Γράφει η Ζεζα Ζήκου
Aναλογίζομαι με περισσή ευγνωμοσύνη τον αείμνηστο Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κάρολο Παπούλια να αγκαλιάζει τρυφερά τις ατίθασες απόψεις μου. Αναλογίζομαι τον μεγάλο πατριώτη, τον σπουδαίο αγωνιστή της Δημοκρατίας. Η ελληνική κλασική παιδεία του ήταν το κλειδί για να παρακολουθήσει όλα τα σύγχρονα ευρωπαϊκά ρεύματα. Η γνώση της παγκόσμιας Ιστορίας τον οδηγούσε σε ακόμα πληρέστερες προσεγγίσεις στην πολιτική και γεωπολιτική του ανάλυση. Η σοφία του να διαχωρίζει αποφασιστικά τον πατριωτισμό από τον εθνικισμό. Και, επίσης, ότι ήταν από τον τότε πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή μια εξαιρετική επιλογή για το αξίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας. Άσκησε τα καθήκοντά του με συνταγματικά άψογο τρόπο, διακριτικά αλλά στιβαρά και αποτελεσματικά την πιο δύσκολη περίοδο της Μεταπολίτευσης, την περίοδο της τραπεζικής κρίσης του 2008 και της μνημονιακής χρεοκοπίας της χώρας το 2010. Υπερασπίστηκε υποδειγματικά ως αρχηγός του κράτους και ρυθμιστής του πολιτεύματος το εθνικό συμφέρον και τη Δημοκρατία.
Αισθάνομαι την ανάγκη να εκφράσω δημόσια ένα μεγάλο ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ για την τιμή που μου έκανε. Ηταν το εφιαλτικό 2008 της διαβόητης κρίσης των αμερικανικών «τοξικών» δανείων, όταν με κάλεσε στο γραφείο μου στην «Καθημερινή» ο κ. Κώστας Μπίκας από το γραφείο του Κάρολου Παπούλια, να μου πει ότι ο Πρόεδρος θα ήθελε τις απόψεις μου εν όψει της συνεδρίασης στην Αθήνα του συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ).
Ηταν το 2008 που η πλανητική οικονομική τάξη πραγμάτων, είχε διασαλευθεί. Tο χρηματιστικό «σύμπαν», που στηριζόταν στις επενδύσεις του αμερικανικού κεφαλαίου, είχε καταρρεύσει. Tο κραχ των τραπεζών και των χρηματιστηρίων, δεν είχε τέλος! Ήταν το 2008 που η κυβέρνηση Μπους άφησε την ιστορική Lehman Brothers να χρεoκοπήσει καταγράφοντας τη μεγαλύτερη χρεοκοπία τράπεζας στην αμερικανική οικονομική ιστορία. Στο εφιαλτικό πάνθεον κατάρρευσης των αμερικανικών κορυφαίων τραπεζών, πέρασαν η Merrill Lynch, η Bear Stearns, η Washington Mutual, η Wachovia, όλες πουλήθηκαν για ψίχουλα και η Citigroup εξοντώθηκε. Η διάχυση της αμερικανικής πιστωτικής κρίσης παρέσυρε τα πάντα στην Ευρώπη. Και οι ελληνικές τράπεζες δεν συνήλθαν ποτέ!
Η κατάσταση άρχισε να μοιάζει επικίνδυνα με την τραπεζική κρίση που συγκλόνισε την Αμερική τη διετία 1930-31. Οι επενδυτές και οι καταθέτες δεν είχαν την ορμή του αγριεμένου πλήθους έξω από τις τράπεζες, αλλά οι επιπτώσεις ήταν οι ίδιες: τα έχασαν όλα. Ωστόσο πρόκειται για αξίωμα, κάτι σαν «βρόμικο» μυστικό, της οικονομικής πολιτικής. Αυτοί που τη χαράζουν αργούν να αντιληφθούν(;) τι συμβαίνει. Επειτα αργούν να αντιδράσουν. Πολλές φορές έχει αποδειχθεί πως οι κεντρικοί τραπεζίτες συνήθως κάνουν μεγαλύτερο κακό, από καλό! Πάντα θυμάμαι την σοφή άποψη του Κέινs: πως ένας «καλός» τραπεζίτης δεν είναι αυτός που προέβλεψε τους κινδύνους και τους απέφυγε, αλλά, δυστυχώς, αυτός του οποίου τα ερείπια της πολιτικής του τα συμμερίζονται και τα κουκουλώνουν με ένα συμβατικό και ορθόδοξο τρόπο οι υπόλοιποι τραπεζίτες, έτσι ώστε να μην μπορεί κανείς στην πραγματικότητα να τον κατηγορήσει.
