Η Ελλάδα δεν ήταν προετοιμασμένη για την αντιμετώπιση των συνεπειών της ενεργειακής κρίσης, τόνισε ο τομεάρχης Οικονομίας και Επενδύσεων του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Αλέξης Χαρίτσης, μιλώντας στο συνέδριο του Economist.
Σημείωσε ότι «από τον Ιούνιο 2021 στο κοινοβούλιο ο ΣΥΡΙΖΑ επισήμανε ότι η Ελλάδα είχε τις υψηλότερες χονδρικές τιμές στην ενέργεια και η κυβέρνηση απάντησε τότε ότι αυτή η κρίση ήταν απλώς ένα ανάχωμα στην πορεία προς την υψηλή ανάπτυξη.Και ξέρουμε τι συνέβη τον τελευταίο χρόνο στη χώρα μας μακροοικονομικά, δημοσιονομικά, να πληρώνουμε τις υψηλότερες τιμές στην Ευρώπη», σχολίασε.
Ειδικότερα, ο κ. Χαρίτσης είπε ότι τόσο το Ταμείο Ανάκαμψης όσο και το REPowerEU είναι εργαλεία που μπορούν να βοηθήσουν και την Ευρώπη και σε εθνικό επίπεδο τα κράτη-μέλη, «ωστόσο εξαιτίας των ακραίων καταστάσεων που βιώνουμε αμφιβάλουμε για τον τρόπο που η σημερινή κυβέρνηση σχεδιάζει να το υλοποιήσει». Τόνισε ότι αυτός ο σκεπτικισμός εδράζεται στο ότι πρέπει να αναγνωριστούν οι τωρινές δυσκολίες της ελληνικής οικονομίας και να μην ακολουθηθεί η πεπατημένη και το business as usual. «Το Ταμείο Ανάκαμψης και το REPowerEU είναι εδώ, δεν θα πρέπει να τα χρησιμοποιήσουμε με τον τρόπο που χρησιμοποιήθηκαν τα ευρωπαϊκά κονδύλια στο παρελθόν», υπογράμμισε.
Ο κ. Χαρίτσης επισήμανε ότι «ζούμε σε περίοδο τεράστιων προκλήσεων πολύ σοβαρών κρίσεων» και ” χρειάζεται να καταλάβουμε ότι δεν ζούμε σε κανονικούς καιρούς και χρειάζεται να είμαστε πιο ριζοσπαστικοί στις παρεμβάσεις».
Τόνισε ακόμη ότι το σημαντικότερο δεν είναι αυτά τα εργαλεία να λειτουργήσουν για την απορρόφηση των πόρων καθαυτή, αλλά το μείζον είναι να επωφεληθούν από αυτά τα εργαλεία οι τελικοί δικαιούχοι, οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά της Ευρώπης και εν προκειμένω της χώρας μας.
Είπε επίσης ότι ο παράγοντας «ταχύτητα» είναι σημαντικό και ότι χρειαζόμαστε επείγουσες παρεμβάσεις και ότι δεν έχουμε περιθώριο να στέλνονται ανάμεικτα σήματα. Σημείωσε ότι όλα αυτά τα εργαλεία πρέπει να αντιμετωπίζονται ως σύνολο, ότι χρειαζόμαστε στρατηγικό σχέδιο για το Ταμείο Αναάκμψης, το REPowerEU, το ΕΣΠΑ, την αγροτική πολιτική, «όλα αυτά πρέπει να είναι ένα ολοκληρωμένο σχέδιο», τόνισε. Ανέφερε ότι «χάνουμε χρόνο με τον τρόπο που λαμβάνονται οι αποφάσεις, αλλά το θετικό είναι ότι έχουμε τα εργαλεία στα χέρια μας».
Υποστήριξε επιπλέον ότι «η Ευρώπη θα πρέπει να είναι πιο φιλόδοξη ως προς το τέλος της εξάρτησης της από εξωτερικούς προμηθευτές» και πως κάποιες χώρες όπως η Γερμανία έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην αύξηση της εξάρτησης της Ευρώπης από τη Ρωσία. Τόνισε ότι πρέπει να λήξουμε αυτή την εξάρτηση, αλλά δεν χρειαζόμαστε να την αλλάξουμε με μια άλλη εξάρτηση, πρέπει να σταθούμε στα πόδια μας, στις εσωτερικές πηγές μας. «Θέλουμε πιο φιλόδοξο σχέδιο στην πράσινη μεταρρύθμιση της οικονομίας, όμως χρειάζεται πολιτική βούληση», υπογράμμισε ο κ. Χαρίτσης.
