Σχολιάζει ο Νίκος Κλειτσίκας
«Μου είπαν: Είσαι μικρός. Αν κάνεις ένα ακόμα βήμα θα σε αφανίσουν.
Είπα: Αν δεν το κάνω θα είμαι ακόμα πιο μικρός (…)
(…) όσος μού έμεινε χρόνος ανήκει στον αγώνα για λευτεριά και δικαίωση.Τότε μόνο θα… αναπαυθώ ζωντανός ή νεκρός,
όταν λεύτεροι πορευτούμε στον λεύτερο Πενταδάκτυλο.
Εγώ θα ξανανέβω στον Πενταδάκτυλο.
Αν δεν προλάβω να με πάτε σεις. Μου το χρωστάτε!»
Βάσος Λυσσαρίδης[Βλέπε, σε: «Θα ξανανέβω στον Πενταδάκτυλο. Αν δεν προλάβω να με πάτε σεις. Μου το χρωστάτε!»]
Αντί αποχαιρετισμού… μια προσωπική κατάθεση για τον τελευταίο Έλληνα πολιτικό που δεν υποτάχθηκε!
«Δεν θέλω να κάνω τον μάρτυρα ή τον ήρωα. Νομίζω ότι είμαι ένας απλός μέσος άνθρωπος, που έχει βαθιές τις πεποιθήσεις του και που δεν τους ανταλλάσσει για τίποτα στον κόσμο.» Antonio Gramsci
Έφυγε σκεπασμένος με τη σημαία της Πατρίδας κι εκείνη της ΕΔΕΚ και της Κύπρου… ο τελευταίος Αδέσποτος Έλληνας κι Ευρωπαίος ηγέτης που δεν προσκύνησε, αλλά ούτε εξαγοράστηκε από τους τραπεζίτες, τους ιμπεριαλιστές. Θα έχει καλή παρέα… τον Ανδρέα, τον Κώστα, τον Βία, το Δώρο, τον Ρένο, μια μεγάλη παρέα με τους Τσε, Φιντέλ, Γκαμάλ, Γιάσερ, Αγκοστίνο, Σαμόρα, Παπράκ, Όλιβερ, Μαρσελίνο, Αμίλκαρ, Χαφέζ, Μουαμάρ, Μοτλάνε, Νέτο, Τάμπο, Αμπού, Γκαμάλ,… και τόσους άλλους ηγέτες εθνικοαπελευθερωτικών κινημάτων απ’ ολόκληρο τον πλανήτη, αφού από το 1961 ο γιατρός είναι στο προεδρείο του Αφρικανό-Ασιατικό Λαϊκό Οργανισμό Αλληλεγγύης (Afro-Asian Solidarity Organization – AAPSO), που συσπειρώνει όλα τα επαναστατικά κινήματα που παλεύουν για Εθνική Ανεξαρτησία.
Άλλωστε, οι Ήρωες, οι Λαϊκοί Αγωνιστές δεν πεθαίνουν. Είναι Αθάνατοι… δεν πεθαίνουν ποτέ οι Μεγάλοι Ηγέτες που γράφουν την ιστορία των πατρίδων τους και υψώνουν τα ιδανικά και τους πόθους των λαών τους, συνεισφέροντας στα επαναστατικά ιδανικά γενιών και γενιών για Ελευθερία κι Εθνική Ανεξαρτησία! “Πατρίδα ή Θάνατος”… γιατί χωρίς πατρίδα δεν υπάρχει ούτε Ανεξαρτησία, ούτε Ελευθερία, αλλά και ούτε Σοσιαλισμός!
