Είμαστε υπεύθυνοι όχι μόνο για ό,τι πράττουμε, αλλά και για ό,τι παραλείπουμε να πράξουμε. Μολιέρος.
Επιμέλεια-αποσπασματική έρευνα από Α. Αντωνά.
A΄ Μέρος.
Η Ελλάδα απέχει κατά παρασάγγας από την «παμπέσικη» διπλωματία, που ασκούσε πάντα η Τουρκία.
Πραγματικά πόσο επίκαιρος είναι ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης. «Και τι πταίει, η γλαύξ η θρηνούσα επί ερειπίων; Πταίουν οι πλάσαντες τα ερείπια. Και τα ερείπια τα έπλασαν οι ανίκανοι κυβερνήται της χώρας», έγραφε στην εφημερίδα Ακρόπολις το 1896 σε άρθρο του με τίτλο «Τις ημύνθη περί πάτρης;» Για όλα φταίει η Γλαύξ (κουκουβάγια), ο συνήθης ύποπτος, για τις εθνικές καταστροφές, της Ελληνικής Μικράς Ασίας και πρόσφατα της Κύπρου ….Ενώ ο Ελληνισμός πάντα έχει το δίκαιο με το μέρος του, δυστυχώς οι ταγοί μας καταφέρνουν πάντα να τον απομονώσουν και με την ανίκανη και άτολμη τους διπλωματία, να στρέφουν τους συμμάχους εναντίο μας και να τους οδηγούν σε εναγκαλισμούς με την άπιστη τους παλλακίδα Τουρκία, η οποία πάντα τους πρόδιδε, σε αντίθεση με την Ελλάδα που ήταν και είναι πιστή τους σύμμαχος ….
«Δυστυχισμένε μου λαέ καλέ και αγαπημένε. Πάντα ευκολόπιστε και πάντα προδομένε» Σολωμός.
Ας δούμε μερικά συμπυκνωμένα ιστορικά γεγονότα του 20ου αιώνα, από τα μύρια, αυτονόητου περιεχομένου και συμπερασμάτων …. Ας μην αναφερθούμε στην Οθωμανική Αυτοκρατορία διότι τόμοι θα χρειασθούν, η οποία απλώθηκε δια πυρός και σιδήρου και σφαγών, με την ανοχή των Μεγάλων δυνάμεων, της εποχής, οι οποίες αμέριμνες από μακράν κοιτούσαν τα απεχθή εγκλήματα και την υποδούλωση αδύναμων Χριστιανικών λαών. Όταν έλαβαν το πρώτο μήνυμα των επεκτατικών βλέψεων των Τούρκων και πάλι δεν αφυπνίσθηκαν, όταν οι Μωαμεθανοί ήταν προ των πυλών της Βιέννης (1529 – 1683) με σκοπό να καταλάβουν ολόκληρη την Ευρώπη, ήδη οι βάρβαροι είχαν κατασφάξει τον μισό πληθυσμό, των κατεχομένων χωρών και μειονοτήτων.…
Αποτέλεσμα; Ποτέ η Τουρκία δεν τιμωρήθηκε όπως της άρμοζε, για αυτά τα εγκλήματα μέχρι σήμερα και η οποία συνεχίζει να είναι αμετανόητη και θρασύτατη … Αντί να τρίζει το αμάξι, τρίζει ο αμαξηλάτης …..
*Αποφασιστικής σημασίας τελικά ήταν η νικηφόρα *Ναυμαχία του Ναυαρίνου, για την αρχή του τέλους της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας όταν οι σύμμαχοι Γαλλία, Αγγλία με την συμμετοχή Ελλήνων επαναστατών έμπειρων ναυτικών, αποφάσισαν επί τέλους να δώσουν την χαριστική βολή στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, κατά την διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης .. και 6 χρόνια μετά. Κάλλιο αργά παρά ποτέ …
*Η νικηφόρα ναυμαχία στο Ναυαρίνου έγινε στις 20 Οκτωβρίου του 1827, κατά τη διάρκεια της ελληνικής επανάστασης (1821-1832) στον κόλπο Ναυαρίνο, στη δυτική ακτή της χερσονήσου της Πελοποννήσου.
Ο Δεριγνύ ανέφερε ότι “στην ιστορία δεν υπήρξε μεγαλύτερη καταστροφή στόλου”.
Ας επανέλθουμε εν συντομία στα μετά Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ιστορικά γεγονότα ….προς αφύπνιση μνήμης, αλλά και περισυλλογής. Στην είσοδο του Άουσβιτς, το γερμανικό στρατόπεδο των ΝΑΖΙ, όπου εξολοθρεύθηκαν χιλιάδες αθώοι άνθρωποι, γράφτηκε ….
«Οι λαοί οι οποίοι δεν θυμούνται την Ιστορία τους είναι υποχρεωμένοι να την ξαναζήσουν». Και αυτονόητα εννοεί, τις Εθνικές καταστροφές, γενοκτονίες και σφαγές από εγκληματίες, που σήμερα δυστυχώς ανέχεται η διεθνής κοινότητα …..Όλβιος όστις ιστορίης έσχεν μάθησιν. Ευριπίδης.
