Τον εκθέτουν ακόμη και τα κείμενά του και οι απαντήσεις που έστελνε ο ίδιος στη Βουλή!
Οι μνήμες για τους επιλήσμονες πολιτικούς δεν ξεχνιούνται. Αυτό απεδείχθη στην συνεδρίαση της Επιτροπής Ελληνισμού της Διασποράς στη Βουλή όταν οι Κωνσταντινουπολίτες κατηγόρησαν τον Γιώργο Παπανδρέου ότι ως πρωθυπουργός και υπουργός Εξωτερικών δεν έκανε τίποτα για την επιστροφή των 50.000 τόμων βιβλίων του Ελληνικού Φιλολογικού Συλλόγου που έχουν διασπαρεί σε όλη την Τουρκία μετά την κατάσχεση τους το 1925 από τον Φιλολογικό Σύλλογο!
Του ζήτησαν να το κάνει το 2010 κατά την επίσκεψη του Ερντογάν στην Ελλάδα, αλλά εκείνος τους γύρισε την πλάτη και τους είπε να λύσουν το πρόβλημα μόνοι τους!
Ήταν τόσο έντονο το κλίμα που ενημερώθηκε ο ίδιος ο Γ. Παπανδρέου για βγήκε να τους απαντήσει! Όμως οι έγγραφες απαντήσεις του σε ερώτηση του Γρηγόρη Νιώτη τον εκθέτουν.
Η ιστορία ξεκίνησε με τον πρόεδρο του Συλλόγου Κωνσταντινουπολιτών Αντώνη Λαμπίδη ο οποίος αναφέρθηκε στον Ελληνικό Φιλολογικό Σύλλογο και υπογράμμισε:
«Το 2010, κατά την επίσημη επίσκεψη του Τούρκου πρωθυπουργού Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στη χώρα μας, ο Σύλλογος Κωνσταντινουπολιτών έθεσε για πρώτη φορά δημοσίως το αίτημα επιστροφής των αρχείων και της βιβλιοθήκης του Φιλολογικού Συλλόγου τα οποία είχαν παρανόμως κατασχεθεί από τις τουρκικές αρχές, με την ελπίδα ότι η τουρκική κυβέρνηση θα προέβαινε σε μια χειρονομία καλής θέλησης. Το αξιοσημείωτο είναι ότι, παρά τη δημοσιότητα που δόθηκε τότε με την ερώτηση που έγινε στη Βουλή των Ελλήνων από τον τότε Α΄ αντιπρόεδρο της Βουλής Γρ. Νιώτη προς τον πρώην πρωθυπουργό και γπουργό Εξωτερικών Γ. Παπανδρέου, ο πνευματικός κόσμος αλλά και η ακαδημαϊκή κοινότητα δεν εκδήλωσε κανένα ενδιαφέρον, αλλά και ο ίδιος ο πρωθυπουργός δεν έθεσε το θέμα στον Ερντογάν και κάλεσε επί λέξει τους ομογενειακούς συλλόγους και ειδικά τον Σύλλογο Κωνσταντινουπολιτών να επιλύσουν το ζήτημα συντονίζοντας τις προσπάθειές τους, ενώ όφειλε θεσμικά η ελληνική κυβέρνηση να ασκήσει αυτή την πίεση προς τις τουρκικές αρχές της Άγκυρας».
Σκανδαλίδης: Ατυχής αναφορά
Η πρώτη αντίδραση ήταν του Κώστα Σκανδαλίδη. «Ήταν ατυχής η αναφορά σας στο Γιώργο Παπανδρέου και στο Νιώτη. Ήταν ατυχής. Εδώ δεν χρειάζεται να κάνουμε πολιτική. Μπορώ εγώ να ισχυριστώ ότι ο Γιώργος Παπανδρέου το έβαλε και δεν το δέχτηκε ο άλλος. Εσάς σας είπε ότι δεν το έβαλε; Ή ότι ο Νιώτης, βουλευτής του ΠΑΣΟΚ, έκανε ερώτηση στο Γιώργο Παπανδρέου και ο Γιώργος Παπανδρέου αγνόησε τον βουλευτή του, που ασκούσε και την αρμοδιότητά του, τον ξέρετε το Γρηγόρη Νιώτη, για τον απανταχού ελληνισμό. Μη βάζετε τέτοια θέματα εδώ μέσα. Θα ανοίξουμε μια συζήτηση που δεν θα έχει νόημα. Ποιος υποστηρίζει περισσότερο και ποιος λιγότερο τα αιτήματα σας», είπε ο βουλευτής του ΚΙΝΑΛ και πρόσθεσε συγκαταβατικά: «Δεν έγινε επίτηδες. Στη ρύμη του λόγου σας, εγώ πιστεύω ήταν μια ατυχής. Την προσπερνάω, δεν έχω κανένα πρόβλημα. Να μην έχετε την εντύπωση ότι με ενοχλεί πολύ, απλά ήθελα να το πω για την υπόθεση αυτή».
Όμως οι ομογενείς δεν έκαναν πίσω. «Ο Σύλλογος Κωνσταντινουπολιτών, στα 100 του χρόνια, δεν λειτούργησε με κομματικά κριτήρια, σε καμία περίπτωση. Και γι’ αυτό τυγχάνει της εκτιμήσεως όλου του φάσματος του πολιτικού κόσμου. Το εν λόγω γεγονός αναφέρθηκε, από τον πρόεδρό μας, ως ιστορικό γεγονός», του απάντησε ο γενικός γραμματέας του Συλλόγου Θεμιστοκλής Παχόπουλος.
