Γράφει ο Ιωάννης Αμπατζόγλου*
Ο Μανώλης Ανδρόνικος ανακάλυψε το 1977 στη Βεργίνα τη χρυσή λάρνακα με το δεκαεξάκτινο αστέρι, ένα πανάρχαιο πανελλήνιο σύμβολο του Ήλιου, το οποίο από τότε έγινε γνωστό ως Ήλιος της Βεργίνας. Στο βιβλίο του ο Ανδρόνικος «Το χρονικό της Βεργίνας» αναφέρει το εξής1: «Μέσα στη σαρκοφάγο υπήρχε μια ολόχρυση λάρνακα. Επάνω στο κάλυμμά της ένα επιβλητικό ανάγλυφο αστέρι με δεκάξι ακτίνες, και στο κέντρο του ένας ρόδακας». Πέραν του δεκαεξάκτινου αστεριού που αναφέρει ο αείμνηστος Ανδρόνικος ας κρατήσουμε λίγο στη μνήμη μας και τον ρόδακα ο οποίος υπάρχει στο κέντρο του και θα γίνει αναφορά σε αυτόν πιο κάτω.
Στον αρχαίο ελληνικό κόσμο, από την πανάρχαιαμάλιστα εποχή οι Έλληνες χρησιμοποιούσαν, ως σύμβολο του Ήλιου, αστέρια σε πολλές παραλλαγές, τα οποία έφεραν από τέσσερεις έως και πολύ περισσότερες ακτίνες (προσωπικά έχω εντοπίσει αστέρι με πενήντα έξι ακτίνες). Το σύμβολο αυτό ήταν πολύ συνηθισμένο στην ελληνική αρχαιότητα και το συναντάμε σε νομίσματα, αγάλματα, ασπίδες, αγγεία2 κ.λπ. Έχει βρεθεί μέχρι και σε αγγείο2 του 2.000 π.Χ., αλλά και σε σφραγίδα τηςΜυκηναϊκής εποχής και συγκεκριμένα του 1.500 π.Χ.στην Πύλο3, αυτό της Πύλου μάλιστα φέρει δεκαέξι ακτίνες. Γενικά, ο Ήλιος της Βεργίνας –δηλαδή το δεκαεξάκτινο αστέρι– κοσμούσε τις ασπίδες των αρχαίων Μακεδόνων, τη μία όψη των αργυρών μακεδονικών νομισμάτων, αλλά χρησιμοποιούνταν και από τους διαδόχους στα ελληνιστικά βασίλεια. Δεκαεξάκτινα και οκτάκτινα αστέρια παρουσιάζονται συχνά σε μακεδονικά και ελληνιστικά νομίσματα και ασπίδες.
Σχετικά με τη χρήση του συγκεκριμένου ελληνικού συμβόλου, δηλαδή του Ήλιου της Βεργίνας, οι Σκοπιανοί διαδίδουν εδώ και χρόνια πως οι Έλληνες δήθεν το ανακάλυψαν μετά το 1977. Η αλήθεια είναι ακριβώς το αντίθετο. Οι Σκοπιανοί το έκλεψαν αμέσως μετά τις συγκλονιστικές ανακαλύψεις του Ανδρόνικου το 1977 και αφού αποκαλύφθηκε η ιδιαίτερη «σύνδεση»του συμβόλου με τον Μακεδονικό βασιλικό οίκο. Όμως πέραν των αρχαιολογικών χώρων και των εκκλησιών στα Σκόπια, όπου το σύμβολο αυτό υπάρχει λόγω τηςελληνικής παρουσίας στη διάρκεια της ιστορίας, δεν υπάρχει ούτε ΜΙΑ φωτογραφία Σκοπιανού να χρησιμοποιεί το σύμβολο αυτό πριν τη δεκαετία του 1980, ενώ σε όλο τον ελληνικό κόσμο χρησιμοποιήθηκε κατά κόρον ΠΡΙΝ, κατά τη διάρκεια και ύστερα από την υιοθέτηση του από τον βασιλικό οίκο των Μακεδόνων.