Πόσοι άραγε γνωρίζουν πως ο γιατρός ήταν αυτός που συνέδεσε το Πανελλήνιο Απελευθερωτικό Κίνημα (ΠΑΚ) του Ανδρέα Παπανδρέου [Βλέπε, σε: 53 χρόνια από την ίδρυση του ΠΑΚ… Σήμερα αναζητούμε το χθες του μεγάλου ηγέτη!] με τα εθνικοαπελευθερωτικά επαναστατικά κινήματα του πλανήτη;
Στο Βάσο Λυσσαρίδη απευθύνθηκαν για οργάνωση των Φενταγίν οι Παλαιστίνιοι του Γιασέρ Αραφάτ. Στο Βάσο Λυσσαρίδη έστειλε ο Ανδρέας τον Κώστα Τσίμα κι αυτός του “έδωσε” τον Βία Λειβαδά για να περάσουν στην κατεχόμενη Παλαιστίνη, να εκπαιδευτούν στα Παλαιστινιακά στρατόπεδα της Κοιλάδας Μπεκάα οι Έλληνες αντιστασιακοί… Στο Βάσο Λυσσαρίδη απευθύνθηκαν οι Ιρλανδοί αγωνιστές του Ιρλανδικού Δημοκρατικού Στρατού(Irish Republican Army – IRA), για να διασυνδεθούν με τη Λιβύη του Καντάφι και τους Παλαιστίνιους.
Ο Λυσσαρίδης μετέφερε εκ νέου τους Φενταγίν και προσωπικά των Γιάσερ Αραφατ στο Λίβανο, μετά την “αποχώρηση” κι αποφυγή σφαγής από τα ελληνικά πλοία που φθάνουν στη Βηρυτό, επιβιβάζουν ΟΛΟΥΣ τους μαχητές της Παλαιστινιακής Αντίστασης –και τους τραυματίες Φενταγίν-, μαζί με τον Γιάσερ Αραφάτ, τον ηγέτη της Παλαιστινιακής Επανάστασης και στις 30 Αυγούστου αναχωρούν για την Ελλάδα!
«Σβήνοντας ένα κομμάτι από το παρελθόν είναι
σαν να σβήνεις και ένα αντίστοιχο κομμάτι από το μέλλον.Η μνήμη όπου και να την… αγγίξεις πονεί.»Γιώργος Σεφέρης [Βλέπε σε: «Η μνήμη όπου και να την αγγίξεις πονεί»! Όταν η Ελλάδα είχε Έλληνα πρωθυπουργό]
Σήμερα μίλησαν με κάλπικα, ιερόσυλα μεγάλα λόγια ΟΛΟΙ οι ανανιστές εγχώριοι πολιτικοί, που στάθηκαν απέναντι και σκληρά στο Βάσο Λυσσαρίδη. Χωρίς ντροπή μιλούν για το γιατρό, όταν ΟΛΟΙ τους θεωρούν ως δήθεν επιτυχία το διαβόητο εφεύρημα της “Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας”, τη διχοτόμηση, το ξεπούλημα της Κύπρου μας. Αλήθεια, η Γεννηματά, ο Γ. Παπανδρέου, σε πλήρη διάσταση με τους αγώνες και τις παρακαταθήκες του Λυσσαρίδη, θα μετακινηθούν από την προδοτική “θέση” της “διζωνικής-δικοινοτικής ομοσπονδίας”, ή θα προσπαθήσουν ν’ αλλάξουν και τη θέση-στάση της ΕΔΕΚ, για το “ευρωπαϊκό-Νατοϊκό καλό“; Ίδωμεν…
Ο γιατρός ήταν πρωτίστως Ανθρωπιστής κι αυτό του επέτρεψε, του εμφύσησε την επαναστατική ορμή να παραμείνει ο τελευταίος Αδέσποτος πολιτικός ηγέτης στην Ευρώπη, όταν όλοι έχουν σκύψει στα ιμπεριαλιστικά συμφέροντα.
Για τον Άνθρωπο Λυσσαρίδη, αντί αποχαιρετισμού:
Νάπολη Ιταλίας, Γενάρης 1982, παίρνει σάρκα και οστά ο Σύλλογος Ελλήνων Εργαζομένων Νάπολης με πρώτο προσωρινό πρόεδρο το Νεοκλή Θεοδώρου, στο αμφιθέατρο της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ιταλίας (C.G.I.L.). Στις προτεραιότητες η Κύπρος μας, το παντελώς άγνωστο Κυπριακό ζήτημα της εισβολής και κατοχής στο Νησί της Αφροδίτης, κοιτίδα και κάστρο του Ελληνισμού. Με την τότε Γ.Σ.Ε.Ε. φθάνει στην Ιταλία ο Αντώνης Λυραντωνάκης, μέλος της διοίκησης της Γ.Σ.Ε.Ε. για επαφές με τα ιταλικά συνδικάτα.
