Τη μέρα που ανέλαβε την πρωθυπουργία ο Κυριάκος Μητσοτάκης έβαλε μπροστά του τέσσερις «ασπίδες» προστασίας. Πρώτος «κάηκε» ο Στέλιος Πέτσας, υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ αρχικά, από τη «μαύρη» λίστα χρηματοδοτήσεων και χειραγώγησης των ΜΜΕ.
Γραφει ο Βασίλης Γαλούπης
Ακολούθησε ο Ακης Σκέρτσος, που αναβαθμίστηκε σε υπουργό Επικρατείας στον ανασχηματισμό. Το χαρτί του ξεθώριασε όταν πήρε πάνω του το βαρύ έργο να «βγάλει λάδι» τον Μητσοτάκη για την έκθεση Τσιόδρα με τις ΜΕΘ. Εκτέθηκε δημόσια και από τότε τα φώτα του προσκηνίου τον… αποφεύγουν. Ποιος ασχολείται σήμερα με το τι λέει και τι κάνει ο μέχρι πέρυσι πανίσχυρος Σκέρτσος;
Στις αρχές του 2022 ήρθε η ώρα να σπάσει και η ασπίδα του Γεραπετρίτη, του έτερου υπουργού Επικρατείας. Οι διάλογοι με τον Φουρθιώτη τον μετέτρεψαν σε μια νύχτα σε αναξιόπιστο συνομιλητή. Ουδείς πλέον τον λαμβάνει σοβαρά υπόψη.
Τελευταίος έμεινε ο Γρηγόρης Δημητριάδης, διευθυντής του πρωθυπουργικού γραφείου, που ο Μητσοτάκης δεν δίστασε να μετατρέψει σε αποδιοπομπαίο τράγο για το σκάνδαλο των υποκλοπών.
Πλέον ο πρωθυπουργός δεν έχει άλλα άλογα, αξιωματικούς και πύργους στη σκακιέρα του για να παρθούν τα «κεφάλια» τους, επειδή δήθεν δεν ήξερε πού δόθηκαν επιλεκτικά τα λεφτά της λίστας Πέτσα, δήθεν δεν διάβασε την έκθεση Τσιόδρα, δήθεν δεν γνώριζε με ποιον συνομιλούσε ο Γεραπετρίτης, δήθεν δεν τον ενημέρωσε κανείς πως μέσα από την πρωθυπουργική ΕΥΠ παρακολουθούσαν τον Ανδρουλάκη και δημοσιογράφους.
Ο «βασιλιάς» έμεινε μόνος στο Μαξίμου. «Γυμνός» από άλλους αναλώσιμους που θα περιμένουν υπομονετικά μέχρι να τον σώσουν στη «στραβή». Αλλα τείχη που υψώνονται ανάμεσα στον ίδιο και στα σκάνδαλα δεν υπάρχουν. Ολα πλέον σκάνε απευθείας πάνω του – και δεν μπορεί να τα αντιμετωπίσει. Ξαφνικά, τα αντισώματα εξουσίας που είχε ο Μητσοτάκης «έπεσαν». Δείχνει ευάλωτος, αδύναμος. Κι όταν οι πληγές ενός εξουσιαστή γίνονται πια αντιληπτές στη ζούγκλα της πολιτικής, τότε αρχίζει η αντίστροφη μέτρηση για την απομόνωσή του. Πρώτα από τους «φίλους» του.
Από τη μέρα που ξέσπασε το σκάνδαλο των υποκλοπών υπάρχει μαζική απόσυρση στήριξης στον Κυριάκο Μητσοτάκη. Ενα «άδειασμα» εντός και, κυρίως, εκτός συνόρων. Ακόμα κι όσοι «έσκιζαν τα ρούχα» τους γι’ αυτόν αποτραβιούνται. Αλλοι πιο διακριτικά, άλλοι απότομα. Σαν να φοβούνται ότι όποιος τον αγγίζει πλέον λερώνεται…
Ολοι οι οιωνοί συγκλίνουν στο ότι η εποχή του… Μωυσή τελειώνει. Η στόφα του νικητή ξεθωριάζει. Σαν να αντιλήφθηκαν ακόμα και όσοι του έλεγαν στα δύσκολα «προχώρα, εμείς είμαστε εδώ» ότι κάθε «νέο» που έταξε ήταν τελικά «παλιό», ότι δεν κάνει για τη δουλειά. Είτε εντός είτε εκτός Ελλάδας, να κάθεται πια κανείς στο ίδιο τραπέζι με τον Μητσοτάκη ενέχει αληθινούς κινδύνους. «Δηλητηρίασε» ο ίδιος την κυβέρνησή του.
