus pacificus imperator Romanum gubernans imperium («Κάρολος, ο γαληνότατος Αύγουστος, εστεμμένος από το Θεό, ο μέγας, ειρηνικός αυτοκράτορας κυβερνών τη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία») από τον αμεσότερο Imperator Romanorum («Αυτοκράτορας των Ρωμαίων»).
Θάνατος
Το 813 ο Καρλομάγνος κάλεσε το Λουδοβίκο τον Ευσεβή, βασιλιά της Ακουιτανίας, το μοναδικό επιζώντα νόμιμο γιο του, στην αυλή του. Εκεί ο Καρλομάγνος έστεψε το γιο του με τα ίδια του τα χέρια ως συναυτοκράτορα και τον έστειλε πίσω στην Ακουιτανία. Στη συνέχεια πέρασε το φθινόπωρο κυνηγώντας πριν επιστρέψει στο Άαχεν την 1η Νοεμβρίου. Τον Ιανουάριο αρρώστησε με πλευρίτιδα. Έπεσε στο κρεββάτι με βαθειά κατάθλιψη στις 21 Ιανουαρίου (κυρίως επειδή πολλά από τα σχέδιά του δεν είχαν ακόμη πραγματοποιηθεί) και, όπως λέει ο Άινχαρντ:
Πέθανε την εικοστή ογδόη Ιανουαρίου, την έβδομη μέρα από τότε που έπεσε στο κρεββάτι, στις εννιά η ώρα το πρωί, αφού μετέλαβε της Αγίας Κοινωνίας, στο εβδομηκοστό δεύτερο έτος της ζωής του και το τεσσαρακοστό έβδομο της βασιλείας του.
Ετάφη την ημέρα του θανάτου του στον Καθεδρικό του Άαχεν, αν και ο κρύος καιρός και η φύση της ασθένειάς του δεν καθιστούσαν αναγκαίο ένα τόσο βιαστικό ενταφιασμό. Ο αρχαιότερος σωζόμενος (επιτάφιος) θρήνος, ο Planctus de obitu Karoli, συντέθηκε από ένα μοναχό του Αββαείου Μπόμπιο (Βόρεια Ιταλία), που είχε ευεργετήσει.
Σύμφωνα με μεταγενέστερη εκδοχή του Όθωνα του Λομέλο, Κόμη του Ανακτόρου του Άαχεν την εποχή του Όθωνα Γ΄, ο ίδιος με τον Αυτοκράτορα Όθωνα είχαν ανακαλύψει τον τάφο του Καρλομάγνου: ο αυτοκράτορας, υποστήριξαν, ήταν καθισμένος σε θρόνο, φορώντας στέμμα και κρατώντας σκήπτρο, με τη σάρκα του σχεδόν τελείως άφθαρτη.
Το 1165 ο Φρειδερίκος Α΄ άνοιξε πάλι τον τάφο και τοποθέτησε τον αυτοκράτορα σε μια σαρκοφάγο κάτω από το δάπεδο του καθεδρικού. Το 1215 ο Φρειδερίκος Β΄ τον επανενταφίασε σε μία λάρνακα από χρυσό και άργυρο.
Ο θάνατος του Καρλομάγνου επηρέασε σε μεγάλο βαθμό τους υπηκόους του, ιδιαίτερα εκείνους του φιλολογικού κύκλου, που τον περιέβαλλε στο Άαχεν. Ένας ανώνυμος μοναχός του Μπόμπιο θρηνούσε:
Από τις χώρες όπου ο ήλιος ανατέλλει μέχρι τις δυτικές ακτές οι άνθρωποι κλαίνε και θρηνούν … οι Φράγκοι, οι Ρωμαίοι, όλοι οι Χριστιανοί έχουν πληγεί από πένθος και μεγάλη ανησυχία … οι νέοι και οι ηλικιωμένοι, ένδοξοι ευγενείς θρηνούν για την απώλεια του Καίσαρά τους … ο κόσμος θρηνεί το θάνατο του Καρόλου … Ω Χριστέ, συ που κυβερνάς την ουράνια κατοικία, παραχώρησε ένα ειρηνικό μέρος για τον Κάρολο στο βασίλειό σου. Αλίμονο σε μένα το δυστυχή.
Τον διαδέχθηκε ο επιζών γιος του Λουδοβίκος, που είχε στεφθεί τον προηγούμενο χρόνο.
Η αυτοκρατορία του διατηρήθηκε στο σύνολό της μόνο για μια ακόμη γενιά. Η διαίρεσή της, σύμφωνα με τα έθιμα, μεταξύ των γιων του Λουδοβίκου, μετά το θάνατο του πατέρα τους, έθεσε τα θεμέλια των νεότερων κρατών, Γαλλίας και Γερμανίας.
