Φάκελος Μεγάλη Διαφθορά – Ο Κύριος Παράγων Δημιουργίας των Ελλειμμάτων και του Δημοσίου Χρέους της Χώρας και της Επιβολής του Μνημονιακού Καθεστώτος

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Βασίλης Δημ. Χασιώτης 

«Τις ηµύνθη περί πάτρης; Και τι πταίει η γλαυξ, η θρηνούσα επί ερειπίων;  Πταίουν οι πλάσαντες τα ερείπια. Και τα ερείπια τα έπλασαν οι ανίκανοι κυβερνήται της Ελλάδος. Αυτοί οι πολιτικοί, αυτοί οι βουλευταί, εκατάστρεψαν το έθνος, ανάθεµά τους… Το τέρας το καλούµενον επιφανής τρέφει την φυγοπονίαν, την θεσιθηρίαν, τον τραµπουκισµόν, τον κουτσαβακισµόν, την εις τους νόµους απείθειαν. Πλάττει αυλήν εξ αχρήστων ανθρώπων, στοιχείων φθοροποιών τα οποία τον περιστοιχίζουσι, παρασίτων τα οποία αποζώσιν εξ αυτού… Αµυνα περί πάτρης θα ήτο η ευσυνείδητος λειτουργία των θεσµών, η εθνική αγωγή, η χρηστή διοίκησις, η καταπολέµησις του ξένου υλισµού και πιθηκισµού, του διαφθείροντος το φρόνηµα και εκφυλίσαντος σήµερον το έθνος, και η πρόληψις της χρεοκοπίας».

Αλέξανδρος Παπαδιαµάντης (Από την εφηµερίδα «Ακρόπολις» το 1896).

(https://www.tanea.gr/2011/06/04/politics/mikropolitikos/i-diaxronikotita-tis-diafthoras/)

Ενότητες του άρθρου

ΙΔιαφθορά και Διαπλοκή – «Πανταχού Παρούσα και τα Πάντα Πληρούσα»
ΙΙΔιαφθορά και Διαπλοκή – Η Σημασία του Μεγέθους και Εστίαση στη Μεγαλοδιαπλοκή και τη Μεγαλοδιαφθορά
ΙΙΙΜια Προσέγγιση των Οικονομικών Συνεπειών της Διαπλοκής και Διαφθοράς ή Ποιος Τρώει και Ποιος Πληρώνει τον Λογαριασμό
IVΗ Θεσμική Αναγνώριση του Διαχρονικού Εγκλήματος και η Διαχρονική Ατιμωρησία και του Φαινομένου – Τυχαία / Ενδεικτικά Ερανίσματα
VΛίγα Ακόμα Λόγια για το Ποιος Τρώει και Ποιος Πληρώνει τον Λογαριασμό, για τις «Δυσκολίες Απόδειξης» της (Μεγαλο)Διαπλοκής και τη Συγκάλυψή της
VIΛίγα ακόμα για το ζήτημα της «Διαχρονικότητας» της «Διαπλοκής» και «Διαφθοράς»

Ι

Διαφθορά και Διαπλοκή – «Πανταχού Παρούσες και τα Πάντα Πληρούσες»

Η Διαπλοκή και η Διαφθορά αποτελούν ένα φαινόμενο που διατρέχει οριζόντια ιδεολογίες, πολιτικά συστήματα και κοινωνίες.

Σε διάφορους βαθμούς μεγέθους και έντασης, αποτελεί γνώρισμα όλων των κοινωνιών, λαών και κρατών, σε περιόδους ειρήνης και πολέμου, σε περιόδους πολιτικής ομαλότητας ή πολιτικών ανωμαλιών, σε περιόδους οικονομικής ανάπτυξης ή σε περιόδους οικονομικών κρίσεων, αδιάφορο.

Είναι «Πανταχού Παρούσες και τα Πάντα Πληρούσες».

Διαφθορά και Διαπλοκή εκτεταμένη μπορούμε να εντοπίσουμε σε χώρες οικονομικά, κοινωνικά και πολιτικά αναπτυγμένες, όσο και σε χώρες με χαμηλότερους βαθμούς ανάπτυξης. Ίσως, στη πρώτη κατηγορία χωρών, μαζί με την ρέστη ανάπτυξη, να αναπτύχθηκαν και οι μηχανισμοί αποτελεσματικότερης συγκάλυψης του φαινόμενου, με τα διάφορα (κατά κανόνα «Συστημικά») ΜΜΕ που αποτελούν κι αυτά μέρος της Διαπλοκής, και να έχουν εδώ, ένα πρωταγωνιστικό ρόλο στο ζήτημα της προπαγάνδας και της συγκάλυψης των έργων και ημερών της Διαπλοκής, ενώ ασφαλώς, δεν αποτελούν τα μόνα «όπλα» για την καθυπόταξη της λαϊκής αντίδρασης : εντελώς απαξιωμένα πια συνδικάτα, αποτελούν επίσης ένα «όπλο» στη φαρέτρα της Μεγαλοδιαπλοκής, που δρα εναντίον αυτών που υποτίθεται ότι εκπροσωπούν, δηλαδή τους εργαζόμενους, αλλά και, γενικότερα, απαξιωμένοι στη συνείδηση του Λαού Θεσμοί της Πολιτείας, επίσης υποθάλπουν τα φαινόμενα αυτά.

Αποτελούν παγκόσμιο φαινόμενο και ο αγώνας στα πλαίσια εντός της κάθε χώρας και της κάθε κοινωνίας, είναι πώς θα μπορέσει να τα ελέγξει όσο πιο αποτελεσματικά γίνεται.

Ούτε από την άλλη η Διαφθορά και η Διαπλοκή μπορεί να θεωρηθούν ως το κυρίαρχο χαρακτηριστικό του δημόσιου ή του ιδιωτικού τομέα. Ιδίως η Διαπλοκή, είναι ένας χορός, που απαιτεί την σύμπραξη τουλάχιστον δύο προσώπων που μπορούν να ανήκουν είτε αποκλειστικά εντός του δημοσίου ή του ιδιωτικού τομέα, είτε το ένα να ανήκει στον ιδιωτικό και το άλλο στον δημόσιο τομέα.

ΙΙ

Διαφθορά και Διαπλοκή – Η Σημασία του Μεγέθους και Εστίαση στη Μεγαλοδιαπλοκή και τη Μεγαλοδιαφθορά

Στο παρόν άρθρο, θα εστιάσουμε σε ορισμένες ΓΕΝΙΚΕΣ πτυχές μονάχα του φαινομένου, μιας και ο χώρος είναι περιορισμένος όταν έχουμε να κάνουμε με μια αρθρογραφική προσέγγιση και όχι με μια μελέτη ή ανάλυση. Κάποιες σύντομες επιλεκτικές αναφορές σε ειδικότερα ζητήματα Διαπλοκής και Διαφθοράς θα γίνουν, αλλά μονάχα για να δώσουν μια πιο «καθαρή» εικόνα του φαινομένου στο επίπεδο της εκδήλωσής του.

Έτσι με τη λέξη «Διαπλοκή», εδώ, αναφερόμαστε περιοριστικώς στην διαπλεκόμενη σχέση και δράση προσώπων και συλλογικοτήτων του πολιτικού συστήματος και του οικονομικού τομέα, η οποία στοχεύει στην αμοιβαία ανταλλαγή ωφελημάτων κατά τρόπο εμφανώς ή λιγότερο εμφανώς παράνομο ή απλώς νομιμοφανή, η οποία πέραν του προφανούς οικονομικού ενδιαφέροντος που έχει καθαυτή, περαιτέρω, έχει ως συνέπεια την ηθική διάβρωση της Κοινωνίας και της ίδιας της Δημοκρατίας και των Πολιτειακών της Θεσμών και η οποία ηθική διάβρωση μακροπρόθεσμα ή/και βραχυπρόθεσμα, λαμβάνει οικονομικό περιεχόμενο με τη μορφή αφανών (ή και εμφανών, αναλόγων) ζημιών, με τον λογαριασμό να στέλνεται απ’ ευθείας στα «συνήθη υποζύγια», που είναι όλοι εκείνοι που (1ον) καλούνται να πληρώνουν τον «λογαριασμό» άλλων χωρίς οι ίδιοι να έχουν καμία συμμετοχή στο «φαγοπότι» και (2ον) καλούνται να μετέχουν στα «κοινά βάρη» κατά τρόπο δυσανάλογο προς τις πραγματικές τους οικονομικές δυνατότητες, σε σχέση με άλλες τάξεις για τις οποίες ισχύει ακριβώς το αντίθετο.

Μεγαλοδιαπλοκή και Μεγαλοδιαφθορά, δεν συμπίπτουν πάντα, όμως, στο παρόν άρθρο μα ενδιαφέρει η σύμπτωσή που τα δυο φαινόμενα συμπίπτουν, εκτός αν κάτι το διαφορετικό θα σημειώνουμε. Συνεπώς, οι δύο όροι θα χρησιμοποιούνται με ταυτόσημη έννοια, αν δεν διευκρινίζεται κάτι άλλο.

Ειδικότερα, η επιχειρηματολογία μας θα εστιάσει κυρίως στο να υποστηρίξουμε τον ισχυρισμό μας, πως η Μεγαλοδιαπλοκή, υπήρξε η κύρια αιτία διαμόρφωσης του μεγέθους της Κρίσης που εκδηλώθηκε το 2010, και ταυτόχρονα, η μόνη που δεν υπέστη καμία (ή έστω ελάχιστες) από τις τραγικές επιπτώσεις αυτής της Κρίσης, όπως συνέβη στην συντριπτική πλειοψηφία του ελληνικού λαού.

Χωρίς να παραβλέπεται η σημασία της Διαφθοράς και Διαπλοκής γενικώς, μεγάλης ΚΑΙ μικρής, σε όλο το φάσμα της οικονομικής, κοινωνικής και πολιτικής δραστηριότητας, εν τούτοις, εδώ θα εστιάσουμε αποκλειστικά στη «Μεγάλη Διαφθορά», (που εναλλακτικά θα αποκαλείται και ως «Μεγάλη Διαπλοκή» ή «Μεγαλοδιαπλοκή») διότι αυτή είναι που προκαλεί και την μεγάλη οικονομική και ηθική ζημία στη Χώρα, και κυρίως, διότι αυτή είναι που τελεί υπό την Υψηλή Προστασία της Πολιτικής Εξουσίας διαχρονικά, είτε κατά τρόπο άμεσο ή εμμέσως δια της συγκαλύψεως ή/και της ανοχής.

Εξάλλου, κι αυτό το «μικρή» διαφθορά έχει σχετική σημασία. Για τα δεδομένα ενός απλού δημοσίου υπαλλήλου με μισθό 1000 ευρώ, που «εξυπηρετεί» με το αζημίωτο ιδιώτες που συναλλάσσονται με την υπηρεσία του, όχι πάντα για την επίτευξη παράνομου ωφελήματος εκ μέρους των τελευταίων αλλά απλώς για να «γίνει γρήγορα η δουλειά» τους, (το γνωστό μας «γρηγορόσημο»), λαμβάνοντας από τον καθένα τους ως «δώρο» 50 ή 100 ευρώ, ασφαλώς, αυτά τα ποσά, για τα οικονομικά δεδομένα του υπαλλήλου αυτού, είναι «μεγάλα». Παρόλα αυτά, η μεγάλη ζημιά, σε εθνικό επίπεδο, γίνεται από την Μεγαλοδιαπλοκή. Μια «δουλειά» στο δικό της επίπεδο, ίσως να αντιστοιχεί με το σύνολο δεκάδων ή και εκατοντάδων χιλιάδων στο επίπεδο της «μικρορεμούλας».

Ένα άλλο κύριο αλλά και εξαιρετικά κρίσιμο χαρακτηριστικό μεταξύ της μεγάλης και μικρής διαφθοράς είναι και ο βαθμός κάλυψης των σχετικών δραστηριοτήτων τους, εκ μέρους του πολιτικού συστήματος εξουσίας. Ενίοτε η Μεγαλοδιαπλοκή, όπως άλλωστε καταγγέλλεται, έχει την δύναμη ουσιαστικά να «νομοθετήσει» τη δράση της, έτσι ώστε να μπορεί να ασκεί την, υπό άλλες συνθήκες παράνομη δράση της, νόμιμα!

Μια άλλη διαφορά Μεγάλης και Μικρής Διαφθοράς και Διαπλοκής, είναι πως ενώ η δεύτερη είναι λογικό να εικάσουμε ότι τουλάχιστον το μαύρο χρήμα της, ανακυκλώνεται εντός της εθνικής μας οικονομίας με ό,τι αυτό σημαίνει, αντίθετα, το μαύρο χρήμα της δεύτερης επίσης είναι λογικό να εικάσουμε ότι για λόγους διασφάλισής του, «εξάγεται» προς ασφαλείς περιοχές (Κράτη) όπου μπορούν να διοχετευθούν και ενδεχομένως και να «ξεπλυθούν». Αυτή όμως η «εξαγωγή» του μαύρου χρήματος από τη Χώρα, (και από την εθνική οικονομία με ό,τι αυτό σημαίνει), δεν είναι κατά κανόνα μια διαδικασία εύκολη για τον «Μικροδιαφθορέα» εκτός και αν επιθυμεί ουσιαστικά να δωρίσει το μαύρο χρήμα του (που απόκτησε «μετά φόβου Θεού») σε ανθρώπους που σ’ αυτές τις περιπτώσεις αμείβονται αδρά προκειμένου να δημιουργήσουν όλο το αναγκαίο νομικό-λογιστικό πλέγμα που έχει «διεθνείς προδιαγραφές», ώστε η «εξαγωγή» να γίνει χωρίς ιδιαίτερους κινδύνους.

Όμως, η πιο σημαντική ίσως επίπτωση της Μεγαλοδιαπλοκής και Μεγαλοδιαφθοράς είναι η ηθική ζημία που επιφέρουν, που όμως, δεν μένει μόνο στο ηθικό επίπεδο.

Για να το πούμε διαφορετικά αλλά με το ίδιο νόημα, αν προς στιγμήν, θα μπορούσαμε με ένα μαγικό ραβδάκι να μετατρέψουμε τη «Μεγαλοδιαφθορά» σε «Μεγαλο-Αρετή», που θα δίνει η ίδια στην κοινωνία το παράδειγμα με τον βίο και τη συμπεριφορά της, τότε, σε μια τέτοια παραμυθένια (αλλά μόνο τέτοια) Πολιτεία, δεν θα υπήρχε περίπτωση να μπορεί να επιβιώσει η «Μικροδιαφθορά». Όμως, το αντίστροφο ΔΕΝ ισχύει κι αυτό από μόνο του δίνει το μέτρο της βαρύτητας της «Μεγαλοδιαφθοράς». Και όχι μόνο δεν ισχύει, μα εκεί που η Μεγαλοδιαπλοκή δίνει τον «τόνο» στην εν γένει οικονομική, πολιτική και κοινωνική καθημερινότητα, εκεί, υπάρχει και «ποινή» σε όποιον επιχειρεί να βαδίζει με τον «Σταυρό στο χέρι», με ελάχιστη «διατίμηση» της «ποινής», την ταλαιπωρία (που μπορεί να έχει και προσωπικό οικονομικό κόστος, με τη μορφή πχ., του «χαμένου μεροκάματου», κ.λπ.), δηλαδή, να βλέπει μια υπόθεσή του να «σέρνεται» για αδικαιολόγητα μεγάλο χρονικό διάστημα και ίδια υπόθεση άλλου πολίτη, να λύνεται σε χρόνο «dt», ενώ, σε υποθέσεις που έχουν και οικονομικό ενδιαφέρον (ή, και οικονομικό ενδιαφέρον), εκεί ενδεχομένως ο «σταυροφόρος» να έχει και οικονομική η μία της οποίας το μέγεθος να ποικίλει κατά περίπτωση.

ΙΙΙ

Μια Προσέγγιση των Οικονομικών Συνεπειών της Διαπλοκής και Διαφθοράς ή Ποιος Τρώει και Ποιος Πληρώνει τον Λογαριασμό

Για να έχουμε μια γενική και μόνο γενική τάξη μεγέθους, των «οικονομικών της Διαφθοράς και Διαπλοκής», οι ΕΤΗΣΙΟΙ «λογαριασμοί» της (εν τω συνόλω της), κυμαίνονται περίπου, κατά τις μετριότερες των εκτιμήσεων γύρω στο 10% του ΑΕΠ της Χώρας, δηλαδή, γύρω στα 20 δις ευρώ (και κάποια τρις δραχμών για την προ του ευρώ εποχή), που πάει να πει, πως για την προηγηθείσα δεκαετία από το έτος 2010, ΜΟΝΑΧΑ από αυτή την πηγή, η Ελλάδα είχε μια «μαύρη τρύπα» που έφτανε αν δεν ξεπερνούσε τα 200 δις ευρώ, τα οποία όμως, έλειπαν σε πολλές περιπτώσεις από το δημόσιο ταμείο και κάπως έπρεπε να καλυφθούν και ασφαλώς, ένα τμήμα έπρεπε να καλυφθεί από νέα δάνεια εκ μέρους του Κράτους και του Δημοσίου γενικότερα. (Βλέπε ενδεικτικά, μεταξύ άλλων, την έκδοση του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων / Γενική Γραμματεία Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ««ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ» ΕΘΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΑΔΙΑΦΘΟΡΑΣ» (Ιανουάριος 2013), σελ. 13 όπου αναφέρεται το ετήσιο κόστος της διαφθοράς ως διαμορφούμενο στο επίπεδο των 20 δις ευρώ ετησίως).