Κάποιος Σκοπιανός μπορεί να πει το εξής: «Οι Έλληνες γιατί δεν το χρησιμοποιούσαν πριν το 1977 αν ήταν Ελληνικό σύμβολο;». Kαι η απάντηση είναι απλή. Υπάρχουν φωτογραφίες ακόμα και από τη δεκαετία του1930 όπου εικονίζονται Έλληνες να το χρησιμοποιούν. Δεν αναφέρομαι καν σε εκκλησίες, αρχαιολογικούς χώρους στην Ελλάδα όπου υπάρχει παντού. Για παράδειγμα, υπάρχουν φωτογραφίες4 του 1938 από τους 14ους πανθρακικούς αγώνες που πραγματοποιήθηκαν στο εθνικό στάδιο της Δράμας. Σε δύο από αυτές τις φωτογραφίες εικονίζονται μαθητές σχολείων μέσης εκπαίδευσης της βόρειας Ελλάδας σε δύο θεατρικές παραστάσεις από τις οποίες η μία αφορούσε την ελληνική αρχαιότητα και η άλλη τη βυζαντινή εποχή. Σε αυτές τις θεατρικές παραστάσεις οι μαθητές ήτανντυμένοι αρχαίοι Έλληνες και Έλληνες βυζαντινοί αντίστοιχα και έφεραν στις ασπίδες τους το οκτάκτινο αστέρι.
Εμείς λοιπόν, οι Έλληνες χρησιμοποιούμε αυτό το ηλιακό σύμβολο σε όλη την ιστορία μας, αδιάλειπτα.Αντίθετα οι Σκοπιανοί δεν είχαν ποτέ ούτε στην ιστορία αλλά ούτε στην παράδοσή τους καμία σχέση με αυτό το σύμβολο. Αξίζει να σημειωθεί ότι το σύμβολο αυτό δεν χρησιμοποιήθηκε ούτε από την Εσωτερική Μακεδονική Επαναστατική Οργάνωση (ΕΜΕΟ)5, η οποία ήταν μίαβουλγαρική μυστική αυτονομιστική οργάνωση που ιδρύθηκε το 1893 και διαλύθηκε από τον τσάρο Μπορίς Γ΄ της Βουλγαρίας το 1934. Ενώ λοιπόν οι Σκοπιανοίυιοθέτησαν αυτό το ελληνικό σύμβολο πρόσφατα, θέλουν να πείσουν την κοινή γνώμη ότι εμείς το κλέψαμε από αυτούς. Επίσης, οι αληθινοί Μακεδόνες τιμούσαν τους προγόνους τους διοργανώνοντας αγώνες προς τιμή τους όπου ντυνόντουσαν αρχαίοι Μακεδόνες. Οι Σκοπιανοί ποτέ δεν το έχουν κάνει αυτό. Δεν υπάρχει ούτε μία φωτογραφία Σκοπιανού που να είναι ντυμένοςαρχαίος Μακέδονας πριν την δεκαετία του 1980.
Τώρα ας έρθουμε στον ρόδακα που υπάρχει στο κέντρο του δεκαεξάκτινου αστεριού που βρέθηκε στη Βεργίνα.Η λέξη ρόδακας προέρχεται από το ρόδο (τριαντάφυλλο) και ως σύμβολο χρησιμοποιήθηκε ευρύτατα στην ελληνική αρχαιότητα6, ως φυλαχτό και διακοσμητικό στοιχείο στην προϊστορική Μινωϊκή Κρήτη της 2ηςχιλιετίας π.Χ., ως στολίδι στα διαδήματα των βασιλισσών στη Μυκηναϊκή εποχή, ως διακοσμητικό στις οροφές των ιερών της Αφροδίτης, των Ασκληπιείων, στις τοιχογραφίες σπιτιών αρχόντων και ως διάδημα της Άρτεμης και της Αφροδίτης στην κλασσική εποχή, όπως επίσης χρησιμοποιήθηκε στη ρωμαϊκή εποχή και στο Βυζάντιο. Πολύ γνωστός είναι ορόδακας που υπάρχει στο ιερό της Ελευσίνας όπου τελούνταν τα Ελευσίνια μυστήρια, όπως επίσης υπάρχουν ρόδακες σε γυναικεία στολίδια, π.χ. σκουλαρίκια, που κοσμούν αρχαία ελληνικά γυναικεία αγάλματα.
