Του Πέτρου Αγρέβη – Χασάπη
Δεν υπάρχει πιο δίκαιο φορολογικό σύστημα πέρα από εκείνο που φορολογεί άμεσα το καθαρό εναπομείναν εισόδημα, μετά την αφαίρεση όλων των εξόδων για τα οποία μάλιστα έχει ήδη καταβληθεί και έμμεσος φόρος.
Αυτό που γίνεται στις επιχειρήσεις και τους επαγγελματίες, θα πρέπει να γίνει και με όλα τα φυσικά πρόσωπα. Δηλαδή το κάθε φυσικό πρόσωπο μπορεί να οριστεί ως μία οικονομική μονάδα με έσοδα και έξοδα. Ο πρόσφατος απαράδεκτος πτωχευτικός νόμος, που ψήφισε το κόμμα της ΝΔ, ορίζει ότι ένα απλό φυσικό πρόσωπο (όχι μόνο έμπορος ή εταιρία) δύναται να τεθεί σε κατάσταση πτώχευσης. Όμως υπάρχει μια θεμελιώδης διαφορά μεταξύ του απλού φυσικού προσώπου και του εμπόρου ή της εμπορικής εταιρίας. Οι τελευταίοι εκπίπτουν όλες ανεξαιρέτως της δαπάνες του της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας, ενώ το απλό φυσικό πρόσωπο όχι και όμως το πτωχεύουν. Έτσι το απλό φυσικό πρόσωπο επιβαρύνεται φορολογικά και με τα έξοδα τα οποία κάνει για να επιβιώσει, για τα οποία απαλλάσσονται όμως έμποροι και εμπορικές εταιρίες, στα πλαίσια της επαγγελματικής τους επιβίωσης.
Όταν όμως λέμε αφαίρεση όλων των εξόδων εννοούμε όλων, για τα οποία έχει καταβληθεί έμμεσος φόρος και όχι μόνο δαπάνες άμεσης επιβίωσης. Δηλαδή από την αγορά ενός ακινήτου μέχρι την αγορά μιας καρφίτσας. Μόνο έτσι ο φορολογούμενος θα απαιτεί και θα λαμβάνει αναγκαστικά απόδειξη για την όποια αγορά πραγματοποίησε, γιατί διαφορετικά, αν θελήσει να διευκολύνει τον πωλητή (εμπορευμάτων και υπηρεσιών) να φοροδιαφύγει, τότε θα είναι αυτός που θα πληρώσει το φόρο που θα γλιτώσει ο πωλητής επαγγελματίας. Αν μάλιστα εξαπατηθεί και πληρώσει με κρυφή επιβάρυνση και μη αποδιδόμενο ΦΠΑ, αλλά δεν λάβει απόδειξη, τότε μαθηματικά θα πληρώσει διπλό φόρο. Δηλαδή τόσο φόρο εισοδήματος για το ποσό που κατέβαλε «μαύρα» και ποσό για υποτιθέμενο ΦΠΑ, το οποίο θα ενθυλακώσει ο πωλητής, χωρίς μάλιστα να επιβαρυνθεί και με το φόρο εισοδήματος ο τελευταίος. Αυτό πρέπει να διορθωθεί.
Ποιο λοιπόν είναι εκείνο το γεγονός που θα απέτρεπε την όποια συμπαιγνία, μεταξύ πωλητή και αγοραστή, για αποφυγή καταβολής του ΦΠΑ σε ότι αφορά στον αγοραστή ή την απόκρυψη εισοδήματος σε ότι αφορά στον πωλητή; Αυτό είναι η εξίσωση ΦΠΑ και φόρου εισοδήματος. Όταν δηλαδή εξισωνόταν ο συντελεστής του ΦΠΑ με τον αντίστοιχο σταθερό συντελεστή φορολογίας εισοδήματος, σε χαμηλότερα φυσικά επίπεδα. Έτσι, εξουδετερώνεται οποιαδήποτε επιθυμία απόκρυψης του ΦΠΑ, αφού ο ίδιος φόρος αναγκαστικά θα καταβληθεί άπαξ, είτε ως ΦΠΑ είτε ως φόρος εισοδήματος. Τώρα δυστυχώς καταβάλλεται διπλός (άμεσος και έμμεσος) φόρος και αυτό αυξάνει την επιθυμία για φοροδιαφυγή από όλες τις πλευρές.
Θα μπορούσε όμως εδώ να αντιτείνει κάποιος το εξής. Ναι μεν θα πέσει ο φόρος στα χαμηλότερα οικονομικά στρώματα, αλλά έτσι θα πληρώνουν λιγότερους φόρους και τα υψηλότερα στρώματα. Λάθος.
Πρώτον, με τον τρόπο αυτό, αναγκαστικά εμφανίζονται όλα τα εισοδήματα (μικρά και μεγάλα) και δεν μπορεί να αποκρυφτεί τίποτα, ούτε ευρώ. Άρα θα πληρώσουν κανονικά και τα υψηλότερα στρώματα που τώρα μπορούν να κρύβουν μαύρα εισοδήματα και να τα βγάζουν στο εξωτερικό.
