«Το ελληνικό θέατρο και η παρουσία του ελληνικού πολιτισμού στο Θέατρο της Αργεντινής», «Ομηρική Θεωρία της Ψυχής. Το ψυχολογικό λεξικό στην Ιλιάδα και την Οδύσσεια», «Η διαπολιτισμική διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας ως ξένης γλώσσας σε ισπανόφωνους», «Πυθαγόρας, όλα είναι ένας αριθμός», «Η συμβολή του μετακλασικού ελληνισμού στην προετοιμασία του κόσμου για τον Χριστιανισμό. Από τον Μέγα Αλέξανδρο ως τον Απόστολο Παύλο». Αυτά είναι μερικά μόνο από τα θέματα που συζητήθηκαν στο Μπουένος Άιρες της Αργεντινής, στο πρόσφατο 11ο Διεθνές Ελληνικό Συνέδριο, ένα μοναδικό στο είδος του συνέδριο, που διοργανώνει από το 2008, στην Λατινική Αμερική, η ομογενειακή πολιτιστική οργάνωση «Νόστος».
Κατά την διάρκεια του διήμερου συνεδρίου, που έθεσε υπό την αιγίδα της η Γενική Γραμματεία Απόδημου Ελληνισμού και Δημόσιας Διπλωματίας, 22 Καθηγητές από Πανεπιστήμια της Αργεντινής και από άλλες χώρες της Λατινικής Αμερικής (Βραζιλία, Χιλή, Βολιβία, Κόστα Ρίκα, Κολομβία), από την Ελλάδα και της Ισπανία, εστίασαν στην επιρροή και την παρουσία του Ελληνικού Πολιτισμού στις επιστήμες (ιατρική, Ψυχολογία, Κοινωνιολογία, Οικονομία, Θεολογία) στην λογοτεχνία και στις τέχνες (θέατρο, κινηματογράφο, ζωγραφική κ.ά). Ένα από τα κεντρικά θέματα του συνεδρίου, οι εργασίες του οποίου φιλοξενήθηκαν στο Εθνικό Πανεπιστήμιο του Μπουένος Άιρες, ήταν η διδασκαλία της Ελληνικής ως δεύτερη γλώσσα και οι σύγχρονες τεχνικές διδασκαλίας της, με ομιλητές καθηγητές από την Ελλάδα, την Αυστραλία και την Ισπανία.
«Μετά από δύο χρόνια πανδημίας, η Ελλάδα και ο πολιτισμός της μας συνέδεσαν και πάλι με την ζωή, με τον συνάνθρωπο, την γνώση και την ιδέα της λευτεριάς», τονίζει η πρόεδρος του «Νόστου», Δρ Χριστίνα Τσαρδίκου (Christina Tsardikos). «Οι εξαίρετοι καθηγητές – ερευνητές, Έλληνες και φιλέλληνες, ανέδειξαν μέσα από τις ενδιαφέρουσες ομιλίες τους την ανεκτίμητη προσφορά του Πολιτισμού μας στην Ανθρωπότητα. Βαδίσαμε σταθερά με οδηγό την δέσμευση που αναλάβαμε πριν από 16 χρόνια με την ίδρυση του “Νόστου” για την διάδοση, διάσωση και προβολή του Ελληνικού Πολιτισμού και της Ελληνικής Γλώσσας στις δεύτερες πατρίδες μας. Έχουμε αφιερώσει την ψυχή μας σε αυτό τον στόχο», σημειώνει η δραστήρια πρόεδρος του «Νόστου».
Την άνευ όρων υποστήριξη της πρυτανείας, του διδακτικού προσωπικού και των φοιτητών στο συνέδριο και τον «Νόστο», εξέφρασε ο κοσμήτορας της Σχολής Οικονομικών Επιστήμων καθ. Δρ Ρικάρδο Παχλέν. «Είναι τιμή που φορείς όπως ο “Νόστος” πραγματοποιούν τις πολιτιστικές, εκπαιδευτικές και ακαδημαϊκές τους δραστηριότητες στο πανεπιστήμιό μας», τόνισε, αποδεχόμενος την πρόταση της προέδρου του «Νόστου» για την διοργάνωση του συνεδρίου στο Πανεπιστήμιο.
