Τον Νοέμβριο ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε ότι από το 2030 κιόλας, κι όχι από το 2035, όπως είναι το σχέδιο της Ε.Ε., θα απαγορεύεται η πώληση νέων Ι.Χ. με κινητήρες εσωτερικής καύσης!
*Από τον Β. Γαλούπη
Μπορεί όλος ο υπόλοιπος κόσμος να αναγνωρίζει ότι ακόμα και το 2050, που τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα σχεδιάζεται να αποτελούν το 60% των νέων πωλήσεων, τα οχήματα στους δρόμους στην πλειονότητά τους θα παραμένουν βενζινοκίνητα και πετρελαιοκίνητα, λόγω της αναγκαστικά αργής αλλαγής του στόλου, αλλά ο πρωθυπουργός έτρεξε να εξαγγείλει σχέδια που… ελάχιστη επαφή έχουν με την πραγματικότητα.
Το βασικό πρόβλημα, ακόμα κι αν εξαιρέσει κανείς αυτό της τσουχτερής τιμής, είναι ένα: Πού θα φορτίζουν όλα αυτά τα αυτοκίνητα;
Σε ολόκληρο τον κόσμο 6.000.000 άνθρωποι αγόρασαν το 2021 ηλεκτρικά αυτοκίνητα, δηλαδή μόλις το 8% των συνολικών πωλήσεων αυτοκινήτων. Για να πετύχουν τον στόχο των κυβερνήσεων, αυτός ο αριθμός πρέπει να εκτοξευτεί στο 66% το 2030 και στο 100% το 2050. Την ίδια στιγμή, ο αριθμός των δημόσιων φορτιστών είναι μόνο 1.300.000.
Σύμφωνα με τον υπολογισμό της Διεθνούς Οργάνωσης Ενέργειας, μέχρι το 2030 θα χρειαστούν παγκοσμίως 40.000.000 δημόσια σημεία φόρτισης, που απαιτούν επενδύσεις 90 δισ. δολαρίων κατ’ έτος(!) ως το 2030. Το Ινστιτούτο BloombergNEF υπολογίζει ότι για να επιτευχθεί ο στόχος μηδενικών ρύπων ως το 2050, η επένδυση που θα χρειαστεί για τα δίκτυα φόρτισης φτάνει, αθροιστικά, τα 1,6 τρισ. δολάρια!
Ένας δημόσιος φορτιστής για κάθε 10 ηλεκτρικά αυτοκίνητα
Η Κομισιόν θεωρεί ότι για κάθε 10 ηλεκτρικά αυτοκίνητα χρειάζεται ένας δημόσιος φορτιστής. Όμως, αυτό είναι μόνο στη θεωρία. Στην πράξη, μια έρευνα της Volkswagen σε σημεία φόρτισης στην Κίνα βρήκε πάμπολλους φορτιστές εκτός λειτουργίας ή ακούσια μπλοκαρισμένους από παρκαρισμένα συμβατικά αυτοκίνητα. Από 1.000.000 σημεία δημόσιας φόρτισης, μόνο το 30%-40% ήταν διαθέσιμο οποιαδήποτε στιγμή.
Από την πλευρά των οδηγών υπάρχουν άλλα πρακτικά προβλήματα. Η AlixPartners, εταιρία παγκόσμιων χρηματοοικονομικών και συμβούλων, πραγματοποίησε πρόσφατα έρευνα στις επτά χώρες με το 85% των παγκόσμιων πωλήσεων ηλεκτρικών αυτοκινήτων, εξετάζοντας τους πέντε κορυφαίους ανασταλτικούς παράγοντες των υποψήφιων αγοραστών. Η υψηλή τιμή ήταν μόλις ο τρίτος από τους βασικούς πέντε αποτρεπτικούς λόγους. Όλοι οι άλλοι λόγοι σχετίζονταν με τη φόρτιση:
Το άγχος της αυτονομίας.
Η έλλειψη αρκετών σημείων φόρτισης.
Ότι δεν θα υπάρχει η δυνατότητα να φορτίζουν το αυτοκίνητο στο σπίτι τους.
Ο χρόνος που απαιτείται για τη φόρτιση.
Σύμφωνα με τους «New York Times», ακόμα και το 2035 μόλις το 13% των οχημάτων στους δρόμους θα είναι ηλεκτρικά.
Ένα πλεονέκτημα των ηλεκτρικών αυτοκινήτων, εκτός των σημαντικών περιβαλλοντικών οφελών, είναι ότι μπορεί κάποιος να τα φορτίσει στο σπίτι ή στη δουλειά του, αν υποθέσουμε ότι οι εργοδότες παρέχουν πάρκινγκ και έχουν τοποθετήσει φορτιστές. Στην Αμερική, για παράδειγμα, το 70% των σπιτιών διαθέτει πάρκινγκ, όπου μπορεί να τοποθετηθεί φορτιστής. Αν, όμως, στόχος είναι τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα να εξαπλωθούν παγκοσμίως και στα πιο χαμηλά κοινωνικά στρώματα των πυκνοκατοικημένων αστικών κέντρων, τότε οι όροι αλλάζουν.
