Κάποιοι λένε ότι πρέπει να κατάγεσαι από μία χώρα για να την αγαπάς. Ή μήπως όχι τελικά;
Υπάρχει μία μικρή χώρα, όπου αρκετοί χιλιάδες άνθρωποι μιλούν, πέρα από την μητρική τους γλώσσα, και την ελληνική. Τα παιδιά μαθαίνουν την ελληνική ιστορία και τον ελληνικό πολιτισμό ενώ τόσο την 25η Μαρτίου όσο και την 28η Οκτωβρίου οι κάτοικοι γιορτάζουν σαν να είναι Έλληνες.
Στην μακρινή Ουρουγουάη των 3,5 εκατομμυρίων κατοίκων, ζουν άνθρωποι που λατρεύουν τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό και το αποδεικνύουν. Όχι με βαρύγδουπες εκφράσεις και μεγαλειώδεις λόγους αλλά με δρόμους και πλατείες που έχουν ελληνικά ονόματα και με αγάλματα αρχαίων φιλοσόφων να κοσμούν τα δημόσια κτίρια της χώρας.
Η Ουρουγουάη είναι χώρα της Λατινικής Αμερικής και έχει χαρακτηριστεί ως η «Ελβετία της Αμερικής». Αν και λόγω του μικρού μεγέθους της δεν υπολογίζεται ως ένας σοβαρός οικονομικός παράγοντας σε παγκόσμιο επίπεδο, σε εθνικό επίπεδο έχει ξεπεράσει πολλές χώρες της Λατινικής Αμερικής και αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση.
Η Ουρουγουάη διαθέτει ένα από τα καλύτερα εκπαιδευτικά συστήματα με το επίπεδο των σπουδαστών να είναι αρκετά υψηλό. Δεν είναι άλλωστε λίγοι οι φοιτητές από άλλες χώρες της Λατινικής Αμερικής που επιλέγουν την Ουρουγουάη και φοιτούν στα πανεπιστήμια της χώρας.
Αυτό όμως που κάνει εντύπωση με αυτή τη μακρινή χώρα είναι το πόσο πολύ αγαπάει και εκτιμάει τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό. Είναι γεγονός ότι η χώρα, τις δεκαετίες του ’50 και του ’60, δέχτηκε πολλούς Έλληνες μετανάστες. Στο λιμάνι έφτασαν πλοία με Έλληνες ναυτικούς και μετανάστες οι οποίοι θέλησαν να δημιουργήσουν μια καλύτερη ζωή στην άλλη άκρη του Ατλαντικού. Η εγκαρδιότητα με την οποία έγιναν δεκτοί ήταν, κατά πολλούς, ένας αποφασιστικός παράγοντας για την εγκατάστασή τους και τη μετέπειτα ζωή τους εκεί.
Αξίζει να αναφερθεί ότι η ελληνική κοινότητα Ουρουγουάης, έχει κλείσει ένα αιώνα ζωής και ήταν η πρώτη επίσημα αναγνωρισμένη οργανωμένη δομή των Ελλήνων στη Νότια Αμερική. Σήμερα στην Ουρουγουάη, υπάρχουν πάμνω από 3.500 χιλιάδες Έλληνες μετανάστες δεύτερης ή τρίτης γενιάς, αλλά και ένας μεγάλος αριθμός αυτοχθόνων που μιλούν την ελληνική γλώσσα.
Οι ίδιοι οι πολίτες δεν δηλώνουν φιλέλληνες, αλλά ελληνολάτρες. Σύμφωνα με έρευνα της «Eurostat», το μεγαλύτερο ποσοστό των Ουρουγουανών απάντησε ότι ταυτίζεται πολιτιστικά με την Ευρώπη, με την πρώτη χώρα που να τους έρχεται στο μυαλό να είναι η Ελλάδα.
Τον Μάρτιο του 1978, ο καπετάνιος Παναγιώτης Ν. Τσάκος, ίδρυσε το «Ίδρυμα Τσάκου», με σκοπό τη διάδοση του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού και τη διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας. Το 2002 μετονομάστηκε σε ίδρυμα «Μαρία Τσάκου», στη μνήμη της μητέρας του.
Το Ίδρυμα προσφέρει δωρεάν μαθήματα νεοελληνικής γλώσσας, χορών, τραγουδιού, ιστορίας της τέχνης, λογοτεχνίας, μυθολογίας, φιλοσοφίας και ελληνικής κουζίνας. Διαθέτει, επίσης, μια μεγάλη βιβλιοθήκη με τίτλους στην ελληνική και ισπανική γλώσσα από διάφορους τομείς του ελληνικού πολιτισμού. Περίπου 400 άτομα εγγράφονται συνολικά κάθε χρόνο στα μαθήματα που προσφέρονται. Βασικός στόχος του ιδρύματος είναι η γνώση της αρχαίας ελληνικής ποίησης και ιστοριογραφίας, μέσα από τα ομηρικά έπη και τον «Επιτάφιο» του Περικλή.