Θαυμαστής του ελληνικού πολιτισμού, ο κ. Παχλέν, με κάθε ευκαιρία επισημαίνει το σύστημα αξιών του, που οδηγεί στην υπέρβαση των ιδανικών της ελευθερίας και της σοφίας που πηγάζει απ’ αυτόν καθώς και στην ανθρωποκεντρική φιλοσοφία. «Τονίζει (ο κ. Παχλέν) συχνά πως οι Έλληνες, όχι μόνο έχουν τοποθετήσει τον άνθρωπο ως πρωταγωνιστή της ίδιας του της ζωής, αλλά τον έχουν μεταμορφώσει σε κοινωνικό και πολιτικό ον, αληθινό δημιουργό από κάθε άποψη και σε οικουμενική διάσταση. Του παρείχαν τα απαραίτητα εφόδια για να αναπτυχθεί, να σκεφτεί, και πάνω απ’ όλα να πιστέψει στις δικές του δυνάμεις για την επίτευξη των ιδανικών του», εξηγεί η πρόεδρος του «Νόστου».
Στήριξη σε μια σπουδαία πρωτοβουλία
Χαιρετισμό στο συνέδριο απηύθυνε ο Γενικός Γραμματέας Αποδήμου Ελληνισμού και Δημόσιας Διπλωματίας του ελληνικού ΥΠΕΞ, καθηγητής Ιωάννης Χρυσουλάκης, τον οποίο η κ. Τσαρδίκου ευχαριστεί θερμά για την ηθική συμπαράσταση.
«Με το να θέσει υπό την αιγίδα του τις εργασίες και του 11ου Συνεδρίου μας, ο κ. Χρυσουλάκης μας έδειξε πως η Ελλάδα είναι πάντα αρωγός των δραστηριοτήτων μας. Ψυχική στήριξη να συνεχίσουμε το έργο μας αποτελεί η διαβεβαίωσή του για την διαρκή στήριξη κάθε ανάλογης προσπάθειας που φέρνει τις χώρες και τους λαούς μας εγγύτερα, ενισχύοντας τους πολιτιστικούς μας δεσμούς και ανταλλαγές, αλλά και η αναγνώριση του ξεχωριστού μας ζήλου και της αφοσίωσής μας, για την προώθηση της Ελληνικής Γλώσσας και του Ελληνικού Πολιτισμού διεθνώς. Τον ευχαριστώ θερμά εκ μέρους της οικογένειας του “Νόστου”», αναφέρει χαρακτηριστικά η κ. Τσαρδίκου.
Στον χαιρετισμό του, ο κ. Χρυσουλάκης αναφέρθηκε στους ιστορικούς και πολιτιστικούς δεσμούς Ελλάδας – Αργεντινής, εξήρε τις συστηματικές και άοκνες προσπάθειες των διοργανωτών και αναφέρθηκε σε σειρά σημαντικών πολιτιστικών εκδηλώσεων στην Αργεντινή, τις οποίες η Γενική Γραμματεία Αποδήμου Ελληνισμού και Δημόσιας Διπλωματίας έχει στηρίξει και έχει θέσει υπό την αιγίδα της.
Ο κ. Χρυσουλάκης υπογράμμισε την καταλυτική επιρροή του ελληνικού πολιτισμού στην παγκόσμια Ιστορία χάρη σε κεντρικές έννοιες και αξίες όπως της Γνώσης, με όχημα την κριτική σκέψη και την Ελληνική Γλώσσα και την αδιαμφισβήτητη ικανότητά της να «παράγει» Πολιτισμό, καθώς και τις έννοιες της Δικαιοσύνης, της Ισονομίας, της Ισοπολιτείας και της Ελευθερίας, ενάντια στην βία, τον δεσποτισμό και την αυθαιρεσία, με μοχλό και μέσο την Δημοκρατία. Επίσης, στην έννοια του Διαλόγου και της Ισηγορίας, που την ανέδειξαν Τέχνες όπως το Θέατρο και μορφές κοινωνικής οργάνωσης όπως η Πόλη, και στην έννοια του ανθρωπίνου Λόγου όσον αφορά την κατανόηση του κόσμου και την εξήγηση των φυσικών φαινομένων μέσω της παρατήρησης, κατανόησης και επιστημονικής διαύγασης.