Φαίνεται, πως αυτό το «κοστολόγιο», έχει μάλλον «κλειδώσει» στο δημόσιο λόγο ως μια διαχρονική ετήσια μαύρη τρύπα στην ελληνική οικονομία. Όλως ενδεικτικά, ο Γεώργιος Παπανδρέου ως πρωθυπουργός, κατήγγειλε στη Βουλή τον Μάιο του 2010, «Ξέρετε πολύ καλά -και γίνονται πια μελέτες, είμαστε στο επίκεντρο μελετών και σχολιαστών- ότι εάν δεν υπήρχε η διαφθορά και η πελατειακή λογική και αντίληψη στην κορυφή της πολιτικής ζωής, θα μπορούσαμε να εξοικονομήσουμε, σύμφωνα με διεθνείς μελέτες, το 8% του Α.Ε.Π. ή 20 δισεκατομμύρια ευρώ, πολλά περισσότερα απ’ αυτά που μαζεύουμε από τα έκτακτα μέτρα». (Γεώργιος Παπανδρέου, Πρόεδρος της Κυβέρνησης και υπουργός Εξωτερικών, Βουλή : Πρακτικά της συνεδρίασης της 6.5.2010, σελ. 6760)), ενώ στην ίδια συζήτηση στη Βουλή, ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Δημήτριος Παπαδημούλης, έλεγε : «Η διαφθορά δεν είναι μόνο ηθικό μέγεθος, είναι και οικονομικό μέγεθος. Και στην Ελλάδα κοστίζει 20.000.000.000 ευρώ ετησίως. Η ατιμωρησία δεν είναι μόνο πολιτικό μέγεθος, είναι και οικονομικό μέγεθος. Στην Ελλάδα έχουμε διαφθορά 20.000.000.000 ευρώ το χρόνο, γιατί μέχρι τώρα δεν μπήκε ποτέ ούτε ένας πολιτικός ούτε ένας ανώτερος δημόσιος λειτουργός στη φυλακή, επειδή καταχράστηκε το δημόσιο χρήμα. Και έτσι έχουμε ακριβά έργα, ακριβές προμήθειες, ακριβές μελέτες, μια κρατικοδίαιτη επιχειρηματικότητα, που δουλεύει με συνθήκες πολιτικής δοσοληψίας με το εκάστοτε κυβερνών κόμμα». (Βουλή : Πρακτικά της συνεδρίασης της 6.5.2010, σελ. 6733)).

Τώρα, αν, όπως είναι σωστό, συνυπολογίσουμε και άλλα «συνωδά» φαινόμενα της Διαπλοκής και Διαφθοράς, όπως οι φοροδιαφυγή / εισφοροδιαφυγή τότε η «μαύρη τρύπα» ετησίως φτάνει στο ¼ με 1/3  του ΑΕΠ, δηλαδή, δύο με τρείς φορές πάνω από τα 20 δις ΕΤΗΣΙΩΣ που αναφέρθηκαν παραπάνω, οπότε, ΜΟΝΟ ΣΤΗ ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΠΟΥ ΠΡΟΗΓΗΘΗΚΕ ΤΟΥ «2010» (έτος ένταξής της Χώρας στο Μνημονιακό Καθεστώς), η Ελλάδα είχε μια «μαύρη τρύπα» από τη Διαφθορά, τη Διαπλοκή και την Φοροδιαφυγή ΠΑΝΩ ΑΠΟ 500 ΔΙΣΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΕΥΡΩ!

ΚΑΙ ΠΑΝΩ ΑΠΟ 1 ΤΡΙΣ ΕΥΡΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΙΚΟΣΑΕΤΙΑ ΠΟΥ ΠΡΟΗΓΗΘΗΚΕ ΤΟΥ «2010»! Μόνο από αυτές τις δύο πηγές.

Τα παραπάνω φαινόμενα, ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΙΔΙΟΙ ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ, που σε (σπάνιες) στιγμές αυτοκριτικής αναγνώριζαν τον πρωταγωνιστικό τους ρόλο ως αιτίες της Κρίσης που «έσκασε» το 2010, ή, όταν γίνονταν στην προ του «2010» περίοδο, αναγνώριζαν τις οικονομικές τους συνέπειες, (και το οικονομικό μέγεθος που εκπροσωπούσαν), έστω και αν ανάμεσά τους βρίσκονται και άνθρωποι που κατείχαν θεσμικές θέσεις που θα τους επέτρεπαν να μετατρέψουν τα λόγια τους (εναντίον της Διαφθοράς, της Διαπλοκής), σε έργα με την υιοθέτηση πολιτικών που θα έπλητταν ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ και θα περιόριζαν το φαινόμενο. Αντιθέτως, μένοντας στην περίοδο των Μνημονίων, υπήρχαν καταγγέλλοντες την Διαφθορά, την Διαπλοκή, την Φοροδιαφυγή / Εισφοροδιαφυγή (και ιδίως την Μεγαλοδιαφθορά, την Μεγαλοδιαπλοκή, την Μεγαλοφοροδιαφυγή και την Μεγαλοεισφοροδιαφυγή)  που υπηρέτησαν τα  Μνημόνια, και των οποίων οι πολιτικές που στήριζαν ουδέ καν διανοήθηκαν να στραφούν και να πλήξουν την παραπάνω Αθλιότητα και να της καταλογίσουν τα δικά της μερίδια ευθύνης, αντιθέτως, χωρίς μεγάλη δυσκολία, τα επέρριψαν (ενίοτε με αρές) στα «Συνήθη Υποζύγια».

IV

Η Θεσμική Αναγνώριση του Διαχρονικού Εγκλήματος και η Διαχρονική Ατιμωρησία και του Φαινομένου – Τυχαία / Ενδεικτικά Ερανίσματα

Σε ό,τι ακολουθεί, θα προσπαθήσουμε να δείξουμε με ισχυρές ενδείξεις, τον θανάσιμο εναγκαλισμό Μεγάλης Διαπλοκής και Πολιτικού Συστήματος Εξουσίας, που δικαιολογεί και το γιατί τελικώς το Φαινόμενο ως τέτοιο, ζει και βασιλεύει διαχρονικά.

Τα Διαπλεκόμενα Μεγάλα Συμφέροντα, δεν είναι απλώς «μεγάλα», είναι κρίσιμα για την ισορροπία του ίδιου του Πολιτικο-οικονομικού Συστήματος της Χώρας. Δεν μπορούν να «πέσουν» χωρίς να προκληθεί μεγάλος κρότος και κραδασμός και χωρίς να καταρρεύσει μαζί τους ό,τι διαπλέκεται μ’ αυτά. Τούτο το γνωρίζουν, κι αυτού οφείλεται η τρομακτική Δύναμη της Αθλιότητας και του Εγκλήματος που εκπροσωπούν. Οφείλεται δηλαδή, στο ότι όσο περισσότερο τα Μεγάλα Ιδιωτικά Συμφέροντα διαπλέκονται με την Πολιτική Εξουσία και το Πολιτικό Σύστημα γενικότερα, τόσο πιο δύσκολα μπορεί ο κάθε «παρτενέρ» να επιβιώσει μόνος αυτός σε ενδεχόμενη κατάρρευση της Διαπλοκής τους.

Για να «φρεσκάρουμε» τη μνήμη μας, ιδίως σε όσους εξ ημών αποδεικνυόμαστε πολύ «ευαίσθητοι» σε «ακραίους χαρακτηρισμούς», όπως π.χ. η λέξη παραπάνω «Έγκλημα», ΟΛΩΣ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΑ, ας εστιάσω, ως πρόγευση, σε μια και μόνη υπόθεση ανάμεσα σε πολλές που διαχρονικά μπορεί κανείς να βρει, παραθέτοντας ένα μονάχα μικρό απόσπασμα της συζήτησης στη Βουλή στις 13 Μάιου 2011, (Βλέπετε Πρακτικά της Βουλής 13/5/2011, σελ. 10560) «Επί του κατατεθέντος Πορίσματος της Εξεταστικής Επιτροπής «για τη διερεύνηση της υπόθεσης «SIEMENS» στο σύνολό της», στην οποία συζήτηση ο τότε Βουλευτής ΠΑΣΟΚ και Πρόεδρος της Εξεταστικής Επιτροπής Ιωσήφ Βαλυράκης, έλεγε (οι υπογραμμίσεις δικές μου) : «…Η εξεταστική επιτροπή ξεκίνησε να διερευνά σκάνδαλο διαπλοκής και διαφθοράς και ανέδειξε εγκληματική οργάνωση στο εσωτερικό και ανάμεσα στα υψηλόβαθμα στελέχη της «SIEMENS» και βεβαίως την αντικειμενική ευθύνη της εταιρείας… Κύριοι συνάδελφοι, η εξεταστική επιτροπή προσδιόρισε ομόφωνα τη συνολική ζημιά του δημοσίου σε 2 δισεκατομμύρια ευρώ. Υπάρχει κάποιος πατριώτης που το αμφισβητεί αυτό;…» (Πρακτικά Συζήτησης στη Βουλή 13/5/2011, σελ. 10560). Αν και γνωρίζουμε την τύχη αυτής της συγκεκριμένης «δίωξης της διαφθοράς» η οποία κατέληξε -λίγο αργότερα- σε έναν άθλιο «συμβιβασμό» που ουσιαστικά ισοδυναμεί με παραγραφή, ας επικαλεστούμε μια αναφορά στο ίδιο αυτό θέμα, από τον ίδιο παραπάνω πολιτικό (που ως Πρόεδρος της Εξεταστικής Επιτροπής είναι ασφαλώς και εκ των πλέον αρμοδίων που «δικαιούνται να ομιλούν»), τέσσερα χρόνια αργότερα, όταν έλεγε πως (οι υπογραμμίσεις δικές μου) «Η υπόθεση Siemens ξεκίνησε ως σκάνδαλο διαφθοράς και εξελίχθηκε σε σκάνδαλο συγκάλυψης» (βλέπε «Βαλυράκης : Η Siemens από πολιτικό σκάνδαλο έγινε σκάνδαλο συγκάλυψης», 16 Μαΐου 2015, εις :https://tvxs.gr/news/ellada/ypothesi-siemens-epaneksetasi-toy-eksodikas tikoy-symbibasmoy).  Γι΄ αυτό λοιπόν, και ο αγώνας επιβίωσής τους, είναι «μέχρις εσχάτων». Είναι ή αυτή, (η Μεγάλη Διαπλοκή), ή «όλοι οι άλλοι, εκτός αυτής», οι οποίοι βρίσκονται σε ένα ανταγωνισμό ύπαρξης. Μέχρις στιγμής, είναι «αυτή» και όχι «όλοι οι άλλοι». Στην Κρίση του «2010», αυτός ο «μέχρις εσχάτων αγών» δόθηκε, και υπήρξε νικητήριος για τον Παλαιοκομματισμό και τη Μεγάλη Διαπλοκή. Τα Μεγάλα Θύματα των εγκληματικών Μνημονίων, υπήρξε το Κράτος Δικαίου, το Κοινωνικό Κράτος, η Δημοκρατία, η Εθνική και Ιδιωτική Οικονομία (Εισόδημα και Πλούτος), η Μικρομεσαία Τάξη (μισθωτών, συνταξιούχων και επιχειρηματιών/επαγγελματιών), η Νεολαία (ιδίως η εργαζόμενη, ο ίδιος ο Λαός εν τέλει. Είναι όλα αυτά, που οι Μνημονιακοί Ιερείς (και Αρχιερείς) υμνούν ως «ευκαιρία» και «ευτυχία» για τον Λαό, ως «σωτηρία» της οικονομίας, ά, και παρεμπιπτόντως, «σωτηρία και του ευρώ»!

Έγκλημα – Εγκληματική Οργάνωση – Συγκάλυψη.

Αυτά τα λόγια, αν λέγονταν από έναν απλό πολίτη, θα έστρεφε εναντίον του το μένος (τουλάχιστον) των συστημικών ΜΜΕ που θα του καταλόγιζαν «ανευθυνότητα», θα τον χαρακτήριζαν «συνωμοσιολόγο», και θα τον καλούσαν να αποδείξει τους ισχυρισμούς του και «να πάει τα στοιχεία στον εισαγγελέα», λες κι ότι, η (συλλογική) «υπευθυνότητα» αυτού που αποκαλείται «Κοινή Γνώμη», προκύπτει από το μέγεθος των «φακέλων με αποδείξεις» που ο κάθε πολίτης (η γνώμη του οποίου συνδιαμορφώνει με τις γνώμες όλων των άλλων πολιτών, αυτό που αθροιστικά συγκροτεί το εκάστοτε περιεχόμενο της «Κοινής Γνώμης»), έχει στη διάθεσή του! Όμως, όλοι γνωρίζουν πως συγκροτείται η «Κοινή Γνώμη» στο επίπεδο της «άποψής» της, και ασφαλώς, δεν συγκροτείται στη βάση των δικονομικών απαιτήσεων περί «αποδείξεων»! Αλλ’ όταν έρχονται στο φως οι αποδείξεις, τότε εκείνο που μένει, είναι συνήθως μια ωραιότατη συγκάλυψη, με βάση πολιτικά και νομικίστικα τερτίπια, άντε και καμία πολιτικά ή οικονομικά «ξοφλημένη Ιφιγένεια» που θα «πεταχτεί στη σέντρα» και ίσως οδηγηθεί και στη φυλακή, ακόμα και με τις ευλογίες της ίδιας της Συστημικής Προπαγάνδας, αλλ’ όμως, εκείνο που έχει σημασία και εκείνο που τελικώς συμβαίνει, είναι, όχι η αναγκαία θυσία δύο, τριών, πέντε, δέκα «επωνύμων», κατά κανόνα «ξοφλημένων» πολιτικά ή/και οικονομικά όπως είπαμε, μα η επιβίωση και διάσωση του «Καθεστώτος της Μεγαλοδιαφθοράς και Μεγαλοδιαπλοκής». Αν και τα πρόσωπα σε ένα οποιοδήποτε «Καθεστώς», σε ένα οποιοδήποτε «Σύστημα» παίζει μεγάλο ρόλο, το ίδιο εν τούτοις «Καθεστώς» ή «Σύστημα», παίζει ακόμα πιο μεγάλο ρόλο. Κι αυτό το «Καθεστώς της Μεγαλοδιαπλοκής» όντως ζει και βασιλεύει, όπως θα μας βεβαιώσουν παρακάτω πρόσωπα με θεσμικές ιδιότητες και θεσμική γνώση του φαινομένου, εστιάζοντας στο «δάσος», στη «Μεγάλη Εικόνα» και όχι σε ειδικές αναφορές σε σκάνδαλα μεγάλης διαφθοράς και μεγάλης διαπλοκής, όπως στην παραπάνω περίπτωση (της Siemens), που αυτά καθαυτά έχουν μεγάλο ενδιαφέρον, όμως εδώ, η αναφορά αφορά ακριβώς το «Δάσος» και όχι τα «Δέντρα», κάτι που ίσως αποτελέσει το θέμα μιας μελλοντικής μου αρθρογραφικής τοποθέτησης.

Όμως, μιας και εστιάσαμε παραπάνω στο επίπεδο του «δέντρου» και όχι του «δάσους» της Μεγαλοδιαπλοκής και Μεγαλοδιαφθοράς, ας επιμείνουμε λίγο ακόμα στην «παρέκκλισή» μας αυτή, και ας δούμε ένα ακόμα «δέντρο» του «Δάσους της Διαπλοκής» που νομίζω ότι έχει ένα ξεχωριστό ενδιαφέρον : την υγεία.

Κι εδώ οι σχετικές αναφορές αφθονούν. Θα μείνω, όλως ενδεικτικά, σε μια συνεδρίαση της Βουλής στις 12/4/2017, που είχε ως θέμα τη συγκρότηση Εξεταστικής Επιτροπής, (αίτημα που υπέβαλαν τα δύο Κόμματα της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ), για τη διερεύνηση της διαχείρισης και των δαπανών της δημόσιας υγείας της περιόδου 1997-2014 (κάτι που προκάλεσε την έντονη διαμαρτυρία της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης (Νέα Δημοκρατία και όχι μόνο, που ζητούσαν να διευρυνθεί το χρονικό διάστημα και προς τα πίσω (πριν το 1997) και προς τα εμπρός (μετά το 2014). Θα παραθέσω μερικές τοποθετήσεις, οι οποίες δεν μένουν σε ιδιαίτερες πτυχές του ζητήματος, αλλά δίνουν μια γενικότερη εικόνα του όλου θέματος πράγμα που ενδιαφέρει άλλωστε εδώ. (Όλες οι τοποθετήσεις, είναι ειλημμένες από τα Πρακτικά της Συνεδρίασης αυτής, παραθέτουμε δε σε κάθε τοποθέτηση την οικεία σελίδα στην οποία διατυπώνεται). Σημειώνω ακόμα, πως όλες οι υπογραμμίσεις είναι δικές μου.

(Βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ) ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΜΠΑΛΩΜΕΝΑΚΗΣ: «Η πρότασή μας δομείται σε τρεις κύριους άξονες… Πρώτος, εκτίναξη της φαρμακευτικής δαπάνης και των λειτουργικών δαπανών των νοσοκομείων κατά την τελευταία δεκαετία. Οι αριθμοί είναι θεαματικοί. Είναι 2 δισεκατομμύρια το 2000, 4 δισεκατομμύρια το 2004, 17,5 δισεκατομμύρια το 2007 και αυτό χωρίς ενδιάμεση αύξηση πληθυσμού, χωρίς θεαματική βελτίωση συνθηκών παροχής υπηρεσιών υγείας, χωρίς κάποια έκτακτη ανάγκη, χωρίς κάποια φυσική καταστροφή ή επιδημία. Τι είχε συμβεί; Το γνωστό όργιο υπερτιμολόγησης των φαρμάκων και των ιατροτεχνολογικών υλικών… Είχαν φτάσει μέχρι και το 600% των τιμών των αντιστοίχων ειδών στις ευρωπαϊκές χώρες… Αυτή η τακτική, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, δεν θα μπορούσε να είχε επικρατήσει, να γίνει γενικός κανόνας, αν δεν είχε την υψηλή κάλυψη των εκάστοτε ηγεσιών της υγείας. Αυτό πρέπει να είναι σαφές. Επίσης σαφές πρέπει να είναι, ότι αυτή η πρακτική ήταν πέρα για πέρα εγκληματική, διότι εκτός από τη δημόσια δαπάνη που εκτοξεύτηκε, οδήγησε σε υπερχρέωση το δημόσιο, τα ασφαλιστικά ταμεία, οδήγησε σε θεαματικές όσο και μη αναγκαίες αυξήσεις του κόστους λειτουργίας των νοσοκομείων και βεβαίως -και εδώ είναι το ζήτημα- πλούτισε έναν κλειστό αριθμό ατόμων με τις μίζες και με τα υπερκέρδη μέσα από την ιδιοποίηση αυτού του δημόσιου αγαθού» (σελ. 7062)

Η Βουλευτής (ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗ ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ) Παρασκευή Χριστοφιλοπούλου απευθυνόμενη στον εισηγητή των ΑΝΕΛ Αθανάσιο Παπαχριστόπουλο και τον Πρόεδρό τους Πάνο Καμμένο αλλά και προς την εισηγήτρια της Νέας Δημοκρατίας (Άννα-Μισέλ Ασημακοπούλου), τους έθεσε το ερώτημα «Ακούστηκαν ήδη πολλά και από τον ΣΥΡΙΖΑ και από τον κ. Παπαχριστόπουλο, και από την εισηγήτρια της Νέας Δημοκρατίας. Εγώ θα ξεκινήσω αντίστροφα, με μια ερώτηση. Άκουσα από τον κ. Παπαχριστόπουλο ότι «καθαρός ουρανός αστραπές δεν φοβάται». Πού ήταν ο κ. Παπαχριστόπουλος ως Διοικητής του Γενικού Κρατικού Νίκαιας και ο Αρχηγός του ως Υπουργός κυβέρνησης, όταν η συνολική δαπάνη για την υγεία, δημόσια και ιδιωτική αυξήθηκε από το 2003 μέχρι το 2009 κατά 47%; Πού ήταν ο κ. Καμμένος και ο κ. Παπαχριστόπουλος, όταν η δημόσια δαπάνη για την υγεία πραγματοποίησε άλμα 73%, όταν το ΑΕΠ εκείνη την εποχή αυξανόταν κατά 19%; Πού ήταν ο κ. Καμμένος και ο κ. Παπαχριστόπουλος, όταν η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη ανέβηκε από 2,2 δισεκατομμύρια ευρώ το 2003 στα 5,2 δισεκατομμύρια ευρώ το 2009; Πού ήταν ο κ. Καμμένος και ο κ. Παπαχριστόπουλος, όταν τα χρέη των τεσσάρων μεγάλων ασφαλιστικών ταμείων -ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, ΟΓΑ, ΟΠΑΔ- προς τα νοσοκομεία το 2003 ήταν 580 εκατομμύρια ευρώ και το 2009 ανήλθαν στο ιλιγγιώδες ποσό των 3,6 δισεκατομμυρίων ευρώ; Αυτό, λοιπόν, το πάρτι στην υγεία το παρακολούθησε και ο κ. Παπαχριστόπουλος ως διοικητής νοσοκομείου, παραιτηθείς και υποψήφιος Βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας, και ο κ. Καμμένος ως Υπουργός των κυβερνήσεων της Νέας Δημοκρατίας. Αυτά για να μην ξεχνιόμαστε εδώ πέρα»! (σελ. 7066)

Βουλευτής Δημήτριος Μάρδας (ΣΥΡΙΖΑ) : «…σύμφωνα με μια μελέτη που είχε γίνει το 2011 και είχε τότε ανακοινωθεί -θα σας υπενθυμίσω κάποια νούμερα, ενδεχομένως να τα θυμάστε- το κόστος των φαρμάκων και οι ιατρικές εξετάσεις, οι ιατρικές πράξεις πιο συγκεκριμένα, στοίχισαν στη χώρα 9 δισεκατομμύρια ευρώ. Στην Πορτογαλία τότε στοίχισαν 4,5 δισεκατομμύρια ευρώ οι ίδιες πράξεις και στην Ισπανία των σαράντα έξι εκατομμυρίων στοίχισαν 12,5 δισεκατομμύρια ευρώ. Δηλαδή 9 δισεκατομμύρια, 4,5 δισεκατομμύρια, 12,5 δισεκατομμύρια. Μόνο αυτό προβληματίζει». (σελ. 7081)

Παύλος Πολάκης (Αναπληρωτής υπουργός υγείας) : «Για τι πράγμα μιλάμε σήμερα; Από το 1991 μέχρι το 2010 δόθηκαν περίπου, δημόσια και ιδιωτική δαπάνη μαζί, 265 δισεκατομμύρια ευρώ στον χώρο της υγείας. Από αυτά, το 60% ήταν δημόσια δαπάνη -μεσοσταθμικά και με μέσο όρο και όλα τα χρόνια και να «παίζει»- και το 40% ήταν ιδιωτική δαπάνη. Από αυτά τα ποσά τα 45 δισεκατομμύρια από τα 160 δισεκατομμύρια της δημόσιας δαπάνης και τα 40 δισεκατομμύρια από τα 100 δισεκατομμύρια της κάθε τρόπου ιδιωτικής δαπάνης ήταν μαύρο χρήμα υπερτιμολόγησης, παράνομου πλουτισμού, προκλητής ζήτησης, υπερσυνταγογράφησης, ληστείας του ελληνικού λαού. Αυτό έγινε με τις πολιτικές ευλογίες ενός κατεστημένου που κυβέρνησε την Ελλάδα σαράντα χρόνια, που έβγαιναν διάφοροι Υπουργοί και έλεγαν «Ναι, κάτι συμβαίνει» κ.λπ., κ.λπ. και επί του πρακτέου μηδέν. Γιατί αυτό γινόταν. Μιλάμε για 85 δισεκατομμύρια, για το 1/4 του δημόσιου χρέους… Κάποιος φταίει για αυτά. Γιατί έγινε αυτό το γλέντι; Γιατί έγινε; Ποιος το οργάνωσε; Ποιος το καθοδήγησε;…». (σελ. 7106)

Φωτεινή (Φώφη) Γεννηματά (Πρόεδρος της Δημοκρατικής Συμπαράταξης ΠΑΣΟΚ – ΔΗΜΑΡ) : «…Να εξετάσουμε την περίοδο της μεγάλης σπατάλης επί Νέας Δημοκρατίας. Η Νέα Δημοκρατία, ιδιαίτερα την περίοδο 2004 – 2009, κατασπατάλησε πόρους, υποβάθμισε την ποιότητα, χειρίστηκε με άκριτο κομματικό κριτήριο τη λειτουργία των νοσοκομείων και συνειδητά οδήγησε τους πολίτες στις υπηρεσίες του ιδιωτικού τομέα. Τότε, η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη κάλπασε κυριολεκτικά από τα 2,2 δισεκατομμύρια ευρώ του 2003 στα 5,2 δισεκατομμύρια ευρώ το 2009, αύξηση 136%. Ήταν τότε που η συνολική δαπάνη υγείας αυξήθηκε κατά 41%, κατά 6,8 δισεκατομμύρια ευρώ, αύξηση που υπήρξε χωρίς να βελτιωθεί η ποιότητα των παροχών, αλλά μέσω ραγδαίας αύξησης τιμών και ανεξέλεγκτης υπερκατανάλωσης… Να τα εξετάσουμε, λοιπόν, όλα. Να εξετάσουμε, όμως, και να τοποθετηθούμε και στις μεγάλες μεταρρυθμίσεις της περιόδου 2010 – 2012 που έγιναν για την εξάλειψη των φαινομένων και τον περιορισμό της σπατάλης. Γιατί, κυρίες και κύριοι Βουλευτές, οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ τόλμησαν και προχώρησαν σε ιστορικού χαρακτήρα τομές και μέσα στην κρίση… Ως αποτέλεσμα, οι συνολικές δαπάνες υγείας το 2012 εμφανίστηκαν μειωμένες κατά 2,4 δισεκατομμύρια ευρώ. Κανείς αυτό δεν μπορεί να το αμφισβητήσει». (σελ. 7118)

Αλέξης Τσίπρας (Πρόεδρος της Κυβέρνησης) : «…Και νομίζω ότι η λέξη «πάρτι» είναι πολύ μετριοπαθής, για να περιγράψει αυτό που έχει συμβεί στον χώρο της δημόσιας υγείας επί κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ και Νέας Δημοκρατίας. Είναι μια συνειδητή πρακτική που λεηλάτησε το δημόσιο συμφέρον και έφερε τεράστια ζημιά στα ασφαλιστικά ταμεία. Και, βεβαίως, εξασφάλισε τεράστια οφέλη για κυκλώματα ισχυρών οικονομικών συμφερόντων. Είναι μια πολιτική που είναι δύσκολο να αποδοθεί σε άγνοια, σε αμέλεια ή έστω σε ανικανότητα κυβερνώντων, καθώς αφορά υποθέσεις για τις οποίες έχει βουίξει ο τόπος εδώ και χρόνια… (σελ. 7126)

Δεν θα μείνω παραπάνω στην παράθεση παραδειγμάτων από όλους σχεδόν τους τομείς της οικονομίας από όπου μπορούν να αντληθούν χαρακτηριστικά και χτυπητά παραδείγματα Διαπλοκής (και ιδίως Μεγαλοδιαπλοκής), όπως ενδεικτικά το σκάνδαλο του Χρηματιστηρίου, οι ανακεφαλαιοποιήσεις των Τραπεζών, (ο Παναγιώτης Λαφαζάνης, εκ των πολιτικών που έχουν ασχοληθεί συστηματικά με το ζήτημα αυτό, υπολογίζει σε 50 δις ευρώ τη ζημία του Δημοσίου, βλέπε ενδεικτικά εις https://www.euro2day.gr/news/highlights/article-news/1378444/lafazanhs-mega-skandalo-h-anakefalaiopoihsh-ton.html, ενώ το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο εκτιμά τη ζημία σε 34,6 δις ευρώ, βλέπε Νένα Μαλλιάρα : Χάθηκαν 34,6 από την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, 17/11/2017, εις https://m.naftemporiki.gr/story/1296066/xathikan-364-dis-apo-tin-anakefalaio poiisi-ton-trapezon), κ.λπ.

Μετά τις ενδεικτικές παραπάνω αναφορές σε ειδικές πτυχές της Διαπλοκής και της Διαφθοράς, ας προσχωρήσουμε τώρα στο ζήτημα της θεσμικής ομολογίας της ύπαρξής της, ως ενός γενικότερου φαινομένου που διατρέχει όλο το βάθος, το πλάτος και μήκος του εθνικού γίγνεσθαι. Δηλαδή, αναφορές που εστιάζουν στο «δάσος» για το οποίο έγινε ήδη λόγος.

Τα σχετικά παραδείγματα «θεσμικών» καταγγελιών αφθονούν. Ασφαλώς, δεν πρόκειται εδώ να προβούμε σε εξαντλητική καταγραφή όλων των διαθέσιμων διαχρονικών δηλώσεων θεσμικών προσώπων, διότι μονάχα ο τίτλος των σχετικών αναφορών, θα μπορούσε να γεμίσει δεκάδες σελίδες σε ένα πίνακα περιεχομένων που θα αναφέρονταν στο ζήτημα της Διαφθοράς και Διαπλοκής.

Επομένως, οι όποιες αναφορές μας εδώ, δεν θα είναι παρά περιορισμένες στον αριθμό, τυχαίες, περιληπτικές και εντελώς ενδεικτικές, προκειμένου να τεκμηριώσουμε τα επιχειρήματά μας όχι με βάση δικές μας εικασίες, μα με τοποθετήσεις ανθρώπων που λόγω της θεσμικής τους ιδιότητας γνωρίζουν κατά κανόνα πολύ περισσότερα από ό,τι λέγουν. Όμως, ακόμα κι έτσι, θεωρώ πως φωτίζουν επαρκώς το όλο ζήτημα, έστω και στα πλαίσια της αδρής αυτής προσέγγισης.

Και ασφαλώς, δεν μπορώ να μην αρχίσω με τον περίφημο πολιτικό αφορισμό (αλλά που επί της ουσίας έμεινε στο επίπεδο του «αφορισμού»), του πρώην Πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Καραμανλή (του νεοτέρου) τον Οκτώβριο του 2004 στη ταβέρνα του «Μπαϊρακτάρη» στο Μοναστηράκι, «Δεν θα αφήσω πέντε νταβατζήδες και πέντε άλλα κέντρα να χειραγωγήσουν την πολιτική ζωή του τόπου, γιατί είναι εύκολα αντιμετωπίσιμα. Αρκεί να κάνουμε εμείς τη δουλειά μας ως νομοθέτες και η Δικαιοσύνη τη δική της δουλειά». (Βλέπε έντυπο και ηλεκτρονικό Τύπο της 7.10.2004). Κι όταν ένας Πρωθυπουργός αναφέρεται στον σκληρό πυρήνα της Μεγαλοδιαπλοκής και της Μεγαλοδιαφθοράς, ασφαλώς, δεν μιλά στον αέρα, δεν εικάζει την ύπαρξή τους, δεν εικάζει την συμπεριφορά τους, δεν εικάζει τα έργα και τις ημέρες τους.

Στην έκδοση του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων / Γενική Γραμματεία Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων «ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ» ΕΘΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΑΔΙΑΦΘΟΡΑΣ» (Ιανουάριος 2013), στην οποία ήδη αναφερθήκαμε παραπάνω, ο τότε Γενικός Γραμματέας Γεώργιος Ι. Σούρλας, προλογίζοντας το άνω «Σχέδιο» αναφέρει στην πρώτη κιόλας παράγραφο του προλόγου του, (σελ. 5) ότι «Είναι διαπιστωμένο ότι η διαφθορά και τα παράγωγα της αποτελούν βασική αιτία της πολύπλευρης ηθικής, κοινωνικής, πολιτικής και οικονομικής κρίσης που οδήγησαν τη χώρα στην εξαθλίωση και την εθνική ταπείνωση».

Πριν κάποια χρόνια, σε κάποια δημόσια τοποθέτησή του, ένας άλλος θεσμικός παράγων, ο πλέον ίσως ειδικός επί του θέματος, ο τότε Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης (Λέανδρος Ρακιντζής), δηλαδή, η δήλωσή του γίνονταν έχοντας θεσμική ιδιότητα και δεν ομιλούσε ως «απλούς πολίτης», που περιμένει να ακούσει τι θα του πουν άλλοι επί του θέματος,  «Η διαφθορά είναι διάχυτη στην ελληνική κοινωνία και για να καταπολεμηθεί απαιτείται πάνω απ’ όλα πολιτική βούληση, κάτι που δεν υπάρχει. Το κόστος της φτάνει τα 33 δισ. ευρώ ετησίως, συνεπώς αν για 10 χρόνια δεν είχαμε φαινόμενα διαφθοράς, θα είχε εκλείψει το δημόσιο χρέος της χώρας». (https://www.dimokratiki.gr/08-10-2015/to-kostos-tis-diafthoras-ftani-ta-33-dis-evro-etisios-to-profil-ton-emplekomenon/).

Σε μια αγόρευσή του στη Βουλή, ο πρώην Πρόεδρός της Απόστολος Κακλαμάνης είχε πει : «Μιας και ελέχθη εδώ ότι τα φάγαµε όλοι κ.λπ., το φαγοπότι έχει να κάνει µε την παραοικονοµία, έχει να κάνει µε τη φοροδιαφυγή, µε την εισφοροδιαφυγή, µε τα δισεκατοµµύρια των διαφόρων λυµεώνων χρυσοκάνθαρων του νεοπλουτισµού και όχι µε τον οποιονδήποτε ταλαίπωρο που ζήτησε ένα κοµµάτι ψωµί. Αυτό, παρακαλώ, έχει βαθύτατη πολιτική αξία και δεν πρέπει να το αγνοούµε». (Πρακτικά Συνεδρίασης της Βουλής 22/9/2010, σελ. 1756).

Έτσι, την ίδια πάνω κάτω περίοδο με τις παραπάνω δηλώσεις, ένας άλλος γνωστός, επίσης «θεσμικός» παράγων της Χώρας, ο Γκίκας Χαρδούβελης, ο οποίος πριν αναλάβει τον θώκο του (Μνημονιακού) Υπουργού Οικονομικών στη Κυβέρνηση Σαμαρά το 2014, με επιστολή του στον Κώστα Σημίτη, σημείωνε πως «Οι 10 μεγάλες οικογένειες που κυβερνούν την Ελλάδα και χρηματοδοτούν πολλούς πολιτικούς και MME, αλλά και οι εφοπλιστές, αντί να περιμένουν ουδέτερα για τη μελλοντική κατάλληλη ευκαιρία, να δείξουν με σαφή τρόπο την ψήφο εμπιστοσύνης στη χώρα τους με έργα και όχι απλά λόγια κριτικής του πολιτικού κατεστημένου» (https://difernews.gr/ vomva-chardouveli-deka-oikogeneies-kyvernoun-tin-ellada-i-epistoli-sok-ston-kosta-simiti/). (Τώρα, πόσο συγκρούστηκε ο ίδιος με τις δέκα αυτές οικογένειες, είναι κάτι που προσωπικά δεν το άκουσα ή διάβασα ποτέ, όμως, ασφαλώς «έζησα στο πετσί μου», όπως και ολάκερος ο ελληνικός λαός -εξόν βέβαια από έναν αριθμό οικογενειών όπως οι παραπάνω-, την βαρβαρότητα των Μνημονιακών Πολιτικών, που ήσαν τόσο πιο βάρβαρες όσο περισσότερο «οικογένειες» ως οι ανωτέρω, βρίσκονταν στο απυρόβλητο).

Στις 11/1/2001, στον Τύπο έβλεπε το φως δήλωση της τότε Προέδρου του Κόμματος «Δημοκρατική Συμμαχία» της Ντόρας Μπακογιάννη, που ζητούσε την άμεση σύσταση Εξεταστικής Επιτροπής, για να διερευνήσει σε βάρος δεκαετίας περιπτώσεις «…υπερτιμολογήσεων ιατρικών εξετάσεων, ιατρικών συσκευών και ειδικών υλικών, καθώς και για σπατάλες στη χρήση φαρμάκων σε όλα τα νοσοκομεία» δηλώνοντα ανάμεσα σε άλλα πως «…Δια στόματος του αρμοδίου υπουργού επιβεβαιώθηκε πλέον ξεκάθαρα αυτό που, λίγο πολύ, όλοι υποψιάζονταν: Το αδίστακτο, κερδοφόρο, παιχνίδι ενός ευρύτατου κυκλώματος ανθρώπων με τη φαρμακευτική δαπάνη και ειδικότερα τα ιατρικά υλικά, που αγοράζονταν σε τιμές όχι απλώς διπλάσιες αλλά συχνά και πολλαπλάσιες του πραγματικού τους κόστους… Οι υπερτιμολογήσεις αυτές είναι ίσως το μεγαλύτερο διαχρονικό σκάνδαλο. Δεν είναι όμως σκάνδαλο απαράγραπτο. Οι πολίτες ζητούν τώρα το λογαριασμό…» (μεταξύ άλλων πηγών βλέπε π.χ., https://www. eklogika.gr/news/Exetastiki-epitropi-gia-tis-mizes-stin-Ygeia-zita-i-k-Mpakogianni-kai-deichnei-Abramopoulo–11-01-2011, απ’ όπου και το παραπάνω απόσπασμα).

