Σιγή ιχθύος τηρεί μέχρι σήμερα το ελληνικό δημόσιο για το μέλλον του παράκτιου δάσους της Βαλανιδορράχης στον δήμο Πάργας, το οποίο -τουλάχιστον σε πρώτη φάση – επιχειρείται να αξιοποιηθεί ως πάρκο αναψυχής από ιδιώτες, που επικαλούνται τίτλους ιδιοκτησίας από Οθωμανούς μπέηδες πριν από περίπου 100 χρόνια.
Με πληροφορίες απο το ypaithros.gr
Τίτλοι ιδιοκτησίας, όμως, που δεν υφίστανται, όπως αποκαλύπτουν οι κάτοικοι της περιοχής, αφού οι εν λόγω μπέηδες ουδέποτε είχαν έκταση στο δάσος της περιοχής. «Η δασική αυτή έκταση είναι δημόσια» επισημαίνουν. «Ζητάμε από την πολιτεία να επιτελέσει το χρέος της, προχωρώντας στην αναψηλάφηση της δίκης, εισακούοντας τις κραυγές αγωνίας μιας κοινωνίας που ανιδιοτελώς υπερασπίζεται το δημόσιο συμφέρον και τον τόπο της».
Παρά τα υπομνήματα που απεστάλησαν – ήδη από τις αρχές καλοκαιριού – από την Επιτροπή Αγώνα Φαναρίου για τη διάσωση του δάσους προς τον πρωθυπουργό, τους αρμόδιους υπουργούς και το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, και παρά την πρόσφατη ερώτηση που κατέθεσαν με πρωτοβουλία του Ε. Τσακαλώτου, βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ στην Ήπειρο για το θέμα, επικρατεί εκκωφαντική σιωπή σχετικά με το αίτημα αναψηλάφησης της υπόθεσης, μετά τα νέα στοιχεία που αποκαλύφθηκαν υπέρ του δημοσίου χαρακτήρα του δάσους.
Εκκωφαντική σιωπή από το κράτος, όχι όμως και από τους κατοίκους και τους φίλους της ευρύτερης περιοχής, καθώς από τον Φεβρουάριο του 2020 ξεκίνησαν μία μεγάλη προσπάθεια για τη διάσωση του παράκτιους δάσους και των παραλιών που το κοσμούν, όπως το Αλωνάκι, η Σκάλα και ο Όρμος του Οδυσσέα. Λίγο πριν το πρώτο lockdown, οι κάτοικοι της περιοχής πληροφορούνται πως το δάσος, συνολικής έκτασης 1.993 στρεμμάτων επιδικάστηκε σε ιδιώτες, με το δημόσιο να κατέχει ποσοστό μόλις 20%.
«Πρόκειται για ένα δάσος παράκτιο, εξαιρετικού φυσικού κάλλους κόσμημα της ακτογραμμής της Ηπείρου» τονίζει η Επιτροπή, υπογραμμίζοντας πως αποτελεί «αναπόσπαστο τμήμα ενός οικοσυστήματος σχεδόν εξολοκλήρου Natura2000, στις εκβολές του δέλτα του Αχέροντα με υδροβιότοπο και τέσσερις παραλίες».
Απαλλοτριώθηκε, αποζημιώθηκε και πωλήθηκε;
Η Επιτροπή επιμένει, πως η διεκδικούμενη έκταση είναι δημόσια. Κι αυτό γιατί παρά την εκδίκαση υπέρ των ιδιωτών, διαπιστώθηκαν κενά στην υπόθεση. Η έρευνα που ακολούθησε, έφερε στο φως νέα στοιχεία, άκρως αποκαλυπτικά. Σύμφωνα με αυτά, η δασική έκταση εμφανίζεται ως ιδιόκτητη, μετά από πώληση που πραγματοποιήθηκε το μακρινό 1931, όταν δύο μπέηδες φέρεται να την πώλησαν στους προγόνους των σημερινών φερόμενων ως ιδιοκτητών. Με μία σημαντική όμως λεπτομέρεια, που δεν ελήφθη υπόψη: ότι η εν λόγω έκταση ήταν ήδη απαλλοτριωμένη και αποζημιωμένη από το ελληνικό δημόσιο.
«Οι ‘συνιδιοκτήτες’ του δάσους βασίζουν τις αξιώσεις τους, σε μια δικαστική απόφαση του Διοικητικού Δικαστηρίου του Υπουργείου Γεωργίας του Ιανουαρίου του 1927, σύμφωνα με την οποία επιδικάζονται σε δύο μπέηδες 750 στρέμματα δάσους» επισημαίνει η Επιτροπή. «Το ίδιο έτος η Επιτροπή Απαλλοτριώσεων Πρέβεζας αποζημιώνει τους μπέηδες για το σύνολο των επιδικασμένων στρεμμάτων και μη. Σε μεταγενέστερο χρόνο, το 1931, τρεις Παργινοί αγοράζουν από τους τέως ιδιοκτήτες τη δημόσια γη, με την προγενέστερη απόφαση του Ιανουαρίου της 5/1927, πλην όμως τα 750 στρέμματα της απόφασης γίνονται 2000 στην αγοροπωλησία».
