«Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν συμπεριφέρεται ολοένα και πιο επιθετικά, συγκρούεται με την Ελλάδα, την Ευρωπαϊκή Ένωση, τις Ηνωμένες Πολιτείες, ακόμη και με το ΝΑΤΟ ως σύνολο.
Γιατί οι Αμερικανοί ανέχονται από την Τουρκία αυτό που δεν θα ανέχονταν από κανέναν άλλο και δεν βάζουν την Άγκυρα στη θέση της;», γράφει η ρωσική εφημερίδα Взгляд (vzglyad).
Enfant terrible
Η Τουρκία είναι ακριβώς αυτό για το ΝΑΤΟ σήμερα. Τα τελευταία χρόνια, η Άγκυρα συμπεριφέρεται εξαιρετικά τολμηρά απέναντι στους συμμάχους της Ευρώπης και της Αμερικής. Ο κατάλογος των προκλήσεων είναι τεράστιος.
Έτσι, η Άγκυρα, ενάντια στη βούληση της Ουάσιγκτον, αγόρασε ρωσικά συστήματα S-400.
Επιτίθεται και σκοτώνει τους Κούρδους συμμάχους των Ηνωμένων Πολιτειών στη Συρία (και μαζί τους τη φήμη των Ηνωμένων Πολιτειών ως αξιόπιστος σύμμαχος για όσους βασίζονται σε αυτές).
Υποστηρίζει Ισλαμιστές τρομοκράτες της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας. Προσφέρει στη Ρωσία και το Ιράν να μοιράσουν τον Καύκασο για τρεις (δημιουργώντας ένα εξάγωνο και τρεις χώρες του Νοτίου Καυκάσου για να διευθετήσουν όλες τις υποθέσεις στην περιοχή), συμπιέζοντας έτσι τους Αμερικανούς και τους Ευρωπαίους από το προπύργιο της Γεωργίας, καθώς και από την περιοχή της Κασπίας.
Προκλήσεις ενάντια στην Ελλάδα
Η Τουρκία οργανώνει στρατιωτικές προκλήσεις εναντίον του συμμάχου του ΝΑΤΟ – της Ελλάδας.
Απειλεί να πλημμυρίσει την Ευρώπη με πρόσφυγες από τη Μέση Ανατολή και (μάλιστα, εάν η Άγκυρα αποκτήσει τον έλεγχο της Λιβύης) από την Αφρική.
Εξευτελίζει ταπεινωτικά την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα βον ντερ Λάιεν, χωρίς να παραχωρήσει ένα κάθισμα στην πρόεδρο των διαπραγματεύσεων για την αποκατάσταση των τουρκο-ευρωπαϊκών σχέσεων.
Και όλα αυτά, ενώ είναι γεγονός ότι η ένταξη στο ΝΑΤΟ είναι ζωτικής σημασίας για την Τουρκία.
Πρώτον, από την άποψη της διασφάλισης της φυσικής της ασφάλειας. Οι Τούρκοι μπορούν να είναι τόσο περήφανοι για τη δύναμη του στρατού τους όσο θέλουν, αλλά ο Ρετζέπ Ερντογάν έχει ένα εκπληκτικό παράδειγμα να κάνει εχθρούς από μόνος του. Σήμερα δεν υπάρχει ούτε ένα φιλικό κράτος κατά μήκος των τουρκικών συνόρων (με εξαίρεση το ημι-υποτελές Αζερμπαϊτζάν).
Δεύτερον, η Τουρκία χρειάζεται το ΝΑΤΟ για να αυξήσει την πολιτική επιρροή της. Διαφορετικά, ούτε η Ρωσία ούτε το Ιράν θα είχαν κάνει σοβαρές παραχωρήσεις στην Άγκυρα, είτε στη Συρία είτε στον Καύκασο.
Με βάση αυτό, προκύπτει το ερώτημα: γιατί οι Αμερικανοί δεν βάζουν την Τουρκία στη θέση της;
Γιατί δεν την απειλούν ότι θα την πετάξουν από το ΝΑΤΟ εάν συνεχίσει αυτές τις προκλήσεις;
Χωρίς αμφιβολία, αν οι Ηνωμένες Πολιτείες ακολουθούσαν ένα τέτοιο βήμα, ολόκληρη η Ευρώπη θα το είχε προσυπογράψει.
Έτσι, μια πρόσφατη δημοσκόπηση έδειξε ότι το 41% των Γερμανών θεωρούν την Τουρκία του Ερντογάν «εχθρό» και ένα άλλο 11% – «αντίπαλο».
«Χωρίς την Τουρκία, θα είναι δύσκολο για το ΝΑΤΟ όχι μόνο να διατηρήσει τη δύναμή του, αλλά και την ύπαρξή του», εξηγεί ο ίδιος ο Ερντογάν.
