Ανήμερα της Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού, ο Νικόλαος Σκουφάς, ο Εμμανουήλ Ξάνθος και ο Αθανάσιος Τσακάλωφ, ιδρύουν στην Οδησσό τη Φιλική Εταιρεία.
Στις 14 Σεπτεμβρίου 1814 συναντήθηκαν στην Οδησσό της Ρωσίας ο Αθανάσιος Τσακάλωφ , ο Νικόλαος Σκουφάς και ο Εμμανουήλ Ξάνθος , άτομα που ασχολούνταν με το εμπόριο και τη βιοτεχνία στη Ρωσία. Ιδρύουν μια μυστική οργάνωση που την ονόμασαν Εταιρεία των φιλικών ή όπως έμεινε γνωστή Φιλική εταιρεία . Σκοπός της οργάνωσης ήταν η απελευθέρωση του Γένους.
Προχωρούν στην εγγραφή μελών στις ελληνικές παροικίες του εξωτερικού και στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες.
Ο Ρήγας Βελεστινλής, ο Λάμπρος Κατσώνης, οι Σουλιώτες καθώς και η αναταραχή που προκαλούσαν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία οι απείθαρχοι πασάδες, εμπνέουν τους ιδρυτές.
Οι Φιλικοί:
Χρησιμοποιούν κρυπτογραφικό (μυστικό) κώδικα και σημάδια για να επικοινωνούν μεταξύ τους.
Υπογράφουν με ψευδώνυμο. Η μύηση γίνεται με ιεροτελεστία και με όρκο μπροστά σε ιερέα.
ΟΙ ΦΗΜΕΣ
Οι Φιλικοί αφήνουν υπόνοια για δήθεν υποστήριξη από μία Μεγάλη Δύναμη (όλοι πιστεύουν ότι είναι η Ρωσία).
Η ΑΛΗΘΕΙΑ
Γνωρίζουν , χωρίς να το φανερώνουν ότι η Οργάνωση στηρίζεται μόνο στον ενθουσιασμό των λογίων πατριωτών και στα χρήματα που κατέβαλλαν τα εγγραφόμενα μέλη της, ιδίως οι υπάλληλοι και οι έμποροι.
Τα μέλη της Φιλικής Εταιρείας στην αρχή ήταν ελάχιστα.
Το 1818 η έδρα της Εταιρείας μεταφέρεται στην Κωνσταντινούπολη.
Η στρατολόγηση των μελών επεκτείνεται.
Γίνονται μέλη πολλοί από τους πρωταγωνιστές του αγώνα (Παπαφλέσσας, Ιωάννης Φαρμάκης, Θεόδωρος Κολοκοτρώνης , Γιωργάκης Ολύμπιος, κ.ά).
Ο μεγαλέμπορος Παναγιώτης Σέκερης προσφέρει μεγάλο μέρος της περιουσίας του.
Προτείνεται η αρχηγία της Οργάνωσης στον Ιωάννη Καποδίστρια (υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας).
Εκείνος αρνείται.
Πιστεύει ότι οι συνθήκες στην Ευρώπη δεν είναι ευνοϊκές για τους
Έλληνες.
1820: Προσφέρεται η αρχηγία στον Αλέξανδρο Υψηλάντη (στρατηγός και υπασπιστής του Τσάρου της Ρωσίας).
Εκείνος δέχεται με προθυμία.
Εντείνονται οι προετοιμασίες για τη Μεγάλη Επανάσταση.
TO ΣΧΕΔΙΟ
Η Επανάσταση θα ξεκινήσει ταυτόχρονα στη Μολδοβλαχία και στην Πελοπόννησο.
Σκοπός: Η διάσπαση του Οθωμανικού στρατού.
Στην Κωνσταντινούπολη θα ξεσπάσουν ταραχές.
Ζητείται από Σέρβους και Βούλγαρους να επαναστατήσουν κι αυτοί.
Πιθανή εμπλοκή των Ρώσων, αν οι Τούρκοι κινηθούν βόρεια και περάσουν τον Δούναβη.
Ο όρκος των Φιλικών (απόδοση στα νέα ελληνικά)
«Ορκίζομαι οικειοθελώς ενώπιον του αληθινού Θεού ότι θα είμαι για όλη μου τη ζωή απόλυτα πιστός στην Εταιρεία. Ορκίζομαι ότι δεν θα φανερώσω το παραμικρό από τα Σημεία και τους λόγους της, ούτε θα σταθώ για κανέναν λόγο η αφορμή να καταλάβουν ποτέ οι άλλοι, ούτε οι συγγενείς ούτε ο Πνευματικός ούτε ο φίλος μου, ότι γνωρίζω ο,τιδήποτε σχετικά με αυτά… Ορκίζομαι ότι θα τρέφω στην καρδιά μου αδιάλλακτο μίσος κατά των τυράννων της Πατρίδας μου, κατά των οπαδών και κατά των ομοφρόνων τους. Θα ενεργώ πάντα με τρόπο που να τους βλάπτει και όταν το επιτρέψουν οι εξελίξεις θα συμβάλλω στην πλήρη καταστροφή τους.».
Οι σκοποί της Φιλικής Εταιρείας, όπως καθορίζονται σ’ ένα από τα πρώτα έγγραφά της: «Η Εταιρεία συνίσταται από καθ’ αυτό Γραικούς φιλοπάτριδας και ονομάζεται Εταιρεία των Φιλικών. Ο σκοπός αυτών είναι η καλυτέρευσις του ιδίου έθνους και αν ο θεός το συγχωρήση η ελευθερία των. Μετά την συνήθη εξομολόγησιν και κατήχησιν ο ωρκωμένος προσήλυτος ας ονομάζεται Ιερεύς των Φιλικών».
Η Ιερή Συμμαχία
Η σύσταση της Φιλικής Εταιρείας έγινε σε μια ιδιαίτερα δυσμενή για την ελληνική υπόθεση στιγμή. Το 1815 νικήθηκε οριστικά ο Ναπολέοντας και οι φιλελεύθερες ιδέες της Γαλλικής Επανάστασης παραμερίστηκαν. Τότε ιδρύθηκε η Ιερή Συμμαχία με πρωτοβουλία των νικητών (κυρίως της Αυστρίας, της Ρωσίας και της Πρωσίας), οι οποίοι επιθυμούσαν να διατηρηθεί το «παλαιό μοναρχικό καθεστώς». Για τον λόγο αυτό, ήταν αντίθετοι σε κάθε επαναστατική κίνηση, καταδικάζοντάς την ως επικίνδυνη.
Μυστικές συνθηματικές λέξεις:
αγκάθι = εχθρός
άνθος= φίλος
δένδρα = τουφέκια
ελέφας =το μεγάλο καράβι
καμήλα = εμπορικό πλοίο
κοπάδι = στόλος
Κύκλωψ= κατάσκοπος
τραγουδιστής = κανόνι
σύννεφα = τα μέλη της Εταιρίας