Σχεδόν το 15% των ψήφων κατάφεραν να αποσπάσουν οι Πράσινοι σε αυτές τις ομοσπονδιακές εκλογές. Νίκη ή ήττα; Σε κάθε περίπτωση οι Πράσινοι έχουν πολλές πιθανότητες να βρίσκονται στην επόμενη κυβέρνηση.
Ο Μάρτιν Σμιτ είχε ετοιμάσει τα πάντα. Ο υποψήφιος των Πράσινων, ειδικός σε θέματα εργοθεραπείας, από την εκλογική περιφέρεια του Αρβάιλερ ήταν έτοιμος να πάρει το τρένο για το Βερολίνο. Αντ’ αυτού, το πρωί της Δευτέρας, βρίσκεται ακόμη στο γραφείο του στη μικρή πόλη του Άιφελ και όχι στο τρένο για την πρωτεύουσα, ως νεοεκλογείς βουλευτής. «Ναι, είναι μια απογοήτευση. Θα μπορούσα να είχα προσφέρει πολλά από το Βερολίνο» αναφέρει στην DW. Εάν οι Πράσινοι είχαν σημειώσει υψηλότερο ποσοστό στις ομοσπονδιακές εκλογές, ο Μάρτιν Σμιτ θα εκλεγόταν πιθανώς βουλευτής των Πρασίνων από τη Ρηνανία-Παλατινάτο. «Σίγουρα ελπίζαμε σε υψηλότερο ποσοστό, 3-5 μονάδες παραπάνω».
Οι Πράσινοι με ποσοστό περίπου 15%, καταγράφουν σίγουρα το υψηλότερο ποσοστό τους σε ομοσπονδιακές εκλογές.Ωστόσο πολλοί μέσα στο κόμμα νιώθουν όπως ο Σμιτ: η νίκη αυτή δεν μοιάζει με νίκη.
Η Μπέρμποκ παραδέχεται τα λάθη της
Η υποψήφια καγκελάριος των Πρασίνων Αναλένα Μπέρμποκ δεν φάνηκε να το βλέπει ακριβώς έτσι. Χθες βράδυ εμφανίστηκε στο πάρτι των Πρασίνων σε κλίμα γιορτής. Τόνισε ωστόσο: «Θέλαμε περισσότερα. Δεν το καταφέραμε». Μόλις τον περασμένο Μάιο οι Πράσινοι έρχονταν ακόμη και πρώτο κόμμα σε δημοσκοπήσεις – τότε μάλιστα με ποσοστό που άγγιζε το 30%. Από αυτό δεν έλαβαν ούτε καν το μισό. «Εξαιτίας και των δικών μου λαθών στην αρχή της προεκλογικής εκστρατείας» ανέφερε χαρακτηριστικά η Αναλένα Μπέρμποκ. «Των δικών μου λαθών».
Η Μπέρμποκ αναφερόταν στον σάλο που είχε ξεσπάσει γύρω από το βιογραφικό της, το οποίο ήταν μάλλον υπερστολισμένο. Αυτό κλόνισε τη δημόσια εικόνα της υποψήφιας των Πρασίνων για την καγκελαρία ως άτεγκτου πολιτικού προσώπου. Αρκεί όμως αυτό για να εξηγήσει την αποτυχία των Πρασίνων να υπερβούν τους δύο μεγάλους πολιτικούς σχηματισμούς, CDU/ CSU και SPD; «Όχι» απαντά ο καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης Όσκαρ Ντιτερμάιερ από το Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου. «Οι Πράσινοι δεν ήταν ποτέ λαϊκό κόμμα ούτε ως προς το πρόγραμμά, ούτε ως προς τα μέλη ή ως προς τους ψηφοφόρους\, στους οποίους απευθύνονταν» παρατηρεί. Οι Πράσινοι απευθύνονται κυρίως στο εξής τμήμα του εκλογικού σώματος: νέους, αστούς, ανθρώπους με πανεπιστημιακό μορφωτικό επίπεδο.
Μετατόπιση προς το κέντρο
Σύμφωνα με τον Νιντερμάιερ το δίδυμο Μπέρμποκ και Χάμπεκ στην συμπροεδρία του κόμματος, έφερε τους Πρασίνους από την αριστερά στο κέντρο του πολιτικού φάσματος. Στην αρχή του καλοκαιριού αυτή η μετατόπιση έφερε κι άλλους ψηφοφόρους κοντά στους Πρασίνους, μέχρι τη στιγμή που έγιναν λάθη. Οι Πράσινοι είχαν επίσης πολλά δεδομένα υπέρ τους: από τη μια πλευρά την πτώση των Σοσιαλδημοκρατών τα προηγούμενα χρόνια, τον μη δημοφιλή υποψήφιο της Χριστιανικής Ένωσης Άρμιν Λάσετ κι από την άλλη την ατζέντα για την κλιματική αλλαγή και την προστασία του κλίματος – ειδικά μετά τις φονικές πλημμύρες στη δυτική Γερμανία μέσα στο καλοκαίρι, οι οποίες έκαναν πιο αισθητό το μέγεθος του προβλήματος, σύμφωνα με τον Μάρτιν Σμιτ.
Αλλά γιατί τελικά οι Πράσινοι δεν τα πήγαν τόσο καλά; «Εμείς, οι Πράσινοι, είμαστε το κόμμα εκείνο που υποστηρίζει έντονα τις μεγάλες αλλαγές, ειδικά στο θέμα του κλίματος. Ζητούνται αλλαγές από το εκλογικό σώμα, τρομακτικές αλλαγές, οι οποίες ταυτόχρονα προκαλούν φόβο. Κι αυτό για μένα είναι ανθρώπινο». Αυτόν ακριβώς τον «φόβο των αλλαγών» εκμεταλλεύτηκαν οι πολιτικοί αντίπαλοι των Πρασίνων στις δικές τους προεκλογικές εκστρατείες. Ο Σμιτ πάντως δεν πτοείται. «Ξέρω ότι τα έδωσα όλα» λέει χαρακτηριστικά. Άλλωστε στη γερμανική βουλή θα υπάρχει πια μια ισχυρή κοινοβουλευτική ομάδα των Πρασίνων. Και επίσης πιθανώς θα είναι ένα από τα κόμμα της επόμενης συγκυβέρνησης.
Όσο για την Αναλένα Μπέρμποκ και το αν συνεχίσει να παίζει ηγετικό ρόλο στους Πρασίνους ή αν θα επισκιαστεί από τον Ρόμπερτ Χάμπεκ, ο Σμιτ θεωρεί ότι εν τέλει δεν έχει σημασία ποιος εκ των δύο θα υπουργοποιηθεί. Ζητούμενο είναι η «πράσινη» ατζέντα να παραμείνει στο προσκήνιο.
Πέτερ Χίλε
Επιμέλεια: Δήμητρα Κυρανούδη