«Οι τάφοι των άλλων»
Έξω από το γερμανικό στρατιωτικό νεκροταφείο στο Μάλεμε, όπου βρίσκονται θαμμένοι σχεδόν 4.500 Γερμανοί στρατιώτες, οι περισσότεροι από τους οποίους έχασαν τη ζωή τους στη μάχη της Κρήτης, έγραφε σε αναμνηστική πλάκα μέχρι το 1990 «Έπεσαν για την πατρίδα», επισημαίνει η Frankfurter Allgemeine Sonntagszeitug τιτλοφορώντας άρθρο της «Οι τάφοι των άλλων».
Τη χρονιά εκείνη προστέθηκε η πρόταση «O θάνατός τους αποτελεί για μας παντοτινή υποχρέωση για τη διαφύλαξη της ειρήνης μεταξύ των λαών».
Η γενική γραμματέας του γερμανικού Συνδέσμου Φροντίδας Γερμανικών Τάφων Πολέμου, Ντανιέλα Σίλι, είναι υπεύθυνη για τη φροντίδα 800 νεκροταφείων σε 50 χώρες με 2,8εκ. νεκρούς στρατιώτες. Διαπιστώνει μιλώντας στην γερμανική εφημερίδα ότι σε πολλά νεκροταφεία είναι θαμμένοι δίπλα-δίπλα στρατιωτικοί που διέπραξαν εγκλήματα και απλοί στρατιώτες. Και αναφέρεται στο παράδειγμα του Στρατηγού Μπρούνο Μπρόιερ, διοικητή των γερμανικών ενόπλων δυνάμεων στην Ελλάδα από το 1942-1944, ο οποίος εκτελέστηκε μετά από δίκη στην Ελλάδα το 1947 και θάφτηκε στο Μάλεμε. Για το πώς ο Gερμανός στρατηγός συνελήφθη, δικάστηκε και πέθανε ο επισκέπτης του στρατιωτικού νεκροταφείου δεν πληροφορείται τίποτα.
Η Ντανιέλα Σίλι, προτείνει τη διοργάνωση ειδικών εκθέσεων στο νεκροταφείο του Μάλεμε, όπου θα γίνονται συγκεκριμένες αναφορές στους υπεύθυνους για εγκλήματα πολέμου ή την εξόντωση των Εβραίων της Κρήτης. Μια συνεργασία με ντόπιους ιστορικούς στην Κρήτη είναι ωστόσο δύσκολη, λόγω της σκληρής κριτικής που δέχονται όσοι από αυτούς εργάζονται στο Μάλεμε.
Δύσκολη είναι ωστόσο η συνεργασία και με τον αντίστοιχο βρετανικό φορέα φροντίδας στρατιωτικών τάφων, μιας και οι Bρετανοί αρμόδιοι δείχνουν να φοβούνται ένα είδος «εξίσωσης» των νεκρών Βρετανών στρατιωτών με τους Γερμανούς στρατιώτες. Η Ντανιέλα Σίλι όμως είναι αποφασισμένη να συνεχίσει τις προσπάθειες για μια κοινή έκθεση.
Πού αλλού μπορεί να υπογραμμιστεί καλύτερα η σημασία της ειρηνικής συνύπαρξης των ευρωπαϊκών λαών, αν όχι σε ένα στρατιωτικό νεκροταφείο, διερωτάται».
Στέφανος Γεωργακόπουλος
dw