Και αυτός, παραδόξως, δεν λυγίζει την ψυχή του. Είναι αλήθεια ότι το θέμα δεν αφορά τη συμβολή του τουρκικού στρατού στην αμυντική ικανότητα της συμμαχίας, αλλά στη συμβολή του Ερντογάν και των πολιτικών του στη διατήρηση του ΝΑΤΟ ως πολιτικού σχεδίου.
Τουρκία: Εργαλείο περιορισμού της Ρωσίας
Η Αμερική χρειάζεται μια ισχυρή Τουρκία για να συγκρατήσει τη Ρωσική Ομοσπονδία. Να αποσπά την προσοχή της Μόσχας από τις ευρωπαϊκές υποθέσεις δημιουργώντας προβλήματα στον Νότιο Καύκασο, καθώς και να πραγματοποιεί ανατρεπτική παρουσία μέσω των μέσων «μαλακής δύναμης» στην Κριμαία, την περιοχή του Βόλγα και τη Σιβηρία.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες καταφέρνουν να επεξεργαστούν με επιτυχία τους εγκεφάλους της φιλελεύθερης αστικής νεολαίας, αλλά ο Ερντογάν είναι ικανός να περπατά πάνω από τα αυτιά των Μουσουλμάνων, ενισχύοντας τα ισλαμιστικά αισθήματα σε αυτούς και αλλάζοντας την πίστη από τη Μόσχα στον ομοϊδεάτη της Άγκυρας.
Η Αμερική χρειάζεται μια ισχυρή Τουρκία για να αντιμετωπίσει την Κίνα. Επομένως, υποστηρίζουν σθεναρά τις φιλοδοξίες και τη μαλακή δύναμη της Άγκυρας στην Κεντρική Ασία, η οποία είναι η αυλή της ΛΔΚ.
Όσο περισσότερο εξισλαμίζεται και είναι ασταθής η περιοχή, τόσο πιο δύσκολο θα είναι για τους Κινέζους να συναλλάσσονται με την Ευρώπη μέσω αυτής.
Επιπλέον, οι Ισλαμιστές της Κεντρικής Ασίας, με επικεφαλής τον αυτοαποκαλούμενο «προστάτη όλων των μουσουλμάνων», δηλαδή της Τουρκίας, θα επηρεάσουν τις υποθέσεις στο Σιντζιάνγκ, όπου οι ντόπιοι Ουιγούροι διεξάγουν έναν ημι-ανταρτικό πόλεμο εναντίον των Κινέζων.
Η Αμερική χρειάζεται μια ισχυρή Τουρκία για να αντιμετωπίσει το Ιράν. Όχι, όχι για να πολεμήσουμε μαζί του, αλλά για να προωθήσουμε το Ιράν από μέσα μέσω της διέγερσης του παντουρκισμού και του εθνικισμού του Αζερμπαϊτζάν. Θυμηθείτε ότι ένα σημαντικό μέρος του πληθυσμού της Ισλαμικής Δημοκρατίας (ειδικά στις βόρειες επαρχίες) είναι οι Αζερμπαϊτζάνες, οι οποίοι ενθουσιάστηκαν μετά τη νίκη της Τουρκίας και του Αζερμπαϊτζάν στον πόλεμο του Καραμπάχ.
Και αυτό για να μην αναφέρουμε την περίφημη τουρκική «μαλακή δύναμη». Το Ιράν αντιμετωπίζει αυτήν την απειλή πολύ σοβαρά, αλλά μέχρι στιγμής δεν βιάζονται να αντιταχθούν στους Τούρκους, φοβούμενοι ότι η έναρξη της αντι-τουρκικής προπαγάνδας θα προκαλέσει ακόμη μεγαλύτερα αυτονομιστικά συναισθήματα μεταξύ των Ιρανών Αζερμπαϊτζάνων. Αυτό είναι το δέλεαρ.
Η Αμερική χρειάζεται μια ισχυρή Τουρκία για να αντιμετωπίσει την Ευρώπη. Ναι, ο Μπάιντεν άλλαξε την προσέγγισή του στις χώρες του Παλαιού Κόσμου και, σε αντίθεση με τον Τραμπ, δεν λειτουργεί ανοιχτά για να καταρρεύσει και να δυσφημίσει την ΕΕ.
Ωστόσο, η Ευρώπη πρέπει να σκέπτεται συνεχώς ότι χωρίς τα κράτη μέλη της, είναι αδύναμη και ανυπεράσπιστη. Και όσο λιγότερο λειτουργούν οι ιστορίες για τη ρωσική απειλή, τόσο πιο σημαντικές θα είναι οι απειλές που θέτει η Τουρκία στην ΕΕ για την Ουάσινγκτον (δείτε την εισροή προσφύγων, στρατιωτικές προκλήσεις εναντίον της Ελλάδας).