Μετά την κατάρρευση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ο Νεοτουρκικός Εθνικισμός υπήρξε ο καταλύτης των εξελίξεων στην Μικρά Ασία και ήταν ο βασικός παράγοντας που εσκεμμένα εμπόδισε όποιες δημοκρατικές μεταρυθμίσεις στην Τουρκία και την αναγνώριση δικαιωμάτων στους υπηκόους Τούρκους ανεξάρτητα από το θρήσκευμα ή την εθνική καταγωγή, ειδικά στις ισχυρές μειονότητες Ελλήνων και Αρμενίων.
Τα εδάφη που είχε καταλάβει η Οθωμανική Αυτοκρατορία με τις νέες εθνικιστικές τάσεις των παντουρκιστών νεότουρκων Κεμαλιστών, ορίζονται ως Τουρκία, όπως και σήμερα αποκαλούν Γαλάζια Πατρίδα … δηλαδή μια νέα Τουρκική Αυτοκρατορία, όπου θέση δεν θα έχει κανένα Χριστιανικό κράτος..
Ο νεοσουλτάνος Ερντογάν 2021 και ο νεότουρκος *Ζιγιάν Γκιολκάπ 1911, με όραμα την Navi Vatan (Γαλάζια Πατρίδα), το πάλαι ΠΟΤΕ.
* Χαρακτηριστική είναι η παραδοχή του ιδίου στο περιοδικό Yeni Hayat τo 1911, όπου περιέγραφε το νέο άνθρωπο της νεοτουρκικής Νέας Τάξης: «Οι Τούρκοι ήταν οι “υπεράνθρωποι” που είχε φανταστεί ο Γερμανός φιλόσοφος Νίτσε… Από την τουρκότητα θα γεννηθεί η νέα ζωή…». Ακριβώς έναν τέτοιο “υπεράνθρωπο”, Γερμανό αυτή τη φορά, θα ονειρευτεί ο Αδόλφος Χίτλερ 15 χρόνια αργότερα, τιμώντας τις παρακαταθήκες του Κεμάλ Ατατούρκ, τον οποίο θαύμαζε και την προτομή του την είχε τοποθετήσει σε κεντρικό σημείο της Καγκελαρίας.
Αυτονόητο ότι κύριοι υποστηρικτές στην δημιουργία της νέας Τουρκικής αυτοκρατορίας, ήταν και είναι οι ανέκαθεν σύμμαχοι και φίλοι τους Γερμανοί οι οποίοι μέσω της συμμαχίας και υποστήριξης αυτής προς Τουρκία επιδιώκουν το «ξαναμοίρασμα» με στόχο την οικονομική τους πλέον κυριαρχίας… και εξαφάνιση Ελλήνων και Αρμενίων ….
Αποσπάσματα με πρόσθετα σχόλια.
Η περίπτωση του Ζιγιά Γκιοκάλπ (Ziya Gökalp) αποτελεί μια από τις πλέον ενδιαφέρουσες περιπτώσεις ενός διανοούμενου, επηρεασμένου από το ρομαντικό και φυλετικό εθνικισμό. Υπήρξε ο πατέρας του ιδεολογικού ρεύματος του παντουρκισμού, ως Νεότουρκος Κεμαλιστής συνέβαλε διοικητικά στην οργάνωση του σχεδίου εθνικής εκκαθάρισης των χριστιανικών λαών μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους και στο τέλος ανέλαβε την ιδεολογική ανασυγκρότηση της εθνικιστικής Τουρκίας μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή. Ο Ziya Gökalp πρότεινε ανοιχτά την υπέρβαση της χαλαρής, πολυεθνικής και θρησκευτικής Οθωμανικής Αυτοκρατορίας με τη μετατροπή των ομάδων που ζούσαν σ’ αυτήν σ’ ένα συμπαγές ομοιόμορφο Μουσουλμανικό τουρκικό σώμα (compact body).
Ο Τούρκος ιστορικός Taner Aksam στο βιβλίο του A Shameful Act, υποστηρίζει ότι ο Gökalp, επηρεασμένος από τον γερμανικό εθνικισμό, διαμόρφωσε ένα θεωρητικό πλαίσιο, το οποίο παρείχε την ιδεολογική βάση για την επίδειξη της συγκεκριμένης βίαιης πολιτικής συμπεριφοράς. Στόχος του Gökalp ήταν η διαμόρφωση «εθνικής οικονομίας», η οποία θα μπορούσε να δημιουργηθεί μόνο με την «εθνική ομοιογένεια». Χρησιμοποίησε τη λογοτεχνία για να μετακενώσει τις ιδέες του στο μουσουλμανικό οθωμανικό πληθυσμό και ενσωμάτωσε με ένα ακραία εργαλειακό τρόπο τα σχήματα του Νίτσε. Όπως γράφει σε ποίημά του: «Ο ύψιστος Θεός έπλασε τον Τούρκο ανώτερο..». Παράλληλα τονίζει την υπερηφάνεια της θρησκευτικής ομολογίας, ενσωματώνοντας το Ισλάμ στην εξυπηρέτηση του εθνικιστικού φαντασιακού: «Κι αν δεν έχουμε επιστήμη και πολιτισμό, έχουμε το Κοράνι..»
