Ο ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΗΤΑΣ, ο Γότθος
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΜΑΡΤΥΡΕΣ
Ο ΑΓΙΟΣ ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ, ο μίμος
Ο ΟΣΙΟΣ ΦΙΛΟΘΕΟΣ, ο Πρεσβύτερος και θαυματουργός
Η ΕΥΡΕΣΙΣ ΤΟΥ ΛΕΙΨΑΝΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΑΚΑΚΙΟΥ, επισκόπου Μελιτινής
Ο ΑΓΙΟΣ ΜΑΞΙΜΟΣ
ΟΙ ΑΓΙΕΣ ΔΥΟ ΚΟΡΕΣ
Η ΕΥΡΕΣΙΣ ΤΟΥ ΛΕΙΨΑΝΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΡΩΤΟΜΑΡΤΥΡΑ ΣΤΕΦΑΝΟΥ
Ο ΟΣΙΟΣ ΜΕΛΕΤΙΟΣ
Ο ΑΓΙΟΣ ΣΥΜΕΩΝ, Αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΒΗΣΣΑΡΙΩΝ ο Α’ και ΒΗΣΣΑΡΙΩΝ ο Β’, Αρχιεπίσκοποι Λαρίσης (1490-1541)
Ο ΟΣΙΟΣ ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ κτίτωρ Ιεράς Μονής Αγίας Τριάδος Σουρβίας
Ο ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ, ο Νεομάρτυρας από την Κρήτη.
Ο ΟΣΙΟΣ ΝΙΚΗΤΑΣ, επίσκοπος Χυτρών Κύπρου
Αναλυτικά:
Ο ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΗΤΑΣ, ο Γότθος
Ήταν από το έθνος των Γότθων, που είχαν εγκατασταθεί πέραν του Ίστρου ποταμού, στα χρόνια του Μ. Κωνσταντίνου. Από παιδί ο Νικήτας διδάχθηκε την αγία πίστη από το Γότθο επίσκοπο Θεόφιλο, ο οποίος συχνά υπενθύμιζε στο Νικήτα τα λόγια του Απ. Παύλου: “Μένε εν οις έμαθες… από βρέφους τα ιερά γράμματα οίδας, τα δυνάμενα σε σοφίσαι εις σωτηρίαν δια πίστεως της εν Χριστώ Ίησοϋ”1. Δηλαδή, μένε ακλόνητος σ’ εκείνα που έμαθες. Από μικρό παιδί γνωρίζεις τις Άγιες Γραφές, που μπορούν να σου μεταδώσουν την αληθινή σοφία, που οδηγεί στη σωτηρία δια μέσου της πίστεως στον Ιησού Χριστό. Και έτσι έγινε. Όταν ο ηγεμόνας Αθανάριχος συνέλαβε το Νικήτα και τον απείλησε για να αρνηθεί τον Χριστό, αυτός έμεινε αμετακίνητος σ’ αυτά που έμαθε από παιδί. ‘Ομολόγησε με θάρρος τον Χριστό μπροστά στον ηγεμόνα, ο οποίος όταν τον άκουσε εξαγριώθηκε πολύ. Διέταξε αμέσως και του έσπασαν τα κόκαλα με τον πιο φρικτό τρόπο. Αλλά το μίσος των Βαρβάρων ήταν τόσο, ώστε μετά τον έριξαν στη φωτιά, όπου βρήκε το θάνατο. Η φωτιά, όμως, με τη θεία θέληση σεβάστηκε το λείψανό του. Το πήρε κάποιος ευσεβής χριστιανός και το διαφύλαξε σε θήκη.
1. Β’πρόςΤιμόθεον, γ’ 14-15.
Απολυτίκιο, Ήχος γ’. Θείας πίστεως.
Νίκην έστησας, κατά της πλάνης, νίκης είληφας, άφθαρτον γέρας, επαξίως Νικήτα φερώνυμε’ σύ γαρ νικήσας εχθρών την παράταξιν, δια πυρός τον αγώνα έτέλεσας. Μάρτυς ένδοξε, Χριστόν τον Θεόν ικέτευε, δωρήσασθαι ήμϊν το μέγα έλεος.