Υπεργολάβος συγκρούσεων
Τέλος, οι Ηνωμένες Πολιτείες χρειάζονται την Τουρκία ως υπεργολάβο για περιφερειακές συγκρούσεις. Η αμερικανική κοινωνία έχει κουραστεί από ξένους πολέμους και η Άγκυρα είναι πάντα έτοιμη να δανείσει τον ώμο της. Για παράδειγμα, παρέμεινε στο Αφγανιστάν και θα υπερασπιστεί τα αμερικανικά συμφέροντα εκεί μετά την απόσυρση των αμερικανικών στρατευμάτων.
Σίγουρα δεν είναι τζάμπα.
«Εάν μας ζητηθεί να μην αφήσουμε το Αφγανιστάν και να βοηθήσουμε εκεί, τότε είναι σημαντικό να κατανοήσουμε τι είδους διπλωματική, υλικοτεχνική και οικονομική υποστήριξη από τις Ηνωμένες Πολιτείες σε σημαντικούς τομείς για εμάς, έχουμε», δήλωσε ο Ερντογάν.
Σύμφωνα με τον ίδιο, «δεν υπάρχουν ζητήματα που δεν μπορούν να λυθούν στις τουρκοαμερικανικές σχέσεις, όταν τομείς συνεργασίας υπερισχύουν σοβαρά από τον αριθμό των αμφιλεγόμενων θεμάτων».
Γι ‘αυτό οι Ηνωμένες Πολιτείες εκτιμούν τον Τούρκο σύμμαχο.
«Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, ο Μπάιντεν είπε ότι θα στηρίξει την τουρκική αντιπολίτευση και θα παρέμβει στις εσωτερικές υποθέσεις της χώρας. Ωστόσο, μόλις τελείωσε η προεκλογική πίεση, ο Μπάιντεν εγκατέλειψε απολύτως λογικά τις λαϊκιστικές του θέσεις στην Τουρκία », γράφει η τουρκική εφημερίδα Sabah.
Φυσικά, το ζήτημα του ελέγχου παραμένει επίκαιρο – και το πρόβλημα εδώ δεν είναι τόσο στην Τουρκία όσο στις φιλοδοξίες του Ρετζέπ Ερντογάν. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν προσπαθήσει ειλικρινά να ξεριζώσουν αυτήν την «ρίζα του κακού» οργανώνοντας (ή τουλάχιστον υποστηρίζοντας οικονομικά) μια απόπειρα στρατιωτικού πραξικοπήματος το καλοκαίρι του 2016, που περιλάμβανε την εξάλειψη του Ερντογάν. Ωστόσο, η προσπάθεια απέτυχε και έφερε τις σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας σε ένα νέο επίπεδο αντιπαράθεσης. Και ο Μπάιντεν δεν θέλει να επαναλάβει το λάθος αυτό.
Αντ ‘αυτού, τώρα προσπάθησε να μειώσει το επίπεδο του τουρκικού μπορσόμετρου απέναντι στους Ευρωπαίους συμμάχους (που είναι τώρα πιστοί στην Ουάσιγκτον) και να πείσει τον Ερντογάν να σταματήσει να σημειώνει πόντους στην Τουρκία σε βάρος της επιδεικτικής ταπείνωσης των λευκών ηγετών της Ευρώπης.
Έτσι, κατά την πρόσφατη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες, ο Ερντογάν συναντήθηκε με τον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.
Σύμφωνα με τις αθηναϊκές αρχές, αυτό είναι «ένα βήμα προς ένα πιο ήσυχο καλοκαίρι» και όχι επανάληψη των γεγονότων του 2020, όταν οι χώρες βρισκόταν σχεδόν στο χείλος του πολέμου λόγω των ενεργειών της Τουρκίας στα ελληνικά χωρικά ύδατα.
Πραγματοποιήθηκαν επίσης διαπραγματεύσεις με τη Γαλλία. Το Παρίσι πιστεύει ότι οι σχέσεις μεταξύ των χωρών βρίσκονται σε διαδικασία ανάκαμψης.
«Υπήρχε ανακωχή στον πόλεμο των λέξεων. Αυτό είναι καλό, αλλά όχι αρκετό … Ας δούμε αν ο Πρόεδρος Ερντογάν είναι έτοιμος να αλλάξει όχι μόνο τα λόγια του, αλλά και τις ενέργειές του », δήλωσε ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ζαν Ιβς Λε Ντριάν.
—
© Βαλκανικό Περισκόπιο -Γιῶργος Ἐχέδωρος