Το σκάνδαλο των υποκλοπών αποδεικνύεται η φάκα στην οποία πιάστηκε και δεν μπορεί να ξεφύγει. Δεν έχει άλλους λαγούς να βγάλει από το καπέλο, δεν θέλει να είναι δίπλα του κανείς για να τον στηρίξει, ούτε καν τα ΜΜΕ που «πέτσωσε». Και, απομονώνοντάς τον σε πολιτική καραντίνα, οι μέχρι πρότινος «φίλοι» του, εντός κι εκτός συνόρων, ήδη απεργάζονται σενάρια για την επόμενη μέρα. Χωρίς αυτόν. Ούτε οι εκλογές φαίνεται ότι αποτελούν πλέον μια λύση για την πολιτική επιβίωση του Μητσοτάκη.
Η σιγή ασυρμάτου στη Ν.Δ. και τα μηνύματα από Παυλόπουλο, Κεφαλογιάννη, Τζαβάρα
Τα πρώτα 24ωρα μετά το σκάνδαλο υποκλοπών σχεδόν όλα τα μεγαλοστελέχη της Ν.Δ. «λούφαξαν». Ακόμα και σε στελέχη που ο ίδιος ο Μητσοτάκης «φύτεψε» στην κυβέρνηση, δίχως καν την ψήφο του ελληνικού λαού, έπεσε σιγή ασυρμάτου.
Η σιωπή των βουλευτών της Ν.Δ. είναι εκκωφαντική. Θα περίμενε κανείς μια χορωδία υποστήριξης. Ομως, κανενός η φήμη δεν θα μπορούσε να επιβιώσει από μια «ενεργή»
υποστήριξη του σκανδάλου των υποκλοπών με τη σφραγίδα Μητσοτάκη. Σε αυτές τις συνθήκες, ποιος θα βγει μπροστά να υπερασπιστεί την ακεραιότητα του πρωθυπουργού χωρίς να αμφισβητηθεί αυτομάτως η δική του; Τα ονόματά τους θα «μολυνθούν» εξίσου.
Ετσι, δεν άργησαν και οι κατά μέτωπο επιθέσεις από στελέχη. Η οικογένεια Κεφαλογιάννη είναι από τις παραδοσιακά ισχυρές στο κόμμα της Ν.Δ. Η Ολγα πέρασε ένα σκληρό μήνυμα στον πρωθυπουργό, ξεκαθαρίζοντας ότι από την Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας. Είχε προηγηθεί η έξω από τα δόντια συνέντευξη του βουλευτή Κώστα Τζαβάρα, καλώντας τον Μητσοτάκη «να αφήσει τα πράγματα να εξελιχθούν με διαδικασίες αμερόληπτες και ανεπηρέαστες». Ο βουλευτής, μάλιστα, φέρεται ότι κράτησε σκληρή στάση και την περασμένη Τετάρτη στην Επιτροπή Διαφάνειας.
Ομως, το πιο βαρύ εσωκομματικό πλήγμα για τον Μητσοτάκη ήταν από τον τέως Πρόεδρο της Δημοκρατίας και ιστορικό στέλεχος του κόμματος Προκόπη Παυλόπουλο. «Δεν νοείται η μετάθεση της πολιτικής ευθύνης, καθ’ οιονδήποτε τρόπο, σε άλλους» ήταν το καρφί στην καρδιά για τον πρωθυπουργό.
Σε ένα τάιμινγκ στο οποίο η χώρα προετοιμάζεται για κάλπες, ενδεχομένως και διπλές, η εξουσία του Μητσοτάκη στη Ν.Δ. δοκιμάζεται, έστω και σχετικά σιωπηρώς προς το παρόν. Πολλοί βουλευτές, ακόμα και πρωτοκλασάτοι δηλωμένοι «μητσοτακικοί», δεν βγαίνουν να τον στηρίξουν, ήδη όμως άλλοι τον αμφισβητούν ανοιχτά και δημοσίως. Οι περισσότεροι υπουργοί κρατούν αποστάσεις και δεν παίρνουν θέση.
Οι τοπικοί κομματάρχες, που έχουν να αντιμετωπίσουν την καθημερινή οργή ψηφοφόρων για την ακρίβεια, δεν μπορούν να διαχειριστούν ένα τόσο βαρύ ζήτημα όπως οι υποκλοπές. Και η βάση του κόμματος, που παρέμεινε μπετοναρισμένη ακόμα και στα πρώτα σκληρά χρόνια του Μνημονίου, απογοητεύεται όχι μόνο από τις οικονομικές επιδόσεις της χώρας, αλλά και από την ηθική κατάρρευση ύστερα από τόσα σκάνδαλα.
