Έρευνα διεξήγαγε η αμερικανική εφημερίδα Washington Post σε δείγμα συμμετοχής 1.000 Γερμανών στο διαδίκτυο μεταξύ 14 Σεπτεμβρίου και 6 Οκτωβρίου 2022.
Για τα χαρακτηριστικά της δημοσκόπησης η εφημερίδα αναφέρει: «Χρησιμοποιήσαμε στατιστικά εργαλεία για να λάβουμε αποτελέσματα που αντικατοπτρίζουν τον γερμανικό πληθυσμό κατά ηλικία, φύλο και κρατίδιο. Κάναμε μια σειρά ερωτήσεων σχετικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία και τη γνώμη των ερωτηθέντων για τις προσπάθειες της Γερμανίας να βοηθήσει».
Η έρευνα έθεσε υπό την έγκριση των πολιτών της Γερμανίας, τέσσερα διαφορετικά σενάρια στήριξης της Ουκρανίας:
Αύξηση των κυρώσεων στη Ρωσία και τον Πούτιν, ακόμη και αν αυτές οι κυρώσεις ενδέχεται να οδηγήσουν σε περαιτέρω αύξηση των τιμών των τροφίμων και του φυσικού αερίου·
Αποστολή περισσότερων πυραύλων και άλλου στρατιωτικού εξοπλισμού στην Ουκρανία, ακόμη κι αν αυτό αύξανε τον στρατιωτικό προϋπολογισμό της Γερμανίας.
Η αποδοχή περισσότερων προσφύγων από την Ουκρανία, ακόμη κι αν αυτό επιβαρύνει επιπλέον την οικονομία.
Αποδοχή της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει ότι η Γερμανια θα δεσμευτεί να υπερασπιστεί στρατιωτικά την Ουκρανία στο μέλλον.
Οι περισσότεροι Γερμανοί (91 τοις εκατό) εξέφρασαν τουλάχιστον κάποια συμπάθεια για τους Ουκρανούς. Ωστόσο, η πλειοψηφία (54 τοις εκατό) πιστεύει ότι η χώρα τους έχει κάνει ήδη αρκετά (37 τοις εκατό) ή υπερβολικά πολλά (17 τοις εκατό) για να βοηθήσει τις στρατιωτικές προσπάθειες της Ουκρανίας και τους πρόσφυγες.
Χλιαρή υποστήριξη για περαιτέρω στρατιωτική επέμβαση και υποδοχή περισσότερων προσφύγων
Γενικά, περίπου το 30 τοις εκατό των Γερμανών αντιτίθεται σε καθεμία από τις τέσσερις προαναφερόμενες πολιτικές, ενώ περίπου το 70 τοις εκατό εξέφρασε κάποιο βαθμό υποστήριξης. Αλλά αν αναλύσουμε την υποστήριξη με βάση την βαθμό συμφωνίας στην υποστήριξη, τα στοιχεία δείχνουν πλέον την απροθυμία των Γερμανών.
Ενώ λιγότεροι από τους μισούς (40 τοις εκατό) υποστηρίζουν σθεναρά περισσότερες κυρώσεις, ακόμη λιγότεροι υποστηρίζουν είτε την παράδοση περισσότερων όπλων στην Ουκρανία είτε την αποδοχή περισσότερων προσφύγων (μόνο το 31 τοις εκατό υποστηρίζει σθεναρά κάθε πολιτική). Η ισχυρή υποστήριξη για την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ είναι ακόμη χαμηλότερη, μόλις στο 26%.
Με άλλα λόγια, η γερμανική υποστήριξη για αύξηση είτε της στρατιωτικής βοήθειας είτε της ανθρωπιστικής βοήθειας είναι χαμηλή.
Οι πρώην Ανατολικογερμανοί είναι ακόμη λιγότερο πρόθυμοι να υποστηρίξουν την Ουκρανία από εκείνους στη πρώην Δυτική Γερμανία.
Αυτό το εθνικό στιγμιότυπο, ωστόσο, δείχνει και τις σημαντικές διαφορές μεταξύ της παλιάς Ανατολικής και Δυτικής Γερμανίας. Οι Ανατολικογερμανοί είναι περισσότερο αντίθετοι και στις τέσσερις πολιτικές στήριξης της Ουκρανίας από τους Δυτικογερμανούς με μεγάλη διαφορά. Για παράδειγμα, ενώ μόνο το 27 τοις εκατό των Δυτικογερμανών ερωτηθέντων αντιτίθεται στην αύξηση της στρατιωτικής βοήθειας προς την Ουκρανία, το 52 τοις εκατό των Ανατολικογερμανών διαφωνεί σθεναρά. Αυτό συνάδει με μια πιο καλοήθη στάση απέναντι στη Ρωσία και μεγαλύτερο σκεπτικισμό προς το ΝΑΤΟ.