Ένας άλλος επίσης πολιτικός, με υψηλές θεσμικές θέσεις κατά το παρελθόν και εκ των «πρωτοκλασάτων» στελεχών του ΠΑΣΟΚ, που πλέον δεν βρίσκεται εν ζωή, ο Γεράσιμος Αρσένης, το 2003 με επιστολή του στον τότε Πρωθυπουργό Κώστα Σημίτη, έγραφε : «Σήμερα ο πολίτης διερωτάται: Ποιος κυβερνά αυτό τον τόπο; Ποιο είναι το σύστημα διακυβέρνησής μας; Είναι ενός ανδρός αρχή; Είναι η εξωθεσμική παρέα του πρωινού καφέ; Είναι οι γνωστοί διαπλεκόμενοι-προνομιούχοι συνδαιτυμόνες του Δημοσίου και μεγιστάνες των ΜΜΕ ή είναι λίγο και από τα τρία;… Έπρεπε πρώτα να δημιουργηθεί σάλος στον Τύπο για τη διαφθορά, για να συνειδητοποιήσουμε ότι, ακόμα και με ραγδαία και παρ’ αξία ανέλιξη, επαγγελματίες της προσκόλλησης στα κυκλώματα της εξουσίας συνηθίζουν να υποκύπτουν στα διαβρωτικά θέλγητρα της εξουσίας; Έπρεπε πρώτα να διασυρθεί το πολιτικό σύστημα -και ιδιαίτερα το ΠΑΣΟΚ-, για να αποδεχθούμε ότι υπάρχουν διαφθορά και διαπλοκή που αλλοιώνουν επικίνδυνα τον χαρακτήρα της λειτουργίας του δημοκρατικού πολιτεύματος και ότι πρέπει επιτέλους να κάνουμε κάτι για αυτά τα νοσηρά φαινόμενα»; (δες ενδεικτικά https://www.newsbomb.gr/politikh/story/930549/h-epistoli-poy-kaiei-ton-simiti-otan-o-arse nis-ton-evgaze-sti-sentra,  https://www.pronews.gr/ elliniki-politiki/724830_i-epistoli-poy-kaiei-ton-simiti-otan-o-arsenis-ton-evgaze-sti-sentra, και αλλού).

Ένας άλλος πολιτικός, με επίσης πλούσια πολιτική, κοινοβουλευτική και κυβερνητική θητεία, μέσα από τις τάξεις του ΠΑΣΟΚ, (με ένα μικρό χρονικό διάστημα πολιτικού «διαζυγίου» μεταξύ 2011 και 2015) ο Γεώργιος Φλωρίδης,  σε ομιλία του στη Βουλή τον Μάιο του 2010 (κατά τη ψήφιση του πρώτου Μνημονίου), θα πει : «Μετά από τόσα χρόνια στη Βουλή έχω πειστεί ότι η διαφθορά στην Ελλάδα, η διαφθορά στο δημόσιο εδράζεται κυρίως στην ελληνική νομοθεσία, στη διαχρονική ελληνική νομοθεσία. Η νομοθεσία που φρόντισε να οργανώσει πριν απ’ όλα τη γραφειοκρατία, το περίφημο σύστημα των πολλαπλών αδειοδοτήσεων, αυτό που η διεθνής βιβλιογραφία το καταγράφει ως το μοντέλο μέσα από το οποίο παράγεται παράνομος πλούτος για λειτουργούς του δημοσίου και εμποδίζεται καίρια η ανάπτυξη…» (Γεώργιος Φλωρίδης, εισηγητής του ΠΑΣΟΚ, Βουλή : Πρακτικά της συνεδρίασης της 6.5.2010, σελ. 6786)).

Ας επιλέξουμε μια ακόμα τυπική συζήτηση στη Βουλή για θέματα Διαφθοράς. Τρίτη, 4 Φεβρουαρίου 2003. Συζήτηση με θέμα «σημερινή δομή και λειτουργία του κράτους», μια συζήτηση την οποία προκάλεσε ο τότε Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας και Αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης Κωνσταντίνος Καραμανλής (Πρωθυπουργός ήταν τότε ο Κ. Σημίτης) (Προς αποφυγή συχνών παραπομπών, όλα τα αποσπάσματα από αυτή τη συζήτηση είναι παρμένα από τα Πρακτικά της Βουλής για τη συζήτηση της μέρας αυτής 4/2/2003 -θα γίνεται αναφορά μόνο στις σελίδες των Πρακτικών). Η συζήτηση περιστράφηκε σε διάφορα ζητήματα, κυρίως όμως, τουλάχιστον στο επίπεδο της παράθεσης μεγεθών, σε θέματα που είχαν σχέση με τα δημόσια έργα (σε ζητήματα υπερβάσεων, καθυστερήσεων κ.λπ).

Όπως ήταν αναμενόμενο, ο Πρωθυπουργός απέκρουσε όλες τις κατηγορίες της Αντιπολίτευσης (αν και το μερίδιο του λέοντος στον χρόνο της αναμέτρησης κατείχε η αντιπαράθεση ΠΑΣΟΚ-ΝΔ, δηλαδή, Κυβέρνησης-Αξιωματικής Αντιπολίτευσης), ενώ, αναφέρθηκε και στους ελεγκτικούς μηχανισμούς (νέους και όχι μόνο) που είχαν ριχτεί στον «πόλεμο» εναντίον της διαφθοράς. Κατηγόρησε την Νέα Δημοκρατία, ότι «…έχει εμμονή σε ένα μόνο θέμα : ποιος παίρνει δουλειές. Αυτό συμβαίνει, γιατί έχοντας κατηγοριοποιήσει τους Έλληνες σε φίλους και μη φίλους παίζει το ρόλο του προστάτη…» (σελ. 2497).

Τον λόγο πήρε στη συνέχεια ο Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, ο οποίος κατήγγειλε τη Κυβέρνηση πως : «…όλα τα στοιχεία αποδεικνύουν ότι η Κυβέρνηση στήριξε το κατεστημένο της ασυδοσίας και διαμόρφωσε ένα καθεστώς ατιμωρησίας. Τα παράνομα τα έκανε νόμιμα. Θεσμοθέτησε την αδιαφάνεια και έδωσε νομότυπο πλαίσιο στη διαπλοκή… Οι Υπουργοί σας νομοθετούν με γνώμονα τι αρέσει στους ίδιους και στα συμφέροντα που υπηρετούν και όχι τι είναι συμφέρον για τον τόπο. Αυτή είναι η πραγματικότητα…» (σελ. 2509). Ο Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, υπενθύμισε ανάμεσα σ’ άλλα το σκάνδαλο του Χρηματιστηρίου που «…οδήγησε στη μεγαλύτερη αναδιανομή πλούτου και στην οικονομική καταστροφή σχεδόν ενάμισι εκατομμυρίου επενδυτών», για να ρωτήσει «Οι Υπουργοί, που έδιναν τις εντολές για τις παράνομες –γιατί παράνομες είναι και το ξέρετε- και καθεστωτικές παρεμβάσεις, εσείς ο ίδιος, που βεβαιώνατε ότι οι τιμές είναι χαμηλές, δεν χρωστάτε λόγο σε κανέναν;» (σελ. 2511).

Πάντως, στη παραπάνω συζήτηση, το «ρεζουμέ» των αναφορών για τη Διαφθορά, την είχε δώσει, κατά την προσωπική μου εκτίμηση, η τότε Γενική Γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ Αλέκα Παπαρήγα, με μια μόνο φράση : «Βρείτε μου μία κυβέρνηση που δεν είχε φιλικές σχέσεις με κάποια επιχειρηματικά συγκροτήματα, απ’ αυτές που γνώρισε ο σύγχρονος κόσμος» (σελ. 2513).

Λίγα χρόνια αργότερα, σε μια αντιστροφή των ρόλων, ο Αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης και του ΠΑΣΟΚ που πλέον είναι ο Γεώργιος Παπανδρέου που αντικατέστησε στη θέση αυτή τον Κ. Σημίτη, σε ομιλία του στις 14 Σεπτέμβρη του 2008 στους εκπροσώπους των παραγωγικών φορέων στην 73η Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, έλεγε απευθυνόμενος στη Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας και τον Πρωθυπουργό (πλέον) Κ. Καραμανλή : ««Φίλες και φίλοι, είναι πια κοινή διαπίστωση, ακόμα και πικρή παραδοχή πολλών νεοφιλελεύθερων, ότι χωρίς ευνομούμενο, ισχυρό, αποτελεσματικό κράτος, με διαφάνεια, με δημοκρατία, η ανάπτυξη εμποδίζεται. Το κόστος της ανάπτυξης πολλαπλασιάζεται, η διαφθορά ανθίζει και, το κέρδος, ο πλούτος του Ελληνικού λαού, του κάθε λαού, εξαφανίζεται. Η σημερινή κυβέρνηση διαχειρίζεται τον πλούτο του Ελληνικού λαού και της Ελλάδας… Αντί, αυτό τον πλούτο, να τον αξιοποιήσει για την ανάπτυξη της πατρίδας, της κοινωνίας και του πολίτη, η κυβέρνηση διαχειρίζεται τον δικό μας, τον δικό σας πλούτο, σαν να είμαστε μια τριτοκοσμική χώρα. Ως μεσίτες, πουλάνε ό,τι έχει η χώρα μας. Η κυβέρνηση πουλάει τον πλούτο της χώρας μας, με όφελος για τους λίγους, ισχυρούς και «ημέτερους». Και βεβαίως, είναι πια αιχμάλωτοι και όμηροι των συμφερόντων που υπηρετούν» (https://www.tanea.gr/2008/09/ 14/greece/ diabaste-oli-tin-omilia-ty-g-papandre oy).

Συζητήσεις σαν την παραπάνω, είναι τυπικές στο Πολιτικό μας σύστημα Εξουσίας. Κατά κανόνα δεν είναι παρά μια ανούσια (για τον λαό, ουσιαστική όμως σε κομματικό και πολιτικό επίπεδο) επίρριψη ευθυνών μεταξύ των Κομμάτων Εξουσίας. Όμως ΑΚΡΙΒΩΣ ΑΥΤΟ ΤΟ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΟ, αποτελεί και μια απόδειξη γιατί τελικώς η Διαπλοκή επιβιώνει. Διότι για το Πολιτικό Σύστημα Εξουσίας, το ζήτημα είναι πώς το θέμα της διαφάνειας να μένει σε ένα επίπεδο εξαγγελτικό, ή έστω καταγγελτικό μεν αλλά χωρίς «ονοματεπώνυμα και στοιχεία» (τουλάχιστον εκ μέρους των Κομμάτων Εξουσίας), ενώ, όταν αυτή η κατονομασία επιβάλλεται για λόγους μικροπολιτικής να γίνει, ή ακόμα πιο σημαντικό, επιβάλλεται να γίνει για λόγους «εκτόνωσης» επειδή η «χύτρα» κινδυνεύει να σκάσει σαν χειροβομβίδα στα χέρια αυτού που την κρατά, και πάλι το «δια ταύτα» είναι, πώς θα διασωθεί το Σύστημα της Μεγαλοδιαπλοκής.

Όμως, τέτοιες θεσμικές φωνές, που ασφαλώς δεν ήταν οι μόνες και δεν ακούγονταν για πρώτη φορά, ήσαν φωνές που είχαν ως «ακροατήριο» τους ανέμους των ερήμων, έστω και αν προέρχονται από εκείνους που διαχρονικά έχουν την θεσμική αρμοδιότητα και ευθύνη να πατάξουν τη Διαφθορά αυτή, οπότε θα ανέμενε κανείς περισσότερο έργο και λιγότερα λόγια, αν και, ενίοτε επικρατεί η εντύπωση (τουλάχιστον ως προς την «συνισταμένη» πολιτική κατά της Διαφθοράς) πως τα πολλά λόγια υπάρχουν για να κρύβουν την αδυναμία ή και την απροθυμία για την καταπολέμηση της αδιαφάνειας, όπως στα παραπάνω αποσπάσματα είδαμε να αλληλοκαταγγέλλονται γι’αυτόν ακριβώς τον λόγο (η εκάστοτε) Κυβέρνηση και (η εκάστοτε) Αξιωματική Αντιπολίτευση.

Αυτό καθαυτό όμως το γεγονός της «διαχρονικότητας», είναι εκείνο που μου δίνει το δικαίωμα να ομιλώ για ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗ «(Παρα)Θεσμική)» κάλυψη της Μεγαλοδιαπλοκής, την ίδια στιγμή που οι παρέχοντες την κάλυψη (ακόμη και δια της απλής ανοχής) πολιτικοί, είναι υποχρεωμένοι, κατά κανόνα γενικώς και αορίστως να την καταδικάζουν και να δηλώνουν πως βρίσκονται σε «πόλεμο» μαζί της, όπως επιβάλλουν οι κανόνες των πολιτικών δημοσίων σχέσεων, κανόνες τόσο αποκαλυμμένοι, όσο και το Πολιτικό Ψεύδος που έχει καταστεί κι αυτό θεμελιώδες στοιχείο της κουλτούρας του Παλαιοκομματισμού. Κι ούτε ασφαλώς έχει μεγάλη σημασία το αν τα φυσικά πρόσωπα αλλά και οι «οικογένειες» που εκπροσωπούνται στη Μεγαλοδιαπλοκή αλλάζουν με μερικές από αυτές κυριολεκτικώς να εξαφανίζονται από το «Μεγάλο Κάδρο», είτε απλώς να «υποβιβάζονται» σε κατώτερα κλιμάκια της (εσωτερικής) ιεραρχίας της Μεγαλοδιαπλοκής, όπως και δεν έχει σημασία αν πρόσωπα (και «οικογένειες»), προηγούμενα παντελώς άγνωστα και εντελώς ασήμαντα από άποψη ισχύος (οικονομικής, κ.λπ.), αιφνιδίως εμφανίζονται εντός του «Μεγάλου Κάδρου» (της Μεγαλοδιαπλοκής), αλλ΄ ό,τι έχει σημασία είναι το «Καθεστώς» αυτό καθαυτό και οι δυνάμεις αλλά και οι προϋποθέσεις που επιτρέπουν την εμφάνιση και κυρίως την διαχρονική ανθεκτικότητά του, όπως και οι συνέπειές του στην Κοινωνία, την Οικονομία, την Πολιτική και την ίδια τη λειτουργίας της Δημοκρατίας εν τέλει. Κι αυτές οι «Δυνάμεις» κι αυτές οι «προϋποθέσεις», είναι εξόχως πολιτικές.

Όμως ως πολίτης, αυτό που κρατώ, είναι το γεγονός της ΟΜΟΛΟΓΙΑΣ του φαινομένου και της Εθνικής Καταστροφής που επέφερε το «2010» η σωρευτική εγκληματική του δράση. Ουδείς δικαιούται να επικαλεσθεί άγνοια, και εδώ, αναφέρομαι στην Πολιτική Εξουσία, ανεξαρτήτως του πολιτικού προσωπικού που εκάστοτε την εκπροσωπεί.

Προσωπικά, τα Μνημόνια, μιας και σε σχέση μ’ αυτά γίνεται η προσέγγιση του φαινομένου στο παρόν άρθρο,  θα αποτελούν στη δική μου αντίληψη των πραγμάτων, το μεγαλύτερο Εθνικό Έγκλημα που διαπράχθηκε, όχι μονάχα διότι έστειλαν τον λογαριασμό της (Μεγαλο)Διαφθοράς σε όσους δεν μετείχαν στη διαχρονική λεηλασία στην οποία επιδίδονταν, μα διότι επίσης, κατέλυσαν έργω την ίδια την Ελληνική Δημοκρατία, όπως σε άλλα άρθρα μου έχω πάνω σ’ αυτό τοποθετηθεί.

V

Λίγα Ακόμα Λόγια για το Ποιος Τρώει και Ποιος Πληρώνει τον Λογαριασμό, για τις «Δυσκολίες Απόδειξης» της (Μεγαλο)Διαπλοκής και τη Συγκάλυψή της

Ποιο πάνω έγινε μια γενική αναφορά στο ζήτημα του κόστους της Διαφθοράς στην εθνική οικονομία.

Δυο κουβέντες ακόμα είναι, εν τούτοις, απαραίτητο να ειπωθούν.

Σε κάθε περίπτωση, εκείνο που πρέπει πάντα να έχουμε υπόψη, είναι ότι το πραγματικό οικονομικό κόστος της διαφθοράς για τις εθνικές οικονομίες μα και για την παγκόσμια οικονομία, δεν είναι παρά προσεγγιστικό, και προσωπικά πιστεύω, πως είναι πολύ μεγαλύτερο από τα μεγέθη που αναφέρονται σε διάφορες εκτιμήσεις, εθνικές ή διεθνείς. Κι αυτή η δυσκολία γίνεται πολύ μεγαλύτερη, διότι τα «οικονομικά της Διαφθροράς», δεν είναι ό,τι αμέσως μπορεί να καταλογισθεί ως χρηματική αποτίμηση του φαινομένου, αλλά και οι έμμεσες αρνητικές «οικονομίες κλίμακος» που επιφέρουν, όπως είναι η επικράτηση ενός αναλόγου «γενικευμένου κλίματος διαφθοράς» στις οικονομικές συναλλαγές, στη δημιουργία μιας (σύνθετης πολιτικής/κοινωνικής και οικονομικής) «κουλτούρας αριβισμού», ενώ, από καθαρά τεχνική οικονομική προσέγγιση,  οδηγεί σε στρεβλώσεις της λειτουργίας των αγορών και της οικονομίας, στο θάνατο και στη παράλυση της υγιούς επιχειρηματικότητας, κ.λπ., ίσως δε, αυτές οι έμμεσες συνέπειες, όχι μονάχα να μην υπολείπονται των αμέσων αλλά και ενδεχομένως να τις υπερβάλλουν.

