Υποτίθεται ότι κατά την τελευταία αναθεώρηση του Συντάγματος, η εισαγωγή σχετικής διάταξης στο άρθρο 68 του Συντάγματος (δεύτερη παράγραφος, τρίτο εδάφιο), θα έδινε τη δυνατότητα στην αντιπολίτευση και κυρίως στην ήσσονα αντιπολίτευση, να ελέγχει δραστικά την κυβέρνηση.
Από τον
Πέτρο Αγρέβη – Χασάπη
Ειδικότερα, να μπορεί να συστήσει μέχρι δύο εξεταστικές επιτροπές της Βουλής, εντός της τετραετούς βουλευτικής περιόδου, εφόσον η αντίστοιχη πρόταση τουλάχιστον δέκα βουλευτών υπερψηφιζόταν από τουλάχιστον 120 βουλευτές.
Αρχικά αυτό διαφημίστηκε από την κυβέρνηση της ΝΔ και τα ΜΜΕ ως μια καλή εξέλιξη, όμως κανείς δεν πρόσεξε τις λεπτομέρειες, που είναι η απουσία νομικού θεσμικού πλαισίου υλοποίησης αυτής της συνταγματικής επιταγής. Έτσι, είτε κατατεθειμένες προτάσεις κομμάτων δεν εισάγονται καν από την κυβερνητική πλειοψηφία προς συζήτηση, είτε αποφασισμένες προτάσεις σύστασης εξεταστικής επιτροπής, ελέγχονται απόλυτα και καθοδηγούνται στο έργο τους από την κυβερνητική πλειοψηφία, για να οδηγήσουν φυσικά στην απαλλαγή της κυβέρνησης.
Δύο κατατεθειμένες προτάσεις από την Ελληνική Λύση
Στην πρώτη περίπτωση έχουμε ήδη δύο κατατεθειμένες προτάσεις, σύστασης εξεταστικής επιτροπής, από το κόμμα της Ελληνικής Λύσης (για τη Συμφωνία των Πρεσπών και την τραγωδία στο Μάτι), τις οποίες ουδέποτε η κυβερνητική πλειοψηφία της ΝΔ έφερε προς συζήτηση. Στη δεύτερη περίπτωση έχουμε την σύσταση μεν εξεταστικής επιτροπής, έπειτα από την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ, καθόσον δεν μπορούσε η ΝΔ να την αποτρέψει, αλλά τα πάντα στη συνέχεια ελέγχει η ίδια η κυβέρνηση μέσω της πλειοψηφίας που κατέχει στη σχετική επιτροπή.
Όπως, λοιπόν, είναι ήδη γνωστό, από χθες άρχισε τις εργασίες της η εξεταστική επιτροπή της Βουλής για «τη διερεύνηση της επιχείρησης πολιτικής χειραγώγησης της Κοινής Γνώμης, ευτελισμό των θεσμών και κατασπατάλησης του δημοσίου χρήματος», την οποία κατέθεσε ο ΣΥΡΙΖΑ και υπερψήφισε το σύνολο της αντιπολίτευσης. Όμως, με την έναρξη λειτουργίας της επιτροπής, αφαιρέθηκε αμέσως οποιαδήποτε εξουσία και πρωτοβουλία της αντιπολίτευσης από την κυβερνητική πλειοψηφία.
Η κυβερνητική πλειοψηφία καθόρισε ποιοι μάρτυρες θα κληθούν
Είναι πραγματικά λυπηρό και απογοητευτικό αυτό που συνέβη. Ενώ όλα τα κόμματα κατέθεσαν αφενός κατάλογο μαρτύρων που θέλουν να εξετάσουν (καθόσον η επιτροπή έχει ανακριτικά καθήκοντα), αφετέρου κατάλογο εγγράφων που ζήτησαν να προσκομισθούν, δυστυχώς όλα αυτά έμειναν στα χαρτιά και απλά καταγράφηκαν στα πρακτικά. Η κυβερνητική πλειοψηφία καθόρισε η ίδια ποιους μάρτυρες θα καλέσει και σε ότι αφορά στα έγγραφα, προφανώς θα έχουμε μια ανάλογη συμπεριφορά. Δηλαδή προφανώς η κυβέρνηση θα προσκομίσει μόνο τα έγγραφα που εκείνη κρίνει.
Προσωπικά, μου προξένησε εντύπωση που η κυβέρνηση δεν ενοχλήθηκε καθόλου με την υπερψήφιση της σχετικής πρότασης του ΣΥΡΙΖΑ από το σύνολο της αντιπολίτευσης στην Ολομέλεια της Βουλής. Μου προξένησε εντύπωση που δεν προσπάθησε έστω να αμυνθεί, καταθέτοντας αντίθετη πρόταση εναντίον του ΣΥΡΙΖΑ. Έδωσε την εικόνα ενός κόμματος που παραδόθηκε ανήμπορο να αντιδράσει στη νέα συνταγματική διάταξη, αναμένοντας το πόρισμα της επιτροπής. Τώρα όμως μου λύθηκε κάθε απορία. Δεν ασχολήθηκε καθόλου με κάτι που δεν μπορούσε να αποτρέψει, αναμένοντας όλα τα κόμματα να τα καθηλώσει με την πλειοψηφία που διαθέτει στην εξεταστική επιτροπή.
Θα έπρεπε λοιπόν να έχουν θεσμοθετηθεί, στον Κανονισμό της Βουλής, σχετικές διαδικασίες που θα έδιναν ανάλογες εξουσίες στην μειοψηφία, ώστε να υλοποιείται η βούληση του συνταγματικού νομοθέτη, για έλεγχο της κυβέρνησης από τη μειοψηφία ή να υπήρχε Συνταγματικό Δικαστήριο που θα έλεγχε τη διαδικασία. Δυστυχώς όμως, εδώ έχουμε το φαινόμενο, όπου ο ελεγχόμενος θα καθορίζει αυτός ο ίδιος τον τρόπο ελέγχου του. Αυτή είναι η αποτυχημένη Γ’ Ελληνική Δημοκρατία.
Με λίγα λόγια, προφανώς αυτή η εξεταστική επιτροπή τελείωσε πριν αρχίσει. Δηλαδή μια από τα ίδια.