Ο δρόμος μέχρι τις εκλογές θα είναι μακρύς και δύσκολος, όποτε κι αν γίνουν. Η συνοχή του κυβερνώντος κόμματος και η εμπιστοσύνη των βουλευτών στο πρόσωπο του πρωθυπουργού δεν είναι δεδομένες. Με μοναδικά σωσίβια τον Οικονόμου, τον Αδωνι, τον Γεραπετρίτη, τον Μπάμπη Παπαδημητρίου και τον Ανδρέα Λοβέρδο δεν μπορεί κανένας πρωθυπουργός να περιμένει ότι θα διασωθεί από τον «Τιτανικό»…
Τράβηξε το χαλί ο ξένος παράγοντας στον «πρόθυμο» Κυριάκο
Στην πραγματικότητα, οι αποφάσεις του Μητσοτάκη εμπεριέχουν λιγότερη στρατηγική και άπλετη υπαλληλική σβελτάδα. Από το καρτέλ της ενέργειας μέχρι τη θέση της χώρας στον κόσμο, θυμίζει περισσότερο «yesman» σε ξένες δυνάμεις κι εγχώρια συμφέροντα παρά πρωθυπουργό υπόλογο στους πολίτες του. Ετσι, όλη αυτή η «ενοχλητική» ιστορία με τις υποκλοπές τσακίζει και την εικόνα του Κυριάκου σε Βρυξέλλες, Βερολίνο και ΗΠΑ, δηλαδή ακριβώς εκεί όπου επικεντρώνεται το ενδιαφέρον του.
Τα επώδυνα για τη χώρα «ναι» σε ό,τι ζήτησε η Αμερική για την Ουκρανία, σε ό,τι απαιτούσαν οι Βρυξέλλες για πανδημία-ενεργειακή κρίση, αλλά και σε ό,τι ήθελε το Βερολίνο για «κατευνασμό» στα Ελληνοτουρκικά δημιούργησαν την πίστη στον Ελληνα πρωθυπουργό ότι παίζει τον ρόλο του μια χαρά.
Ομως, ο ξένος παράγοντας τώρα του τραβάει το χαλί. Οι Βρυξέλλες είναι αυτές που εντόπισαν την υποκλοπή στον Ανδρουλάκη. Το Βερολίνο είναι αυτό που ζητούσε από πριν περισσότερα από τη μοιρασιά στο ελληνικό Ταμείο Ανάκαμψης. Και οι ΗΠΑ είναι αυτές που πλέον δεν χρειάζονται άλλο τον «πρόθυμο Κυριάκο», μια και το Ουκρανικό έγινε χαμένο στοίχημα.
Εχει διαφανεί εδώ και κάποιο διάστημα ότι Βερολίνο και Βρυξέλλες δεν έχουν κάτι άλλο να περιμένουν από τον Ελληνα πρωθυπουργό. Μαθαίνουν από τις πρεσβείες τους αν πράγματι ανταποκρίνονται στην αλήθεια οι δημοσκοπήσεις και περιμένουν τον επόμενο. Ακόμα και ο μέχρι πρότινος «ζεστός» Μακρόν σαν να έχει αποτραβηχτεί.
Τώρα που πιάστηκε «με τη γίδα στην πλάτη» ο Μητσοτάκης όχι μόνο δεν είναι χρήσιμος, αλλά γίνεται κι επικίνδυνος λόγω συσχετισμού. Ανά τον κόσμο αναγνωρίζεται πια ως κάποιος που δεν λέει την αλήθεια. Μέχρι χθες ο Μητσοτάκης είχε τη συναίνεση Αμερικανών και Ευρωπαίων ως ένας πολιτικός πειθήνιος και προβλέψιμος για τα συμφέροντά τους. Ομως, σήμερα κανείς ξένος ηγέτης δεν θέλει να ταυτίζεται με έναν πρωθυπουργό υποκλοπέα. Εγινε πλέον, για να χρησιμοποιήσουμε μια αγαπημένη του λέξη, «τοξικός».
Οι σκληρές και καθημερινές επιθέσεις που δέχεται πλέον κατά μέτωπο από τα πιο ισχυρά ΜΜΕ («New York Times», «Politico», «Guardian», «Die Welt» κ.ά.) απηχούν σε μεγάλο βαθμό την άποψη που έχουν για τον Ελληνα πρωθυπουργό οι πολιτικές ηγεσίες τους. Οι εποχές που ο Μητσοτάκης αποθεωνόταν για την επιτυχία του στην πρώτη φάση της πανδημίας και χειροκροτούνταν στο Κογκρέσο για την ταχύτητά του να εμπλέξει ασκόπως την Ελλάδα στον πόλεμο της Ουκρανίας μοιάζουν πολύ μακρινές.