Εκείνος που θα τολμούσε ποτέ να ανοίξει το καπάκι της χύτρας όπου «μαγειρεύεται» η Μεγαλοδιαφθορά και Μεγαλοδιαπλοκή, ίσως να είναι και το πρώτο της θύμα, αφού η πιθανότητα να «μείνει στον τόπο» από τα τοξικά αέρια που θα εισπνεύσει, είναι πολύ μεγάλη. Εξόν κι αν θα έχει την προνοητικότητα, να φορά την κατάλληλη «αντιασφυξιογόνα μάσκα».

Ο βαθμός δυσκολίας της προσεγγιστικής (πόσο μάλλον μιας ακριβούς) αποτίμησης των συναλλαγών που έχουν να κάνουν με φαινόμενα της διαφθοράς, τόσο στο επίπεδο των «συμφωνιών» μεταξύ των μερών που τη σχεδιάζουν όσο και στο επίπεδο της εκτέλεσής της, έγκειται στο ότι, ισχύει το αυτονόητο, ότι δηλαδή δεν τηρούνται ασφαλώς ούτε πρακτικά ούτε και εκδίδονται «επίσημα» αποδεικτικά στοιχεία που να πιστοποιούν την εκτέλεσή της. Εξ ου και η σε πρακτικό επίπεδο αδυναμία απόδειξης (κατά τις απαιτήσεις του Νόμου και της δικαστικής πρακτικής) των φαινομένων της διαφθοράς. Βεβαίως, αυτή η πάγια «αδυναμία» «απόδειξης» και πάταξης της Μεγαλοδιαφθοράς και της Μεγαλοδιαπλοκής, πολύ μικρή σημασία έχει για τον λαό, ο οποίος, στη συντριπτική του, όπως εκτιμώ, πλειοψηφία, έχει «εκδώσει» τη δική του «απόφαση» επί του θέματος, (τουλάχιστον σε ό,τι αφορά το «δάσος» και όχι αναγκαστικά τα «δέντρα») όπως και ότι αυτή η  πάγια «αδυναμία» «απόδειξης» και πάταξης της Μεγαλοδιαφθοράς και της Μεγαλοδιαπλοκής, μόνο τυχαία δεν είναι.

Αυτή η «αδυναμία απόδειξης», πολύ συχνά είναι προσχηματική. Ήδη αναφερθήκαμε παραπάνω, εντελώς ενδεικτικά και «τηλεγραφικά» στην Εξεταστική Επιτροπή για την Siemens, και πώς τελικώς, το σκάνδαλο αυτό μετατράπηκε σε σκάνδαλο συγκάλυψης, κάτι καθόλου περίεργο, αν κανείς λάβει υπόψη του πως μαύρα χρήματα της εταιρείας αυτής όδευαν και προς το Πολιτικό Σύστημα Εξουσίας, το οποίο έτσι, ήταν και ελέγχον και ελεγχόμενο στην περίπτωση αυτή, αλλά και σε κάθε άλλη περίπτωση όπου είναι εμφανής η εμπλοκή του σε ζητήματα Διαπλοκής. Την ίδια χτυπητή τύχη είχε και η άρνηση της Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ να στηρίξει την ολοκλήρωση της πρωτοβουλίας της τότε Προέδρου της Βουλής Ζωής Κωνσταντοπούλου, προκειμένου να αναδειχθεί η αλήθεια σε ό,τι αφορά το Δημόσιο Χρέος, που μας οδήγησε στο Μνημονιακό Καθεστώς. Μετά την θεαματική (ως προς τον τρόπο και την ταχύτητα κυβίστηση του κόμματος αυτού της «πρώτης φορά Αριστερά» στη Κυβέρνηση, έσπευσε να αναδιπλώσει την ίδια του τη Σημαία της Αλήθειας που ανέμιζε (για το Χρέος και για άλλα, όπως π.χ., οι γερμανικές οφειλές στην Ελλάδα, η κατάργηση των Μνημονίων με ένα άρθρο σε ένα Νόμο, κ.λπ.).

Ένα σημαντικό στοιχείο που πρέπει εδώ να υπογραμμιστεί ιδιαίτερα είναι η συγκάλυψη δια της ανοχής.

Μην υποτιμάμε την Ανοχή του Πολιτικού Συστήματος Εξουσίας στη δτάση της Μεγαλοδιαφθοράς, συνήθως υπὀ το ιδεολόγημα της μη παρέμβασης του Κράτους στην «ελεύθερη λειτουργία των αγορών» και στους μηχανισμούς «αυτορρύθμισής» της, διότι αυτή η Ανοχή είναι ακριβώς μια έμμεση πολιτική στήριξη στα παιχνίδια της Μεγαλοδιαπλοκής, ενίοτε πολύ πιο σημαντική απ’ την άμεση στήριξη, που εξ ορισμού παράγει πολιτικά κόστη τα οποία ενίοτε πληρώνονται τουλάχιστον με την απώλεια της Εξουσίας, προσωρινή ή μόνιμη. Τώρα, το ότι είναι οι ίδιοι αυτοί οι διαπρύσιοι κήρυκες των «ελευθεριών των αγορών» και των «αυτορρυθμιστικών» της μηχανισμών, που καλούν το Κράτος να επέμβει όταν το παιχνίδι τους εντός αυτών των αγορών με αυτά τα χαρακτηριστικά έχει ξεφύγει απ’ τον έλεγχό τους, και να διασώσει τις «αγορές», δηλαδή τα τομάρια τους, αυτό είναι ένα πολύ χτυπητό και επαναλαμβανόμενο χαρακτηριστικό της Αθλιότητας, η οποία άλλο δεν κάνει από το πολύ απλό, να κοινωνικοποιεί τις ζημίες των κερδοσκοπικών (ή απλώς των επιχειρηματικών) ζημιών της Μεγαλοδιαπλοκής αφήνοντας συνήθως άθικτα τα τεράστια ΑΤΟΜΙΚΑ κέρδη τους, που μέσα από λογιστικά και νομικά τερτίπια, τα καθιστούν «αόρατα», διασκορπίζοντάς τα στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα μέσα από ένα πλέγμα παρένθετων «δικαιούχων» (φυσικών ή το πιο συχνό νομικών προσώπων), και σε Κράτη με πολύ διαφορετικά νομικά πλαίσια στο ζήτημα της δυνατότητας διερεύνησης των κινήσεων χρημάτων, κεφαλαίων και δικαιωμάτων.

Πάντως, δεν υπάρχει περίπτωση ένα Πολιτικό Σύστημα Εξουσία και πάντως μια Κυβέρνηση να θέλει ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ να «σηκώσει το καπάκι της Διαφθοράς» και να μην μπορεί να το κάνει, ΕΦΟΣΟΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΣΧΕΣΗ Μ’ ΑΥΤΗ, τουλάχιστον εντός των ορίων της εθνικής της επικράτειας και αξιοποιώντας όλα τα διεθνή νομικά και άλλα όπλα που μπορεί να χρησιμοποιήσει.

Ένα είναι βέβαιο : Αν ένα τέτοιο Πολιτικό Σύστημα και μια τέτοια Κυβέρνηση «ανοίξουν το στόμα τους», αν πείσουν πως βρίσκονται σε ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ και όχι λεκτικό πόλεμο με τη Μεγάλη Διαπλοκή και τη Μεγάλη Διαφθορά, τότε, είναι βέβαιο, πως θα αρχίσουν και άλλα «στόματα» να ανοίγουν. ΚΑΙ ΚΥΡΙΩΣ, μια τέτοια «επιχείρηση» θα έχει ως ουσιαστικό στήριγμα τον ίδιο τον Λαό, την ίδια την Κοινωνία, μια δύναμη πανίσχυρη, εξ ού και ο τιτάνιος αγώνας όλων σχεδόν των Εξουσιών, να διατηρούν την ενεργητικότητά του σε ελεγχόμενα επίπεδα και όταν απαιτείται σε «καταστολή» σε σχέση «με τέτοια θέματα», και να την εκτρέπουν προς άλλες, πιο «διαχειρίσιμες δραστηριότητες», πολιτικές και κοινωνικές, και κυρίως, να τον έχουν πάντα με ένα κατάλληλο φορτίο διαρκών ΑΤΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΩΝ προβλημάτων επιβίωσης φορτωμένο στους ώμους του, ώστε, σε συνδυασμό και με τη προπαγάνδα των Συστημικών Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης που θα εκτρέπει την «ενημέρωση» εκεί όπου ΔΕΝ συμφέρει τον Λαό, συμφέρει όμως όσους έχουν συμφέρον από μια τέτοια «εκτροπή», κυριολεκτικά, να μην του μένει να ασχολείται με τίποτα άλλο, εξόν από το πώς θα πληρώσει την ΔΕΗ, τον ΟΤΕ, την ΕΥΔΑΠ, και άλλα τρέχοντα πάγια έξοδα του μήνα, ενώ, πάντα υπάρχουν κι εκείνα τα «έκτακτα» που τον «γονατίζουν» τόσο ώστε να είναι πολυτέλεια να ασχολείται με «τέτοια» ζητήματα πολιτικής όπως η Διαπλοκή, η Διαφθορά, έστω κι αν πολύ από το βάρος αυτό στους ώμους του, ουσιαστικά οφείλεται σε «τέτοια ζητήματα».

Έτσι, δεν είναι τυχαίο το γεγονός πως, εξ όσων μπορώ να γνωρίζω, ΔΙΕΘΝΩΣ, δεν υπάρχουν ΕΠΙΣΗΜΕΣ και ταυτόχρονα ΕΓΚΥΡΕΣ αναλυτικές μελέτες που να έχουν προσεγγίσει την Μεγαλοδιαπλοκή με βάση μια εξαντλητική διερεύνηση (κατά χώρα) των δοσοληψιών και της «διαδρομής» του ΣΥΝΟΛΟΥ ΤΟΥ «ΜΑΥΡΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΣ», πολύ δε περισσότερο αυτού που καλύπτεται πίσω από νομιμοφανείς δραστηριότητες. Μια τέτοια Διεθνής Καταγραφή του Μαύρου Χρήματος, είμαι βέβαιος ότι θα αποκάλυπτε πολλά για το ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΠΛΕΓΜΑ της δραστηριότητας της Μεγαλοδιαπλοκής και σε εθνικό επίπεδο (για τη κάθε Χώρα).

Αυτό δεν αναιρεί τις δυνατότητες τέτοιων ερευνών από την κάθε Χώρα ξεχωριστά. Όμως, τέτοιες μελέτες «βάθους», χωρίς να υπάρχει πρόσβαση στα αρχεία των Κρατικών και Δημοσίων Υπηρεσιών, είναι αδύνατο να γίνει από έναν «εξωτερικό αναλυτή», με βάση μονάχα τα «επίσημα στοιχεία». Βέβαια, δεν μου διαφεύγει το πόσο δύσκολο θα ήταν ένα τέτοιο εγχείρημα, όμως, τις όποιες δυσκολίες θα τις βλέπαμε και θα τις αντιμετωπίζαμε εφόσον μια τέτοια ΣΟΒΑΡΗ διαδικασία ελέγχου ξεκινούσε με κρατική πρωτοβουλία ΚΑΙ ΟΛΟΚΛΗΡΩΝΟΝΤΑΝ ΜΕ ΤΟΝ ΚΑΤΑΛΟΓΙΣΜΟ ΤΩΝ ΕΥΘΥΝΩΝ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΒΟΛΗ ΤΩΝ ΠΟΙΝΩΝ.

Η διαφθορά και ιδίως η Μεγαλοδιαφθορά, η Διαπλοκή και ιδίως η Μεγαλοδιαπλοκή, αποτελούν τα πιράνχας του δημοσίου χρήματος και της δημόσιας περιουσίας, που όμως, χάρη στην, όπως εγώ την εισπράττω ως κατάσταση πραγμάτων, (παρα)θεσμική διαχρονική ασυλία που απολαμβάνουν, κατορθώνουν εν τέλει ο λογαριασμός των «λουκούλλειων γευμάτων» τους να αποστέλλεται πάντοτε σ’ εκείνους που δεν είχαν καμία συμμετοχή σ’ αυτά (ως συνδαιτυμόνες) και που ακούνε στο όνομα τα «Συνήθη Υποζύγια» των δημοσίως βαρών, και που είναι οι υπάλληλοι (με τους δημόσιους υπαλλήλους να εισπράττουν πρώτοι το ανάθεμα) και οι συνταξιούχοι.

Κάπως μέσα από τέτοιες μεθοδεύσεις παροχής ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗΣ θεσμικής προστασίας προς την Μεγαλοδιαφθορά και Μεγαλοδιαπλοκή, ήρθε η στιγμή, που στα 2010 ο «λογαριασμός» είχε «φουσκώσει» τόσο πολύ, που ήταν πλέον αδύνατο να καλυφθεί από τους Υψηλούς Προστάτες της Μεγαλοδιαπλοκής. Ο λογαριασμός περισσότερο και από τα «εδέσματα» καθαυτά, ήταν παραφουσκωμένος με χρέη που προέρχονταν από τα κερδοσκοπικά παιχνίδια άπληστων  «Μεγαλοσυνδαιτυμόνων».

Τι γίνεται λοιπόν σ΄ αυτές τις περιπτώσεις;

Εκεί ΠΑΝΤΑ θυμούνται πως υπάρχει κι ένας «Κυρίαρχος Λαός»,  ο ΚΥΡΙΑΡΧΟΣ (Λαός) του Ελληνικού Κράτους εν προκειμένω, άρα και ό,τι εκπροσωπεί, (όπως π.χ. την «ιδιοκτησία» των δημοσίων οικονομικών, βεβαίως κατ’ επίφασιν, διότι ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ και καθόλου κατ’ επίφασιν ό,τι εκπροσωπεί αυτή η «ιδιοκτησία», είναι ΠΡΩΤΙΣΤΩΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑ τα δημόσια βάρη) : δεν είναι ούτε οι πολιτικοί, ούτε οι οικονομικοί μεγαλοπαράγοντες, ούτε κανείς άλλος, ούτε πέντε ή δέκα «νταβατζήδες», ούτε 5, 10, 100 «οικογένειες» που «ευθύνονται» για τα «χάλια» του Δημόσιου Ταμείου και της Δημόσιας Περιουσίας.

Ποιος είναι λοιπόν;

Ο Λαός! Με τις «αλόγιστες» απαιτήσεις του που  «υποχρέωνε» τους «κακόμοιρους πολιτικούς» να «ενδίδουν» στις απαιτήσεις τους.

Με ποια ιδιότητα;

Μα ασφαλώς -το είπαμε μόλις παραπάνω- του «ΚΥΡΙΑΧΟΥ», για να χρησιμοποιήσω τον χαρακτηρισμό του Ζαν Ζακ Ρουσώ στο «Κοινωνικό Συμβόλαιό» του.

Κι όταν συμβαίνει τούτη η «υπενθύμιση», δεν είναι σχεδόν ποτέ για καλό. Κι αυτό το είπαμε. Συχνά, του το υπενθυμίζουν (του Λαού) όταν πρόκειται να τον γδάρουν με «όλες τις δημοκρατικές διαδικασίες», και ασφαλώς με τη «συναίνεσή» του (δια των εκλογών).

Έτσι, λοιπόν, την «πόρτα» του «Κυρίαρχου (Ελληνικού) Λαού» χτύπησαν μιαν ωραίαν πρωία.

«Γνωρίζετε ότι σύμφωνα με το ΣΥΝΤΑΓΜΑ, είστε ο πηγή όλων των Εξουσιών της Χώρας, ο απόλυτος ΚΥΡΙΑΡΧΟΣ»; τον ρώτησαν

Κάτι είχε ακούσει, του άρεσε άλλωστε τούτος ο «τίτλος», δεν το πολυσκέφτηκε κι όλας κι έδωσε τη βιαστική απάντηση, πριν προλάβει να ρωτήσει προς τι όλες αυτές οι ερωτήσεις.

«Ναι»

«Αυτό είναι δικό σας» του είπαν

«Τι είναι αυτό;»

«Τίποτα, ένας λογαριασμός»

Πριν καν προλάβει να ρωτήσει τι και γιατί, του έχωσαν στη τσέπη του τον ραβασάκι, οι ίδιοι εξαφανίστηκαν, για να εμφανιστούν στη θέση τους οι ξένοι «ιδιοκτήτες του λαβείν», και κάπως έτσι ξημέρωσε εκείνη η όμορφη μαγιάτικη μέρα του 2010, (αρχές του μήνα ήταν), όπου η Ελληνική Βουλή, ψήφιζε το πρώτο Μνημόνιο, και μάθαινε κι αυτός ο έρμος «Κυρίαρχος» λαός, τι ήταν τελικά τούτος ο λογαριασμός που καλούνταν να πληρώσει.

Όμως τούτος ο λογαριασμός, δεν ήταν λογαριασμός «ενός γεύματος», μα, αφορούσε πολλά «γεύματα» του παρελθόντος, απλήρωτα, και που κάποια στιγμή, μετά την αφόρητη πίεση των χρηματοδοτών των «γευμάτων», απαιτήθηκε η «εδώ και τώρα» εξόφλησή τους με βάση το παραπάνω σκεπτικό (περί του «Κυριάρχου».

Και ούτως πως, εγκαινιάστηκε η Μνημονιακή Περίοδος, που είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια οικονομική κρίση, είναι μια Καθολική Κρίση του Ελληνικού Κράτους, της Ελληνικής Δημοκρατίας, του Ελληνικού Πολιτικού Συστήματος Εξουσίας (προ-Μνημονιακού και Μνημονακού), της Ελληνικής Κοινωνίας, της Ελληνικής Οικονομίας, της Ελληνικής Έννομης Συνταγματικής Τάξης.