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΜΑΡΤΥΡΕΣ
Αυτοί μαρτύρησαν μαζί με τον Άγιο Νικήτα.
Ο ΑΓΙΟΣ ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ, ο μίμος
Γεννήθηκε από μίμο και έκανε και αυτός το επάγγελμα του μίμου (ηθοποιού). Υπήρξε στα χρόνια του Ιουλιανού του Παραβάτη (361) και όταν κάποτε ο βασιλιάς αυτός γιόρταζε τα γενέθλιά του, ο Άγιος αυτός προστάχθηκε να μιμηθεί και να περιπαίξει τα Μυστήρια των Χριστιανών. Οπότε ο Άγιος μπήκε στην κολυμβήθρα και φώναξε: “Βαπτίζεται Πορφύριος, εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος”. Και όταν βγήκε από το νερό, φόρεσε λευκά ενδύματα και ομολόγησε μπροστά σ’ όλο το κοινό που τον παρακολουθούσε ότι είναι χριστιανός και είναι έτοιμος να πεθάνει για την αγάπη του Χριστού. Τότε ο βασιλιάς, εξαγριωμένος, διέταξε και τον αποκεφάλισαν.
Ο ΟΣΙΟΣ ΦΙΛΟΘΕΟΣ, ο Πρεσβύτερος και θαυματουργός
Άοκνος αγωνιστής της αρετής σ’ όλη του τη ζωή, η οποία τελικά τον έκανε Άγιο. Ήταν από το χωριό Μύρμηξ της επαρχίας Οψικίου. Παντρεύτηκε γυναίκα, που προίκα είχε τη μεγάλη και αθάνατη ευσέβεια. Απέκτησε παιδιά, τα όποια ανατράφηκαν κάτω από την άγρυπνη επιμέλεια των γονιών τους εν παιδεία και νουθεσία Κυρίου. Έτσι, υπόδειγμα από την όλη του διαγωγή και από τη χριστιανικότατη ανατροφή των παιδιών του, χειροτονήθηκε Ιερέας μετά από επίμονη παράκληση των συγχωριανών του. Απέναντι στο ποίμνιό του, φέρθηκε όπως και απέναντι της οικογενείας του. Δηλαδή με ευσέβεια, με αγάπη, με αγρυπνία και διδαχή. Πολλές φορές μάλιστα, μέσα στη βροχή και το κρύο, άφηνε το ίδιο του το σπίτι, για να πάει στα σπίτια των ενοριτών του για να τους ευεργετήσει με υλική βοήθεια ή με ηθική ενίσχυση και παρηγοριά. Ο Θεός, που έβλεπε την πνευματική προκοπή του Φιλόθεου, τον αξίωσε και να θαυματουργεί. Έτσι αυτός, ακόμα περισσότερο ευεργετούσε το ποίμνιό του και έτσι συνέχισε μέχρι που παρέδωσε στον Θεό τη δίκαια ψυχή του.
Η ΕΥΡΕΣΙΣ ΤΟΥ ΛΕΙΨΑΝΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΑΚΑΚΙΟΥ, επισκόπου Μελιτινής
Βλέπε βιογραφικό του σημείωμα την 31η Μαρτίου.
Ο ΑΓΙΟΣ ΜΑΞΙΜΟΣ
Μαρτύρησε δια ξίφους.
ΟΙ ΑΓΙΕΣ ΔΥΟ ΚΟΡΕΣ
Μαρτύρησαν δια ξίφους.