Αξιοσημείωτο είναι και τό ότι σε κάθε βιβλιοπωλείο της χώρας, ακόμη και στο πιο μικρό, μπορεί κανείς να βρει τα άπαντα του Νίκου Καββαδία, του Καβάφη και του Ρίτσου.
Τα παιδιά των Ουρουγουανών, δεν διστάζουν κάθε 25η Μαρτίου και 28η Οκτωβρίου να γιορτάζουν τις εθνικές εορτές των Ελλήνων, πραγματοποιώντας σχολικές εκδηλώσεις, τραγουδώντας και απαγγέλοντας ποιήματα. Οι μαθητές του «Grecia», ενός δημόσιου σχολείου της χώρας, έχουν μάθει να λένε και τον εθνικό ύμνο της Ελλάδας του Διονύσιου Σολωμού.
Στο Μοντεβιδέο, επίσης, υπάρχουν 23 δρόμοι που έχουν δανειστεί τα ονόματά τους από αρχαίους φιλόσοφους, ενώ ο κεντρικότερος δρόμος ονομάζεται κι αυτός «Grecia». Δύο πλατείες της πρωτεύουσας έχουν ονομαστεί πλατεία της Αθήνας και πλατεία της Ελλάδας.
Η Εθνική Βιβλιοθήκη του Μοντεβιδέο έχει κατασκευαστεί σύμφωνα με τον αρχαιοελληνικό δωρικό αρχιτεκτονικό ρυθμό.
Έξω από την είσοδο του κτιρίου, το άγαλμα του Σωκράτη, υποδέχεται τους επισκέπτες ενώ σε πάρκο που βρίσκεται παραλιακά της πρωτεύουσας υπάρχει μια προτομή του Ομήρου.
Αξιοσημείωτη είναι η συνδρομή της ελληνικής κοινότητας στην Ουρουγουάη. Το 2016, η ελληνική κοινότητα της χώρας, γιόρτασε έναν αιώνα από την ίδρυσή της. Ιδρύθηκε τον Ιούνιο του 1916 και αποτέλεσε την πρώτη επίσημα αναγνωρισμένη δομή των Ελλήνων στη Νότια Αμερική.
3
Οι πρώτοι Έλληνες που μετανάστευσαν στη μικρή λατινοαμερικανική χώρα βρήκαν εργασία στην Ουρουγουάη και αργότερα άνοιξαν τις δικές τους επιχειρήσεις. Δεν έλειψαν όμως και μεγάλες προσωπικότητες της Ελλάδας που επισκέφτηκαν ή επένδυσαν στην Ουρουγουάη. Για μικρό χρονικό διάστημα, έζησε στη χώρα ο θρυλικός «Ηρακλής», ο Παναγής Κουταλιανός, και έγινε γνωστός στα ρινγκ στο Μοντεβιδέο της Ουρουγουάης.
Τη δεκαετία του 1920, ο Αριστοτέλης Ωνάσης και ο επίσης Σμυρνιός Νικόλας Κονιαλίδης, που εγκαταστάθηκαν στο Μπουένος Άιρες της Αργεντινής, διεύρυναν τις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες και στη γειτονική Ουρουγουάη.
Η μικρή αυτή χώρα ήταν από τις πρώτες που αναγνώρισαν το νεοσύστατο ελληνικό κράτος μετά την Επανάσταση του 1821.
Η εθνική σημαία της Ουρουγουάης, που καθιερώθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 1828, μοιάζει αρκετά με την αντίστοιχη ελληνική σημαία που καθιερώθηκε επίσημα το 1970. Και οι δύο σημαίες αποτελούνται από εννέα οριζόντιες λωρίδες, χρωμάτων μπλε και άσπρου εναλλάξ. Η μόνη διαφορά είναι ότι η σημεία της Ουρουγουάης έχει στην αριστερή γωνία ένα ήλιο με 16 ακτίνες, ενώ η ελληνική σημαία ένα σταυρό.
Ίσως τελικά και να μην χρειάζεται να κατάγεσαι από μία χώρα για να την εκτιμάς και να την αγαπάς, αρκεί να γνωρίζεις και να κατανοείς την ιστορία της, όσα βίωσε, βιώνει και θα βιώσει στο μέλλον και πρωτίστως να αγαπάς τους ανθρώπους της.