Αν και όλα τα Σάββατα του έτους είναι αφιερωμένα στις ψυχές των χριστιανών, που έχουν αποβιώσει, με την ελπίδα της ανάστασής τους κατά τη Δευτέρα Παρουσία, σύμφωνα με τις Γραφές, η Ορθόδοξη Χριστιανική Εκκλησία τιμά και ειδικά τη μνήμη τους τα δύο προαναφερθέντα Σάββατα.
Το πρώτο Ψυχοσάββατο του 2023 πέφτει στις 18 Φεβρουαρίου, δυο ημέρες μετά την Τσικνοπέμπτη, ενώ το δεύτερο στις 03 Ιουνίου, μια ημέρα πριν την Πεντηκοστή.
Τα δύο Ψυχοσάββατα τιμώνται από τους πιστούς με μνημόσυνα στις εκκλησίες, τρισάγια στους τάφους των προσφιλών τους προσώπων, μοίρασμα κολλύβων και ελεημοσύνες στους φτωχούς (κάνω ψυχικό).
Πέρα όμως από τα επίσημα ψυχοσάββατα, κατά περιοχές υπάρχουν κι άλλα Σάββατα που αφιερώνονται στη μνήμη των νεκρών, όπως για παράδειγμα το Σάββατο πριν τη γιορτή του Αγ. Δημητρίου στη Θεσσαλονίκη.
Επίσης στην Αθήνα έχουν ακόμη δύο ψυχοσάββατα. Το Σάββατο της Τυρινής και το Σάββατο της πρώτης εβδομάδος των Νηστειών, που είναι γνωστό και σαν Ψυχοσάββατο των Αγίων Θεοδώρων, στις 4 Μαρτίου 2023.
Οι παλαιότεροι θεωρούσαν γιορτινή ημέρα, το Ψυχοσάββατο. Πίστευαν ότι είχαν τη δυνατότητα, πηγαίνοντας στα κοιμητήρια, να επικοινωνήσουν νοητικά με τους προσφιλείς τους που αναπαύονταν σ’ αυτά.
Έτσι η ημέρα έπαιρνε πανηγυρικό χαρακτήρα. Τα Ψυχοσάββατα στην εκκλησιαστική μας παράδοση είναι δύο: Το ένα είναι το Σάββατο προ των Απόκρεω και το δεύτερο, το Σάββατο προ της Πεντηκοστής.
Το Ψυχοσάββατο πριν από την Κυριακή της Απόκρεω έχει το εξής νόημα: Η επόμενη ημέρα είναι αφιερωμένη στη Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου, εκείνη τη φοβερή ημέρα κατά την οποία όλοι θα σταθούμε μπροστά στο θρόνο του μεγάλου Κριτή.
Για το λόγο αυτό με το Μνημόσυνο των κεκοιμημένων ζητούμε από τον Κύριο να γίνει ίλεως, να σπλαχνισθεί, και να δείξει τη συμπάθεια και τη μακροθυμία του.
Ψυχοσάββατο 2023
Για το έτος 2023 οι ημερομηνίες που πέφτουν τα δύο ψυχοσάββατα είναι:
• Πρώτο ψυχοσάββατο: 18 Φεβρουαρίου
• Δεύτερο ψυχοσάββατο: 03 Ιουνίου
Κινητές γιορτές σε σχέση με το Πάσχα 2023
5/2/2023 Τελώνου και Φαρισαίου – Αρχή Τριωδίου
12/2/2023 Του Ασώτου
16/2/2023 Τσικνοπέμπτη
18/2/2023 Α’ Ψυχοσάββατο
19/2/2023 Αποκριά (Της Απόκρεω)
26/2/2023 Αποκριά (Της Τυροφάγου)
27/2/2023 Καθαρά Δευτέρα
4/3/2023 Του Αγίου Θεοδώρου
5/3/2023 Κυριακή της Ορθοδοξίας
12/3/2023 Γρηγορίου του Παλαμά
8/4/2023 Του Λαζάρου
9/4/2023 Κυριακή των Βαίων
16/4/2023 Το Άγιο Πάσχα
21/4/2023 Ζωοδόχου Πηγής
23/4/2023 Του Αγίου Γεωργίου
23/4/2023 Του Θωμά
25/4/2023 Του Αγίου Μάρκου (Ευαγγελιστής και Απόστολος)
30/4/2023 Των Μυροφόρων
7/5/2023 Του Παραλύτου
25/5/2023 Της Αναλήψεως
3/6/2023 Β’ Ψυχοσάββατο
4/6/2023 Πεντηκοστή
5/6/2023 Του Αγίου Πνεύματος
11/6/2023 Των Αγίων Πάντων