Στην περίπτωση του Gökalp συναντούμε μια εκδοχή της ναζιστικής κοσμοθεωρίας, όπου βασικό ρόλο στην τελική διαμόρφωσή της -όπως και της νεοτουρκικής βεβαίως σε πολύ απλοϊκότερη εκδοχή- έχουν οι απόψεις του Νίτσε, οι οποίες εκχυδαϊστηκαν και χρησιμοποιήθηκαν εργαλειακά. Στη ναζιστική ρητορική εντάσσεται ο θαυμασμός του Νίτσε για τη σκληρότητα, τη δύναμη, τον υπεράνθρωπο, όπως και η λατρεία του για τον ανώτερο άνθρωπο που συμβαδίζει με την επιθυμία εξαφάνισης των ξεπεσμένων φύλων. Ακριβώς το ίδιο παρατηρείται στο έργο του. Χαρακτηριστική είναι η παραδοχή του ιδίου στο περιοδικό «Yeni Hayat» τo 1911, όπου περιέγραφε το νέο άνθρωπο της νεοτουρκικής Νέας Τάξης: «Οι Τούρκοι ήταν οι “υπεράνθρωποι” που είχε φανταστεί ο Γερμανός φιλόσοφος Nietzsche… Από την τουρκότητα θα γεννηθεί η νέα ζωή…».
Ακριβώς έναν τέτοιο «υπεράνθρωπο», Γερμανό αυτή τη φορά, θα ονειρευτεί ο Αδόλφος Χίτλερ 15 χρόνια αργότερα. Όπως η προπαγάνδα του Χίτλερ είχε βασιστεί σε κώδικες με τους οποίους οι γερμανικές μάζες ήταν απολύτως συμφιλιωμένες, έτσι και ο τουρκικός εθνικισμός θα βασιστεί στους θρησκευτικούς κώδικες με τους οποίους αποδέχονταν οι μουσουλμανικές μάζες. Ο φυλετισμός, που βρήκε το αποκορύφωμά του στη ναζιστική ρητορική, ενυπήρχε στην κουλτούρα της γερμανικής Δεξιάς καλλιεργήθηκε συστηματικά από τους Νεότουρκους εθνικιστές.
Tις απόψεις αυτές υλοποίησαν οι οθωμανοί αξιωματικοί που είχαν εκπαιδευτεί στις δυτικές χώρες και ειδικά στην Γερμανία και προσπάθησαν να ντύσουν με τις αξίες του διαφωτισμού τις ρατσιστικές επιδιώξεις του παντουρκισμού. Ο Τζελάλ Μπαγιάρ (Celal Bayar) αναφέρει ότι οι Νεότουρκοι αντιμετώπιζαν τους Έλληνες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ως «εσωτερικά καρκινώματα». Η αντίληψη που διαμόρφωσε η νεοτουρκική ηγεσία στους αξιωματικούς που προσχώρησαν στο κίνημα, εμπεριείχε την επιφύλαξη, αν όχι και την εχθρότητα απέναντι στο λαό. Το αντιχριστιανικό κλίμα και η τάση για ισλαμικό Τζιχάντ (Ιερό πόλεμο κατά των μη μουσουλμάνων) που είχε αρχίσει να διαμορφώνεται.
Τον Οκτώβριο του 1911 αποφασίστηκε και επισήμως, σε συνέδριο των Νεότουρκων που έγινε στην οθωμανική Θεσσαλονίκη, η εξόντωση των μη τουρκικών εθνοτήτων. Σε μια ανταπόκριση του περιοδικού «The Times of London» με τίτλο «Οι Νεότουρκοι και το πρόγραμμά τους», παρακολουθούμε την επικράτηση των ακραίων σωβινιστικών επιλογών στο συνέδριο του κομιτάτου “Ένωση και Πρόοδος” που βρισκόταν ήδη στην εξουσία. Η αφομοίωση δια της βίας όλων των κατοίκων, αποφασίζεται τελεσίδικα. Το μέσο θα ήταν οι εξοπλισμένοι Μουσουλμάνοι. Bασικό στοιχείο της οικονομικής πολιτικής των Νεότουρκων υπήρξε το μποϊκοτάζ κατά των ελληνικών επιχειρήσεων, που στη συνέχεια θα επεκταθεί και κατά των Αρμενίων και των υπόλοιπων χριστιανικών κοινοτήτων με στόχο την εξαφάνιση τους. Την κατάσταση που επικρατούσε στη Μικρά Ασία περιγράφει γλαφυρά το 1909 η σοσιαλιστική εφημερίδα “Ο Λαός”, που εκδιδόταν στην Κωνσταντινούπολη.