Όλοι έχουμε στο μυαλό μας την Κύπρο. Έτσι καλούμε τον Ρένο Πρέντζα, Γενικό Γραμματέα της Δημοκρατικής Εργατικής Ομοσπονδίας Κύπρου – ΔΕΟΚ, μέλος του Πολιτικού Γραφείου της ΕΔΕΚ και μετέπειτα βουλευτής της ΕΔΕΚ (1991-1996), ο οποίος έφυγε νωρίς (20 Νοεμβρίου 1998). Στις συσκέψεις, ημερίδες κι επαφές με όλα τα ιταλικά συνδικάτα και πολιτικά κόμματα, ο Ρένος διαπιστώνει κι αυτός την πλήρη άγνοια τους για το Κυπριακό. “Είναι ανάγκη… πρέπει να έρθει στην Ιταλία ο γιατρός… να τον καλέσετε για να αναδείξει το πρόβλημα της εισβολής και κατοχής…”… μας λέει ο Ρένος. Έτσι φεύγει η πρόσκληση στο γιατρό που αμέσως, χωρίς δισταγμό την αποδέχεται.
Κυριακή 23 Μάη 1982, αργά το βράδυ καλεί ο γιατρός: «Νίκο, δεν θα έρθω με την πρωινή πτήση, όπως προγραμματίσαμε… Πρέπει να μιλήσω με τον Ανδρέα για σοβαρές εξελίξεις… Θα έρθω με τη μεσημεριανή πτήση, φθάνει 15:30 Ρώμη». Ο γιατρός θα συνταξίδευε από Αθήνα με την Κυριακή Νταγαδάκη (Ντομινίκ) κι έτσι μαζί με τον Νεοκλή (Θεοδώρου), ο οποίος έχει δανειστεί ένα σουηδικό αυτοκίνητο Sunbeam 1250 με υγραεριοκίνηση, ώστε ν’ αντεπεξέλθουμε και οικονομικά σε μια διαδρομή Νάπολη-Ρώμη-Νάπολη, αφού η εκδήλωση είχε προγραμματιστεί στις 17:30.
Η πτήση φθάνει στην ώρα της… περιμένουμε στην έξοδο επιβατών, αλλά δεν εμφανίζεται ο γιατρός με την Κυριακή…. αγωνία… Τα ηχεία του αεροδρομίου μας καλούν στην έξοδο επιβατών VIP (Very Important Person), μιας κι ο γιατρός ήταν βουλευτής και τον ανέμεναν λόγω πρωτοκόλλου –χωρίς εμείς να το γνωρίζουμε-, οι πρέσβεις της Κύπρου και της Ελλάδας. Διακριτικά μας ρωτάει ο γιατρός, εγκαταλείποντας για λίγο τους πρέσβεις, αν έχουμε δικό μας μεταφορικό μέσο γιατί θα προτιμούσε να μην τον συνοδέψουν στη Νάπολη οι δύο πρέσβεις. Ευχαριστεί ευγενικά τους πρέσβεις –ήταν σαφές πως το χάρηκαν που ξέμπλεξαν από μια αγγαρεία γι’ αυτούς, που τους χρέωσαν τα υπουργεία των εξωτερικών τους– και αναχωρήσαμε για να προλάβουμε με την όποια καθυστέρηση είχαμε ήδη υποστεί.