Η ΕΥΡΕΣΙΣ ΤΟΥ ΛΕΙΨΑΝΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΡΩΤΟΜΑΡΤΥΡΑ ΣΤΕΦΑΝΟΥ
Το γεγονός αυτό συνέβη στα χρόνια που οι μεγάλοι διωγμοί των πρώτων χριστιανών είχαν κοπάσει και αυτοκράτωρ ήταν ο Μέγας Κωνσταντίνος. Τότε, ο Άγιος Στέφανος φανερώθηκε τρεις φορές σε κάποιον ευσεβή γέροντα Ιερέα, το Λουκιανό, και του αποκάλυψε τον τόπο, όπου ήταν κρυμμένο το λείψανό του. Αυτός αμέσως το ανέφερε στον Πατριάρχη Ιεροσολύμων Ιωάννη, που με τη σειρά του πήγε στον υποδεικνυόμενο τόπο και πράγματι βρήκε το Ιερό λείψανο του Αγίου Στεφάνου. Κατά την εύρεση έγινε μεγάλος σεισμός, και το λείψανο του Αγίου πλημμύρισε ευωδιά τους παρευρισκόμενους στον τόπο εκείνο. Λέγεται ότι από τον ουρανό ακούστηκαν αγγελικές φωνές που έλεγαν “Δόξα εν ύψίστοις Θεώ και επί γης ειρήνη, εν ανθρώποις ευδοκία”1. Δηλαδή, δόξα ας είναι στο Θεό, στα ύψιστα μέρη του ουρανού και στην ταραγμένη από την αμαρτία γη ας βασιλεύσει η θεία ειρήνη, διότι ο Θεός φανέρωσε την ευαρέσκειά Του στους ανθρώπους, με την ενανθρώπιση του Υιού Του. Φανέρωναν, έτσι, οι άγγελοι περίτρανα ότι ο πρωτομάρτυρας Στέφανος μαρτύρησε για την αγάπη και τη δόξα του Θεού. Αργότερα, τα λείψανα του Αγίου μεταφέρθηκαν από την Ιερουσαλήμ στην Κωνσταντινούπολη και εναποτέθηκαν στον έπ’ ονόματι αυτού – ανεγερθέντα Ναό υπό του Μ. Κωνσταντίνου.
Ο ΟΣΙΟΣ ΜΕΛΕΤΙΟΣ
Ή μνήμη του αναφέρεται μόνο στο Σιναϊτικό Τυπικό υπ’ αριθ. 1094 φ. 35 ως εξής: “Μηνί Σεπτεμβρίω ιέ’ εκοιμήθη ο όσιος πατήρ ημών Μελέτιος και κτήτωρ της Μονής του Σεργίου” (βλ. Δημητριεύσκη Τυπικό Β’ σελ. 30).
Ο ΑΓΙΟΣ ΣΥΜΕΩΝ, Αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης
Έζησε τον 15ο αιώνα και για τη ζωή του δεν υπάρχουν πολλά στοιχεία. Πρέπει να ήταν Ιερομόναχος και Αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης πρέπει να έγινε μετά το 1410. Έκτος από το σπουδαίο ποιμαντικό του έργο, ανέπτυξε και πλούσια συγγραφική εργασία. Έγραψε επιστολές, ερμηνείες, εγκώμια, διάλογους και ύμνογραφικά κείμενα. Πέθανε τον Σεπτέμβριο του 1429. Αγιοποιήθηκε στις 14 Απριλίου 1981.
Απολυτίκιο. Ήχος α’. Της ερήμου πολίτης.
Ποιμήν Θεσσαλονίκης ανεδείχθης εν Πνεύματι, και θείος ύποφήτης μυστηρίων της χάριτος, σοφία και φωτί των αρετών, έκλάμπων Ίεράρχα Συμεών δια τούτο ώσπερ θείον μυσταγωγόν, τιμώμεν σε κραυγάζοντες· δόξα τω σε δοξάσαντι Χριστώ δόξα τω σε στεφανώσαντι, δόξα τω χορηγούντι δια σου χάριν ήμϊν και έλεος.
