Ο Θεόδωρος Πάγκαλος είχε όλες τις προϋποθέσεις να αναδειχθεί σε πολιτικό ηγέτη μεγάλου διαμετρήματος.
Από τον Μανώλη Κοττάκη
Με λαϊκό έρεισμα μέσα και υψηλές επαφές έξω, είχε τις προδιαγραφές. Αν ήξερε να διαχειρίζεται καλύτερα τον εαυτό του και να τον πειθαρχεί, θα είχε εκμεταλλευτεί το δαχτυλίδι που του έδωσε ο Ανδρέας Παπανδρέου με το χρίσμα για τον Δήμο Αθηναίων το 1994 και θα είχε ηγηθεί του ΠΑΣΟΚ. Δεν το «είχε» για πρώτος, όμως. Γι’ αυτό και διεκόπη η πορεία του προς την κορυφή .
Το κύκνειο πολιτικό άσμα του άλλωστε – «όλοι μαζί τα φάγαμε» – απέδειξε ότι εν τέλει στη ζωή τίποτε δεν είναι τυχαίο. Και ότι βεβαίως τα στερνά τιμούν τα πρώτα. Ωστόσο ο Πάγκαλος δεν ανήκει ακριβώς στην ίδια σχολή πολιτικής σκέψης με τον Κώστα Σημίτη ούτε είναι πρέπον να τον κατατάσσει κανείς σε αυτήν. Ο Πάγκαλος, ο οποίος σε προχωρημένη ηλικία ζει σήμερα με ελάχιστα, καθώς το Δημόσιο παρακρατά από τη σύνταξή του τα χρέη από φόρους ακίνητης περιουσίας που του άφησε οικείο του πρόσωπο, άφησε πατριωτικό αποτύπωμα με την πολιτική του στα εθνικά θέματα, όχι στίγμα: την είσοδο της Κύπρου στην Ε.Ε.
Το πέτυχε μαζί με τον Γιάννο Κρανιδιώτη, γι’ αυτό και η Ιστορία, παρά όλα όσα συνέβησαν στα Ίμια, θα είναι γενικώς καλή μαζί του. Αν και οι σχέσεις μου με τον πρώην αντιπρόεδρο της κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ πέρασαν κατά καιρούς διακυμάνσεις -ζήτησε την ποινική δίωξή μου για κατασκοπία και παραβίαση μυστικών της Πολιτείας επειδή δημοσίευσα το 1996 στην «Απογευματινή» μερικά απόρρητα τηλεγραφήματα του ΥΠΕΞ για τα Ίμια-, δεν συγκρουστήκαμε ποτέ. Σε τηλεοπτική συνέντευξη που μου είχε δώσει στον Ναυτικό Ομιλο Βουλιαγμένης το 2009 μου είχε αποκαλύψει πως κάποτε θα γράψει ένα βιβλίο για τα Ίμια και τον Οτσαλάν. Δεν έπεσα από τα σύννεφα λοιπόν όταν διοχετεύτηκε στον κυριακάτικο Τύπο απόσπασμα από το νέο βιβλίο του περί αυτών.
Βιβλίο επίσης μου είχε πει πως θα γράψει σε περιπατητική τηλεοπτική συνέντευξη που κάναμε στον Εθνικό Κήπο το 2007 και ο Γεράσιμος Αρσένης, ο έτερος πρωταγωνιστής τη βραδιά των Ιμίων στο γραφείο του πρωθυπουργού στη Βουλή. Κάνω αυτή τη μακρά ίσως και φλύαρη εισαγωγή πριν υπεισέλθω στην ουσία των γραφομένων Πάγκαλου για τα Ίμια για δύο λόγους, λοιπόν. Ο πρώτος είναι ότι δεν έχουν γραφτεί όλα για τα Ίμια. Υπάρχουν ακόμη μυστικά. Κατά πάσα πιθανότητα φυλαγμένα στα αμερικανικά αρχεία του State Department όπου φυλάσσονται οι ηχογραφημένες συνομιλίες του συνόλου της ελληνικής πολιτικής ηγεσίας με τους Αμερικανούς την αποφράδα εκείνη νύχτα.