Η Ελλάδα σήμερα, τόνισε ο Γενικός Γραμματέας Απόδημου Ελληνισμού και Δημόσιας Διπλωματίας, προάγει την αξιοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς με όρους βιώσιμης ανάπτυξης, ευρισκόμενη στην πρωτοπορία προσπαθειών ανάδειξης και προστασίας της από παλαιές αλλά και νεοφανείς απειλές, όπως η παράνομη αφαίρεση, διακίνηση και εμπορία αρχαιοτήτων ή η κλιματική αλλαγή.
Την σπουδαιότητα του συνεδρίου του «Νόστου», θέτοντάς το υπό την αιγίδα τους, αναγνώρισαν και η Αρχιεπισκοπή Μπουένος Άιρες και Νοτίου Αμερικής, η Πρεσβεία της Ελλάδας στην Αργεντινή, το Εθνικό Πανεπιστήμιο του Μπουένος Άιρες, το Υπουργείο Πολιτισμού της Αργεντινής, το Εθνικό Θέατρο Θερβάντες και η Φιλοσοφική Σχολή, ο Οργανισμός για την Διάδοση της Ελληνικής Γλώσσας (ΟΔΕΓ) και η Ένωση Ελλήνων Λογοτεχνών Συγγραφέων Πέντε Ηπείρων ΕΕΛΣΠΗ.
Την διαβεβαίωση ότι η Αρχιεπισκοπή και το Ελληνικό Σχολείο θα είναι πάντα αρωγοί σε τέτοιες πρωτοβουλίες που τιμούν τον ελληνικό πολιτισμό, έδωσε ο Αρχιεπίσκοπος Μπουένος Άιρες και Νοτίου Αμερικής κ. Ιωσήφ, τονίζοντας πως «ο Ελληνισμός πήρε το άτομο και το έκανε άνθρωπο, και τους ανθρώπους τους ενσωμάτωσε σε ανθρώπινες κοινωνίες. Οι Έλληνες χρησιμοποιούν την λέξη “αυτεξούσιον” για να εκφράσουν τον άνθρωπο ελεύθερο και πνευματικό, τον δημιουργό κουλτούρας και πολιτισμού με τον αυτοπροσδιορισμό που είναι απαραίτητος για την απεριόριστη ανάπτυξη της δημιουργικής σκέψης».
Από την πλευρά του ο πρόξενος της Ελλάδας στο Μπουένος Άιρες, Φώτης Φιλέντας, αναφέρθηκε στην επέτειο των 200 χρόνων από την ελληνική ανεξαρτησία και στο τρίγωνο συνεργασίας που σχηματίστηκε τότε από τη Διασπορά, τους Φιλέλληνες και τη Μητρόπολη. Μίλησε ακόμα για την αξία της ελληνικής γλώσσας και εξέφρασε την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι η μελέτη και η ανάλυσή της αποτελούν βασικό θέμα του συνεδρίου.
Τις εργασίες του συνεδρίου χαιρέτισε και η καθηγήτρια Σοφία Αντώνογλου, διευθύντρια του Ελληνικού Σχολείου «Αθηναγόρας» του Μπουένος Άιρες, τονίζοντας την καρποφόρα συνεργασία με τον «Νόστο». Μάλιστα, αξίζει να αναφερθεί ότι τις εργασίες του συνεδρίου παρακολούθησαν και οι μαθητές του Γυμνασίου και Λυκείου «Αθηναγόρας».
Εντύπωση προκάλεσε στο συνέδριο η διάλεξη του καθηγητή Δρ. «Jorge Dubatti», θεατρολόγος και διευθυντής του τμήματος Θεάτρου της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Μπουένος Άιρες, ο οποίος μίλησε εκτενώς για την προσφορά του ελληνικού Θεάτρου και την επιρροή του στους δημιουργούς και συγγραφείς της Αργεντινής.