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΒΗΣΣΑΡΙΩΝ ο Α’ και ΒΗΣΣΑΡΙΩΝ ο Β’, Αρχιεπίσκοποι Λαρίσης (1490-1541)
Για τον Βησσαρίωνα Α’ δεν έχουμε αρκετές και σαφείς πληροφορίες για τη ζωή του. Ο Βησσαρίων Β’ καταγόταν από το χωριό Μεγάλες Πόρτες της Θεσσαλίας και οι γονείς του ήταν ευσεβείς άνθρωποι. Από μικρός είχε κλίση στα εκκλησιαστικά και μπήκε στην υπηρεσία του Μητροπολίτη Λαρίσης, Μάρκου. Κατόπιν χειροτονήθηκε απ’ αυτόν διάκονος και πρεσβύτερος. Έπειτα, αναδείχθηκε επίσκοπος Δομενίκου και Έλασσώνος. Αλλά επειδή υπήρχαν ορισμένα στημένα σκάνδαλα στην επισκοπή αυτή, ο Βησσαρίων δεν πήγε και έλαβε εξαρχικώς την επισκοπή Σταγών και μετά έξι χρόνια, αφού πέθανε ο Λαρίσης Μάρκος, αναδείχτηκε Μητροπολίτης Λαρίσης. Αφού ποίμανε το ποίμνιο του με οσιότητα και δικαιοσύνη, απεβίωσε ειρηνικά στο 50ό έτος της ηλικίας του.
Ο ΟΣΙΟΣ ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ, κτίτωρ Ιεράς Μονής Αγίας Τριάδος Σουρβίας
Χωρίς βιογραφικό υπόμνημα στους Συναξαριστές. Από τη Β’ έκδοση όμως της Ακολουθίας του στην Αθήνα το 1901, μαθαίνουμε ότι ήταν από το χωριό Λεοντάρι της Πελοποννήσου και περί το 1740 έκτισε την Ιερά Μονή Αγίας Τριάδος Σουρβίας, της Κωμοπόλεως Μακαριωτίσσης ή Μακρηνίτσης. Εκεί με οσιότητα και πνευματική άσκηση αφού έζησε, απεβίωσε ειρηνικά, κάνοντας πολλά θαύματα.
Ο ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ, ο Νεομάρτυρας από την Κρήτη.
Τα Σφακιά της Κρήτης ήταν η πατρίδα του και εργαζόταν σαν γεωργός στη Νέα Έφεσο. Σ’ ένα πανηγύρι προς τιμήν του Τιμίου Προδρόμου (29 Αυγούστου 1811) έξω από τη Ν. Έφεσο, ο Ιωάννης με δύο πατριώτες του διασκέδαζαν. Σε κάποια στιγμή ήλθαν απεσταλμένοι του αγά και τους ζήτησαν τον κεφαλικό φόρο. Οι τρεις Σφακιανοί αρνήθηκαν να τον πληρώσουν και συνεπλάκησαν με τους φοροεισπράκτορες. Αποτέλεσμα ήταν να σκοτωθεί, από τους συντρόφους του Ιωάννη, ένας Τούρκος και οι άλλοι να τραυματιστούν. Οι δύο πατριώτες του Ιωάννη απομακρύνθηκαν, ενώ ο ίδιος επειδή ήταν αθώος έμεινε. Αλλ’ οι Τούρκοι, που ζητούσαν εκδίκηση, συνέλαβαν τον Ιωάννη και αφού τον βασάνισαν τον έριξαν στη φυλακή, όπου έμεινε χωρίς τροφή για 16 ήμερες. Στις προτάσεις των Τούρκων να εξισλαμιστεί για να γλιτώσει το θάνατο, ο Ιωάννης απάντησε: “Χριστιανός γεννήθηκα χριστιανός θέλω να πεθάνω, Ιωάννης ονομάζομαι, δεν αλλάζω την πίστη μου ούτε τ’ όνομα μου”. Τότε οι Τούρκοι τον απαγχόνισαν στις 15-9-1811. Κατόπιν αδείας οι Χριστιανοί τον έθαψαν στην αυλή του ναού του Αγίου Γεωργίου, στην Έφεσο. Μαρτύριο του Άγιου συνέγραψε ο Αθανάσιος Πάριος και την Ακολουθία του ο μοναχός Γεράσιμος Μικραγιαννανίτης.
Ο ΟΣΙΟΣ ΝΙΚΗΤΑΣ, επίσκοπος Χυτρών Κύπρου
Άγνωστος στους Συναξαριστές. Μνημονεύεται από τον Χάκκετ (Ιστορία της ορθοδόξου Εκκλησίας της Κύπρου, τ. Β’, σελ. 202, μετάφραση Χ. Παπαϊωάννου).