Bloomberg: “Η Ευρώπη θα βρεθεί αντιμέτωπη με ενεργειακή κατάρρευση. Mε μια σειρά από διακοπές ρεύματος έως το τέλος του έτους.
Οι ευρωπαϊκές προσπάθειες αντικατάστασης των ρωσικών υδρογονανθράκων δεν είχαν μέχρι στιγμής αποτέλεσμα.
Ωστόσο, έχει ήδη προστεθεί ένα νέο πρόβλημα: η αύξηση των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας, που η ΕΕ έχει ξεχάσει εντελώς. Οι εταιρείες στη Γερμανία έχουν ήδη αυξήσει το κόστος της μεγαβατώρας στα ύψη στα 200 ευρώ, 300 ευρώ στη Γαλλία.
Προβλέψεις ότι το “σοκ της ηλεκτρικής ενέργειας” θα αποτελέσει ακόμη μεγαλύτερο πλήγμα για την ευρωπαϊκή οικονομία από το σημερινό πετρελαϊκό σοκ”
Bloomberg: "Η Ευρώπη θα βρεθεί αντιμέτωπη με ενεργειακή κατάρρευση. Mε μια σειρά από διακοπές ρεύματος έως το τέλος του έτους.
Οι ευρωπαϊκές προσπάθειες αντικατάστασης των ρωσικών υδρογονανθράκων δεν είχαν μέχρι στιγμής αποτέλεσμα. 1/3— Maria Denaxa (@mdenaxa) May 23, 2022
Προβλέψεις ότι το "σοκ της ηλεκτρικής ενέργειας" θα αποτελέσει ακόμη μεγαλύτερο πλήγμα για την ευρωπαϊκή οικονομία από το σημερινό πετρελαϊκό σοκ" 3/3 => https://t.co/P5zuedJUI4
— Maria Denaxa (@mdenaxa) May 23, 2022
Μια πετρελαϊκή κρίση χτυπά την οικονομία σαν ένα μεγάλο κύμα που σκάει στην παραλία: Ο αντίκτυπος είναι άμεσος και δραματικός καθώς η κορυφή βυθίζεται στην ακτή. Μια κρίση ηλεκτρικής ενέργειας είναι ένα άλλο είδος σοκ: Μοιάζει με μια ανερχόμενη παλίρροια, είναι αργή αλλά αδυσώπητη και τότε, έκπληξη, κατακλύζεσαι.
Η διαφορά εξηγεί γιατί οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής και οι επενδυτές επικεντρώνονται στο πετρέλαιο και τείνουν να αγνοούν την ηλεκτρική ενέργεια. Αυτό είναι μεγάλο λάθος γιατί έρχεται μια άλλη μεγάλη δυσκολία σχετικά με τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος, όχι σε αντίθεση με αυτή που πέρασε η Ευρώπη στα τέλη του περασμένου έτους.
Σχεδόν απαρατήρητα, τα περιφερειακά προθεσμιακά συμβόλαια ηλεκτρικής ενέργειας για τα τέλη του 2022 και, ειδικά, για το 2023 έχουν αυξηθεί σημαντικά τις τελευταίες εβδομάδες, προαναγγέλλοντας περαιτέρω αυξήσεις των λογαριασμών κοινής ωφέλειας. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα προθεσμιακά συμβόλαια έχουν σημειώσει υψηλά ρεκόρ, έχοντας αυξηθεί περίπου κατά 40% τους τελευταίους δύο μήνες.
Οι τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος εκτινάχθηκαν τον Δεκέμβριο και ξανά στα τέλη Φεβρουαρίου για λίγες μέρες. Από τότε, οι καθημερινές τιμές έχουν υποχωρήσει. Η πτώση είναι παραπλανητική. Στην ηλεκτρική ενέργεια, αυτό που έχει σημασία είναι οι αθροιστικοί μέσοι όροι. Οι μηνιαίοι μέσοι όροι δίνουν μια ανησυχητική εικόνα.
Μέχρι στιγμής τον Μάιο, το γερμανικό μονοετές συμβόλαιο αναφοράς ηλεκτρικής ενέργειας ήταν κατά μέσο όρο 222 ευρώ (235 $) ανά μεγαβατώρα, οδεύοντας προς το υψηλότερο μηνιαίο επίπεδό του ποτέ, πάνω από το προηγούμενο ρεκόρ που σημειώθηκε τον περασμένο Δεκέμβριο στα 207 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Πριν από το 2021, ο υψηλότερος μέσος όρος για το ίδιο συμβόλαιο αναφοράς ήταν 83 ευρώ τον Ιούλιο του 2008.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία, ο οποίος ανέβασε τις τιμές του φυσικού αερίου και του άνθρακα, είναι ο κύριος μοχλός αυτής της κρίσης. Επιδεινώνεται επίσης από τη χαμηλή παραγωγή πυρηνικής ενέργειας στη Γαλλία: η κρατική Electricite de France SA μείωσε πρόσφατα την καθοδήγηση της πυρηνικής παραγωγής για το 2022 σε λιγότερο από 300 τεραβατώρα, κάτω από περισσότερο από 30% από αυτό που παρήγαγε πριν από μια δεκαετία.
Οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας αγοράζουν ηλεκτρική ενέργεια μήνες μπροστά στη χονδρική αγορά για να καθορίσουν το κόστος για τους πελάτες τους. Και έτσι, οι τρέχουσες αυξήσεις των τιμών στο προθεσμιακό συμβόλαιο αποτελούν ουσιαστικά σημαντικές αυξήσεις λιανικής για το επόμενο έτος. Η αύξηση θα είναι παρόμοια με εκείνη του περασμένου φθινοπώρου, όταν οι λογαριασμοί ηλεκτρικού ρεύματος έγιναν μια καυτή πολιτική πατάτα από την Ισπανία στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Για άλλη μια φορά, οι αυξήσεις μπορεί να αναγκάσουν τις κυβερνήσεις να δαπανήσουν δισεκατομμύρια δολάρια για να μετριάσουν τον αντίκτυπο, μέσω επιδοτήσεων και φορολογικών ελαφρύνσεων. Το πρόβλημα τώρα είναι ότι οι αυξήσεις των λογαριασμών κοινής ωφέλειας θα έρθουν πέρα από την εκτεταμένη δυσφορία για το κόστος ζωής, επιβαρύνοντας περαιτέρω τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς. Αυτό είναι μεγαλύτερο πρόβλημα για την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και την Τράπεζα της Αγγλίας, οι οποίες ήδη μάχονται με τον υψηλό πληθωρισμό πολλών δεκαετιών. Εάν το πετρελαϊκό σοκ προκάλεσε κύμα πληθωρισμού, το ηλεκτρικό σοκ θα ανυψώσει περαιτέρω την πληθωριστική παλίρροια.
Με το πετρέλαιο, οι τιμές spot στην αγορά θα κάνουν τις τιμές της αντλίας να κυμαίνονται σε καθημερινή βάση. Με την ηλεκτρική ενέργεια, οι βάρδιες αποκαλύπτονται κάθε μήνα — και θα είναι ιδιαίτερα δραματικές στο μέλλον. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, για παράδειγμα, η μέγιστη τιμή που μπορούν οι επιχειρήσεις κοινής ωφελείας να χρεώνουν τα νοικοκυριά για την ηλεκτρική τους ενέργεια — ευρέως γνωστή ως ανώτατο όριο τιμών — υπολογίζεται εκ νέου δύο φορές το χρόνο. Επειδή οι τιμές στα τέλη του 2022 και στις αρχές του 2023 διαπραγματεύονται σε υψηλά επίπεδα εδώ και αρκετές εβδομάδες, το ανώτατο όριο αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά. Η Cornwall Insight εκτιμά ότι το τιμολόγιο ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου διπλού καυσίμου είναι πιθανό να αυξηθεί σε 2.595 £ (3.238 $) ετησίως μέχρι τον Οκτώβριο, πάνω από 30% από 1.971 £ σήμερα. Νωρίτερα φέτος, ο ίδιος δασμός αυξήθηκε κατά 54% προτού παρέμβει η κυβέρνηση για να μετριάσει το πλήγμα.
Οι τάσεις είναι παρόμοιες και σε άλλες χώρες. Οι γερμανικές επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας και οι μεγάλοι αγοραστές ηλεκτρικής ενέργειας διαπραγματεύονται τώρα ισχύ για παράδοση όλο το 2023 σε περισσότερα από 200 ευρώ ανά μεγαβατώρα, υψηλό ρεκόρ για εκείνη τη χρονιά. Για να το δούμε αυτό, οι προθεσμιακές τιμές το 2019 κυμαίνονταν γύρω στα 50 ευρώ. Οι γαλλικές προθεσμιακές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας για το 2023 αυξήθηκαν την περασμένη εβδομάδα σε περισσότερα από 300 ευρώ ανά μεγαβατώρα, ρεκόρ για τη σύμβαση. Τον Ιανουάριο το ίδιο συμβόλαιο διαπραγματευόταν κάτω από 130 ευρώ η μεγαβατώρα.
Ο αντίκτυπος αυτών των αυξήσεων δεν θα είναι εμφανής στις τιμές λιανικής μέχρι αργότερα αυτό το έτος. Αλλά όταν η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας φτάσει στην παλίρροια στα τέλη του 2022 και στις αρχές του 2023, ο αντίκτυπος στις οικογένειες και τις μικρές επιχειρήσεις θα είναι ο ίδιος: Πολλοί θα πνιγούν.
Πηγή: bloomberg.com