του Χρυσόστομου Τσιρίδη
.
“Οδυσσέα, πριν το παλάτι, θα πας πρώτα εκεί απέναντι, να συναντήσεις τον Εύμαιο….”
.
Οι κινήσεις στην τελευταία φάση της Οδύσσειας (αμέσως μετά την ΑΦΙΞΗ του…πολύπαθου) θα είναι ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΕΣ με ακρίβεια χρονομέτρου. Απαραίτητη, κατά συνέπεια, η λεπτομερής ΚΑΘΟΔΗΓΗΣΗ της ΑΘΗΝάΣ, όμως ΠΑΝΤΑ παρασκηνιακά:
.
Γιατί παρασκηνιακά;
Επειδή η ΟΔΥΣΣΕΙΑ δεν πρέπει να χάσει τον χαρακτήρα της ΠΡΟΣΩΠΙΚΗΣ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑΣ ΑΛΛΑ και ΕΥΘΥΝΗΣ (!!!)του ήρωα. Μέχρι εδώ, καλώς. Σύνηθες στον Όμηρο οι Θεοί να μετέχουν,να εμπλέκονται, να βοηθούν κλπ
.
Ο ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΣ λόγος όμως της ΑΘΗΝάΣ, σίγουρα προκαλεί απορίες και ερωτήματα.
.
Για ένα ΘΕΟ είναι αδιανόητο (όντας ΘΕΟΣ) να ΕΞΙΣΩΝΕΤΑΙ τόσο άμεσα, με έναν άνθρωπο, έναν ΘΝΗΤΟ, δικό του δημιούργημα: “είμαι ΚΙ ΕΓΩ ΕΞΥΠΝΟΣ όσο κι εσύ”.
.
Είναι κάτι πολύ πέρα από το γνωστό της Ομηρικής διδασκαλίας στα σχολειά: Οι ανθρώπινες αδυναμίες των Ομηρικών θεών.
.
Δεν έχει σχεδόν νόημα να λέει ένας ΘΕΟΣ “φημίζομαι για το μυαλό μου”= “μήτι-ος κλέομαι”, αυτή είναι και η πρωτότυπη διατύπωση (Οδύσσεια, ραψ. ν). Ούτε καν ως…ΧΙΟΥΜΟΡ.
.
Μία εξήγηση:
ΑΠΑΞΑΠΑΝΤΕΣ (!) στα Ομηρικά Έργα είναι ΠΡΩΤΙΣΤΩΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟΙ (ΟΜΗΡΙΚΟΙ) Χαρακτήρες και ΕΤΣΙ μόνο μπορούν και πρέπει να ΑΞΙΟΛΟΓΟΥΝΤΑΙ
.
ΜΟΝΟ για έναν Θεό, ως ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ, ΣΥΜΒΑΤΟ με την ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ (=Σχεδιασμό, Πλοκή) του ΈΡΓΟΥ,όπως ΕΔΩ η ΟΜΗΡΙΚΗ ΑΘΗΝΑ της ΟΔΥΣΣΕΙΑΣ,είναι ΜΕΡΙΚΩΣ έστω, (απο)δεκτό και αξιολογούμενο στοιχείο.
.
Είναι εμφανής πάντως ΣΥΝΟΛΙΚΑ στην συνάντηση αυτή (Ραψ. ν, στίχ. 235 κ.ε) μια ασυνήθιστη οικειότητα, που φτάνει στα όρια της προσωπικής συμπάθειας, επισημαίνουν οι Ομηριστές. Και όχι μόνο. Οπότε…
.
ΘΑ ΣΥΝΕΧΙΣΟΥΜΕ με την σχέση ΟΔΥΣΣΕΑ- ΑΘΗΝάΣ, η οποία έτσι κι αλλιώς ΔΙΑΤΡΕΧΕΙ το ΣΥΝΟΛΟ του Ομηρικού αριστουργήματος, της ΟΔΥΣΣΕΙΑΣ.