Ο ΟΣΙΟΣ ΔΙΟΣ
Η ΟΣΙΑ ΜΑΚΡΙΝΑ, Αδελφή του Μ. Βασιλείου
ΟΙ ΟΣΙΟΙ ΤΕΣΣΕΡΙΣ (Κατ’ άλλους 40) συνασκητές
Ο ΟΣΙΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ ο Σαββαΐτης, επίσκοπος Εδέσσης
Ο ΟΣΙΟΣ ΑΒΒΑΣ ΔΙΟΚΛΗΣ
Ο ΑΓΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ επίσκοπος Πανήδου, ο νέος Ομολογητής
Ο ΟΣΙΟΣ ΜΙΧΑΗΛ
Αναλυτικά:
Ο ΟΣΙΟΣ ΔΙΟΣ
Καταγόταν από την Αντιόχεια της Συρίας και έζησε στα χρόνια του μεγάλου Θεοδοσίου. Ήταν διακεκριμένος για τη θεολογική του πολυμάθεια και για την ανυπόκριτη ευσέβεια και εγκράτεια. Σε ηλικία μάλιστα 35 ετών, τόσο πολύ είχε εξαπλωθεί η φήμη της αρετής του, που από παντού έρχονταν ν’ ακούσουν τις πολύτιμες συμβουλές του. Μετά από χρόνια, τον προσκάλεσε ο Πατριάρχης Αττικός (406-425) στην Κων/πολη και τον χειροτόνησε ιερέα. Τα Ιερατικά του καθήκοντα, επετέλεσε με πολύ ζήλο και ακρίβεια. Ήταν για τους ενορίτες του πρότυπο Ιερού και φιλόστοργου πνευματικού πατέρα και οικογενειακού συμβούλου. Στην Κωνσταντινούπολη ίδρυσε και μοναστήρι. Κάποτε αρρώστησε βαριά, που έφτασε μέχρι τα πρόθυρα του θανάτου. Σώθηκε όμως από θαύμα. Τελικά πέθανε ειρηνικά, αφού διατήρησε μέχρι την τελευταία του πνοή το πυρ της ευσέβειας και της στοργής για τις ψυχές του ποιμνίου του.
Απολυτίκιον. Ήχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε.
Ό βίον έφάμιλλον, τη κλήσει πολιτευθείς, της δόξης του Πνεύματος, πυξίον ώφθης σεπτόν, Πατήρ ημών Όσιε’ συ γαρ θαυματουργίαις, ίεραίς διαπρεπών, ένδοξος έν Οσίοις, φερωνύμως έδείχθης. Διό σε άνευφημούμεν, Δίε μακάριε.
Η ΟΣΙΑ ΜΑΚΡΙΝΑ, Αδελφή του Μ. Βασιλείου
Στην Ιστορία του χριστιανισμού λίγες υπήρξαν οι γυναικείες μορφές σαν την υπέρλαμπρη μορφή της Αγίας Μακρίνας, που ο Θεός την είχε προικίσει με τα μεγαλύτερα πνευματικά και σωματικά χαρίσματα. Ήταν η μεγαλύτερη αδελφή του Μεγάλου Βασιλείου και του Γρηγορίου Νύσσης. Ανατράφηκε σύμφωνα με τις επιταγές του Ευαγγελίου, από την ευσεβέστατη μητέρα της Εμμέλεια. Όταν μεγάλωσε, αφοσιώθηκε στην αγαθοεργία και στην ανατροφή των αδελφών της, που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη μετέπειτα πνευματική τους πορεία. Η Μακρινά ήταν μνηστευμένη, αλλά ο μνηστήρας της πέθανε. Τότε, μαζί με τη μητέρα της, αποσύρθηκε σε γυναικεία μονή στον Πόντο, κοντά στον ποταμό Ίρη. Εκεί κοντά μόναζε και ο αδελφός της, Μ. Βασίλειος. Στη μονή πέρασε τη ζωή της με τη μελέτη των Γραφών, την προσευχή και προπάντων με αγαθοεργίες. Διότι πάντα είχε στο μυαλό της το λόγο του Θεού, που προτρέπει στους ανθρώπους, “άγαθοεργείν, πλουτείν εν έργοις καλοίς, εύμεταδότους είναι, κοινωνικούς, αποθησαυρίζοντας έαυτοις θεμέλιον καλόν εις το μέλλον, ίνα έπιλάβωνται της αιωνίου ζωής”1. Δηλαδή, να αγαθοεργούν, να γίνονται πλούσιοι σε καλά έργα, να δίνουν πρόθυμα και σε άλλους τα αγαθά τους, να είναι απλοί και καταδεκτικοί και έτσι να αποταμιεύουν για τον εαυτό τους στέρεο θεμέλιο στο μέλλον, για να αποκτήσουν την αιώνια ζωή. Μ’ αυτόν τον τρόπο και η Αγία Μακρινά έζησε και τελείωσε τη ζωή της.