Μια διαδρομή 250 περίπου χιλιομέτρων με δανεικό αυτοκίνητο, όταν στα πρώτα χιλιόμετρα του αυτοκινητόδρομου (autostrada) κι ενώ μας ακολουθούσε διακριτικά ένα αυτοκίνητο των ιταλικών αρχών ασφαλείας, το δικό μας αυτοκίνητο μας “εγκατέλειψε” στο πουθενά. Οι ευγενικοί κοστουμάτοι Ιταλοί, μας ενημέρωσαν πως δεν μπορούν να μας μεταφέρουν κι ούτε καν να ακουμπήσουν το αυτοκίνητό μας αν δεν ειδοποιούσαν τη Ρώμη για να πάρουν εξουσιοδότηση, αλλά μας ενημέρωσαν πως σε περίπου 2 χιλιόμετρα υπάρχει σταθμός ανεφοδιασμού και διαθέτει μηχανικούς αυτοκινήτων. Σπρώχνουμε για δύο χιλιόμετρα το αυτοκίνητο και με τίποτα δεν ήθελε ο γιατρός να μην βοηθήσει σ’ αυτό. Απελπισία… οι μηχανικοί δηλώνουν πως δεν διαθέτουν το αναγκαίο ανταλλακτικό, ο γιατρός με το Νεοκλή και την Κυριακή κάθονται στην καφετέρια και κρατώντας μια αφίσα της εκδήλωσης παρακαλώ όσους προμηθεύονταν βενζίνη, αν μπορούν να μας πάνε ως τη Νάπολη. Η ώρα της εκδήλωσης είχε περάσει, όταν ένα ευγενικός κύριος με ένα μικρό αυτοκίνητο (mini cooper) προσφέρθηκε να μας μεταφέρει, αλλά μόνον δύο άτομα και μέχρι τα διόδια της Νάπολης, αφού συνέχιζε για Σαλέρνο. Εγώ με το γιατρό έφυγα αφήνοντας στην τύχη τους τους άλλους και παρακαλώντας το Νεοκλή –αν και ανέφικτο αφού κι όσοι σύντροφοι είχαν τηλέφωνο στο σπίτι θα ήταν ήδη στην αίθουσα της εκδήλωσης-, να βρει κάποιο τρόπο να ειδοποιήσει κάποιον να μας παραλάβει από τα διόδια, που ήταν εκτός πόλης. Να που στη διαδρομή ο ευγενικός κύριος άρχισε να μιλάει γαλλικά με τον γιατρό, ενθουσιάστηκε για την Κύπρο και μας μετέφερε εντός της πόλης. Μάλιστα έμεινε μέχρι αργά και παρακολούθησε όλες τις εργασίες… Ήταν οι πρύτανης Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου του Σαλέρνο.
Φθάσαμε στην καλύτερη αίθουσα του Δήμου Νάπολης (“Santa Chiara”, ένα θρησκευτικό συγκρότημα -μοναστήρι-εκκλησία 1330- με τις καλύτερες αίθουσες διαλέξεων του Δήμου) με δύο ώρες καθυστέρηση, αλλά δεν έπεφτε καρφίτσα. Ούτε ένας δεν είχε αποχωρήσει κι όλοι περίμεναν την ομιλία του Βάσου Λυσσαρίδη. Ιταλοί, εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα και λίγοι Έλληνες, αφού και το ΠΑΣΟΚ των περί πολλού “Ιταλών” περί άλλων τύρβαζε (θέσεις σε κυβερνητικά όργανα), ελέγχοντας τις οργανώσεις και “τιμωρώντας” με διαγραφές, διαλύσεις οργανώσεων με την “κατηγορία” μαρξιστικής-λενινιστικής επιρροής, εναντίον όσων στεκόταν στο πλευρό του λεγόμενου Ανδρεϊκού ΠΑΣΟΚ. Κρυφά βοηθούσαν κάποιοι σύντροφοι, λες κι ήμασταν στην παρανομία, για ν’ αποφύγουν τον πέλεκυ της διαγραφής από τους “Ιταλούς“…. Λίγο πριν το τέλος της εκδήλωσης, αργά το βράδυ μπήκε στην αίθουσα ο Νεοκλής με την Κυριακή, που κατάφεραν να φθάσουν κι αυτοί με την μέθοδο του “ωτο στοπ“.
Σ’ όλα αυτά ο γιατρός δεν δυσανασχέτησε ούτε μία φορά: ΑΝΘΡΩΠΟΣ! Μόνον μία (1) φορά, σε τόσες ημέρες συναντήσεων με όλα τα πολιτικά κόμματα και συνδικάτα, διακριτικά κι ευγενικά μόλις τελείωσε η εκδήλωση και θα ακολουθούσε δείπνο με βουλευτές, γερουσιαστές, συνδικαλιστές, έσκυψε και μου ψιθύρισε στο αυτί: «Μπορούμε… θα μπορούσαμε να καλέσουμε στο δείπνο τον εκπρόσωπο της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης;» Ήθελε να είναι κοντά του οι Παλαιστίνιοι…
«Γιατρέ, δεν χρειάζεται… είναι ήδη κανονισμένο ακόμη και που θα καθίσει, ο Omar [Βλέπε, σε: O Όμαρ της Νάπολης] θα είναι δίπλα σου στο τραπέζι…». Αυτός ήταν ο Άνθρωπος Βάσος Λυσσαρίδης! Θα τον πάμε στον Πενταδάκτυλο! Το χρωστάει ο Ελληνισμός, το Έθνος!