Mετά τους Βαλκανικούς Πολέμους η γραμμή του 1911 εκφράστηκε με τη δημιουργία συγκεκριμένων θεσμών, όπως το Γραφείο Εγκατάστασης Φυλών και Μεταναστών. Ο Taner Aksam γράφει: «Υπάρχουν αποδείξεις ότι ο Gokalp συνέταξε ειδικές μελέτες για τις μειονότητες της αυτοκρατορίας, συμπεριλαμβανομένων και των Αρμενίων. Αυτές ήταν μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου να συγκεντρωθεί λεπτομερής γνώση για την εθνικοθρησκευτική δομή της Ανατολίας. Ενα ειδικό τμήμα, το Γραφείο Εγκατάστασης Φυλών και Μεταναστών, το οποίο συστάθηκε το 1913, ασχολούνταν ειδικά με ζητήματα διασκορπισμού και επανεγκατάστασης πληθυσμών».
Υπάρχουν τεκμηριωμένες καταγγελίες ότι από το 1913 ξεκίνησαν οι μαζικές εκτοπίσεις από την περιοχή των Δαρδανελίων. Ο John Williams γράφει ότι μια αποστολή ανέφερε ότι στις 7 του Ιουλίου του 1913 τα οθωμανικά στρατεύματα συνέλαβαν τους Έλληνες της Καλλίπολης με βίαιο τρόπο και ότι «καταστράφηκαν, λεηλατήθηκαν και κάηκαν όλα τα ελληνικά χωριά κοντά στην Καλλίπολη.» Για την υλοποίηση των σχεδιασμών είχε δημιουργηθεί μια παρακρατική οργάνωση με την επονομασία Ειδική Επιτροπή (Teskilat i Mahsusa), για να φέρει εις πέρας τις εκτοπίσεις. Η δράση της Επιτροπής θα ξεκινήσει τη δράση της με τους Ελληνες της Ιωνίας.
Ο Taner Aksam γράφει: «Η δράση της εναντίον του “εσωτερικού εχθρού” είχε αρχίσει πριν από τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η εκτόπιση του ελληνικού πληθυσμού του Αιγαίου, μέσω τρομοκρατίας και απαλλοτρίωσης των ιδιοκτησιών του, είχε πραγματοποιηθεί ως μέρος του σχεδίου για την ομογενοποίηση της Ανατολίας». Με την έναρξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου άρχισε η «εκκαθάριση θυλάκων μη τουρκικών πληθυσμών που είχαν συγκεντρωθεί σε στρατηγικά σημεία» (Celal Bayar, “Ben Yazdim”). Το σχέδιο είχε την απόλυτη υποστήριξη των Γερμανών συμμάχων των Νεότουρκων και κάποια σημεία του υλοποιήθηκαν από κοινού. O Taner Aksam αναφέρει:«Συντάχθηκαν λεπτομερή σχέδια για τον εκτουρκισμό της Ανατολίας μέσω της εκκαθάρισης των χριστιανικών πληθυσμών. Τα ίδια μέτρα εφαρμόστηκαν στην περιοχή του Αιγαίου από την άνοιξη του 1914.
Η Επιτροπή Ενωση και Πρόοδος πήρε μια ξεκάθαρη απόφαση. Η πηγή των προβλημάτων στη δυτική Ανατολία θα απομακρυνόταν, οι Ελληνες θα εκδιώκονταν με πολιτικά και οικονομικά μέτρα. Πριν από οτιδήποτε άλλο ήταν ανάγκη να αποδυναμωθούν οι οικονομικά ισχυροί Ελληνες…. Αποφασίστηκε να επικεντρωθούν οι δραστηριότητες γύρω από τη Σμύρνη που θεωρείτο κέντρο της υπονομευτικής δραστηριότητας». Ο δρ. Sakir, ηγετικό στέλεχος της Κομιτάτου «Ένωση και Πρόοδος» ΕΚ, διακήρυσσε το Φεβρουάριο του 1916: «Είναι επιτακτική η ανάγκη να υπάρχει μόνο ένας μουσουλμανικός πληθυσμός από την Κωνσταντινούπολη προς την Ινδία και την Κίνα, με τη Συρία να χρησιμεύει ως σύνδεσμος μεταξύ των ισλαμικών κόσμων της Ασίας και της Αφρικής.
Αυτό το τεράστιο έργο θα επιτευχθεί μέσα από την επιστημονική ιδιοφυΐα και οργανωτικό ταλέντο των Γερμανών και το γενναίο χέρι των Τούρκων.» Η πολιτική αυτή θα αποδώσει άμεσα: «Αυστραλοί στρατιώτες, ναύτες και πιλότοι είδαν πορείες των Αρμενίων, Ασσυρίων και των Ελληνίδων γυναικών και παιδιών που αναγκάζονται σε πορείες θανάτου κατά μήκος της υπαίθρου. Είδαν σε ποια θλιβερή και ταλαιπωρημένη κατάσταση ήταν. Τα σπίτια, οι εκκλησίες, τα μοναστήρια και τα σχολεία αυτών των ανθρώπων έγιναν τα στρατόπεδα κράτησης των συλληφθέντων Αυστραλών στρατιωτών (Anzacs) και των συμμάχων τους. Από το 1916 η πολιτική αυτή θα εφαρμοστεί με ιδιαίτερη ένταση στον Δυτικό Πόντο. Ήταν τέτοια η ένταση και η έκταση των διωγμών, ώστε ακόμη και οι σύμμαχοι των Τούρκων διατύπωσαν εγγράφως τις αντιρρήσεις τους.