1. Α’προς Τιμόθεον, στ’ 18,19.
Απολυτίκιον. Ήχος γ’. Την ωραιότητα.
Σοφίας έρωτι, τον νουν πτερώσασα, κόσμου εύπάθειαν, έμφρόνως έλιπες, και ενδιαίτημα τερπνόν έγένου θείας αγάπης· συ γαρ δι’ ασκήσεως, και ηθών τελειότητας, νύμφη έχρημάτισας, του Σωτήρος περίδοξος· ω πρέσβευε υπέρ των βοώντων χαίροις Μακρίνα θεοφόρε.
ΟΙ ΟΣΙΟΙ ΤΕΣΣΕΡΙΣ (Κατ’ άλλους 40) συνασκητές
Απεβίωσαν ειρηνικά.
Ο ΟΣΙΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ Ο Σαββαΐτης, επίσκοπος Εδέσσης
Ο πατέρας του ονομαζόταν Συμεών και η μητέρα του Μαρία. Φοίτησε σε σχολεία και διακρίθηκε για τη μάθηση φιλοσοφικών γνώσεων, καθώς και της ρητορικής και της φιλοσοφίας. Σε ηλικία 10 χρονών έμεινε ορφανός και τη μισή περιουσία των γονέων του πήρε η αδελφή του για να αποκατασταθεί και την άλλη μισή ο ίδιος, την οποία μοίρασε στους φτωχούς και αναχώρησε για την Ιερουσαλήμ. Εκεί, προσκύνησε τους Αγίους Τόπους και τελικά έγινε μοναχός στη Λαύρα του αγίου Σάββα. Εκεί ασκήθηκε στην αρετή σε μεγάλο βαθμό και υπήρξε διάσημος ασκητής. Λόγω των μεγάλων του αρετών, ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων τον έκανε επίσκοπο Εδέσσης (Μέσης Ανατολής). Ως ποιμενάρχης υπήρξε άριστος, με τις πολλές θεολογικές του γνώσεις, τις πολλές του αρετές και προ πάντων με τη μεγάλη του αγάπη που διέθετε άφθονη στο ποίμνιο του. Όταν κάλεσε και ευλόγησε τον κλήρο και το λαό της Έδεσσας, παρέδωσε την αγία του ψυχή στον ουράνιο Πατέρα.
Ο ΟΣΙΟΣ ΑΒΒΑΣ ΔΙΟΚΛΗΣ
Σπούδασε γραμματική και φιλοσοφία και στα εικοσιοκτώ του χρόνια έγινε αναχωρητής μέσα σε μια σπηλιά. Τον συνάντησε ο συγγραφές του Λαυσαϊκού, Ηρακλείδης, και μεταξύ άλλων τον ρώτησε: “Πώς είναι δυνατό, πάτερ, ο ανθρώπινος νους να βρίσκεται πάντοτε στα θεία νοήματα”; Ο όσιος απάντησε: “Καθώς συνηθίσει ο άνθρωπος εϊτε με καλά νοήματα είτε με κακούς συλλογισμούς, έτσι και πολιτεύεται”.
Ο ΑΓΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ επίσκοπος Πανήδου, ο νέος Ομολογητής
Αναφέρεται στον Πατμιακό Κώδικα 266, χωρίς βιογραφικό σημείωμα. Πάντως έζησε επί εικονομαχίας και πέθανε ομολογώντας την ορθή πίστη. Επισκοπή Πανήδου όμως δε συναντάται πουθενά, ίσως να είναι Πανιού, που βρισκόταν στην Ηράκλεια της Θράκης.
Ο ΟΣΙΟΣ ΜΙΧΑΗΛ
Η μνήμη του σύμφωνα με τον Ίεροσολυμιτικό κώδικα 1096 φ. 115. Ήταν ανεψιός του Θεοδώρου Εδέσσης (βλέπε σχετικά μ’ αυτόν λίγο πιο πάνω) και μοναχός της Λαύρας του αγίου Σάββα.