Σε εφιάλτη έχει μετατραπεί για τα ελληνικά νοικοκυριά η ενεργειακή κρίση, με τους μισθούς και τις συντάξεις να παραμένουν καθηλωμένα και τις τιμές να εκτοξεύονται σε όλο το φάσμα της οικονομίας. Την ίδια ώρα, πάνω από 2.300.000 πολίτες έχουν «ανοιχτούς λογαριασμούς» με την Εφορία για ποσά έως 500 ευρώ.
Πρόκειται για μικρά ποσά, τα οποία δείχνουν την αδυναμία πληρωμής των φόρων, κυρίως λόγω της ακρίβειας. Τα συγκεκριμένα ποσά δεν ενεργοποιούν τον αυτόματο μηχανισμό κατασχέσεων και πλειστηριασμών της Εφορίας, που τίθεται σε ισχύ για ληξιπρόθεσμα χρέη άνω των 500 ευρώ, ωστόσο, αν ένας οφειλέτης δεν καταφέρει να τακτοποιήσει τα ποσά που χρωστά στο Δημόσιο, κινδυνεύει με αναγκαστικά μέτρα είσπραξης το αμέσως επόμενο διάστημα, όταν προστεθεί τουλάχιστον ένας φόρος στη λίστα των οφειλών του.
Το μεγαλύτερο μέρος του νέου ληξιπρόθεσμου υπολοίπου πηγάζει από την κατηγορία του φόρου εισοδήματος, που αγγίζει το 1,3 δισ. ευρώ, και από τον ΦΠΑ στα 1,7 δισ. ευρώ, δείγμα ότι τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις βρίσκονται σε οριακό σημείο λόγω των συνεχιζόμενων πληθωριστικών πιέσεων που πλήττουν τη χώρα για 15ο μήνα.
Μέσα σε έναν χρόνο, στη λίστα με τις απλήρωτες οφειλές προς το Δημόσιο έχουν προστεθεί σχεδόν 700.000 φορολογούμενοι με ποσά που δεν ξεπερνούν τα 500 ευρώ, δείγμα ότι η ακρίβεια, σε συνδυασμό με τους υψηλούς φόρους και τους καθηλωμένους μισθούς, έχει «γονατίσει» τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς.
Στην πράξη δεν πρόκειται για «μπαταχτσήδες», καθώς σχεδόν ένας στους 12 Ελληνες (877.173) χρωστά έως… 50 ευρώ, ενώ από 50 έως 500 ευρώ οφείλουν πάνω από 1.500.000 πολίτες. Σχεδόν άλλοι τόσοι έχουν «ανοιχτούς λογαριασμούς» με την Εφορία για ποσά έως 10.000 ευρώ, που αφορούν κυρίως μικρομεσαίες επιχειρήσεις και επαγγελματίες.
Η μεγαλύτερη αύξηση του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου σε ετήσια βάση πηγάζει από τους οφειλέτες με ύψος οφειλής άνω του 1.000.000 ευρώ (αύξηση του ληξιπρόθεσμου υπολοίπου σε αυτή την κατηγορία κατά 2,7 δισ. ευρώ), ο αριθμός των οποίων σημείωσε αύξηση κατά 319 πρόσωπα. Σημειώνεται ότι στη συγκεκριμένη κατηγορία οφειλής συγκεντρώνεται το 80% του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου και μόλις το 0,2% των οφειλετών.
Στην αύξηση του ληξιπρόθεσμου υπολοίπου στο εύρος οφειλής άνω του 1.000.000 ευρώ σημαντική είναι η συνεισφορά των νομικών προσώπων, καθώς οι οφειλές που προέρχονται από αυτά αυξήθηκαν κατά 2,3 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση. Σημειώνεται ότι από τα νομικά πρόσωπα προέρχεται το 73% των οφειλών στο συγκεκριμένο εύρος οφειλής, με το ληξιπρόθεσμο υπόλοιπό τους να αγγίζει στο τέλος Ιουλίου του 2022 τα 65,8 δισ. ευρώ. Αντίστοιχα, το πλήθος των νομικών προσώπων που οφείλουν πάνω από 1.000.000 ευρώ διαμορφώθηκε στα 5.407, καθώς αυξήθηκε σε ετήσια βάση κατά 203 νομικά πρόσωπα.