Ο μαρκήσιος Pallavicini (Παλαβιτσίνι) έγραφε τον Ιανουάριο του 1918: “Είναι σαφές ότι οι εκτοπισμοί του ελληνικού στοιχείου δεν υπαγορεύονται ουδαμώς από στρατιωτικούς λόγους και επιδιώκουν κακώς εννοουμένως πολιτικούς σκοπούς.”
Την ίδια άποψη εξέφραζαν και σώφρονες Τούρκοι, όπως ο Βεχίπ πασά (Vehib pacha), ο οποίος υποστήριζε ότι ο εκτοπισμός των Ελλήνων ήταν περιττός από στρατιωτικής άποψης. Σχεδόν συγχρόνως ο Αυστριακός πρόξενος της Αμισού Κβιατόφσκι (Kwiatkowski) ανέφερε σε υπηρεσιακή επιστολή του ότι ο εκτοπισμός των Ελλήνων της ποντιακής παραλίας βρισκόταν στο πλαίσιο του προγράμματος των Νεότουρκων, με το οποίο επιδιωκόταν η εξαφάνιση του χριστιανικού στοιχείου. Θεωρούσε ο ίδιος ότι η καταστροφή αυτή θα είχε μεγαλύτερη απήχηση στην Ευρώπη απ’ ότι οι σφαγές που είχαν διαπράξει κατά των Αρμενίων. Oι φόβοι του Κβιατόφσκι εδράζονταν στη διαπίστωσή του ότι η καθολική εξόντωση του ελληνικού στοιχείου ήταν επιθυμία του τουρκικού λαού. Εξάλλου του είχε ειπωθεί από υψηλόβαθμους αξιωματούχους ότι: “Τελικά πρέπει να κάνουμε με τους Έλληνες ό,τι κάναμε με τους Αρμένιους… Πρέπει με τους Έλληνες, τώρα να τελειώνουμε.” Και ο ίδιος ο Tαλαάτ (ο οποίος είχε λάβει τους τίτλους του πασά και του μεγάλου βεζύρη) είχε αναφέρει ότι: “βλέπει να πλησιάζει η αναγκαιότητα, να ξοφλήσει με τους Έλληνες, ακριβώς όπως παλαιότερα και με τους Αρμένιους.”
Οι Αυστρογερμανοί διαπίστωναν ότι η πολιτική της γενικευμένης εθνικής εκκαθάρισης υπαγορεύτηκε από την παντουρκιστική ιδεολογία που τότε κυριαρχούσε στους τουρκικούς πληθυσμούς, καθώς και από “… τη βουλιμία των Τούρκων για την πλούσια ελληνική περιουσία.”
Έτσι θα πραγματοποιηθεί η πρώτη φάση της γενοκτονίας. Στο τέλος του Πολέμου θα επιχειρηθεί η καταγραφή των αποτελεσμάτων αυτής της πολιτικής. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο θα εκδώσει το 1919 τον απολογισμό με τίτλο «Μαύρη Βίβλος διωγμών και μαρτυριών του εν Τουρκία Ελληνισμού (1914-1918)». Η «Μαύρη Βίβλος», συντάχθηκε από την Κεντρική Επιτροπή υπέρ των Μετατοπισθέντων Ελληνικών Πληθυσμών. Εκδόθηκε στα ελληνικά και στα γαλλικά. Σήμερα οι νεοταξίτες την έχουν εξαφανίσει …. Ο Βλαδίμηρος Ίλιτς Λένιν θεωρούσε τους Νεότουρκους υπόδειγμα επαναστατών. Έγραφε ότι οι μπολσεβίκοι είναι “οι νεότουρκοι της σοβιετικής επανάστασης…” Αλλά και οι σοβιετικοί θα αλλάξουν αργότερα άποψη. Στη Μεγάλη Σοβιετική Εγκυκλοπαίδεια θα καταχωρηθούν, μερικές δεκαετίες αργότερα, ως “πλαστογράφοι της ιστορίας” και εμπνευστές του “σωβινιστικού δόγματος” του παντουρκισμού.
Η γερμανοτουρκική συμμαχία.
Η σκλήρυνση της πολιτικής των Νεότουρκων εξαφάνισε κάθε αυταπάτη για δυνατότητα ειρηνικής μετεξέλιξης σ’ ένα νέο δημοκρατικό κράτος. Η συνεννόηση των βαλκανικών λαών και η καλή πολεμική προετοιμασία της Ελλάδας -λόγω της ανάληψης της εξουσίας από τον Βενιζέλο, που ερχόταν από τον επαναστατημένο εξωελλαδικό ελληνισμό- θα οδηγήσει στη συντριπτική ήττα των Νεότουρκων, οι οποίοι θα επιχειρήσουν να πάρουν τη ρεβάνς με τη συμμετοχή τους στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο στο πλευρό των Κεντρικών Δυνάμεων. Πίστεψαν ότι με την τουρκογερμανική συμμαχία ήρθε η ώρα για την υλοποίηση των παντουρανικών τους σχεδίων.