Πολιτιστική κληρονομιά
Η επιρροή του Καρλομάγνου συνεχίστηκε και μετά τον θάνατό του. Ο συγγραφέας του Visio Karoli Magni, που γράφτηκε γύρω στα 865, χρησιμοποιώντας γεγονότα προφανώς από τον Άινχαρντ και τις δικές του παρατηρήσεις για την παρακμή της οικογένειας του Καρλομάγνου μετά το διχαστικό πόλεμο (840–43) ως βάση για ένα οραματικό παραμύθι της συνάντησης του Καρόλου με ένα προφητικό εφιάλτη-φάντασμα σε ένα όνειρο.
O Καρλομάγνος, όντας πρότυπο ιππότη ως ένας από τους Εννέα Αριστείς (εννέα ιστορικές, βιβλικές και μυθικές προσωπικότητες, που προσωποποιούν τα ιδεώδη του ιπποτισμού, όπως καθιερώθηκαν το Μεσαίωνα και περιελάμβαναν τρεις ειδωλολάτρες (Έκτορας, Αλέξανδρος ο Μέγας και Ιούλιος Καίσαρ), τρεις Εβραίους (Ιησούς του Ναυή, Δαβίδ και Ιούδας ο Μακκαβαίος) και τρεις Χριστιανούς (Βασιλιάς Αρθούρος, Καρλομάγνος και Γοδεφρείδος του Μπουιγιόν), έτυχε σημαντικής μεταθανάτιας ζωής στον Ευρωπαϊκό πολιτισμό. Ένας από τους μεγάλους μεσαιωνικούς λογοτεχνικούς κύκλους, ο κύκλος του Καρλομάγνου ή Γαλλικός Κύκλος, επικεντρώνεται στα έργα του Καρλομάγνου – του Αυτοκράτορα με τη Ρέουσα Γενειάδα της φήμης του Ρολάνδου – και του ιστορικού του διοικητή των συνόρων με τη Βρετάνη Ρολάνδου και των παλαδίνων (ιπποτών), που είναι ανάλογοι με τους ιππότες της Στρογγυλής Τραπέζης της αυλής του Βασιλιά Αρθούρου. Οι ιστορίες τους αποτελούν τα πρώτα chansons de geste (ηρωικές ωδές).
Ο ίδιος ο Καρλομάγνος είχε αναγνωρισθεί άγιος μέσα στην Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία μετά το δωδέκατο αιώνα. Η αγιοποίησή του από τον Αντίπαπα Πασχάλη Γ΄, για να κερδίσει τη εύνοια του Φρειδερίκου Α΄ Βαρβαρόσσα το 1165, δεν αναγνωρίσθηκε ποτέ από την Αγία Έδρα, που ακύρωσε όλα τα διατάγματα του Πασχάλη στην Τρίτη Σύνοδο του Λατερανού το 1179. Το όνομά του δεν εμφανίζεται μεταξύ των 28 αγίων με το όνομα Κάρολος, που καταγράφονται στο Ρωμαϊκό Μαρτυρολόγιο (το επίσημο μαρτυρολόγιο της Καθολικής Εκκλησίας). Έχει αναγνωρισθεί η ευλογιοποίησή του (ένα στάδιο πριν την αγιοποίηση) και εορτάζεται στις 28 Ιανουαρίου. Στη Θεία Κωμωδία το πνεύμα του Καρλομάγνου εμφανίζεται στο Δάντη στον Ουρανό του Άρη, μεταξύ των άλλων «αγωνιστών της πίστης».
Το 809-810 ο Καρλομάγνος συγκάλεσε μια εκκλησιαστική σύνοδο στο Άαχεν, που επιβεβαίωσε την ομόφωνη πεποίθηση στη Δύση ότι το Άγιο Πνεύμα εκπορεύεται από τον Πατέρα και τον Υιό (ex Patre Filioque) και επέβαλε την προσθήκη στο Σύμβολο της Πίστεως της φράσης Filioque (και εκ του Υιού). Για αυτό ο Καρλομάγνος επεδίωξε την έγκριση του Πάπα Λέοντος Γ΄. Ο Πάπας, ενώ συμφωνούσε με το δόγμα και ενέκρινε τη χρήση του στην κατήχηση, διαφωνούσε με την προσθήκη του στο κείμενο του Συμβόλου της Πίστεως, όπως είχε υιοθετηθεί στην Πρώτη Σύνοδο της Κωνσταντινούπολης το 381, Αυτό αναφερόταν στην εκπόρευση του Αγίου Πνεύματος από τον Πατέρα, χωρίς την προσθήκη φράσεων όπως «και τον Υιό», «μέσω του Υιού» ή «μόνο». Τονίζοντας την αντίθεσή του ο Πάπας έβαλε να χαράξουν το αρχικό κείμενο στα Ελληνικά και στα Λατινικά σε δύο βαρειά θωράκια, που τοποθετήθηκαν στη Βασιλική του Αγίου Πέτρου.