Πλέον ο Γ. Παπανδρέου ήταν έκθετος. Έτσι υποχρεώθηκε άρον άρον να συνδεθεί και να απαντήσει. «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι αναγκασμένη, είναι υποχρεωμένη, λόγω των αποφάσεων των δικών μας, ως ελληνικής κυβέρνησης, να λαμβάνει υπόψη την πορεία και τη θέση και τις συνθήκες της ελληνικής μειονότητας και άλλων, βεβαίως, μειονοτήτων και θρησκευτικών μειονοτήτων και άλλων εθνικών μειονοτήτων και βεβαίως και του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Θέλω να το πω αυτό για την ιστορία, επειδή άκουσα ότι δεν είχαμε θέσει θέματα τέτοια. Πάντα τα θέτουμε και πάντα θα τα θέτουμε», ισχυρίσθηκε.
Η ερώτηση του Νιώτη
Όμως τον Γ. Παπανδρέου τον διαψεύδουν ακόμη και τα κείμενά του και οι απαντήσεις που έστελνε ο ίδιος στη Βουλή. Το 2010, όταν ο Γ. Παπανδρέου ήταν πρωθυπουργός και υπουργός Εξωτερικών, ο Γρ. Νιώτης του είχε καταθέσει αναφορά του Συλλόγου Κωνσταντινουπολιτών επ’ ευκαιρία της επίσκεψης Ερντογάν για τα βιβλία του Φιλολογικού Συλλόγου.
Τι απάντησε ο Παπανδρέου; «Στη σημερινή εποχή, ομογενειακοί σύλλογοι, όπως ο ιστορικός «Σύλλογος Κωνσταντινουπολιτών», έχουν την δυνατότητα – και πρέπει – να συντονίσουν τις προσπάθειές τους εν προκειμένω». Κοινώς τους είπε να πάνε εκείνοι στον Ερντογάν και να ζητήσουν τα ιστορικά βιβλία!
Σκουρολιάκος: Η ιστορία ξεκινά το 1863
Την ιστορία της «φυλακισμένης βιβλιοθήκης» υπενθύμισε στην Επιτροπή ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Πάνος Σκουρολιάκος. «Στην Κωνσταντινούπολη τον 19ο αιώνα και πριν οργανώθηκαν σύλλογοι οι οποίοι προήγαγαν τις τέχνες, τα γράμματα, τα πνεύματα, πάνω σε μια βάση ελληνικής παιδείας και ελληνικής παράδοσης. Η Λέσχη Μνημοσύνη, το Ελληνικό Θέατρο του Πέραν, ο Σύλλογος Φιλομαθών εν Βλάγκα, η Φιλόπτωχος Αδελφότης Ταταούλων κ.α.», είπε και συνέχισε:
«Αυτή η βιβλιοθήκη ξεκίνησε από έναν πολύ δραστήριο διανοούμενο που είχε στην κατοχή του μια παλιά γραφή. Στις 11 Μαρτίου του 1863 ανακοινώνει πως έχει στην κατοχή του χειρόγραφη περγαμηνή από την Αμισό, στην οποία περιλαμβάνονται κείμενα ευαγγελικά και άλλα. Παρότι η ημερομηνία που έφερε αυτή η περγαμηνή είναι 1213, ο Ιωαννίδης πίστευε ότι ήταν παλαιότερη και την τοποθετούσε στο 10ο και στον 11ο αιώνα. Αυτό το χειρόγραφο το έφερε στις 26 Οκτωβρίου του 1864 ένας ιερομόναχος ονόματι Ευγένιος Μαντζαβίνος και μετά άρχισαν και έφταναν στη βιβλιοθήκη καινούργια βιβλία, παλιές εκδόσεις, ανεκτίμητα χειρόγραφα αιώνων πριν, έτσι ώστε να δημιουργηθεί μια πραγματικά σημαντική βιβλιοθήκη. Δυστυχώς, μία από τις πληγές της Κωνσταντινούπολης που ήταν οι φωτιές του 1870 καίει τη βιβλιοθήκη. Συνεχίζεται, όμως, η αναστήλωση της και έτσι έξι χρόνια μετά την καταστροφή η βιβλιοθήκη περιλαμβάνει 6.000 τυπογραφημένους τόμους και 45 σπάνια χειρόγραφα. Δυστυχώς, όμως, το 1925 ήρθε η μεγαλύτερη συμφορά για τη βιβλιοθήκη και δεν ήταν άλλο από το ότι οι τουρκικές αρχές κατάσχεσαν κινητή και ακίνητη περιουσία. Εξαφανίστηκαν, λοιπόν, τα βιβλία. Όμως, το 1932 διαφαίνεται μια αχτίδα φωτός, γιατί είναι η χρονιά που οι τουρκικές αρχές μοιράζουν περιεχόμενα της βιβλιοθήκης σε πολλά ιδρύματα. Η εταιρεία της ιστορίας της Τουρκίας πήρε ένα πολύ μεγάλο μέρος από τη βιβλιοθήκη του Φιλολογικού Συλλόγου Κωνσταντινουπολιτών και σε διάφορες άλλες βιβλιοθήκες μοιράστηκαν τα υπόλοιπα».