Ενδιαφέρον έχουν οι γαλλικές εκτιμήσεις για τη συμμαχία αυτή και για τις αιτίες της γενοκτονίας: «…το κυριότερο κίνητρο που η Τουρκία βγήκε στον πόλεμο είναι ότι η Γερμανία της υποσχέθηκε να επανακτήσει Αίγυπτο, Λιβύη και Σουδάν. Όταν οι πολεμικές επιχειρήσεις δεν ήταν ευνοϊκές, κυρίως λόγω της ρωσικής προέλασης στην Τουρκία, τότε οι Γερμανοί, για να συγκρατήσουν την τουρκική αγανάκτηση, τους έστρεψαν εναντίον των Αρμενίων και Ελλήνων, των οποίων άρχισαν τη συστηματική εξόντωση με κατασχέσεις, βιασμούς, εξορίες, σφαγές…».
– Ποιος έδωσε λοιπόν στον Κεμάλ πολιτική και διπλωματική επιτυχία καθώς και διεθνή αναγνώριση;
Οι περισσότεροι σίγουρα θα απαντήσουν πως ήταν οι «σύμμαχοι μας» αυτοί που μας εγκατέλειψαν κάναμε και εμείς τραγικά λάθη και μοιραία ήρθε η ήττα και ο ξεριζωμός. Ας δούμε όμως τι γίνονταν στα ανατολικά σύνορα της Τουρκίας εκεί κοντά στον πολύπαθο Πόντο που πλήρωσε βαρύ φόρο αίματος εξαιτίας και αυτών των εξελίξεων. Την ιστορία θα πρέπει να αναφέρουμε πως η σύλληψη και ο σχεδιασμός αυτού του «μεγαλόπνοου» σχεδίου ήταν της Γερμανικής στρατιωτικής αποστολής υπό τον περιβόητο Λίμαν φον Σάντερς ( Τεράστιες είναι οι ευθύνες των Γερμανών για τα κολοσσιαία αυτά εγκλήματα, τα οποία θα πρέπει να τους τα υπενθυμίζουμε συνεχώς). Οι σύμμαχοι αναγνωρίζοντας την ορθότητα των επιχειρημάτων του Έλληνα Πρωθυπουργού συγκατατίθενται στην αποστολή Ελληνικών στρατευμάτων στη Σμύρνη για την επιβολή της τάξης και την προστασία του Ελληνικού πληθυσμού.
Στις 16 Μαρτίου 1921 υπογράφηκε το σύμφωνο Φιλίας και αδελφότητας που παραχωρούσε στην Τουρκία τις επαρχίες Καρς και Αρνταχάν και δήλωνε την παραίτηση της Σοβιετικής Ένωσης από κάθε οικονομική απαίτηση απέναντι στην Τουρκία του Κεμάλ. Επρόκειτο για μια τεράστια διπλωματική επιτυχία για τις δύο χώρες καθώς η μεν Τουρκία εξασφάλιζε τα βορειοανατολικά της σύνορα , έβγαινε από τη διπλωματική της απομόνωση και η Ρωσία σταθεροποιούσε την ταραγμένη περιοχή του Καυκάσου, ενισχύθηκε απέναντι στην Αντάντ και εξύψωνε το κύρος της απέναντι στον ισλαμικό κόσμο. Την ίδια μέρα υπογράφτηκε και η δωρεάν οικονομική και στρατιωτική βοήθεια προς την Τουρκία. Παρότι ο Ρωσικός λαός λιμοκτονούσε ο Λένιν δώρισε 10 εκατομμύρια χρυσά ρούβλια και ανυπολόγιστης αξίας πολεμικό υλικό στον «σοσιαλιστή» Κεμάλ για να πολεμήσει τους ιμπεριαλιστές όπως δήλωνε υποκριτικά.
Τώρα βέβαια με ποια λογική ο κομμουνιστής Βλαντιμίρ Ίλιτς Ουλιάνοφ Λένιν θεωρούσε ιμπεριαλιστικό των πόλεμο των Ελλήνων μιας και το 25% του πληθυσμού της Μ. Ασίας ήταν Ελληνικής καταγωγής και σε βάρος του εξελίσσονταν η οργανωμένη (από Γερμανούς και Τούρκους) γενοκτονία , θα πρέπει να καταβάλλουμε τεράστια και φιλότιμη προσπάθεια για να το καταλάβουμε. Τι θα έπρεπε κατά τη γνώμη τους να έκανε η Ελλάδα απέναντι στους Πόντιους, τους Κρυπτοχριστιανούς, τους Έλληνες της Καππαδοκίας, τους Έλληνες των μικρασιατικών παραλίων, για να μη χαρακτηριστεί ο πόλεμος ιμπεριαλιστικός;
Οι σοβιετικοί ιστορικοί, όπως και οι Τούρκοι βέβαια ανέκαθεν θεωρούσαν Λενιν και Κεμάλ αντίστοιχα αλάθητα τοτέμ και γι αυτό αναμασούσαν συνεχώς τα περί δυτικών ιμπεριαλιστών και καπιταλιστών. Τίποτα βέβαια δεν ανέφεραν για σφαγές, γενοκτονία οι μεν, ή για την κατάληψη ης Γεωργίας και της Αρμενίας οι δε.