Πλειστηριασμοί και κατασχέσεις πάνω από 500 ευρώ
«Κόκκινα» χρέη στην Εφορία έχουν 4.744.758 φυσικά και νομικά πρόσωπα, από τα οποία 1.364.368 έχουν βρεθεί αντιμέτωπα με αναγκαστικά μέτρα, ενώ 1.975.739 φορολογούμενοι απειλούνται με κατασχέσεις και πλειστηριασμούς.
Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, για την είσπραξη ληξιπρόθεσμων χρεών άνω των 500 ευρώ, που δεν έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση, μπορεί να ληφθούν κατά την κρίση του προϊσταμένου της αρμόδιας εφορίας μέτρα αναγκαστικής είσπραξης, όπως κατάσχεση κινητών (είτε στα χέρια του οφειλέτη είτε κινητών και απαιτήσεων, γενικώς, του οφειλέτη που βρίσκονται στα χέρια τρίτου) ή κατάσχεση ακινήτων.
Πριν από τη λήψη μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης είναι υποχρεωτική η κοινοποίηση από τη φορολογική διοίκηση ατομικής ειδοποίησης καταβολής οφειλής/υπερημερίας, με εξαίρεση την κατάσχεση χρηματικών απαιτήσεων στα χέρια του φορολογουμένου ή τρίτου. Από την ημέρα επίδοσης στον οφειλέτη αντιγράφου της έκθεσης κατάσχεσης, αυτός στερείται το δικαίωμα ελεύθερης διάθεσης του ακινήτου, ενώ, εάν δεν έχει εντάξει τις οφειλές του σε πρόγραμμα ρύθμισης, μετά την παρέλευση 40 ημερών και το αργότερο σε τέσσερις μήνες από την κατάσχεση ορίζεται ημερομηνία πλειστηριασμού το αργότερο σε πέντε μήνες από την ημερομηνία έκδοσης του προγράμματος.
Με βάση το ισχύον καθεστώς, η έκθεση κατάσχεσης δεν σημαίνει και πλειστηριασμό, και ο προϊστάμενος της Εφορίας υποχρεούται να εκδώσει πρόγραμμα πλειστηριασμού, εφόσον ο οφειλέτης δεν έχει εντάξει τις οφειλές του σε πρόγραμμα ρύθμισης ύστερα από την παρέλευση 40 ημερών.
Το αργότερο σε 4 μήνες από την κατάσχεση ορίζει ημερομηνία πλειστηριασμού το αργότερο σε 5 μήνες από την ημερομηνία έκδοσης του προγράμματος. Εάν δεν διενεργηθεί ο πλειστηριασμός την ορισθείσα με το πρόγραμμα ημέρα, εκδίδει νέο πρόγραμμα το αργότερο εντός έτους από την ημέρα που ο πλειστηριασμός δεν διενεργήθηκε ή ανεστάλη και ορίζει νέα ημερομηνία κατά τα ανωτέρω.
Τι ισχύει για τους ακατάσχετους λογαριασμούς
Οι καταθέσεις σε πιστωτικά ιδρύματα σε έναν και μοναδικό ατομικό ή κοινό λογαριασμό είναι ακατάσχετες μέχρι το ποσό των 1.250 ευρώ μηνιαίως για κάθε φυσικό πρόσωπο και σε ένα μόνο πιστωτικό ίδρυμα.
Για την εφαρμογή της διάταξης αυτής απαιτείται η υποβολή ηλεκτρονικής δήλωσης στο πληροφοριακό σύστημα της φορολογικής διοίκησης, με την οποία γνωστοποιείται από το φυσικό πρόσωπο ένας μοναδικός λογαριασμός.
Στην περίπτωση που υπάρχει λογαριασμός περιοδικής πίστωσης μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών βοηθημάτων γνωστοποιείται αποκλειστικά και μόνο ο λογαριασμός αυτός.