Εκτός από το ενεργειακό κόστος, τι άλλο διαμορφώνει τη γερμανική στάση απέναντι στην Ουκρανία;
Αλλά αν οι Γερμανοί είναι πιο πρόθυμοι να θυσιάσουν τον οικογενειακό τους προϋπολογισμό παρά να στείλουν όπλα ή να δεχτούν πρόσφυγες, το κόστος ενέργειας σαφώς δεν είναι τόσο κρίσιμο όσο πίστευαν οι αναλυτές. Αντίθετα, δύο άλλοι παράγοντες φαίνεται να είναι οι βασικοί για το «πάγωμα» της διάθεσης των Γερμανών πολιτών έναντι της Ουκρανίας:
Το πρώτο είναι η δέσμευση για στρατιωτική μη επέμβαση που έχει καλλιεργήσει το έθνος από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Αυτή η κληρονομιά του πολέμου οδηγεί πολλούς Γερμανούς να υιοθετήσουν μια στάση στρατιωτικού περιορισμού και αποστροφής στη στρατιωτική εμπλοκή.
Μέχρι τώρα, η αυτοκατανόηση της Γερμανίας ως «αστικής δύναμης» έχει γίνει βασικό μέρος της ταυτότητάς της, η οποία είναι δύσκολο να αλλάξει. Η ίδια ιστορία –συμπεριλαμβανομένης της μνήμης των γερμανικών πόλεων που βομβαρδίστηκαν– μπορεί επίσης να επηρεάσει την απροθυμία των Γερμανών να εμπλακούν άμεσα στη σύγκρουση.
Από αυτή την άποψη, η απόφαση της γερμανικής κυβέρνησης να στείλει όπλα στην Ουκρανία για την καταπολέμηση της ρωσικής επιθετικότητας ήταν μια επαναστατική αλλαγή στην εξωτερική της πολιτική, η οποία είχε μια θεμελιώδη δέσμευση να μην επέμβει στρατιωτικά εκτός των συνόρων της.
Γερμανικά αεροσκάφη και στρατεύματα συμμετείχαν στην επιχείρηση υπό το ΝΑΤΟ στο Κοσσυφοπέδιο το 1999, συμβάλλοντας στον τερματισμό της υποτιθέμενης «γενοκτονίας» των Σερβικών δυνάμεων κατά των Αλβανών. Η αλήθεια φυσικά είναι ότι οι γερμανικές δυνάμεις ενισχύουν την γενοκτονία των Σέρβων του Κοσσυφοπεδίου από τους αλβανούς, όπως ακριβώς έπραξαν στον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο!
Και μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, η Γερμανία έστειλε στρατεύματα στη στρατιωτική επιχείρηση υπό την ηγεσία των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν. Αλλά αυτές οι κινήσεις δεν ήταν δημοφιλείς και η κυβέρνηση αντιμετώπισε μαζικές διαμαρτυρίες ως αποτέλεσμα.
Όταν ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σουλτς ανακοίνωσε ότι η Γερμανία θα προμήθευε όπλα στην Ουκρανία, το κοινό τον υποστήριξε συντριπτικά. Όμως, καθώς ο πόλεμος συνεχίζεται, οι Γερμανοί έχουν γίνει πιο διστακτικοί σχετικά με τη στρατιωτική εμπλοκή τους. Αυτό συνέβη και κατά τη διάρκεια του πολέμου στο Αφγανιστάν: η γερμανική υποστήριξη για άμεση ανάμειξη μειώθηκε απότομα με την πάροδο του χρόνου, αφήνοντας ακόμη λιγότερη όρεξη για στρατιωτική επέμβαση οπουδήποτε αλλού.
Ο δεύτερος βασικός παράγοντας είναι η προσφυγική κόπωση. Καθώς η κοινωνική και δημοσιονομική πραγματικότητα της φιλοξενίας προσφύγων έχει γίνει πιο ξεκάθαρη, οι Γερμανοί χάνουν τον ενθουσιασμό τους για την αποδοχή περισσότερων Ουκρανών. Αυτό θα μπορούσε να έχει σοβαρές συνέπειες τους επόμενους μήνες, καθώς η συνεχιζόμενη εκστρατεία βομβαρδισμών της Ρωσίας πιθανότατα θα οδηγήσει περισσότερους Ουκρανούς να διαφύγουν σε ευρωπαϊκές χώρες – κάτι που μπορεί να συμβάλλει στην περαιτέρω αποδυνάμωση της υποστήριξης προς την Ουκρανία.
Αν και η πτώση των τιμών του φυσικού αερίου από τον Οκτώβριο, εν μέρει λόγω των υψηλότερων θερμοκρασιών, έχει δώσει στην Ευρώπη μια ανακούφιση, αυτό μπορεί να μην είναι αρκετό για να διατηρήσει τα τρέχοντα επίπεδα στήριξης προς την Ουκρανία. Στη Γερμανία, η κυβέρνηση ανακοίνωσε σχέδιο πληρωμής των λογαριασμών φυσικού αερίου Δεκεμβρίου για νοικοκυριά και μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Αλλά ακόμη και αυτό μπορεί να μην είναι αρκετό για να ενισχύσει τη γερμανική δημόσια υποστήριξη για την παράδοση όπλων και την αποδοχή περισσότερων Ουκρανών προσφύγων.