Και σα να μην έφτανε αυτό, τα «Συνήθη Υποζύγια» δεν είχαν να αντιμετωπίσουν μόνο το πρόβλημα της πληρωμής των μαύρων δημοσιονομικών  «οπών», αλλά επιπλέον, έπρεπε να υποστούν και να αντιμετωπίσουν και την μομφή του «διαφθαρμένου λαού», δηλαδή των «διαφθαρμένων Συνήθων Υποζυγίων», διότι τελικώς, σ’ αυτά αποδόθηκε και η ευθύνη της Κρίσης, ως διαβιούντα «με δανεικά» και «πέραν των δυνατοτήτων τους», ως εάν, ο δανεισμός των ιδιωτών (μισθωτών – συνταξιούχων) από τον τραπεζικό τομέα (διότι ουσιαστικά περί αυτού ομιλούμε) να αποτελούσε καθαυτός αιτία δημιουργίας του δημοσίου χρέους και των δημοσίων ελλειμμάτων, και ως εάν, η εκ του λόγου αυτού «σπάταλη ζωή» τους να επιβάρυνε του ξένους δανειστές του ελληνικού Κράτους και του Ελληνικού Δημοσίου γενικότερα!

VI

Λίγα ακόμα για το ζήτημα της «Διαχρονικότητας» της «Διαπλοκής» και «Διαφθοράς»

Το πρώτο πολιτικό σύστημα που εγκαθιδρύθηκε στη Χώρα μαζί με τον Αγώνα της Ανεξαρτησίας της, μα και της μετ’ ολίγον επίσημης αναγνώρισής της ως Κράτους Κυρίαρχου και Ανεξάρτητου (κατά το νομικό και όχι αναγκαίως το ουσιαστικό περιεχόμενο των λέξεων «Κυρίαρχου» και «Ανεξάρτητου»), ήταν ένα πολιτικό σύστημα, που στην ίδια τη φιλοσοφία του ενδημούσε το μικρόβιο της διαφθοράς και της πελατειακής αντίληψης της εξουσίας. Βεβαίως, δεν μιλάμε για «διεθνώς πρωτόγνωρα πράγματα», αντιθέτως. Όμως, από τη στιγμή που κάποιος αναζητά «διεθνή ερείσματα» στην επιχειρηματολογία του για να δικαιολογήσει «οικείες αθλιότητες», ασφαλώς, αυτός ή αυτή, μάλλον ενδιαφέρονται για το πώς ΔΕΝ θα αντιμετωπίσουν την «οικεία αθλιότητά» τους, παρά το αντίθετο.

Το χειρότερο δεν όλων, υπήρξε το γεγονός πως το παραπάνω Πολιτικό Σύστημα, εγκαθίδρυσε και μια «πολιτική κουλτούρα», αυτή της αδιαφάνειας, της διαφθοράς και της πελατειακής αντίληψης του Κράτους, τα μικρόβια εκείνα που έκτοτε ενδημούν στο Πολιτικό Σύστημα της Χώρας, κατατρώγοντας ως σαράκι ό,τι μπορεί να αποκληθεί, «Δημοκρατία» και «Κράτος Δικαίου».

Πρώτα δημιουργήθηκε το Χρέος  και μετά το Ελληνικό Κράτος. Το Ελληνικό Κράτος δημιουργήθηκε έχοντας ως «προίκα» ένα δημόσιο Χρέος και μια οργανωμένη Διαπλοκή, το μόνο πράγμα που τότε ήταν τόσο αποτελεσματικά οργανωμένο. Ένα Χρέος, που στην Ελλάδα δεν έφθασε παρά κλάσμα σε σχέση με ό,τι επισήμως χρεώθηκε. Κι αυτό που έφτασε, χρησιμοποιήθηκε για πολιτικούς σκοπούς, όπως διώξεις αντιπάλων πολιτικών φατριών, και σε ένα όργιο παραγγελιών πολεμικού υλικό που πληρώθηκε αλλά που ποτέ δεν παραλήφθηκε στο σύνολό του, όπως π.χ., πολεμικά πλοία.

Βεβαίως, όπως σε όλα τα Κράτη, ποτέ δεν έλειψαν εκείνες οι ηγετικές προσωπικότητες, που από καιρού σε καιρό, βοηθούσαν η Χώρα να κερδίζει κάποιες μάχες κατά της Διαφθοράς και της Διαπλοκής, περισσότερο ή λιγότερο σημαντικές, που κάλυπταν κάποιες ζημιές και θεράπευαν τραύματα του παρελθόντος, έως ότου, άλλες πολιτικές ηγεσίες, αρχίσουν να υπονομεύουν τα όποια θετικά επιτεύγματα, και έως ότου, κάποιοι άλλοι ηγέτες ξανά επιχειρήσουν να καλύψουν τις νέες ζημιές και τα νέα τραύματα. Κάπως έτσι πορεύονται οι λαοί και τα Κράτη με βήματα μπρος και πίσω, και όλος ο αγώνας προκειμένου ένα Κράτος και ένας λαός, να βρίσκεται σε «επαφή με τη πρόοδο», είναι αυτό το ισοζύγιο του  «μπρος και πίσω», να καταλείπει μακροχρόνια ένα «θετικό υπόλοιπο» υπέρ του «εμπρός».

Αξίζει πράγματι, να αφιερώσουμε λίγες ακόμα σκέψεις πάνω στο ζήτημα της «διαχρονικότητας» που αναφερθήκαμε παραπάνω, προκειμένου να αντιληφθούμε τον μη τυχαίο χαρακτήρα του.

Από μόνο του αυτό το χαρακτηριστικό, αποδεικνύει πως τίποτα το ουσιαστικό δεν γίνεται για την καταπολέμηση της διαφθοράς, πράγμα που από μόνο του βοά για την ύπαρξη Διαπλοκής, όσο και αν η αναφορά σε ζητήματα (της αδιαμφισβήτητης) ανικανότητας του Πολιτικού Συστήματος Εξουσίας να το βόλευε, τουλάχιστον στο θέμα αυτό.

Όμως, η επιμονή του φαινομένου της Μεγαλοδιαπλοκής, και ιδίως η εμμονή του φαινομένου ως προς συγκεκριμένα μεγάλα συμφέροντα, ξένα η ντόπια, αλλά και ως μέγεθος (ως ποσοστό δηλαδή του ΑΕΠ) βεβαίως και πείθουν πως ο καπνός υπάρχει διότι υπάρχει φλόγα. Εδώ εμφιλοχωρεί και το χαρακτηριστικό των -κατά κανόνα- γενικευμένων αναφορών, οι οποίες ουσιαστικά, υφαίνουν το πέπλο αδιαφάνειας των εξατομικευμένων εμπλοκών στη κάθε υπόθεση Διαπλοκής, κάτι που δεν γίνεται τυχαία μα μεθοδευμένα, με εξαίρεση τις περιπτώσεις εκείνες, που απαιτείται οπωσδήποτε να ονοματισθούν πρόσωπα, οπότε και επιλέγεται η άτυχη «Ιφιγένεια» (όπως ήδη σημειώσαμε παραπάνω) που θα πρέπει να «θυσιαστεί» εν ονόματι του «γενικότερου συμφέροντος» της Μεγαλοδιαπλοκής, που όχι σπάνια, ταυτίζεται και με το «γενικότερο  συμφέρον» της Χώρας, όπως συνέβη στην περίπτωση της εγκαθίδρυσης των Μνημονίων.

Μ’ αυτό τον τρόπο, η «Μεγαλοδιαπλοκή» περίπου θεωρείται ως ένα «φυσικό φαινόμενο», ή κατ’ άλλους και «κοινωνικό φαινόμενο» (πράγμα που μπορεί να ισχύει σε σφαίρες του καθόλου γίγνεσθαι της Χώρας που δεν επηρεάζονται από το Πολιτικό Σύστημα Εξουσίας ούτε έχουν «παρτίδες» μαζί του), που δεν ευλογείται βεβαίως (δημόσια), αντιθέτως, καταγγέλλεται ακόμα και από τους ίδιους τους (καταγγελλόμενους) Μεγαλοδιαπλεκόμενους, ή εν πάση περιπτώσει, ως ένα γεγονός που δημιουργείται «τυχαίως», κυρίως όταν «χαλαρώνει» η λειτουργία των «ελεγκτικών μηχανισμών» του Κράτους, αλλά, γι’ αυτό υπάρχει η Κυβέρνηση (και η Αντιπολίτευση), για να εντοπίζει αυτές τις «δυσλειτουργίες» και να τις θεραπεύει. Και ένα χαρακτηριστικό που επιβεβαιώνει ότι αυτό ΔΕΝ συμβαίνει, είναι ακριβώς το αντίθετο αυτού που ισχυρίζομαι! Είναι η πληθώρα νόμων κατά της Διαπλοκής και των Μεγάλων Συμφερόντων, είναι οι ολοένα και περισσότεροι «ελεγκτικοί μηχανισμοί», που όμως, φευ αλλά καθόλου τυχαίως, η Βασιλεία και Κυριαρχία του Καθεστώτος της Μεγάλης Διαπλοκής, δεν φαίνεται καθόλου να «υποχλωμιάζει» (για να θυμηθώ μια ατάκα από την ταινία «Ο Ηλίας του 16ΟΥ») από τέτοιες «πρωτοβουλίες» της Πολιτικής Εξουσίας, χωρίς να είναι καθόλου απίθανο, να «συμβάλλει» και η ίδια προς την κατεύθυνση αυτή, όπως π.χ. η Siemens, που ανάλαβε να μας κάνει και σεμινάρια κατά της διαφθοράς! Ασφαλώς το ότι η Αθλιότητα δεν ερυθριά, συγκαταλέγεται στα «προσόντα» όπως αυτή τα εννοεί.

Και φυσικά, δεν είναι μόνο τα «διαχρονικά» (ή έστω τα «μακροχρόνια») φαινόμενα Μεγαλοδιαπλοκής, είναι και εκείνα που αναδύονται από καιρού σε καιρό, και που επίσης ανήκουν στη χορεία αυτή και ακολούθως «εκτονώνεται» η περί αυτών συζήτηση όχι πάντα  διότι απεδείχθη η ανυπαρξία τους, μα διότι απλά, δεν απεδείχθη ποτέ, όπως συνήθως συμβαίνει. Αν κανείς κάνει τον κόπο να «φρεσκάρει» τη μνήμη του, για όσα ο ίδιος έζησε ή (για τους νεώτερους) άκουσε ή διάβασε, σχετικά με «σκάνδαλα» της περιόδου 1975-2015 (περιορίζομαι στην περίοδο διακυβέρνησης της Χώρας από τα δύο μεγάλα κόμματα Εξουσίας, Νέα Δημοκρατία και ΠΑΣΟΚ, πριν αναδυθεί τα τελευταία χρόνια ο ΣΥΡΙΖΑ), η καταγραφή και μόνο των σκανδάλων που ήρθαν στο φως και στην εποχή τους είχαν γίνει μεγάλο θέμα πολιτικής αντιπαράθεσης (και ενίοτε με δικαστική εξέλιξη), είναι πάμπολλα, και τα περισσότερα από αυτά, έχουν και χρώμα : σκάνδαλα «γαλάζια» και σκάνδαλα «πράσινα», ενώ όπως είπαμε υπάρχουν και τα χρώματος «τιρκουάζ» ποτ προκύπτουν από τη μίξη των «βασικών χρωμάτων», του πράσινου και του μπλε, και αναλόγως της αναλογίας του καθενός, τούτο το «τιρκουάζ» χρώμα είτε θα ανήκει εξίσου και στα δύο χρώματα, είτε το κάθε συστατικό χρώμα θα τείνει να υπερισχύει έναντι του άλλου. Όλως ενδεικτικά, (και χωρίς χρονολογική σειρά κατάταξης), μια εντελώς αυθόρμητη ανάκληση στη μνήμη μου όσων σκανδάλων μπορώ να θυμηθώ, μου φέρνει στο όνομα τέτοιους «τίτλους» τέτοιων «φακέλων σκανδάλων» όπως «Siemens», «Σκάνδαλο καλαμποκιού»,  «NOVARTIS», «ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ», «ΕΤΒΑ», «ΠΡΟΜΕΤ», «ΑΓΡΕΞ», «ΠΥΡΚΑΛ», «ΚΟΣΚΩΤΑΣ», «ΕΣΠΑ», «ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ», «ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ», «ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ», «ΔΕΚΟ», «ΑΡΜΑΤΑ ΛΕΟΠΑΡΝΤ», «ΚΕΕΛΠΝΟ», «ΠΥΡΚΑΛ», «ΚΥΔΕΠ», «ΕΒΟ», «ΕΞΟΠΛΙΣΤΙΚΑ», «(ΔΙΑΦΟΡΕΣ) ΛΙΣΤΕΣ (ΛΑΓΚΑΡΝΤ, ΜΠΟΡΓΙΑΝΣ κ.λπ)» «ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΦΑΡΜΑΚΟ», «ὙΠΟΒΡΥΧΙΑ»,  «ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΤΡΑΠΕΖΩΝ», κ.λπ., κ.λπ. Συνεχίζοντας, μπορεί κανείς να καταρτίσει λίστα πολλών δεκάδων σκανδάλων της περιόδου αυτής, το καθένα από τα οποία θα μπορούσε να αποτελέσει όχι ένα αυτοτελές μεγάλο άρθρο, μα και βιβλίο.  Βεβαίως, μετά το 2015, Νέα Δημοκρατία και ΠΑΣΟΚ, άρχισαν με τη σειρά τους να ανακαλύπτουν κι αυτοί «κόκκινα σκάνδαλα» του ΣΥΡΙΖΑ, όμως, είπαμε, ας μείνουμε στα 40 χρόνια διακυβέρνησης ΝΔ και ΠΑΣΟΚ. Όμως, αν η διαφθορά έχει «χρώμα» σε σχέση με την Πολιτική Εξουσία, εν τούτοις, η ίδια, ακριβώς λόγω της διαχρονικότητάς της, συνεπάγεται πως δεν έχει κανένα χρώμα, ανήκει σ’ ολόκληρο το Σύστημα Πολιτικής Εξουσίας, όπου φαίνεται να επικρατεί ο αφορισμός πως «[Σύμφωνα] με δυο βασικές αρχές της αναρχιστικής φιλοσοφίας που βρίσκεται μές στο πνεύμα των κηρυγμάτων του Χριστιανισμού : α. Η εξουσία προσελκύει ό,τι είναι διεφθαρμένο και διαφθείρει ό,τι προσελκύει. β. Δεν υπάρχει κατάχρηση εξουσίας, αλλά μόνο εξουσία που είναι από τη φύση της καταχρηστική…» (Δημητράς Παν. : Χριστιανισμός και σοσιαλισμός, περιοδικό Εποπτεία Νο 19, σελ. 117). Αυτό δεν υπήρξε εκ μέρους του ελληνικού Πολιτικού Συστήματος Εξουσίας, ποτέ πραγματική θέληση και βούληση να αλλάξει (και ασφαλώς, αυτό μπορεί να επιβεβαιωθεί από τις εξαιρέσεις που ασφαλώς πάντα υπάρχουν).

Ο Ξενοφών Ζολώτας, είχε πει στα 1990, ως πρωθυπουργός της Οικουμενικής Κυβέρνησης  «…δεν υπάρχει πλέον ενιαίο κράτος στην Ελλάδα. Το κράτος είναι κάτι σαν αδειανό πουκάμισο για τα μάτια του κόσμου. Γνωρίζω από παλιά τον Ανδρέα και τον Μητσοτάκη και είναι καλοί άνθρωποι ως άτομα. Αλλά με τα κόμματά τους έχουν γίνει άρπαγες του κράτους που το λαφυραγωγούν εναλλάξ. Έχουν φτιάξει δύο παράλληλους κομματικούς μηχανισμούς υποκαθιστώντας το επίσημο κράτος. Συγκρούονται αδυσώπητα αλλά ξέρουν ότι είναι μια ο ένας μια ο άλλος… Να το θυμάσαι ότι αυτοί οι δύο σε πέντε σε δέκα ίσως και λίγο περισσότερα χρόνια θα χρεοκοπήσουν την Ελλάδα… Το δράμα…, η τραγωδία είναι ότι αυτός που είναι ο πιο λογικός αυτός που με στηρίζει περισσότερο στο Συμβούλιο Αρχηγών που είναι αυτός που έχουμε τις μεγαλύτερες διαφορές. Ο Χαρίλαος Φλωράκης… Αλλά και αυτός δεν μπορεί να τα πει δημοσίως. Τις προάλλες μου είπε: «Ξενοφώντα αν σε στηρίξω δημοσίως θα με φάνε οι δικοί μου»…» (Περικλής Βασιλόπουλος – Αυτοί οι δύο θα χρεοκοπήσουν τη χώρα, 19/12/2014, εις http://tvxs.gr/news/taksidia-sto-xrono/ksenofon-zolotas-aytoi-oi-dyo-tha-xreokopisoyn-ti-xora). Το ότι σήμερα μπορούμε να λέμε, παραμερίζοντας τα ονόματα στην παραπάνω πολιτικών προσώπων και θέτοντας στη θέση τους, αυτό που εκπροσωπούσαν, δηλαδή την Πολιτική Εξουσία της Χώρας, πως η Ελλάδα ποτέ δεν έπαψε έκτοτε (μα και πριν από την παραπάνω δήλωση) να εξακολουθεί αυτή η διαχρονική («εναλλάξ» όπως την χαρακτήρισε ο Ξ. Ζολώτας παραπάνω) «λαφυραγωγία»,  από μόνο του λέει πολλά, και είπε πολύ περισσότερα και πολύ πιο κυνικά, κατά την περίοδο της εγκαθίδρυσης των Μνημονίων.

Δεν είναι μονάχα το περιεχόμενο της παραπάνω δήλωσης, είναι και το λεκτικό. Προκειμένου να θεμελιώσουμε την περί διαχρονικότητας του «Καθεστώτος της Μεγαλοδιαπλοκής» επιχειρηματολογία μας, θα μπορούσαμε να πάμε όσο πίσω επιθυμούμε, φτάνοντας στις απαρχές της ίδρυσης και λειτουργίας του Νεώτερου Ελληνικού Κράτους.

Όμως, δεν χρειάζεται.