Πάει το 100-0 στα ΜΜΕ! Του γυρίζουν την πλάτη οι «φίλοι» επιχειρηματίες
Στην Ελλάδα, πολλοί επιχειρηματίες εμπλέκονται με τα ΜΜΕ. Κάποιοι εξ αυτών είναι καλοί φίλοι του πρωθυπουργού. Αρκετοί ευνοήθηκαν από τη λίστα Πέτσα ή από άλλες δουλειές. Παραδοσιακά, όμως, οι Ελληνες μεγαλοεκδότες και μεγαλοκαναλάρχες αναπτύσσουν και μια ιδιαίτερη «έκτη αίσθηση». «Μυρίζονται» πότε τελειώνει ο χρόνος κάθε πρωθυπουργού. Κι έτσι παίρνουν τα μέτρα τους εγκαίρως.
Μέχρι το σκάνδαλο των υποκλοπών, τα συστημικά ΜΜΕ, οι ιδιοκτήτες τους, όπως κι άλλοι φίλα προσκείμενοι στην κυβέρνηση επιχειρηματίες που δεν έχουν σχέση με τα μίντια «στήριζαν» Μητσοτάκη. Πολλά ΜΜΕ έχασαν κι άλλη από την αξιοπιστία τους από την εμμονή τους να προβάλλουν ό,τι ήθελε η κυβέρνηση και να ρίχνουν στο μαύρο σκοτάδι τα λάθη και τα σκάνδαλα.
Και στο σκάνδαλο των υποκλοπών υπήρξε η ίδια τάση, όμως όποιος διαβάζει πίσω από τις γραμμές των εφημερίδων-σάιτ κι ακούει πιο προσεκτικά τα δελτία σε ραδιόφωνα – τηλεοράσεις διακρίνει ξεκάθαρα μια αλλαγή στάσης. Το 100-0 υπέρ, που είχε διασφαλίσει ο Μητσοτάκης επί τρία χρόνια από τα ΜΜΕ, χάνεται. Υπάρχει μια σαφώς πιο προσεκτική εξισορρόπηση «τόσο όσο» στο αβαντάρισμά του.
Οσον αφορά τον επιχειρηματικό κόσμο, που περίμενε από τον Μητσοτάκη επενδύσεις κι ανάπτυξη, είναι τρομαγμένος από τον χειμώνα που έρχεται. Και βλέπει έναν πρωθυπουργό που ναι μεν έχει ευνοήσει ημέτερους επιχειρηματίες, αλλά ο οποίος πλέον είναι στριμωγμένος στα σχοινιά κι αναξιόπιστος. Περισσότερους λόγους για να αποτραβιούνται σταδιακά έχουν τα πιο δυνατά επιχειρηματικά τζάκια, που, όπως λέγεται στη γλώσσα της πιάτσας, «δεν μπορούν να ποντάρουν σε καμένα χαρτιά».
Χάνει τη στήριξη και των συνταγματολόγων
Σε πολλά προβλήματα της κυβέρνησης, με αμφισβήτηση της συνταγματικότητας όσων αποφάσιζε, έβαζαν πάντα «πλάτη» συμπαθούντες τον Μητσοτάκη συνταγματολόγοι.
Οταν, όμως, ακόμα και ο Ευάγγελος Βενιζέλος αποσύρει τη στήριξή του στον πρωθυπουργό κι επιχειρεί να εκθέσει δημοσίως τον Γεραπετρίτη για τη συνταγματικότητα των συγκεκριμένων υποκλοπών σε πολιτικά πρόσωπα, τότε δεν απομένουν και πολλά αποκούμπια.
Ο Βενιζέλος, τον οποίο ο Μητσοτάκης πρότεινε τον Ιούνιο για την επταμελή «ομάδα σοφών» στο Συμβούλιο της Ευρώπης, αμέσως αποστασιοποιήθηκε κι έκανε λόγο για παραβίαση του Συντάγματος που συνιστά καταφανώς αξιόποινη πράξη: «Κανείς δεν έχει δικαίωμα να βυθίζει τη χώρα σε θλιβερές όψεις».
Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Νίκος Αλιβιζάτος, που δήλωσε ότι «η ευθύνη του κ. Μητσοτάκη είναι δεδομένη».