Ηταν τον Μάιο του 2008 που ο Κάρολος Παπούλιας έκανε τη γενναία παραίνεση στους κεντρικούς τραπεζίτες της ΕΚΤ για τις κοινωνικές ευθύνες τους! Υποδεχόμενος τον πρόεδρο Ζαν Κλοντ Τρισέ και τα μέλη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στο Προεδρικό Μέγαρο επισήμανε τα εξής: «Το διεθνές πιστωτικό σύστημα βρίσκεται σήμερα ενώπιον βαθιάς κρίση. Μια κρίση που ξεκίνησε εκτός Ευρώπης, αλλά όπως είναι γνωστό οι τραπεζικές κρίσεις δεν περιορίζονται μόνο σε ένα τόπο. Αρα μας αφορούν όλους. Ιδίως, μάλιστα, όταν η ανάγκη μιας κρίσης επιβάλλει πλέον τον επιμερισμό της δαπάνης για τη διάσωση του συστήματος σε όλη την κοινωνία. Και η κρίση αυτή, έδειξε τη μεγάλη αδυναμία που μπορεί να παρουσιάσει κάθε πιστωτικό σύστημα, όταν, στο κυνήγι των περισσότερων κερδών υποτιμώνται οι κίνδυνοι. Όταν η εποπτεία των κεντρικών τραπεζών δεν είναι εξαιρετικά προσεκτική. Όταν λησμονείται ότι είναι οι πολίτες που στις δημοκρατίες μας τελικά παρέχουν στο τραπεζικό σύστημα το προνόμιο της συλλογής και αποταμίευσης χρημάτων. Και οι πολίτες απαιτούν το προνόμιο αυτό να ασκείται σαν μια κοινωνική αποστολή, που τελικό στόχο θα πρέπει να έχει την ανάπτυξη και την ευρύτερη δυνατή κοινωνική ευημερία». Κλείνοντας την ομιλία του προς τους τραπεζίτες της ΕΚΤ, ο Κάρολος Παπούλιας τόνισε «την ιστορική ευθύνη να μην ξαναζήσουμε τραγικές σελίδες της Ιστορίας, σελίδες που οι αιτίες τους είχαν σε μεγάλο βαθμό χρηματοπιστωτικά αίτια».
Την ώρα, λοιπόν, που η Ελλάδα μένει πτωχή από τον θάνατο του Κάρολου Παπούλια, στη χώρα αναδύονται Ροβεσπιέροι. Στο ήδη θρυμματισμένο κοινωνικό τοπίο, το πολιτικό προσωπικό της χώρας μελετά τρικ επιβίωσης από τον δικό του Αρμαγεδδώνα! Με ροβεσπιερική αποφασιστικότητα και χωρίς αύριο διαμορφώνουν το μέλλον της χώρας. Αν οι χαίνουσες πληγές της πολυσύνθετης κρίσης -υγειονομικής, οικονομικής, εθνικής- δεν αντιμετωπισθούν με πραγματισμό, κοινωνική ευαισθησία και εθνική αξιοπρέπεια, είναι αμφίβολο αν οι ιδεολογικές διακηρύξεις θα διαφυλάξουν το καταρρακωμένο πολιτικο-οικονομικό σκηνικό της επομένης μέρας… Γι’ όλους αυτούς η κρίση είναι πάντα «δημιουργική καταστροφή»… Γι’ όλους εμάς είναι απλά η υλική έκφραση της ήδη συντελεσθείσας ηθικής φθοράς. Αυτά.