Ας δούμε την παρακάτω δήλωση (ουσιαστικά, είναι μια αναφορά, θα δούμε ποιού :

«Εδώ δεν υφίσταται κράτος… ατομιστές πολιτικοί μερικοί από τους οποίους είναι χειρότεροι από τους άλλους…, μια οικονομική ελιτ αποφασισμένη, πάνω απ’ όλα, να προστατεύσει τα οικονομικά της προνόμια όποιο κι αν είναι το κόστος σε ότι αφορά την οικονομική υγεία της χώρας… Σήμερα, η ελληνική εμπορική ναυτιλία βρίσκεται σε άνθηση και οι εφοπλιστές καρπώνονται τα κέρδη. Όμως, η χρεοκοπημένη ελληνική κυβέρνηση δεν απολαμβάνει κανένα όφελος από όλον αυτό τον πλούτο. Οι αποδοχές των ναυτικών εξακολουθούν να εισρέουν στη χώρα, αλλά τα κέρδη των πλοιοκτητών παραμένουν, στην πλειονότητά τους, στο εξωτερικό… Μια άλλη, ακόμη πιο ύπουλη μορφή πίεσης θα ασκηθεί στα μέλη της Αποστολής. Η ομάδα πίεσης της καλής κοινωνίας – οι κομψοί κοσμοπολίτες που έχουν την έδρα τους στις Κάννες, στο Σαιν Μόριτς και στην αθηναϊκή πλατεία Κολωνακίου – θα ενεργοποιηθεί. Οι περισσότεροι απ’ αυτούς είναι άνθρωποι πολύ γοητευτικοί, που μιλάνε πολύ καλά τ’ αγγλικά. Είναι πάντοτε πρόθυμοι, όταν πρόκειται να εξυπηρετήσουν την αμερικανική αποστολή για τα δικά τους συμφέροντα. Θυμάμαι ακόμα ένα από τα πιο επίσημα γεύματα ενός από τους σημαντι­κότερους τραπεζίτες, που με είχε καλέσει στη βίλα του των Αθηνών. Είχε τρεις σερβιτόρους με λιβρέα, μια ποικιλία απ’ τα πιο φίνα κρασιά και φα­γητά διάφορα, περίφημα γαρνιρισμένα. Κατά τη διάρκεια του γεύματος, ένας από τους αντιπροσώπους της κλίκας που ανέφερα άρχισε να εξυμνεί τις ομορφιές της ζωής κοντά στη θάλασσα, καθώς και τις χαρές των αρι­στοκρατικών σπορ.… Η αντίθεση ανάμεσα στο λουκούλλειο γεύμα και στα παιδιά που λιμοκτονούν στους δρόμους απλούστατα παραήταν σκληρή… Επίσης, πίσω από την κυβέρνηση υπάρχει μια μικρή εμπορική και τραπεζική κλίκα… Αυτή η κλίκα είναι αποφασισμένη, πάνω απ’ όλα, να προστατεύσει τα οικονομικά της προνόμια όποιο κι αν είναι το κόστος σε ό,τι αφορά την οικονομική υγεία της χώρας. Τα μέλη της θέλουν να διατηρηθεί ένα φορολογικό σύστημα που είναι κομμένο και ραμμένο στα μέτρα τους…» (Ενδεικτικά εις https://www.businessdaily.gr/politiki/615_edo-den-yfistatai-kratos-symfona-me-ta-dytika-protypa, https://www.logiosermis.net/2016/07/paul-porter-1947.html#.YeuRCt VBypo,  https://el.wikipedia.org/wiki/ Έκθεση_Πόρτερ)

Στο παραπάνω κείμενο, ίσως κάποιοι αναγνώστες να αναγνώρισαν ότι πρόκειται για αποσπάσματα από την περίφημη Έκθεση Πωλ Πόρτερ που είχε συνταχθεί το 1947 για λογαριασμό της Αμερικανικής Κυβέρνησης και της Αμερικανικής Γερουσίας, για τον τρόπο που «αξιοποιούνταν» εδώ η Αμερικάνικη Βοήθεια.

Όταν τέτοια κείμενα, θεωρούνται και σήμερα επίκαιρα, 75 χρόνια μετά, αυτό φανερώνει πως το Κράτος της Μεγαλοδιαπλοκής (και της Διαπλοκής γενικότερα), καλά κρατεί. Όταν τέτοια κείμενα, δεν μας οδηγούν να σκεφτούμε «κοίτα τι συνέβαινε ΤΟΤΕ», αλλά, αποτελούν μια θλιβερή διαπίστωση πως το ΣΗΜΕΡΑ είναι το ίδιο και απαράλλαχτο με το «ΤΟΤΕ», (αν και αναφέρομαι στο θέμα της Διαφθοράς, θα μπορούσα την παρατήρησή μου να την γενικεύσω, χωρίς να παραποιήσω την πραγματικότητα), εν τοιαύτη περιπτώσει όντως, μπορούμε να βεβαιώσουμε πως όχι απλά «κάτι το σάπιο υπάρχει στο βασίλειο της Δανιμαρκίας», αλλά, πως «το σάπιο ενδημεί πλέον στο βασίλειο της Δανιμαρκίας», όσο και αν για λόγους προφανείς, δεν κατονομάζεται πάντα.

Έτσι, χωρίς να κομίζω γλαύκας εις Αθήνας, στις 14/2/1995 δημοσίευα ένα άρθρο μου στην εφημερίδα «ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ» με τον τίτλο «Τα τρωκτικά δεν αποτελούν πλέον είδηση…».

Ο λόγος περί Διαφθοράς.

Φυσικά, δεν έκανα άλλο στο παραπάνω άρθρο μου, παρά να αναμασώ την πείρα του παρελθόντος. Όμως, η επανάληψη ποτέ δεν χάνει την παιδευτική της σημασία. Αν αυτό επαναλάμβανα τότε, ως μια εγκαθιδρυμένη πολιτικοοικονομική πραγματικότητα, ότι δηλαδή «Τα τρωκτικά δεν αποτελούν πλέον είδηση…», σήμερα, 22 χρόνια μετά, δυστυχέστατα μπορούμε να επαναλάβουμε πως το φαινόμενο της Διαφθοράς και της Διαπλοκής, ιδίως στο επίπεδο των Μεγαεκδηλώσεών τους, δηλαδή της Μεγαλοδιαπλοκής και Μεγαλοδιαφθοράς, καλά κρατεί, αν όχι και καλύτερα μετά την εγκαθίδρυση του Μνημονιακού Καθεστώτος, το οποίο αποτελεί την κορωνίδα των σωρευτικών διαχρονικών συνεπειών του φαινομένου αυτού.

Όταν δε, μια είδηση δεν «κομίζει γλαύκας εις Αθήνας», ή τουλάχιστον δεν εγείρει ένα είδος γνήσιας έκπληξης ή/και απορίας, ιδίως αν είναι δυσάρεστη σε (συλλογικό πολιτικό ή/και κοινωνικό ή/και οικονομικό επίπεδο), παύει πλέον να αποτελεί είδηση. Και παύει διπλά και τριπλά όταν η «είδηση» αναφέρεται σε σταθερά επαναλαμβανόμενο φαινόμενο, ιδίως δε, όταν η «είδηση» πλέον έχει τύχει «ερμηνείας» από την Κοινή Γνώμη, έστω κι αν αυτή η «ερμηνεία» όχι μονάχα δεν «αποδεικνύεται νομικά», ουδέ καν έχει υποστεί τον βάσανο της δικαστικής απόδειξης. Και είναι αυτή η Κοινή Γνώμη που αναγνωρίζει σε ποσοστό περίπου πλήρους ομοφωνίας το πόσο σημαντικό είναι το φαινόμενο, και σχεδόν αποκλειστικά προϊόν του Πολιτικού Συστήματος.

Ενδεικτικά, μια έρευνα της Public Issue που πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας τον Νοέμβριο του 2020 (βλ. Public Issue : Η ελληνική κοινή γνώμη απέναντι στη διαφθορά – Στάσεις και αντιλήψεις, Αθήνα, Νοέμβριος 2020), το ερώτημα «πόσο σοβαρό είναι το πρόβλημα της διαφθοράς στην Ελλάδα» απαντήθηκε σε ποσοστό 98% ως «Πολύ / Αρκετά σημαντικό», ενώ το ερώτημα «ποιοι τομείς είναι πιο εκτεθειμένοι στη διαφθορά», απαντήθηκε σε ποσοστό 55% το πολιτικό σύστημα, 48% τα δημόσια έργα και οι προμήθειες του δημόσιου τομέα, 42% τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, 40% η απονομή της δικαιοσύνης, 27% οι δήμοι και περιφέρειες, 23% η παροχή ιατρικών υπηρεσιών από το ΕΣΥ, 17% οι υπηρεσίες επιβολής του νόμου όπως π.χ. η αστυνομία, 11% η έκδοση οικοδομικών αδειών, 5% η αδειοδότηση των επιχειρήσεων, 5% ο ιδιωτικός τομέας. Ουσιαστικά, η πλειοψηφία των  παραπάνω διακεκριμένων τομέων, δεν αποτελούν, παρά ιδιαίτερες δράσεις του ίδιου «βασικού τομέα», που είναι το «Πολιτικό Σύστημα». Έτσι οι τομείς «δημόσια έργα και οι προμήθειες του δημόσιου τομέα» (48%), «δήμοι και περιφέρειες» (27%), «παροχή ιατρικών υπηρεσιών από το ΕΣΥ» (23%), «υπηρεσίες επιβολής του νόμου όπως π.χ. η αστυνομία» (17%), «έκδοση οικοδομικών αδειών» (11%), «αδειοδότηση των επιχειρήσεων»(5%), ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ αποτελούν ιδιαίτερες εκφάνσεις της γενικότερης δράσης του «Πολιτικού Συστήματος» και πάντως αυτού της «Εξουσίας». Ακόμα και η «απονομή της δικαιοσύνης» ανωτέρω, ουσιαστικά αποτελεί παρά την συνταγματικά καθιερωμένη ανεξαρτησία της, κι αυτή έκφανση του «Πολιτικού Συστήματος» (Εξουσίας), αφού είναι η Εκτελεστική Εξουσία που διορίζει την ανώτατη ηγεσία της.

Η «ετυμηγορία» της Κοινής Γνώμης, αποτελεί μια διαδικασία διαμόρφωσης που δεν έχει σχέση με το τι λέει ή τι θα πει η Δικαιοσύνη. Άλλωστε και με βάση τις ίδιες τις δηλώσεις των Κομμάτων Εξουσίας, όταν κονταροχτυπιούνται στη Βουλή για θέματα Διαφθοράς, που υποτίθεται ότι μιλάνε «θεσμικά» και άρα «υπεύθυνα», είναι εξίσου αναπόδεικτα σύμφωνα με τις απαιτήσεις που θέτει η Δικονομία στο ζήτημα των αποδείξεων.

Και πολύ περισσότερο η «απόδειξη» της Μεγαλοδιαπλοκής και Μεγαλοδιαφθοράς γίνεται ένα «σπορ» πολύ δύσκολο για τον απλό πολίτη, ακόμα δε και για την ίδια τη Δικαιοσύνη, διότι η δράση της είναι υπόγεια, μακριά από το φως των προβολέων, και το κυριότερο δεν κόβονται «νόμιμες» αποδείξεις των συναλλαγών της. Όχι ότι δεν τηρούνται «αποδεικτικά στοιχεία» της συναλλαγής. Τηρούνται, μονάχα που κι αυτά κατά κανόνα είναι χωρίς «νομική» αξία, ή και παράνομα (π.χ., παράνομες καταγραφές συνομιλιών, κρυφές κάμερες,  κ.λπ.). Είναι «αποδεικτικά» για αποκλειστική χρήση μεταξύ των συναλλασσομένων, που όμως, όταν χρειαστεί, μπορούν κάποιον επιλήσμονα των υποχρεώσεών του, που απορρέουν από μια συναλλαγή της Διαπλοκής, να τον εκθέσουν τόσο όσο χρειάζεται για να καταστραφεί αν χρειαστεί.

Αν και έχουν περάσει πάρα πολλά χρόνια, εν τούτοις, μου έχει μείνει ανεξίτηλη μια δημόσια (on camera) δήλωση δημοσιογράφου (αναφέρομαι σε εκπομπή του Μάκη Τριανταφυλλόπουλου «Κίτρινος Τύπος», τον Φεβρουάριο του 2014) όταν ανέφερε πως «ο μεγαλύτερος επιχειρηματίας» της Χώρας, του έδειξε ένα βιβλίο με ονόματα 200 βουλευτών που «μισθοδοτούνταν» από τον ίδιο, μάλιστα δε τα χρήματα τα λάμβαναν υπογράφοντες στο παραπάνω βιβλίο, ενώ αναφέρθηκε επίσης ονομαστικά και σε Ελληνίδα σύζυγο μεγάλου επιχειρηματία της Χώρας, εκ των μεγαλυτέρων, που τον κάλεσε -εκείνη την εποχή- για φαγητό και το έδωσε επιταγή 252 εκατομμυρίων δραχμών «για τα τρέχοντα έξοδα» του δημοσιογράφου, επιταγή την οποία ο δημοσιογράφος όπως δήλωσε αρνήθηκε να παραλάβει! (Την εκπομπή εκείνη έτυχε να την δω,  και το επίμαχο τμήμα της καταγγελίας είναι διαθέσιμο στο YouTube https://m.youtube.com/ watch?v=A4LBAD7Y8s4, (η πρόσβαση έγινε 23/1/2022). Πάντως, ας σημειωθεί πως το βίντεο αυτό είχε αναπαραχθεί από πολλά «κοινωνικά δίκτυα», όμως δεν είναι προσβάσιμο μέσω αυτών, μιας και υπάρχει η ένδειξη ότι «δεν είναι διαθέσιμο». Η ανωτέρω «πηγή», είναι η μόνη που εντόπισα και που διαθέτει δυνατότητα πρόσβασης σ’ αυτό).

Εκείνο που μου έκανε μεγάλη εντύπωση στο παραπάνω ρεπορτάζ, είναι πως ενώ ανέμενα την επομένη κιόλας ημέρα, ή τις επόμενες, να «ανοίξουν οι ουρανοί» και να πλημμυρίσει «ο τόπος» από διαψεύσεις και μηνύσεις, τουλάχιστον εκ μέρους των άμεσα θιγομένων, εξ όσων γνωρίζω, το ζήτημα αφέθηκε απλώς να «ξεθυμάνει». Κι όταν λέω των «άμεσα θιγομένων», αναφέρομαι ΚΥΡΙΩΣ σε όσους δεν περιλαμβάνονταν στους άνω «200», και επομένως, δημοσίως και επωνύμως να απαιτούσαν τη δικαστική διερεύνηση των καταγγελλομένων, που έθιγαν στο σύνολό του, την Νομοθετική Εξουσία της Χώρας στο σύνολό της σχεδόν, τουλάχιστον προσφεύγοντας στη Δικαιοσύνη, δοθέντος το έννομο συμφέρον συνέτρεχε πλήρως στην περίπτωσή τους! Στο λήμμα «Μάκης Τριανταφυλλόπουλος» στη «ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ» (https://el.wikipedia.org), στο οποίο υπάρχει ειδική ενότητα υπό τον τίτλο «Προβλήματα με την δικαιοσύνη», δεν αναφέρεται καμία προσφυγή εναντίον του για το παραπάνω θέμα. Προσωπικά, εάν ήμουν βουλευτής, αυτό θα έπραττα, εφόσον θα ήταν ο μόνος τρόπος να αποδειχθεί πως δεν ανήκα στους «200», αν όντως ο ισχυρισμός του δημοσιογράφου ήταν αληθής, οπότε, τόσο χειρότερο για τον ίδιο αν ήταν αναληθές το ρεπορτάζ του και τόσο καλύτερα για την Δημοκρατία, η (όποια) οριστική απόφαση της Δικαιοσύνης! Εδώ, όταν ένα δάκτυλο σου «δείχνει» ένα έγκλημα, πρώτα κοιτάς να διαπιστώσεις αν υπάρχει όντως έγκλημα κι ακολούθως θα «κριτικάρεις» το «δάκτυλο», αν είναι ή όχι, με βάση «τον πρότερο βίο» του «αξιόπιστο»! Διότι εδώ, δεν έχει εφαρμογή το παραμύθι με τον ψεύτη  βοσκό, και κυρίως δεν έχει θέση στη λειτουργία της Δικαιοσύνης. Άλλωστε, στη περίπτωση των καταγγελιών της Μεγαλοδιαπλοκής, το ζήτημα της «αξιοπιστίας» όσων καταγγέλλουν αλλά και όσων καταγγέλλουν τους καταγγέλλοντες, είναι ένα ζήτημα που πράγματι «σηκώνει» μεγάλη κουβέντα, διότι, ομιλώ εδώ γενικεύοντας και θεωρητικολογώντας περισσότερο, και όχι σε σχέση με το ανωτέρω ρεπορτάζ, τίποτα δεν αποκλείει καταγγελλόμενοι και καταγγέλλοντες, να αντιδικούν διότι κάπου στράβωσε μια σχέση διαπλοκής μεταξύ τους, και επομένως, όποιος έχει στα χέρια του τα πλέον ισχυρά «πειστήρια», είναι αυτός που μπορεί να εκβιάσει τον άλλον, με άλλα λόγια, να υπάρχει ένας «εμφύλιος πόλεμος» μεταξύ εκβιαστών!