Δεύτερον, μπορεί φυσικά να τεθεί ένας προοδευτικός συντελεστής φόρου για όσα καθαρά εισοδήματα ξεπερνούν ένα ορισμένο ύψος, που χαρακτηρίζει τα μικρομεσαία οικονομικά στρώματα. Επομένως έτσι θα φορολογούνται προοδευτικά τα μεγάλα εισοδήματα που δεν θα μπορούν να αποκρυφτούν, ενώ τώρα τα μεν φτωχότερα στρώματα φορολογούνται από το πρώτο ευρώ, τα δε ανώτερα οικονομικά στρώματα δεν πληρώνουν ούτε ευρώ ή πληρώνουν ελάχιστα, μέσα από τρόπους νόμιμης φοροαποφυγής.
Τρίτον, με τον τρόπο αυτό θα επέρχεται συνεχώς μια αυτόματη ανακατανομή του εισοδήματος από τα πλουσιότερα προς τα φτωχότερα οικονομικά στρώματα, που σημαίνει αυτόματη κοινωνική στήριξη για τα μικρομεσαία οικονομικά στρώματα.
Τέταρτον, θα απαλλαγούν εντελώς οι εφορίες από τον φόρτο των γραφειοκρατικών εργασιών επιπλέον δε, θα εξαφανιστεί κάθε συναλλαγή και διαφθορά και
Πέμπτον, και σοβαρότερο, το Δημόσιο δεν πρόκειται να χάνει ούτε ένα ευρώ από τα προϋπολογιζόμενα έσοδα, τα οποία θα εξαρτώνται αποκλειστικά και μόνο από την αυξομείωση του ΑΕΠ.
Αυτό το σύστημα όμως, ενώ όλοι το γνωρίζουν, εντούτοις δεν εφαρμόζεται με ευθύνη προφανώς εκείνων που ελέγχουν το πολιτικό σύστημα, δηλαδή της κρατικοδίαιτης άρχουσας τάξης. Και τούτο μάλλον γίνεται, επειδή σε αντίθετη περίπτωση, δεν θα μπορεί η τάξη αυτή, αφενός να κρύψει έστω και ένα ευρώ, αφετέρου θα φορολογείται για το κάθε ευρώ.
Αντί λοιπόν για το πιο πάνω δίκαιο και απλό φορολογικό σύστημα, τι έχουμε; Έχουμε ένα πολύπλοκο φορολογικό σύστημα, το οποίο δυστυχώς ενθαρρύνει τη φοροδιαφυγή και τη διαφθορά και ταυτόχρονα, εξαρτά τις ζωές όλων μας από δαιδαλώδεις γραφειοκρατικές διαδικασίες, οι οποίες συνθλίβουν τόσο τους πολίτες όσο και την οικονομική ανάπτυξη. Είναι αυτό ακριβώς που επιδιώκουν οι άρχουσες ελίτ.
Τώρα, η κυβέρνηση εισάγει στη φορολογική διαδικασία την εφαρμογή myDATA. Όμως, από τη στιγμή που στην αγορά κινείται φυσικό χρήμα, το μόνο που θα προσφέρει είναι μια μείωση της έγγραφης διαδικασίας. Και αυτό όχι απόλυτα, καθόσον στη συντριπτική πλειοψηφία των μικρομεσαίων επαγγελματικών τάξεων θα ισχύει διπλό σύστημα. Δηλαδή και αυτό της έγγραφης διαδικασίας και αυτό της ηλεκτρονικής καταχώρισης στην Ειδική Φόρμα Καταχώρισης myDATA, επιβαρύνοντας και από πάνω τους μικρούς επαγγελματίες με έξοδα λογιστών κ.λ.π. Με λίγα λόγια το νέο σύστημα, σε ότι αφορά στις μικρομεσαίες τάξεις των επαγγελματιών, θα είναι κάτι σαν τις παλιές ΜΥΦ, οι οποίες φυσικά ουδόλως συνέβαλαν στο κυνήγι της φοροδιαφυγής.
Γενικά το νέο ηλεκτρονικό σύστημα myDATA, ακόμα και στις υπόλοιπες τρεις εφαρμογές του, ελέγχει συναλλαγές μεταξύ επαγγελματιών και όχι μεταξύ επαγγελματιών και ιδιωτών. Και ναι μεν αναρτώνται ή και εκδίδονται ηλεκτρονικά οι αποδείξεις πώλησης προϊόντων και παροχής υπηρεσιών στους ιδιώτες, αλλά από τη στιγμή που το φυσικό πρόσωπο – ιδιώτης δεν μπορεί να εκπέσει όλες τις δαπάνες του, όπως προτείνεται πιο πάνω (και στο οποίο θα μπορούσε να λειτουργήσει αποτελεσματικά εδώ το myDATA), τότε θα συνεχίσει να υποβάλλεται σε διπλή (άμεση και έμμεση) φορολόγηση και επομένως θα προσπαθεί πάντα να βρίσκει τρόπους να φοροδιαφύγει, με τη βοήθεια φυσικά της φυσικής κυκλοφορίας του χρήματος.
Εν κατακλείδι, θα πρέπει όχι μόνο να ψηφιοποιήσουμε τη φορολογική διαδικασία, αλλά και να αλλάξουμε τον τρόπο και τους συντελεστές φορολόγησης.