Το 1867 ένας έφιππος ανδριάντας του Καρλομάγνου κατασκευάσθηκε από το Λουί Ζεότ και εγκαινιάσθηκε το 1868 στη Λεωφόρο ντ’ Αβρουά στη Λιέγη. Στις κόγχες του νεορωμανικού βάθρου είναι τα έξι αγάλματα των προγόνων του Καρλομάγνου (Αγια Μπέγκα, Πεπίνος του Χέρσταλ, Κάρολος Μαρτέλος, Μπερτράντα, Πεπίνος του Λάντεν και Πιπίνος ο Βραχύς).
Η πόλη του Άαχεν έχει καθιερώσει από το 1949 ένα διεθνές βραβείο (που λέγεται Karlspreis der Stadt Aachen) προς τιμή του Καρλομάγνου. Απονέμεται κάθε χρόνο σε «άξιες προσωπικότητες που έχουν προωθήσει την ιδέα της δυτικής μέσω των πολιτικών, οικονομικών και λογοτεχνικών έργων τους. Μεταξύ των παραληπτών του βραβείου είναι ο Κόμης Ρίχαρντ Κουντενχόβε-Καλέργκι, ιδρυτής του Πανευρωπαϊκού κονήματος, ο Αλτσίντε ντε Γκάσπερι, ο Ουίνστον Τσώρτσιλ και ο Κωνσταντίνος Καραμανλής.
Στον εθνικό του ύμνο, El Gran Carlemany, το κράτος της Ανδόρρας αποδίδει στον Καρλομάγνο την ανεξαρτησία του.
Ο Καρλομάγνος αναφέρεται από το Δρ. Χένρι Τζόουνς Σρ. (που τον υποδύεται ο Σον Κόνερι) στο Ο Ιντιάνα Τζόουνς και Η Τελευταία Σταυροφορία. Αφού χρησιμοποιήσει την ομπρέλα του για να κάνει ένα σμήνος από γλάρους να συνθλίψει το γυάλινο πιλοτήριο ενός Γερμανικού μαχητικού αεροσκάφους, ο Χένρι Τζόουνς σχολιάζει «Ξαφνικά θυμήθηκα τον Καρλομάγνο: «είθε οι στρατιές μου να είναι οι βράχοι και τα δέντρα και τα πουλιά στον ουρανό».». Παρά τη δημοτικότητα της φράσης μετά την ταινία, δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι πράγματι το είπε ο Καρλομάγνος.
Ο Economist, η εβδομαδιαία εφημερίδα ειδήσεων και διεθνών θεμάτων, διαθέτει κάθε βδομάδα ένα ολοσέλιδο άρθρο με τίτλο «Καρλομάγνος», που εστιάζει γενικά σε Ευρωπαϊκά θέματα και, συνηθέστερα και ειδικότερα, στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στις πολιτικές της.
Υπάρχει ένα θεατρικό έργο ονόματι Carelman Charitham στη Ινδική θεατρική μορφή Τσαβιτού Ναντακάμ, που βασίζεται στη ζωή του Καρλομάγνου.
By Larry Johnson – Flickr, CC BY 2.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=12783908
Το θεματικό άλμπουμ Συμφωνικής Μέταλ Καρλομάγνος: Με το Σπαθί και το Σταυρό του ηθοποιού και τραγουδιστή Κρίστοφερ Λη και η Χέβι Μέταλ συνέχειά του Καρλομάγνος: Οι Οιωνοί του Θανάτου παρουσιάζουν τα γεγονότα της ζωής του Καρλομάγνου.
Ένα επεισόδιο του 2010 του QI (Βρετανικό κωμικό τηλεοπτικό παιχνίδι) είχε ως θέμα τις μαθηματικές θεωρίες του Μαρκ Χάμφρεϊς, που υπολόγιζαν ότι όλοι οι σύγχρονοι Ευρωπαίοι είναι πολύ πιθανό να μοιράζονται ως κοινό πρόγονο τον Καρλομάγνο.
Το βίντεο γκέιμ επιβίωσης-τρόμου του 2002 Αιώνιο Σκοτάδι: Το Ρέκβιεμ της Λογικής περιέχει ένα απόσπασμα, όπου ο παίκτης αναλαμβάνει τον έλεγχο ενός από τους πιστούς αγγελιοφόρους του Καρλομάγνου. Σκοπός του παίκτη είναι να προστατεύσει τον αυτοκράτορα από μια ύπουλη λατρεία που επιδιώκει να δολοφονήσει τον Καρλομάγνο για να καταπνίξει τις πολιτικές και θρησκευτικές μεταρρυθμίσεις.
Τον Απρίλιο του 2014, με την ευκαιρία της 1200ης επετείου του θανάτου του Καρλομάγνου υπήρχε μια δημόσια εγκατάσταση τέχνης 2 εβδομάδων Mάιν Καρλ από τον Οτμαν Χερλ στο Κάτσχοφ, μεταξύ του δημαρχείου και του καθεδρικού του Άαχεν, με έκθεση 500 αγαλμάτων του Καρλομάγνου.