Το πρώτο μου βιβλίο δεν θα μπορούσε να μην έχει τον Πρόλογο του αιώνιου Έλληνα. Μεγάλη τιμή για εμένα, ανεκτίμητο σεβασμό στον τελευταίο βράχο, το τελευταίο χαράκωμα του Ελληνισμού.
Πρόλογος Βάσου Λυσσαρίδη
Με το βιβλίο αυτό ο Νίκος Κλειτσίκας μας δίνει μια ζωντανή, ανάγλυφη εικόνα όχι μονάχα του φοιτητικού κινήματος στον αντιδικτατορικό αγώνα, αλλά και μια ευρύτερη ενδοσκόπηση για καταστάσεις και άτομα που διαδραμάτισαν, και διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στις σύγχρονες εξελίξεις. Πέραν της πολύς χρήσιμης ιστορικής ανασκόπησης της παρουσίας του Ελληνισμού στην Ιταλία, ο πλούτος των στοιχείων που παρατίθενται αποτελεί πολύτιμη αρωγή για τη μελέτη και άντληση συμπερασμάτων για μια σκοτεινή περίοδο της σύγχρονης Ελληνικής ιστορίας. Η άμεση μαρτυρία λόγω της δικής του εμπλοκής, η αγάπη που ο συγγραφέας τόσο εύγλωττα εκφράζει στους πρωταγωνιστές της αντικατοχικής πάλης και η υπενθύμιση των ταλαιπωριών και των κινδύνων, αλλά κυρίως των θυσιών τονίζουν το καθήκον μας να μην επιτρέψουμε ούτε η προσφορά να υποτιμηθεί ούτε οι θυσίες να λησμονηθούν και ιδιαίτερα η πυρπόληση Κώστα Γεωργάκη που έβαλε φωτιές στις καρδιές των ανθρώπων και πλάτυνε το δρόμο για τον αγώνα που οδήγησε τελικά στον ενταφιασμό της δικτατορίας. Ταυτόχρονα το βιβλίο αποτελεί έναυσμα για προβληματισμό με την ανάλυση της απουσίας μερικών ουσιαστικών πρωταγωνιστών του αγώνα από το σύγχρονο πολιτικό προσκήνιο ή αναστροφής ρόλων. Είναι γεγονός ότι άλλα είναι τα κριτήρια επιλογής σε ώρες κρίσης. Όμως ο παραμερισμός αξιών και αξίων πολύ περισσότερο η αναστροφή των οδηγούν σε επικίνδυνες αποπολιτικοποιήσεις. Καλό είναι και να ξέρουμε την ιστορία και να διδασκόμεθα από τον τρόπο συμπεριφοράς ατόμων και ομάδων και να επιλέγουμε στη βάση των συμπερασμάτων. Ιδιαίτερα όταν το έθνος εξακολουθεί να αντιμετωπίζει κινδύνους και επιβουλές και έτσι η επιλογή πρέπει να έχει υπόβαθρο τις αρχές που είναι απαραίτητες για τη διεξαγωγή αυτού του αγώνα. Δεν μπορεί να μη κάνω συγκριτική αναφορά στην ανατροπή πολιτικοηθικών αξιών στην Κύπρο που βρίσκεται σε συνθήκες που δεν προσομοιάζουν ασφαλώς με την περίοδο της δικτατορίας από πλευράς εσωτερικής διάρθρωσης – που είναι δημοκρατική – που όμως περικλείουν μεγαλύτερους κινδύνους για εξελίξεις που δεν θα έχουν την προσωρινότητα των δικτατορικών πληγών, αλλά τη μονιμότητα απωλειών εστιών και δικαιωμάτων. Έτσι το βιβλίο για όλους μας – πέραν της ιστορικής του αξίας – υπόμνηση ευθυνών και καθηκόντων. Για μένα υπήρξε και μια νοσταλγική ξενάγηση με αναγωγή στην επίσκεψή μου στην Ιταλία με οικοδεσπότη και οργανωτή τον συγγραφέα του βιβλίου τον οποίο αναπολώ με πολλή αγάπη.