Ο δεύτερος είναι διότι δεν ταιριάζει στην προσωπική ιστορία του Πάγκαλου να επανέρχεται σήμερα σε αυτή τη συγκυρία για να «ξεπλύνει» πολιτικά τον πρώην πρωθυπουργό Κώστα Σημίτη, ο οποίος φαίνεται πως ψάχνει εναγωνίως αθωώσεις για όσα έκανε την περίοδο εκείνη. Και στα Ελληνοτουρκικά και στο Κυπριακό. Πέραν του γνωστού επιχειρήματος που αναμασά και στην παρούσα έκδοση ο Πάγκαλος ότι ο ναύαρχος Λυμπέρης… παρέβη εντολή Σημίτη και δεν φύλαξε την ανατολική Ίμια, με το νέο του βιβλίο κάνει κάτι -λυπάμαι- πρωτοφανές.
Επιτίθεται στον νεκρό Γεράσιμο Αρσένη και αφήνει υπαινιγμό ότι αυτός προκάλεσε μέσω του δημάρχου Καλύμνου Διακομιχάλη την κρίση των Ιμίων προκειμένου να κερδίσει την προεδρία του κόμματος. Αρα λάδι ο Σημίτης, του την είχαν… στημένη κιόλας! Εξηγώντας τα κίνητρα Διακομιχάλη να τοποθετήσει την ελληνική σημαία στα Ίμια και αφού υπενθυμίζει ότι ο δήμαρχος ήταν από τους ελάχιστους υποστηρικτές του Αρσένη και ότι εκκρεμούσε ο δεύτερος γύρος της εσωκομματικής σύγκρουσης για την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, ο Πάγκαλος γράφει: «Δεν έχω καμία ένδειξη ότι ο Διακομιχάλης ενήργησε ως βραχίονας μιας συνωμοσίας εναντίον του Σημίτη που είχε οργανωθεί από τον Γεράσιμο Αρσένη. Είμαι όμως βέβαιος ότι με βάση όσα γνωρίζω για τα πρόσωπα και τον τρόπο λειτουργίας του χώρου ότι, αν είχε προλάβει ο Διακομιχάλης να ενημερώσει για την κίνησή του που εξελίχθηκε σε μια από τις φοβερότερες προβοκάτσιες της νεότερης πολιτικής Ιστορίας, δεν θα τον είχαν αποδοκιμάσει και δεν θα τον είχαν αποτρέψει».
Θύμα λοιπόν του Αρσένη και του Λυμπέρη στα Ιμια ο κύριος Σημίτης, εμμέσως πλην σαφώς. Τόσο… θύμα, που αυτοί οι δύο, φαίνεται, τον έβαλαν εκείνο το βράδυ να δεσμευτεί τηλεφωνικώς στους Χόλμπρουκ ότι η Ελλάς δεν θα επεκτείνει ποτέ τα χωρικά της ύδατα στα 12 μίλια – γιατί αυτό έκαιγε τους Αμερικανούς πιο πολύ και από τους Τούρκους. Θύμα γιατί ο Λυμπέρης, φαίνεται, τον… έβαλε να υπογράψει απνευστί τη Συμφωνία της Μαδρίτης που έγραψε με τα χεράκια της η Μαντλίν και αναγνώριζε «ζωτικά και νόμιμα συμφέροντα της Τουρκίας στο Αιγαίο». Απορώ γιατί ο ναύαρχος Λυμπέρης δεν του έστειλε μερικά βατράχια να τον φυλάνε στη Μαδρίτη αυτόν και τον υπουργό του ώστε να μην υπογράψει τη νομική κατάληψη του Αιγαίου από τους γείτονες! Προφανώς και αστειευόμαστε, βεβαίως!