Ο πρωθυπουργός κάνει… ηλεκτρικά όνειρα, την ώρα που η χώρα µας διαθέτει μόλις 0,2 σημεία φόρτισης ανά 100 χλμ. δρόμου.
Στην Ελλάδα, όπου μεγάλο μέρος του πληθυσμού μένει σε απλά διαμερίσματα πολυκατοικιών, στα δύο μεγάλα αστικά κέντρα, δίχως ιδιόκτητη θέση πάρκινγκ, η απαγόρευση πώλησης μη ηλεκτρικών αυτοκινήτων σε λίγα χρόνια ακούγεται μη ρεαλιστική και ανεφάρμοστη, συνολικά. Όταν στις πυκνοκατοικημένες περιοχές γίνεται… μάχη για μια θέση πάρκινγκ στον δρόμο, μπορεί κανείς να φανταστεί τι θα συμβαίνει όταν στην ήδη δύσκολη εξίσωση προστεθεί και ο καθημερινός αγώνας εξεύρεσης δημόσιων φορτιστών.
Οι δημόσιοι φορτιστές είναι τριών ειδών:
Οι φορτιστές πεζοδρομίων με παροχή αυτονομίας 16 έως 32 χλμ. ανά ώρα φόρτισης και κόστος τοποθέτησης 1.700 – 8.000 ευρώ.
Οι φορτιστές προορισμού, σε εμπορικά κέντρα, σούπερ μάρκετ, μεγάλα πάρκινγκ, εστιατόρια κ.λπ., με παρόμοια παροχή αυτονομίας και κόστος τοποθέτησης.
Η ταχεία φόρτιση, με 100-130 χλμ. για κάθε 20 λεπτά φόρτισης, σε λεωφόρους πόλεων και εθνικό οδικό δίκτυο.
Η υποδομή της χώρας μας, πάντως, δεν συμβαδίζει με αυτά τα σχέδια. Η Ελλάδα είναι τελευταία σε ολόκληρη την Ε.Ε., μαζί με τη Λιθουανία. Για να υπάρξει σύγκριση, η Ολλανδία, χώρα με έκταση περίπου τρεις φορές μικρότερη από της Ελλάδας, διαθέτει ήδη 47,5 σημεία φόρτισης ηλεκτρικών αυτοκινήτων ανά 100 χλμ. δρόμου. Η Ελλάδα, μόλις 0,2 ανά 100 χλμ. δρόμου.
Το μεγάλο ρίσκο της επένδυσης για τον ιδιωτικό τομέα
Ο ιδιωτικός τομέας, βλέποντας την ευκαιρία, επενδύει στην υποδομή. Αυτοκινητοβιομηχανίες όπως η BMW, η Ford, η VW, η Hyundai και η Daimler, αλλά και οι μεγάλες πετρελαϊκές και ενεργειακές εταιρίες, όπως η Shell, η BP και η Total, τοποθετούν φορτιστές σε πρατήρια καυσίμων και αγοράζουν εταιρίες φόρτισης. Εταιρίες ηλεκτρικής ενέργειας πουλάνε φορτιστές για τις κατοικίες.
Το ζήτημα είναι αν οι εταιρίες έχουν τη διάθεση να ξοδέψουν τα απαιτούμενα χρήματα, αφού υπάρχει ρίσκο τα κέρδη τους να είναι δυσανάλογα της επένδυσης που απαιτείται, αφού αρχικά τουλάχιστον τα δίκτυα φόρτισης δεν θα χρησιμοποιούνται ευρέως.
Ετσι το βάρος πέφτει ουσιαστικά στα κράτη. Η γερμανική κυβέρνηση, η πλέον ωφελημένη στην Ε.Ε., μαζί με τη Γαλλία λόγω της ισχυρής αυτοκινητοβιομηχανίας τους, συμφώνησε να δαπανήσει 5,5 δισ. ευρώ έως το 2024 για τη χρηματοδότηση νέων σημείων φόρτισης, ενώ η Κομισιόν θέλει να εγκατασταθούν 1.000.000 σημεία στην Ε.Ε. έως το 2025.
Σύμφωνα, όμως, με το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο είναι δεδομένο το ζήτημα ανισότητας, και οι φορτιστές θα συγκεντρωθούν, τελικά, στο πλουσιότερο μισό της Ευρώπης. Όπως χαρακτηριστικά σχολίασε ο διευθυντής του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Κατασκευαστών Αυτοκινήτου: «Αν οι κάτοικοι της Ελλάδας ή της Λιθουανίας πρέπει να ταξιδεύουν 200 χλμ. μέχρι να βρουν φορτιστή, δεν μπορούμε να περιμένουμε ότι θα θέλουν να αγοράσουν ηλεκτρικό αυτοκίνητο».
Η ιδιοκτησία ενός Ι.Χ. αυτοκινήτου μετατρέπεται πλέον σε πολιτικό ζήτημα. Οι μη προνομιούχοι που δεν θα μπορούν να φορτίζουν στο σπίτι τους, θα αναγκάζονται να αγοράζουν αυτοκίνητα που δεν θα μπορούν να χρησιμοποιούν όπως και όσο θα θέλουν, ενώ στους ελληνικούς δρόμους θα γίνονται… μάχες για έναν φορτιστή!