Δρ. Βάσος Λυσσαρίδης – Κύπρος, 25 Οκτώβρη 2000
Με πιστή τήρηση ορθογραφίας του ποιητή μας:
«…Ωστόσο εγω θα επιμένω να λέω την ελεφθερία ελεφθερία το φόνο φόνο την ενοχη ενοχη μ’ ένα πείσμα τρελου που σκαλίζει στον τοίχο τ’ όνομά-του με τα νύχια» “σχεδόν μηδίζοντες” λεύκιος ζαφειρίου – Κύπρος Έτσι, σε εποχές που βασιλεύει το ψέμα, η διάδοση της αλήθειας είναι πράξηεπαναστατική και επειδή σήμερα αποχαιρετίσαμε τον Έλληνα, οφείλουμε να καταθέσουμε πως από την μετά τον Ανδρέα Παπανδρέου ηγεσία του ΠΑΣΟΚ και όλων των μετέπειτα πολιτικών μορφωμάτων του σήμερα (ΚΔΣ-ΚΙΝΑΛ), όλοι μέχρι σήμερα εναντιώθηκαν στις παρακαταθήκες του Βάσου Λυσσαρίδη. Το σύνολο του πολιτικού συστήματος στην Ελλάδα θα έπρεπε να ντρέπεται σήμερα.
Όλα αυτά τα χρόνια, ο μοναδικός πολιτικός και μάλιστα με την ιδιότητα του υπουργού Εθνικής Αμύνης, ο Πάνος Καμμένος ήταν ο μοναδικός εν ενεργεία πολιτικός που τίμησε τον Λυσσαρίδη και τους αγώνες του. Στις 31 Μάρτη του 2017 ο Πάνος Καμμένος τίμησε με το παράσημο του “Αστέρα Αξίας και Τιμής” τον Βάσο Λυσσαρίδη, για την προσφορά των διακεκριμένων υπηρεσιών του προς το έθνος και τον κυπριακό λαό, τόσο κατά τη διάρκεια του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα της Κύπρου όσο και στον υπόλοιπο πολιτικό του βίο. «Αποφασίσαμε να κάνουμε το ελάχιστο μπροστά σε αυτά που εσείς κάνατε για την πατρίδα και για τις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις»… τόνισε ο Πάνος Καμμένος. Οφείλουμε να του το πιστώσουμε, όταν το σύνολο του εγχώριου πολιτικού συστήματος ταυτίζεται με τη διχοτόμηση της Κύπρου μας, με το προδοτικό: “Διζωνική-Δικοινοτική Ομοσπονδία”.
Κ.Σ. ΕΔΕΚΤελετή Παρασημοφόρησης Eπίτιμου Προέδρου από τον Yπουργό Άμυνας της Ελλάδος στην Eλληνική πρεσβεία.
Αποχαιρετούμε τον τελευταίο Ανυπότακτο Έλληναμε το τραγούδι του “Λεύτερου” του Αγωνιστή-Ποιητή Δώρου Λοίζου, που δολοφονήθηκε στην απόπειρα εναντίον του Βάσου Λυσσαριδη (30 Αυγούστου 1974), από τους φασίστες της ΕΟΚΑ Β΄ [Βλέπε: ΕΔΩ] κι αποτελεί ουσιαστικά τον Ύμνο των Κύπριων Σοσιαλιστών:https://www.youtube.com/embed/A3ueWInqNcA
Ούτε Διζωνική! Ούτε Δικοινοτική! Ούτε Ομοσπονδία!
Αυτή η γη δεν είναι για πούλημα: αυτή η γη ανήκει στο λαό μας. Κάποιοι είναι νεκροί, κάποιοι είναι ζωντανοί, αλλά, πολλοί ακόμη δεν έχουν γεννηθεί!
Θα τον πάμε στον Πενταδάκτυλο! Το χρωστάει ο Ελληνισμός, το Έθνος!