Να δούμε τώρα τι έχουν σκαρφιστεί οι Σκοπιανοί για τηνπροέλευση του ρόδακα που βρίσκεται στο κέντρο του Ήλιου της Βεργίνας. Όπως μας πληροφορεί ο ιστότοποςflags of the world7 (σημαίες του κόσμου), η πρώτη σκοπιανή σημαία με τον Ήλιο της Βεργίνας σχεδιάστηκε το 1992 και είναι η γνωστή κόκκινη σημαία με τον κίτρινο Ήλιο της Βεργίνας που συνηθίζουν ναχρησιμοποιούν οι Σκοπιανοί. Στο κέντρο του Ήλιου της Βεργίνας, αυτή η σημαία, έχει τον ρόδακα σε μπλε χρώμα, άσχετα αν αργότερα, όπως αναφέρεται, «λόγωπολιτικών πιέσεων, η κυβέρνηση της Δημοκρατίας της Μακεδονίας πρότεινε να εξαλειφθεί το μπλε στο κέντρο».Στον ίδιο ιστότοπο πληροφορούμαστε ότι «σύμφωνα με το καταστατικό του OMO Ilinden – PIRIN (κόμμα της “μακεδονικής” μειονότητας στη Βουλγαρία), το μπλε αντικείμενο στη μέση του Ήλιου της Βεργίνας είναι ένα edelweiss, ένα λουλούδι που φυτρώνει σήμερα στο βουνό Πιρίν της Βουλγαρίας». Το έλυσαν λοιπόν και αυτό το πρόβλημα οι ψευτομακεδόνες. Ο ρόδακας που βρίσκεται στον Ήλιο της Βεργίνας είναι ένα λουλούδι, συγκεκριμένα εντελβάις, το οποίο φύεται στο Πιρίν της Βουλγαρίας. Έτσι και αλλιώς το Πιρίν οι Σκοπιανοί το διεκδικούν επειδή θεωρούν ότι είναι περιοχή της μεγάλης κατά αυτούς Μακεδονίας, οπότε όλα βαίνουν καλώς. Η χρυσή λάρνακα με τον Ήλιο της Βεργίνας βρέθηκε από τον Ανδρόνικο στη Μακεδονία του Αιγαίου (έτσι αποκαλούν τη Μακεδονία μας οι ψευτομακεδόνες), ο ρόδακας που περιέχεται στον Ήλιο της Βεργίνας αναπαριστά ένα λουλούδι που φύεται στο Πιρίν της Βουλγαρίας, αυτοί φυσικά κατέχουν τη Μακεδονία του Βαρδάρη (δηλαδή τα Σκόπια), οπότε το επόμενο βήμα είναι –κατά αυτούς– να ενωθούν όλες αυτές οι περιοχές (ελληνική Μακεδονία, Πιρίν Βουλγαρίας, Σκόπια) και να προκύψει η μεγάλη Μακεδονία. Τόσο απλά! Μ’ αυτά και μ’ αυτά, οι Σκοπιανοί δημιούργησαν –στο μυαλό τους– τη Μακεδονία τους, η οποία έχει ρίζες στην αρχαιότητα (χρυσή λάρνακα Βεργίνας), αλλά και σε βουνό της Βουλγαρίας (λουλούδι εντελβάις στο Πιρίν).