Αφού η έκταση ήταν απαλλοτριωμένη και αποζημιωμένη, πώς στη συνέχεια πωλήθηκε, και μάλιστα κατά περίπου επιπλέον 1.200 στρέμματα; Και από ποιους; Και τελικά τι ακριβώς περιλαμβάνουν οι τίτλοι ιδιοκτησίας; Για να απαντήσουν σε αυτά τα ερωτήματα, οι κάτοικοι μέσω του πληρεξούσιου δικηγόρου τους, προχωρούν εις βάθος την έρευνα, μιας και στα δικαστήρια δεν προσκομίζονται οι τίτλοι ιδιοκτησίας. Τα ονόματα των μπέηδων, όπως αναφέρθηκαν στα δικαστήρια, τελικά ισχύουν;
Η Επιτροπή λοιπόν καταφεύγει στη Γενική Διεύθυνση Κτηματολογίου και Υποθηκοφυλακείων της Τουρκίας –ως αρμόδια αρχή – για να διασταυρώσει εάν οι δύο Οθωμανοί που αναφέρονται ως οι πωλητές του δάσους το 1931, κατείχαν τις εκτάσεις του δάσους της Βαλανιδορράχης. Η απάντηση των τουρκικών αρχών ήρθε να επιβεβαιώσει τις αμφιβολίες των κατοίκων. Οι Οθωμανοί που αναφέρονται στα δικαστήρια, δεν κατείχαν ποτέ έκταση εκεί.
«Το δάσος ελλείψει ταπίου (επί οθωμανικής αυτοκρατορίας ιδιωτικά ήταν μόνο τα δάση που κατέχονταν με ταπί) και δικαιώματος πολέμου έχει περιέλθει στο Ελληνικό Δημόσιο από το 1913» εξηγούν οι κάτοικοι, και ζητούν αναψηλάφηση της απόφασης του Εφετείου Ιωαννίνων. Καλούν, λοιπόν, την πολιτεία «να διερευνήσει την υπόθεση διεξοδικά», και να προβεί σε όλες τις απαραίτητες διαδικασίες «για να μην απωλεστεί περιουσία του Ελληνικού Δημοσίου».
Πάρκο αναψυχής
Εν τω μεταξύ, από την πλευρά των συνιδιοκτητών, συστήνεται Διαχειριστική Επιτροπή του δάσους, η οποία καταθέτει τον περασμένο Δεκέμβριο μελέτη για τη δημιουργία πάρκου αναψυχής, με αθλητικές δραστηριότητες, πέτρινα τραπεζοκαθίσματα, ξύλινες περιφράξεις και πολλές θέσεις πάρκινγκ. Μόνο για την παραλία Αλωνάκι προβλέπονται 110 θέσεις στάθμευσης.
Το πιο εντυπωσιακό είναι ότι στη μελέτη η έκταση εμφανίζεται αυξημένη κατά 187 στρέμματα, από τα 1.993 όπως προσδιορίζεται στη δικαστική απόφαση. Με τον τρόπο αυτό καταγγέλλει η Επιτροπή, οι ιδιώτες εκπόνησαν μελέτη βασιζόμενοι στο νόμο για τους χώρους δασικής αναψυχής, που θέτει ως βασική προϋπόθεση έκταση άνω των 2.000 στρεμμάτων.
Με την εξασφάλιση του ορίου στρεμμάτων – αφού στη μελέτη η έκταση πια έχει φθάσει τα 2.180 στρέμματα – μένει άλλο ένα εμπόδιο, το οποίο επιλύεται με το νομοσχέδιο Χατζηδάκη και το νέο πλαίσιο για τις δημόσιες συμβάσεις, που επιτρέπει την προώθηση «ήπιων αναπτυξιακών έργων δημοσίου ενδιαφέροντος» εντός προστατευόμενων περιοχών Natura 2000.
Όσον αφορά στα νέα στοιχεία που βγήκαν στο φως της δημοσιότητας σχετικά με τους τίτλους ιδιοκτησίας, οι συνιδιοκτήτες απαντούν μέσω του πληρεξούσιου δικηγόρου τους, ότι «το δάσος είναι συνδιόκτητο κατά τα 4/5 από ιδιώτες και κατά το 1/5 από το Ελληνικό δημόσιο» επιμένοντας ότι «αυτό ισχύει για περισσότερα από 100 χρόνια και είναι καταχωρημένο στο υποθηκοφυλακείο», σχολιάζοντας δε ότι «πέραν της φαιδρότητας του θέματος, δεν υφίσταται νομική δυνατότητα αναψηλάφησης».