Εκατό βιβλία να γραφτούν, η εκ του αποτελέσματος «αποστασία» Σημίτη από την υπεράσπιση των εθνικών συμφερόντων δεν παραγράφεται. Και τούτο για δύο λόγους: Ο πρώτος συνδέεται ευθέως με τον χειρισμό της κρίσης. Δεν ζητάς ποτέ από έναν αρχηγό ΓΕΕΘΑ να εγκαταλείψει το Πεντάγωνο την ώρα της κρίσης για να μεταβεί στο πολιτικό γραφείο σου. Είναι εθνικό έγκλημα. «Θα παίξω σκάκι από δέκα χιλιόμετρα μακριά; Χάνω την εικόνα!» τους διαμαρτυρήθηκε εκείνο το βράδυ ο ναύαρχος, αρνούμενος αρχικώς να πάει. Αλλά δεν εισακούστηκε. Διετάχθη να μεταβεί εκεί. Και όταν πήγε στο γραφείο πρωθυπουργού στο ισόγειο της Βουλής, συνάντησε ένα αποκαρδιωτικό θέαμα. Το ΚΥΣΕΑ συνεδρίαζε απόντος του ΥΠΕΞ, που ήταν στην τηλεόραση, ενώ η κυβέρνηση, σπασμένη σε δύο κέντρα -λες και συνεδρίαζε το Εκτελεστικό Γραφείο του ΠΑΣΟΚ-, μιλούσε παράλληλα με τους Αμερικανούς. Με δύο φωνές. Και παρά ταύτα τους φταίνε έως σήμερα οι Ενοπλες Δυνάμεις και οι ήρωες πιλότοι που αρνήθηκαν κατά την πτώση τους να προσνηωθούν σε τουρκική φρεγάτα! Τι ντροπή!
Ο δεύτερος λόγος είναι ουσίας. Πίστευε ο Σημίτης σε αυτή την πολιτική όπως φάνηκε αργότερα. Δεν διαφωνούσε. Αν ήταν θύμα του Αρσένη και του Λυμπέρη, αθώος αμνός προς εσωκομματική σφαγή, θα έκανε τα πάντα για να ανατρέψει τα αποτελέσματά της.
Δεν θα υπέγραφε τη Μαδρίτη, δεν θα τα συμφωνούσε με τον Κλίντον σε non paper, δεν θα απέτρεπε τον Κληρίδη να πάρει τους S-300, τα ραντάρ των οποίων έβλεπαν βαθιά μέσα στην Τουρκία και καθιστούσαν τη Μεγαλόνησό μας απρόσβλητη. Και επειδή η Ιστορία είναι Ιστορία, αν ήθελαν στο ΠΑΣΟΚ να ανατρέψουν τον κύριο Σημίτη μετά τη βραδιά των Ιμίων, μπορούσαν πράγματι. Άνετα! Σαράντα βουλευτές ζητούσαν την κεφαλή του επί πίνακι. Και τους σταμάτησε ένας ευπατρίδης που ονομαζόταν Αντώνης Λιβάνης -μου έκανε την τιμή να μου τα διηγηθεί-, ο οποίος ήξερε ότι, αν έπεφτε ο πρωθυπουργός της Ελλάδος εξαιτίας των Ιμίων, θα έπεφτε και η ίδια η Ελλάς. Θα ακολουθούσε τραγωδία σαν την κυπριακή: Ίμια 2, Αττίλας 2 και απώλεια εθνικού εδάφους. Η ντροπή αυτή λοιπόν για όσα έγιναν στα Ίμια στο μακρινό 1996 δεν ξεπλένεται στον αιώνα τον άπαντα, ό,τι και αν γραφτεί.
Υπογράφοντας τη Μαδρίτη ο κύριος Σημίτης (ακόμη και κόντρα στις τότε παρασκηνιακές εισηγήσεις του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, ο οποίος του τα «ψέλνει» στον δεύτερο τόμο Παπαχελά για τα «ζωτικά συμφέροντα») κληροδότησε στις επόμενες κυβερνήσεις και στους επόμενους πρωθυπουργούς ένα εθνικό άχθος. Θα το βρούμε μπροστά μας τώρα που αρχίζουν οι διερευνητικές και οι Τούρκοι θα θέσουν προκαταρκτικά όπως έκαναν στο παρελθόν ζήτημα Μαδρίτης και γκρίζων ζωνών. Με απώτερο στόχο όχι την αμφισβήτηση κατοικημένων νήσων, αλλά τον περιορισμό των χωρικών μας υδάτων, το άνοιγμα θαλάσσιων λεωφόρων στο Αιγαίο για τον στόλο τους και εν τέλει τη διχοτόμηση της ελληνικής επικράτειας. Αυτά έμειναν «αφύλακτα». Όχι η ανατολική Ίμια. Η Ιστορία δυστυχώς έγραψε και είναι ήδη αμείλικτη.