Αυτό μου δίνει την ευκαιρία σε τούτο το σημείο, να υπογραμμίσω και την υποκρισία όλων εκείνων των πολιτικών (ιδίως των Κομμάτων Εξουσίας) που όταν τους καταλογίζονται από τους πολιτικούς τους αντιπάλους «φιλίες» ή «σχέσεις» με την Διαπλοκή ή ανοχή απέναντί της, αντί άλλης πειστικής απάντησης, εκφεύγουν με την σχεδόν μονότονη απάντησή τους πως όποιος έχει στοιχεία να πάει στη Δικαιοσύνη, στον εισαγγελέα, γνωρίζοντας ασφαλώς, είτε πως ουδείς εξ αυτών είναι πολιτικά αθώος των κατηγοριών που τους αποδίδονται, και πως αν έχουν αυτοί στοιχεία «για τους άλλους», έχουν «και οι άλλοι» στοιχεία για τους ίδιους, είτε διότι απλούστατα γνωρίζουν τι συμβαίνει, όμως λείπουν τα αποδεικτικά στοιχεία. Από την άλλη, οσάκις φαίνεται πως το Πολιτικό Σύστημα Εξουσίας αποφασίζει «στα σοβαρά» να εξετάσει σκάνδαλα και φαινόμενα διαφθοράς συστήνοντας Εξεταστικές Επιτροπές, δυστυχώς, εδώ ισχύει -και σε ό,τι με αφορά, με εκφράζει- η απάντηση ενός εκ των πλέον εμπείρων και ειδικών στο ζήτημα αυτό, του πρώην Προέδρου της Βουλής Απόστολου Κακλαμάνη, ο οποίος σε άρθρο του, που είχε ως τίτλο το ερώτημα «Εξεταστικές Επιτροπές της Βουλής, θεσμός Διαφάνειας ή φενάκη;» έδωσε την απάντηση (στο ίδιο άρθρο), «Δικαίως ο απλός πολίτης ερωτώμενος, απαντά αυθορμήτως: Οι εξεταστικές επιτροπές συγκαλύπτουν, μάλλον, παρά αποκαλύπτουν την αλήθεια, για την οποία υποτίθεται ότι συγκροτούνται. Είναι έτσι; Δυστυχώς, έτσι είναι, κατά κανόνα…» (Απόστολος Χρ. Κακλαμάνης : Εξεταστικές Επιτροπές της Βουλής, θεσμός Διαφάνειας ή φενάκη, 9/4/201, εις : https://www. kathimerini.gr/opinion/856088/exetastikes-epitropes-tis-voylis-thesmos-diafan eias-i-fenaki/). Η απαξίωση των Θεσμών, με την ταυτόχρονη διατήρησή τους ως έχουν», της επίκλησής τους και η απαίτηση του σεβασμού τους, (δήθεν «αυτών καθαυτών», ενώ ουσιαστικά η απαίτηση αφορά τον «σεβασμό» τους «ως έχουν», δηλαδή, με το απαξιωμένο περιεχόμενό τους) αποτελεί ένα χαρακτηριστικό του Ελληνικού Παλαιοκομματικού Συστήματος, που είναι ταυτόχρονα και το τρέχον Πολιτικό Σύστημα Εξουσίας.

Ο ρόλος των συστημικών ιδίως ΜΜΕ, εν προκειμένω, είναι ενίοτε κάτι περισσότερο και από καθοριστικός στην επιχείρηση συσκότισης του φαινομένου και παραπλάνησης της Κοινής Γνώμης, γνωστής ούσης και των «ειδικών σχέσεων» Συστημικών ΜΜΕ και Πολιτικής Εξουσίας. Όλως ενδεικτικά, στη Süddeutsche Zeitung τον Ιούλιο του 2010 σε εκτενέστατη ανάλυσή της για τον ρόλο των ελληνικών ΜΜΕ στη διαφθορά και τη διαπλοκή, υπογράμμιζε : «…Οι περισσότεροι ραδιοτηλεοπτικοί σταθμοί στην Ελλάδα ανήκουν σε εταιρείες, οι οποίες δραστηριοποιούνται ταυτόχρονα στη ναυτιλία, στον τραπεζικό τομέα, στις τηλεπικοινωνίες, στη φαρμακοβιομηχανία ή στη βιομηχανία πετρελαίου. Υπάρχουν δηλαδή για να εξυπηρετούν τα συμφέροντα των εταιρειών τους. Το ότι αυτή η διαπλοκή είναι τόσο στενή και δεν αφήνει κανένα περιθώριο σε κριτικές φωνές έχει πολλές αιτίες…» (https://www.dw.com/el/ελληνικά-μίντια-ελεγκτής-και-συνεργός/a-5837359, 27.7.2010).

Ας μη βιαστεί κανείς να με χρεώσει προσωπική ιδεοληψία ή εμπάθεια για τους ισχυρισμούς μου για όλα τα παραπάνω, ή για ακραία και εσφαλμένη αντίληψη των πραγμάτων. Δεν χρειάζεται να εφεύρω κανέναν χαρακτηρισμό, διότι κανένας χαρακτηρισμός του φαινομένου αυτού και κανένας ισχυρισμός γι’ αυτό, δεν υπάρχει που να μην έχει ήδη διατυπωθεί από το ίδιο το Πολιτικό Σύστημα και ιδίως αυτό της Εξουσίας, μάλιστα δε τέτοιοι χαρακτηρισμοί, που συχνά είναι και προσωπικοί, που εγώ δεν θα τολμούσα δημόσια να διατυπώσω, χωρίς να έχω προβλήματα με τον «Νόμο». Φαντασθείτε π.χ., δημόσια να αποκαλούσα (και μάλιστα σε άρθρο) ένα Πρωθυπουργό ή πολιτικό Αρχηγό ή Υπουργό ή απλό στέλεχος της Δημόσιας Διοίκησης «Αρχιερέα (ή ιερέα) της διαπλοκής»! Ούτε ψύλλος στον κόρφο μου, έστω και αν έσπευδα κακήν κακώς να αποσύρω τον χαρακτηρισμό αυτό ή να τον ανασκευάσω, κάτι πολύ προσφιλές σε πολιτικούς, που σαν τύχει και τους ξεφύγει καμία «επώδυνη αλήθεια» σπεύδουν να την «ανασκευάσουν», να την «διορθώσουν», να δώσουν «επεξηγήσεις» που ουσιαστικά ανατρέπουν την ίδια τη δήλωση!

Ό,τι ακούω ή διαβάζω για τη Διαφθορά, ή την Φοροδιαφυγή, ή την Εισφοροδιαφυγή, ή Νόμους που εκδίδονται «φωτογραφίζοντας» την Διαπλοκή -κατά πως καταγγέλλονται όταν συμβαίνει αυτό-, δηλαδή ποιο ή ποια συγκεκριμένα συμφέροντα εξυπηρετούν, και ιδίως όταν πρόκειται για «μεγάλες υποθέσεις», («μεγάλες μπίζνες» όπως λέμε εμείς οι καφενόβιοι) τίποτα δεν μου προκαλεί «έκπληξη», ουδέ καν η ουσιαστική απάθεια της Κοινωνίας και του Πολιτικού Συστήματος, προϊόν της Κανονικοποίησης του φαινομένου, απέναντι σε τέτοια φαινόμενα, και ασφαλώς, δεν θα αποκαλέσω ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗ «αντίδραση» την συγκυριακή διαμαρτυρία, όσο έντονη κι αν είναι. Αρκεί που «ξεθυμαίνει» νωρίτερα ή αργότερα αδιάφορο κι ακολούθως ουδείς ασχολείται με το θέμα (ως γενικό φαινόμενο ή ως προς συγκεκριμένες εκδοχές του), έως ότου το φαινόμενο αναδυθεί εκ νέου, είτε λόγω αναζωπύρωσης «παλαιών εστιών», είτε εξ αιτίας μιας νέας υπόθεσης.

Ο Κύκλος της Διαφθοράς «Ανάδυση-Όξυνση-Κανονικοποίηση-Ύφεση» και ακολούθως πάλι από την αρχή, καλά κρατεί, έγινε βίωμα του πολιτικού και κοινωνικού μας γίγνεσθαι, έτσι ώστε η εξέλιξη του Κύκλου αυτού, να είναι προδιαγεγραμμένη : στο τέλος, τίποτα δεν θα συμβεί, εξόν κι αν η διαδικασία «Κανονικοποίησής» της απαιτήσει να «πεταχτούν» και κάποιοι εμπλεκόμενοι σε υπόθεση Διαφθοράς «στη σέντρα», με προτίμηση σε τίποτα δευτεροκλασάτα στελέχη (του Δημοσίου ή ιδιωτικών επιχειρήσεων), ή πρωτοκλασάτα μεν, πλην όμως που κακή τους τύχη, επιλέχτηκαν για το ρόλο της «Ιφιγένειας», αν δεν μπορεί να γίνει αλλιώς, (κυρίως να διασωθούν άλλοι ακόμα υψηλότερα ή έστω το κύρος του Κόμματος ή της επιχείρησης που εκπροσωπούν) δηλαδή, να διασωθούν με κάποια «παραθυράκια» του Νόμου ή με βάση κάποιες αποσβεστικές προθεσμίες.

Η Διαφθορά και κυρίως η Μεγαλοδιαφθορά και άλλα φαινόμενα που επίσης αποτελούν πτυχές του φαινομένου αυτού, διατηρώντας πάντως σε κάποιο βαθμό την «αυτοτέλειά» του το καθένα, π.χ. η Φοροδιαφυγή και κυρίως η Μεγαλοφοραδιαφυγή, ανήκουν σ’ εκείνα τα φαινόμενα για τα οποία δεν υπάρχει ποτέ χρόνος η Πολιτική Εξουσία να ασχοληθεί στα σοβαρά, διότι πάντα υπάρχουν εξαιρετικά επείγουσες εξελίξεις που «επιβάλλουν» να τα αρπάζουν από ό,τι είναι πιο διαθέσιμο την κάθε στιγμή, και το πιο διαθέσιμο την κάθε στιγμή, είναι πάντα το εισόδημα και η περιουσία των «Συνήθων Υποζυγίων» (όπου κυριαρχούν μισθωτοί και συνταξιούχοι), και λέγοντας «περιουσία» εννοούμε και ο «συλλογικός» τους «πλούτος» π.χ, τα Ασφαλιστικά τους Ταμεία, επί των οποίων επιπίπτει το Κράτος δια των Κυβερνήσεών του, προκειμένου να καλύπτει και τις μαύρες τρύπες της Μεγαλοδιαπλοκής, η τσέπη της οποίας αποτελεί ένα είδος «άβατου» ακόμα και για το ίδιο το Κράτος.

Τα ανωτέρω δεν είναι καθόλου υπερβολές. Το λένε άλλωστε και οι ίδιοι οι πολιτικοί που εκπροσωπούν την εκάστοτε πολιτική εξουσία, όταν ο καθείς τους χρεώνει στον πολιτικό του αντίπαλο σχέσεις με την Διαπλοκή και για «εξυπηρετήσεις» «φίλων». Άλλωστε, στο παρόν άρθρο θα παρακολουθήσουμε κάποιες όλως ενδεικτικές και αποσπασματικές τέτοιες, επώνυμες καταγγελίες και μάλιστα από χείλη Αρχηγών και πολιτικών στελεχών Κομμάτων της Εξουσίας, ούτως ώστε η δική μας επιχειρηματολογία περίπου να περισσεύει στο ζήτημα αυτό.

VΙΙ

Συχνά στα άρθρα μου, επανέρχομαι στο ζήτημα της σημασίας της «εθνικής μνήμης», επιμένοντας σ’ αυτό. Πολύ περισσότερο, αυτής που δεν δικαιολογείται να μας προδίδει, διότι αφορά το «εγγύτατο παρελθόν», τόσο «εγγύτατο», ώστε να θεωρείται ως «τρέχουσα ιστορική περίοδος».

Με την είσοδο της χώρας στο καθεστώς των Μνημονίων, ο ελληνικός λαός, (μα και ο κόσμος όλος, ιδίως δε οι Ευρωπαίοι «εταίροι» μας), εκτός για τα της «σωτηρίας» του μέσω των Μνημονίων, πληροφορήθηκε και για αρκετά άλλα πράγματα. Ότι ζούσε μέσα σε μια ψευδαίσθηση «ευημερίας», αυτός μόνο και κανείς άλλος λαός στην Ευρώπη ή σε άλλο «σοβαρό Κράτος», μια «ψευδαίσθηση» που καλλιεργούνταν από ένα παχύ στρώμα λίπους εισοδημάτων και κοινωνικών απολαβών, που δεν τα εδικαιούτο με βάση τις «πραγματικές» του επιδόσεις στην οικονομία, και το χειρότερο όλων, ήταν ακριβώς αυτό το «λίπος» που οδήγησε τη χώρα στην χρεοκοπία μέσω του υπερδανεισμού, δημόσιου και ιδιωτικού.

Κι αυτό το «λίπος», ουσιαστικά αφορούσε, όπως ήδη σημειώσαμε, αποκλειστικά τρείς κοινωνικές κατηγορίες (δύο πρωτογενώς και η άλλη «εξ αντανακλάσεως») : η μία ήταν οι συνταξιούχοι, η άλλη ήταν οι μισθωτοί (αρχικώς του δημοσίου τομέα, όμως, σύντομα περιελήφθησαν και εκείνοι του ιδιωτικού τομέα) και η τρίτη (η «εξ αντανακλάσεως», που επλήγη μέσω της δραματικής συρρίκνωσης των εισοδημάτων μισθωτών και συνταξιούχων μα και της τρομακτικής ανεργίας που προεκλήθη από την βαθειά ύφεση που προκάλεσαν τα Μνημόνια), ήταν η πολυάριθμη μικρομεσαία επιχειρηματική και επαγγελματική τάξη που κι αυτή έπρεπε να περιοριστεί δραματικά ως προς τον αριθμό των μελών της, χάριν των οικονομικά πιο «αποτελεσματικών» μεγάλων μονάδων.

Αλλά, ενώ οι «γιατροί» των Μνημονίων που επρόκειτο να μας «σώσουν», «έβλεπαν» παντού «λίπη» όταν το μικροσκόπιό τους έπεφτε στους μισθωτούς, συνταξιούχους και το Κοινωνικό Κράτος, δεν θυμάμαι ποτέ από Μνημονιακά χείλη να είχε γίνει σοβαρός και επίμονος λόγος για το «λίπος» της διαφθοράς, της μεγαλοφοροδιαφυγής, της μεγαλοεισφοροδιαφυγής, της μεγαλοδιαπλοκής. (Περιστασιακά και που έγιναν κάποιες ενέργειες δήθεν «πάταξης της διαφθοράς»», και κάποιες διώξεις, (οι «Ιφιγένειες» για τις οποίες ήδη κάναμε λόγο), για «ξεκάρφωμα», αλλά μέχρι εκεί).

Και ήταν ακριβώς, αυτό που τα Μνημόνια δεν επέτρεψαν ποτέ να γίνει. Δηλαδή, να λιπομετρηθεί αυτή η διαφθορά και διαπλοκή κατά τα ανωτέρω, και να υπολογιστεί η διαχρονική συμμετοχή και βαρύτητά τους στον σχηματισμό του δημόσιου χρέους και των ελλειμμάτων, ένα δημόσιο χρέος το οποίο επίσης κατεβλήθη κάθε προσπάθεια να μην διερευνηθεί το ιστορικό της δημιουργίας του, όχι μονάχα διότι φοβούνταν ότι θα αποκαλύπτονταν το παραμύθι περί του «λίπους» που οι ίδιοι προσδιόριζαν ως τέτοιο και επικαλούνταν ως αιτία δημιουργίας του δημόσιου χρέους,  (αν ήταν βέβαιοι ότι αυτό θα αποδείκνυε μια τέτοια έρευνα, όχι μόνο δεν θα την αρνούνταν μα και θα τη επέβαλαν), μα ακόμα πιο σημαντικό, θα αποκαλύπτονταν και το γιατί οι δανειστές δεν είχαν έγκαιρα μειώσει δραστικά τη ροή των κρουνών της δανειοδότησης του ελληνικού Κράτους, και επομένως, αν υπάρχει σκοπιμότητα ή συνευθύνη και των ίδιων των δανειστών.

Και βεβαίως, θα έμπαινε και στη σωστή του διάσταση το ζήτημα της διόγκωσης του χρέους, διότι, η χώρα, τμήμα μόνο των δανείων της όδευαν στη κάλυψη τρεχόντων εξόδων λειτουργίας του Δημοσίου και Κρατικού τομέα, ενώ το υπόλοιπο όδευε προς αποπληρωμή τόκων παρελθόντων ετών και τη χρηματοδότηση υπερτιμολογημένων και υπερκοστολγημένων κοινωνικών υπηρεσιών και δημοσίων έργων. Κι εδώ, οι «διακλαδώσεις» της Διαπλοκής και ιδίως της Μεγαλοδιαπλοκής, θα αποκαλύπτονταν στην πλήρη «μεγαλοπρέπειά» τους, με διεθνείς διαστάσεις σε κάποιες περιπτώσεις, μερικές εκ των οποίων, δεν μνημονεύθηκαν καν στο παρόν άρθρο, όπως π.χ., ο τομέας των εξοπλιστικών προγραμμάτων.

Εκείνο που πράγματι μπορεί να αποτελέσει το πλέον αποτελεσματικό «φάρμακο» κατά της ανίατης (μέχρι στιγμής) «ασθένειας» της Διαπλοκής, είναι η Συλλογική Μνήμη και η Γνώση, όχι απλά του τι μας συμβαίνει, μα και γιατί μας συμβαίνει. Είναι επίσης η Μνήμη των έργων και ημερών του Πολιτικού μας Συστήματος και ιδίως αυτό της Εξουσίας, είναι η Γνώση των καλά θεμελιωμένων Κατά Συνθήκην Διαχρονικών Ψεμάτων του Συστήματος Εξουσίας, είναι η Γνώση του περιεχομένου της Συστημικής Προπαγάνδας στην οποία πρέπει να κλείνουμε τα αυτιά μας, είναι η Δύναμη της Γνώσης (για να χρησιμοποιήσω τη πασίγνωστη ρήση του Φράνσις Μπέικον). Όχι αυτή που μας σερβίρει η Συστημική Προπαγάνδα, όχι αυτή που θέλει να μας επιβάλλει ο Παλαιοκομματισμός, εννοώ, η Γνώση που κάθε πολίτης πρέπει να έχει για τα μεγάλα τουλάχιστον ζητήματα που ταλανίζουν τη Χώρα, κοινωνικά, πολιτικά, οικονομικά, μια Γνώση που θα προκύπτει ως σύνθεση των απόψεων που εκφράζονται γύρω από τα μεγάλα αυτά θέματα, και χωρίς αποκλεισμούς.

Και με τις παραπάνω σκέψεις, κλείνω το αδρό περίγραμμα σκέψεών μου γύρω από το ζήτημα της Διαπλοκής (και της Διαφθοράς), υπενθυμίζοντας, πως η εστίασή μας, αφορούσε το «Δάσος» και όχι τα «Δέντρα» του, δηλαδή, δεν επιμείναμε σε περιπτωσιακές αναφορές, με μια-δυο εξαιρέσεις, αλλά, στη μακροσκοπική θέαση του «Πίνακα», κι αυτό, πάλι με περιορισμούς (π.χ., η εστιάσαμε περισσότερο στη Μεγαλοδιαπλοκή και τη Μεγαλοδιαφθορά, όπου τα δύο αυτά συναντώνται, για τους λόγους που έχουμε εξηγήσει παραπάνω).

ΔΗΜΟΦΙΛΗ