Ας αναφέρουμε όμως για του λόγου το αληθές τη βοήθεια που προσέφερε η Σοβιετική Ρωσία στον Κεμάλ.
Το καλοκαίρι του 1920, ο Γ. Ορτζονικίτζε παρέδωσε στους Τούρκους 6.000 όπλα, 5.000.0000 σφαίρες και 17.600 οβίδες.
Το Σεπτέμβριο παραδόθηκαν στο Ερζερούμ 200,6 κιλά χρυσού σε ράβδους.
Στις 16 Μαρτίου 1921 δόθηκαν 33.275 τυφέκια, 57.986.000 φυσίγγια, 327 πολυβόλα, 129.479 οβίδες 1.500 σπάθες 20.000 αντιασφυξιογόνες μάσκες.
Στις 23 Μαρτίου 1921 η σοβιετική δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν προσέφερε 30 δεξαμενές πετρέλαιο, 2 δεξαμενές βενζίνη και 8 δεξαμενές μς κηροζίνη. Ο Κεμάλ σε ευχαριστήρια επιστολή του έγραφε: «Αυτή η μεγαλοσύνη και η φιλανθρωπική πράξη της Σοβιετικής Ρωσίας ως προς τους άτυχους , τους οποίους η απληστία του ιμπεριαλισμού και η βαρβαρότητα των Ελλήνων έριξαν στην πιο φρικτή ανέχεια , θα εκτιμηθεί ανάλογα από τον Τουρκικό λαό».
Στις 29 Ιουνίου δόθηκε και η δεύτερη δόση των 5.000.000 χρυσών ρουβλίων.
Στις 4 Αυγούστου η Μόσχα ενημέρωνε αναλυτικά τον αρχηγό της τουρκικής αποστολής στην Τυφλίδα Ριζά Νουρ. Το τηλεγράφημα έλεγε: »Σε λίγο χρόνο θα έχουν σταλεί 20 πυροβόλα ξηράς , 30 χιλιάδες βλήματα 60 πυροβόλα Krupp 700 χιλιάδες χειροβομβίδες 60 χιλιάδες σπαθιά, 597 τυφέκια Μαρτίνι, 1.500.000 τυφέκια Τουρκίας και πολλά άλλα στρατιωτικά υλικά.
Έτσι η απομονωμένη κεμαλική κυβέρνηση μέσα σε τρία χρόνια κατορθώνει να αναστρέψει την πορεία επίλυσης του Ανατολικού ζητήματος σε διαφορετική κατεύθυνση από αυτή που προέβλεπε η συνθήκη των Σεβρών.
Δεν θα δημιουργηθεί Αρμενία, δεν θα δημιουργηθεί Κουρδιστάν δεν θα αυτονομηθούν τα δυτικά μικρασιατικά Ελληνικά παράλια και ο δύσμοιρος Πόντος μετά το μεγαλειώδες Αντάρτικό θα δει 353.000 Πόντιους να έχουν υποκύψει στο μαχαίρι του φιλελεύθερου Τούρκου και μετά θα ακολουθήσει ο ξεριζωμός. Μιλώντας ο Μ. Κεμάλ για τη σημασία της βοήθειας των Σοβιετικών είπε ότι: «Η νίκη της νέας Τουρκίας επί των Αγγλογάλλων και Ελλήνων κατακτητών θα χρειαζόταν ασύγκριτα μεγαλύτερες θυσίες ή και δεν θα ήταν καθόλου δυνατή, εάν δεν υπήρχε η υποστήριξη της Ρωσίας. Αυτή βοήθησε την Τουρκία και ηθικά και οικονομικά. Και θα ήταν έγκλημα , εάν το έθνος μας ξεχνούσε αυτή τη βοήθεια».
Βέβαια κάθε κράτος έχει το δικαίωμα να καθορίζει την πολιτική του ανάλογα με τα εθνικά του συμφέροντα. Θα περίμενε όμως κανείς η μεγάλη Σοβιετική Ένωση να δείξει την αναλογούσα ευαισθησία και για τον αγώνα των του Ποντιακού Ελληνισμού και του μικρασιατικού Ελληνισμού για την επιβίωση του. Δυστυχώς η αλήθεια είναι πως παρά την ύπουλη στάση των κατ όνομα «συμμάχων» μας, ή την κοντόφθαλμη πολιτική των διαδόχων του Ελευθέριου Βενιζέλου , η βοήθεια της Σοβιετικής Ένωσης ήταν αυτή που έγειρε την πλάστιγγα υπέρ των εθνικιστών του Κεμάλ.
Σύμφωνα με τη Συνθήκη της Μόσχας, η Τουρκία παραχώρησε στη Γεωργία το Βατούμ και την περιοχή βόρεια του χωριού Σαρπ (Sarp) ενώ πήρε από τη Ρωσία το Καρς (το οποίο είχε περιέλθει στη Ρωσία το 1878 με τη Συνθήκη του Βερολίνου) και το Αρνταχάν. Παράλληλα, οι μπολσεβίκοι αναγνώρισαν την εθνικιστική ηγεσία υπό τον Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ, ως τη μόνη κυβέρνηση στην Τουρκία. Μεταφέρουμε αυτούσιο το τι γράφει στη συνέχεια η κορυφαία παγκοσμίως Εγκυκλοπαίδεια Britannica στη διαδικτυακή της έκδοση, στο λήμμα Treaty of Moscow, 1921. “As a result of the treaty, the Soviets supplied the nationalists with weapons and ammunition which Turks used successfully in a war against Greece in 1921-22”.