Περιγράφοντας την ευρύτερη ευρωπαϊκή εικόνα και τον ενεργειακό τομέα που βρίσκεται στον πυρήνα της κρίσης, είπε ότι για μεγάλο χρονικό διάστημα ο τρόπος που η ΕΕ διαχειρίστηκε την παρουσία της σε γεωπολιτικό επίπεδο δημιούργησε πολλά προβλήματα, έλλειψη κοινής αμυντικής πολιτικής, αλλά και σε οικονομικό επίπεδο. Η πλήρης οικονομική ολοκλήρωση έπρεπε να έχει συμβεί νωρίτερα και έχουν επηρεαστεί σημαντικοί παράγοντες της οικονομίας, τόνισε, επισημαίνοντας ότι οι μεγάλες χώρες έχουν ακολουθήσει διαφορετικές πορείες και αυτό είναι μειονέκτημα όταν μιλάμε για την ολοκλήρωση της ενεργειακής αγοράς. Τόνισε ότι ταυτόχρονα η ΕΕ έπρεπε να είναι πιο φιλόδοξη στο σχέδιο της απομάκρυνσης από τα ορυκτά καύσιμα και την εξάρτηση της από εξωτερικούς προμηθευτές, τη Ρωσία. «Ο πόλεμος εξελίσσεται, η επιθετικότητα της Ρωσίας έχει υψηλό τίμημα για όλους μας», πρόσθεσε.
Ο κ. Χαρίτσης είπε ότι το Ταμείο Ανάκαμψης είναι το πιο σημαντικό βήμα προς αυτή την ολοκλήρωση που προανέφερε, είναι υπέρ της διεύρυνσης, της ανάπτυξης, είναι ένα ευρωπαϊκό εργαλείο που στηρίζουμε πλήρως, που δημιουργεί μια συνοχή εντός Ευρώπης. Είπε ότι περιμένει το REPowerEU που είναι το επόμενο βήμα, να είναι πιο φιλόδοξο και ότι θα περίμενε να είναι πιο πράσινο και να έχει έρθει νωρίτερα. Ανέφερε ότι είναι σημαντικό για την Ευρώπη για χώρες όπως η Ελλάδα, θέτοντας το ερώτημα όμως πώς χώρες όπως η Ελλάδα μπορούν να επωφεληθούν από αυτά τα εργαλεία. Μιλώντας για τις προτεραιότητες αυτού του εργαλείο σημείωσε ότι η ενεργειακή επάρκεια είναι σημαντική για την Ελλάδα, «αλλά πώς η Ελλάδα μπορεί να ακολουθήσει αυτή τη στρατηγική ενεργειακής επάρκειας όταν όλα τα ενεργειακά σχέδια έχουν παγώσει;». Είπε επ’ αυτού ότι το «Εξοικονομώ 2020» έχει πληρώσει ελάχιστα στους δικαιούχους, το ‘21 και ‘22 δεν υπάρχει καν ακόμα και ταυτόχρονα «το φιλόδοξο πρόγραμμα ‘Ηλέκτρα’ για τα δημόσια κτίρια, που δημιουργήθηκε από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, έχει εγκαταλειφθεί από τη σημερινή».
Σχετικά με τη δεύτερη προτεραιότητα, τη διαφοροποίηση των ενεργειακών πόρων είπε ότι σε ευρωπαϊκό επίπεδο δεν μπορεί η διαφοροποίηση να υλοποιηθεί μόνο μέσω του φυσικού αερίου και ότι το πρόγραμμα πρέπει να είναι πιο φιλόδοξο στους πράσινους στόχους του. «Αλλά σε εθνικό επίπεδο στην Ελλάδα, μπορεί η Ελλάδα να ακολουθήσει τη στρατηγική διαφοροποίησης όταν η τρέχουσα κυβέρνηση έχει ακολουθήσει μη ρεαλιστική στρατηγική απολιγνιτοποίησης;», είπε, προσθέτοντας «πώς μπορούμε να έχουμε διαφοροποίηση της ενέργειας χωρίς επενδύσεις στην ηλεκτροπαραγωγή, στην αποθήκευση;». Σημείωσε ότι και πρέπει να αναθεωρηθεί συνολικά το ενεργειακό σχέδιο της χώρας για τα επόμενα χρόνια εξαιτίας των εξελίξεων. «Οπότε ανησυχούμε για τις προτεραιότητες του REPowerEU με τον τρόπο που το χειρίζεται η κυβέρνηση».
Αναφορικά με την προτεραιότητα για επιτάχυνση εγκατάστασης ΑΠΕ, είπε ότι πρέπει να πάμε σε πιο πράσινη οικονομία, χρειάζεται να σταματήσει η εξάρτηση μας από τα ορυκτά καύσιμα, «αλλά πώς μπορούμε να το κάνουμε σε μεγάλη κλίμακα και γρήγορα, χωρίς ένα νομικό πλαίσιο και ειδικό σχεδιασμό για τις ΑΠΕ; Αυτά όλα είχαν δρομολογηθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση αλλά δεν έχουν ολοκληρωθεί τα τελευταία τρία χρόνια».
Τέλος, αναφορικά με τις έξυπνες επενδύσεις, επισήμανε ότι η Ελλάδα μπορεί να επωφεληθεί με 8-9 δισ., με μόχλευση όλων αυτών που θα ξεπεράσει τα 15 δισ., ωστόσο πρόσθεσε ότι το πώς θα απορροφηθεί αυτή η χρηματοδότηση δεν έχει ακόμα δημοσιοποιηθεί. Υπάρχουν ανέφερε κάποια πρότζεκτ που έχουν προταθεί από την κυβέρνηση όμως «δεν θα κάνουν την οικονομία πιο πράσινη, ούτε θα μας απομακρύνουν από την εξάρτηση από εξωτερικούς προμηθευτές και τα ορυκτά καύσιμα». «Πρέπει να αναθεωρήσουμε αυτό το πλάνο», είπε.