Με τέτοιου είδους επιχειρήματα έχουμε να αντιπαρατεθούμε και πραγματικά χρειάζεται από μέρους μας υπομονή, επιμονή αλλά και κουράγιο ώστε να μη χάσουμε την αγωνιστικότητα και το στόχο μας. Στις γελοιότητες των Σκοπιανών εμείς θα πρέπει να απαντάμε με λόγο σοβαρό και επιστημονικό, χωρίς όμως να κάνουμε πίσω στα εθνικά μας δίκαια ούτε ένα χιλιοστό!Η πολιτική ηγεσία της χώρας μας οφείλει να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων και να ανταπεξέλθει στη βαριά κληρονομιά μας αλλά και στην τεράστια ιστορία της Ελλάδας. Αυτό είναι απαίτηση του ελληνικού λαού, ο οποίος όπως έχει αποδείξει τιμωρεί στην κάλπη τους πολιτικούς που δεν κάνουν το καθήκον τους προς την πατρίδα.
Υ.Γ.: Πάμπολλοι επιστήμονες, διανοούμενοι αλλά καιπολιτικοί των Σκοπίων έχουν τονίσει ότι οι Σκοπιανοί είναι Σλάβοι και δεν έχουν καμία σχέση με τους αρχαίους Μακεδόνες, οι οποίοι ήταν Έλληνες. Επίσης, έχουν εκφραστεί κατά της χρήσης του Ήλιου της Βεργίνας από Σκοπιανούς επειδή δεν είναι δικό τους σύμβολο. Χαρακτηριστική είναι η δήλωση τηςΣκοπιανής Καθηγήτριας Πανεπιστημίου Κατερίνας Κολόζοβα, Διευθύντριας στο Ινστιτούτο Κοινωνικών και Ανθρωπιστικών Επιστημών στα Σκόπια, η οποία αναφερόμενη στον Ήλιο της Βεργίνας δήλωσε το εξής: «Ο ήλιος δε σημαίνει τίποτα για εμάς, δεν υπήρξε ποτέ και πουθενά μέρος ούτε της παράδοσής μας, ούτε του πατριωτικού συμβολισμού».
2. https://history-of-macedonia.com/sun-of-vergina/
3.https://phys.org/news/2019-12-archaeologists-bronze-age-tombs-lined.html
5.https://el.wikipedia.org/wiki/Εσωτερική_Μακεδονική_Επαναστατική_Οργάνωση
6.http://www.rodax.gr/RODAX.htm
7.https://www.fotw.info/flags/mk!prop.html#p92
14οι πανθρακικοί αγώνες στο εθνικό στάδιο της Δράμας,το έτος 1938. Μαθητές του γυμνασίου Κομοτηνής ντυμένοι αρχαίοι Έλληνες σε παράσταση αρχαίας τραγωδίας. Διακρίνονται τα οκτάκτινα αστέρια στις ασπίδες τους.
14οι πανθρακικοί αγώνες στο εθνικό στάδιο της Δράμας, το έτος 1938. Μαθητές της σχολής μέσης εκπαίδευσης Καβάλας ντυμένοι ως Βυζαντινοί σε θεατρική παράσταση. Διακρίνεται το οκτάκτινο αστέρι στην ασπίδα που φέρει ένας από τους ηθοποιούς.
Η Σκοπιανή Καθηγήτρια Πανεπιστημίου ΚατερίναΚολόζοβα σε δήλωσή της ότι ο Ήλιος της Βεργίνας δε σημαίνει τίποτα για τους Σκοπιανούς και ότι δεν υπήρξε ποτέ μέρος ούτε της παράδοσής τους, ούτε του πατριωτικού συμβολισμού τους.
*Ο Ιωάννης Αμπατζόγλου είναι Ακτινοφυσικός Ιατρικής, διδάκτωρ του Ιατρικού Τμήματος του ΔΠΘ, Επιστημονικά Υπεύθυνος του Τμήματος Ιατρικής Φυσικής του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Αλεξανδρούπολης και Πρόεδρος της Επιτροπής Ελληνισμού.