Μετάφραση. “Ως (ένα) αποτέλεσμα της Συνθήκης, οι Σοβιετικοί προμήθευσαν τους εθνικιστές με όπλα και πυρομαχικά τα οποία οι Τούρκοι (τα) χρησιμοποίησαν με επιτυχία σε ένα πόλεμο ενάντια στην Ελλάδα το 1921-22”. Πρόκειται φυσικά για τη Μικρασιατική Εκστρατεία, όπου οι δυνάμεις του Κεμάλ, τροφοδοτούνταν με όπλα και πυρομαχικά από τους Σοβιετικούς. Δυστυχώς, δεν είναι μόνο αυτό. Στο δίτομο βιβλίο του “Η Ιστορία του Ελληνικού Στρατού (1833-1949)”, ο Ιωάννης Παπαφλωράτος (τον οποίο ευχαριστούμε θερμότατα γιατί με ιδιαίτερη ευγένεια και προθυμία μας έδωσε την άδεια να χρησιμοποιήσουμε αποσπάσματα από το έργο του), αναφέρονται τα εξής:“Μετά την υπογραφή της Συμφωνίας της Μόσχας, παραδίδονται στους Τούρκους 10.000.000 χρυσά ρούβλια, από τα οποία τα 4.000.000 μεταφέρονται από τον Γιουσούφ Κεμάλ, τον Απρίλιο του 1921. Το 1.400.000 μεταφέρεται από τον Φρούνζε (Mikhail Vasilyerich Frunze) τον Δεκέμβριο του ιδίου χρόνου και η τελευταία αποστολή 3.500.000 παραδίδεται τον Μάιο του 1922. Δηλαδή συνολικά 11.000.000 χρυσά ρούβλια και 100.000 χρυσές οθωμανικές λίρες. Η βοήθεια αυτή αντιστοιχεί σε 80.000.000 περίπου τουρκικές χάρτινες λίρες της εποχής εκείνης” (Τόμος Ι, σελ. 649).
Aυτά τα ολίγα και άλλα μύρια περί βαρβάρων, αλλά και περί αποτυχημένης διπλωματικής πολιτικής των ηγετών μας μέχρι σήμερα ….
«Ω Δαιμόνιοι μέχρι τίνος πρύμνην ανακρούεσθαι;»
Αποσπασματικές πληροφορίες και αναδημοσιεύσεις με πρόσθετα σχόλια.
Πηγές: – Γαλλικό Γενικό Επιτελείο/2ο επιτ. Γραφείο/1-10-1918, αναφ. Χ. Τσιρκινίδης, Επιτέλους τους ξεριζώσαμε, έκδ. Παναγία Σουμελά, Θεσσαλονίκη, -Κωνσταντίνος Φωτιάδης, Περί Μπολσεβίκων, ιστορικών και συλλογικής μνήμης
– Κωσταντίνος Φωτιάδης, μπολσεβίκοι και Κεμάλ, άρθρο στα «ΙΣΤΟΡΙΚΑ» της Ελευθεροτυπίας 19 Μαΐου 2002
– Wikipedia
– Δημήτριος Τσάκωνας, εμβάθυνση στις αιτίες της αποτυχίας της Μικρασιατικής εκστρατείας, περιοδικό ΤΟΤΕ τεύχος 4 .,
– Ζαπάντης Α. Ελληνοσοβιετικές σχέσεις 1917-1941. Αθήνα 1989,
– Δημήτριος Χονδροκούκης, Η Αθέατη πλευρά της Τουρκίας, εκδόσεις κέδρος.,
– Ε-ιστορικά, Ελευθεροτυπία 14 Μαρτίου 2002., Ιστορία του Έθνους, Μάιος 2009., – Η σφαγή των Ποντίων, mixanitouxronou.gr,
– Η ιστορία του Ελληνικού Στρατού του διαπρεπούς Παπαφλωράτου Ιωάννη,
Ιστορικά βιβλία
– ΕΣΤΑΥΡΩΜΕΝΗ ΠΕΡΗΦΑΝΗ ΚΥΠΡΟΣ, ΕΣΧΑΤΗ ΙΚΕΣΙΑ, ΓΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΜΝΗΜΗΣ ΣΤΑΓΟΝΕΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ του Α. Αντωνά κλπ. Οι πιο κάτω φωτογραφίες προέρχονται από το βιβλίο του Βλάση Αγτζίδη Οι Έλληνες του Πόντου, έκδοση Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Ατττικής
 |
| Αριστερά Γερμανοτουρκική φιλία. Ο Μουσταφά Κεμάλ με τον Γερμανό Στρατηγό Φον Λίμαν |
Επιμέλεια – Έρευνα από Αντώνη Αντωνά – Συγγραφέα.
www.ledrastory.com koukfamily.blogspot.com