Σημειώνεται, ότι το 2023 ο Δρ «Dubatti» θα συνεργαστεί με τον «Νόστο» για την διοργάνωση του 2ου Φεστιβάλ Ελληνικού – Αργεντίνικου Θεάτρου, που θα λάβει χώρα στο Εθνικό Θέατρο «Θερβάντες», της Αργεντινής. Κατά την διάρκεια του συνεδρίου, δύο θεατρικές ομάδες, η «Ser Griegos» του Πανεπιστημίου του Λα Πλάτα και «Ο Όλυμπος», του «UNNE Chaco» της Αργεντινής ενθουσίασαν τους παριστάμενους με την «Mήδεια» του «Anuilh» (σ.σ. τραγωδία που γράφτηκε το 1946 και δημοσιεύτηκε δύο χρόνια αργότερα) και με τις «Ευμενίδες». Μάλιστα, οι δύο ομάδες διένυσαν περισσότερα από χίλια χιλιόμετρα, από το εσωτερικό της χώρας, για να λάβουν μέρος στο συνέδριο.
Συγκλονιστική ήταν η παρουσία της κοινωνιολόγου Ναταλία Μορένο από την Κολομβία, η οποία έχει επιλέξει να αποκαλεί τον εαυτό της Μπουμπουλίνα. Αν και πάσχει από μια σοβαρή αναπηρία, έχει τάξει τον εαυτό της στον αγώνα για τα ανθρώπινα δικαιώματα, την λευτεριά και την ισότητα. Στην ομιλία της η κα Μορένο – Μπουμπουλίνα αφηγήθηκε τις δυσκολίες που έχει αντιμετωπίσει και γιατί, ενώ δεν έχει ελληνική καταγωγή, έμαθε για την ιστορία της γυναίκας – σύμβολο του ’21 και επέλεξε να φέρει με υπερηφάνεια το όνομά της.
Απονεμήθηκαν τα βραβεία «Βάιος Φασούλας» της ΕΕΛΣΠΗ
Στο πλαίσιο του συνεδρίου απονεμήθηκαν και τα βραβεία στους νικητές του Διεθνούς Διαγωνισμού Ποίησης για νέους «Βάιος Φασούλας», στην ισπανική γλώσσα, που διοργάνωσε η Ένωση Ελλήνων Λογοτεχνών και Συγγραφέων των Πέντε Ηπείρων. Οι νικητές, μαθητές του Ελληνικού Σχολείου «Αθηναγόρας», έλαβαν τα διπλώματα και τα έργα που βραβεύτηκαν διαβάστηκαν από τους συγγραφείς τους. Πρόκειται για τα ποιήματα «Ευχαριστώ Ελλάδα» (Alexia Buezas de la Torre), «Εφήμερη αντάμωση» (Catalina Teselman) και «Η καταιγίδα του Περσέα» (Abril Leia Martinez).
Οι εργασίες του συνεδρίου συνδυάστηκαν, επίσης, με τον εορτασμό της 28ης Οκτωβρίου, που πραγματοποιήθηκε στον ίδιο χώρο, με την εκδήλωση να πλαισιώνεται με χορευτικά δρώμενα από την ομάδα «Μανδήλι» της Ελληνικής Κοινότητας Μπερίσο, που είναι η παλαιότερη κοινότητα της Αργεντινής, και την ομάδα της Ελληνικής Κοινότητας Μπουένος Άιρες.
* Γράφει η Σοφία Παπαδόπουλου https://www.facebook.com/sophia.papadopoulou.7165:
https://www.amna.gr/mobile/articleen/687864/Argentini-I-epirroi-tou-ellinikou-politismou-stis-Technes-kai-tis-Epistimes-?fbclid=IwAR3tQlVL5i_gnprRB53uKVZSFKdpIb9dUgh_Kl-KQPm_G_1gdcb_YX4CAlg