ΑΓΙΟ ΠΑΣΧΑ
ΑΝΑΚΟΜΙΔΗ ΛΕΙΨΑΝΩΝ ΑΓΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΕΣΠΕΡΟΣ, ΖΩΗ και τα τέκνα τους ΚΥΡΙΑΚΟΣ και ΘΕΟΔΟΥΛΟΣ
Ο ΟΣΙΟΣ ΙΟΡΔΑΝΗΣ ο Θαυματουργός
Ο ΟΣΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ επίσκοπος Δαφνουσίας
ΑΓΙΑ ΜΑΤΡΩΝΑ η Αόμματος
Αναλυτικά:
ΑΓΙΟ ΠΑΣΧΑ
Χριστὸς κατελθὼν πρὸς πύλην ᾍδου μόνος
Λαβὼν ἀνῆλθε πολλὰ τῆς νίκης σκῦλα.
Οι γυναίκες οι οποίες παραβρέθηκαν το απόγευμα της Παρασκευής, στον ενταφιασμό του Κυρίου, δηλαδή η Μαρία η Μαγδαληνή και οι υπόλοιπες, όταν επέστρεψαν από το Γολγοθά στην πόλη, ετοίμασαν αρώματα και μύρα για να αλείψουν το σώμα του Ιησού· και την επομένη μέρα απείχαν από κάθε δραστηριότητα λόγω της αργίας του Σαββάτου. Κατά το βαθύ όρθρο, όμως, της Κυριακής, η οποία ονομάζεται από τους Ευαγγελιστές «πρώτη Σαββάτου» και «μια Σαββάτων», δηλαδή πρώτη μέρα της εβδομάδος, μετά από τριάντα έξι σχεδόν ώρες από τη νέκρωση του ζωοδότη Λυτρωτή, έρχονται με νεκρώσιμα αρώματα στον τάφο. Και ενώ σκέπτονταν τη δυσκολία της αποκυλίσεως του λίθου από την είσοδο του τάφου γίνεται σεισμός φοβερός· και Άγγελος με αστραπηφόρα όψη και χιονόφωτη στολή, αφού αποκύλισε το λίθο και κάθισε πάνω σ’ αυτόν, έκανε τους φύλακες να τρομάξουν και τους έτρεψε σε φυγή. Οι γυναίκες, στο μεταξύ, αφού μπήκαν στον τάφο και δε βρήκαν το σώμα του Ιησού, βλέπουν δυο Αγγέλους λευκοφορεμένους, με αντρική μορφή, οι οποίοι αφού τους φανέρωσαν την ανάσταση του Σωτήρα, τις στέλνουν για να αναγγείλουν στους μαθητές την χαρούμενη είδηση. Σε μικρό χρονικό διάστημα φθάνουν στον τάφο ο Πέτρος με τον Ιωάννη, αφού έμαθαν τι έγινε από τη Μαρία τη Μαγδαληνή, όπως ήδη ειπώθηκε, αλλά μπαίνοντας μέσα βρίσκουν μόνο τα σάβανα. Γι’ αυτό ανέρχονται όλοι στη πόλη με χαρά, κήρυκες της ανάστασης του Χριστού, τον οποίον και είδαν πραγματικά ζωντανό πέντε φορές κατά τη σημερινή γιορτή.
Αυτή την χαρμόσυνο Ανάσταση γιορτάζοντας σήμερα ασπαζόμαστε μεταξύ μας τον εν Χριστώ ασπασμό, δείχνοντας με τον τρόπο αυτό τη διακοπή της πρώτης έχθρας ανάμεσα σ’ εμάς και το Θεό και τη διαλλαγή του Θεού προς εμάς για άλλη μια φορά, διαλλαγή που έγινε φανερή με το πάθος του Σωτήρος. Και η εορτή ονομάζεται Πάσχα, έχοντας έτσι το ίδιο όνομα με το Πάσχα των Εβραίων, το οποίο, στη γλώσσα τους σημαίνει διάβαση• διότι ο παθών και αναστάς Ιησούς μας διεβίβασε από την κατάρα του Αδάμ και τη δουλεία του διαβόλου στην ελευθερία και μακαριότητα. Και αυτή η μέρα της εβδομάδος, κατά την οποία έγινε η Ανάσταση του Χριστού, η οποία είναι η πρώτη από τις υπόλοιπες μέρες, επειδή, αφιερώθηκε στην τιμή του Κυρίου ονομάστηκε από το όνομα Του Κυριακή, και σ’ αυτή μετατέθηκε από τους Αποστόλους η αργία και η ανάπαυση της εορτής του Σαββάτου του παλαιού νόμου.
ΑΝΑΚΟΜΙΔΗ ΛΕΙΨΑΝΩΝ ΑΓΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
Ή γιορτή του Μεγάλου Αθανασίου είναι στις 18 Ιανουαρίου. Σήμερα, όμως, γιορτάζουμε την ανακομιδή των λειψάνων αυτού του γίγαντα της Ορθοδοξίας μας. Σύμφωνα όμως με τον Κώδικα των Καυσοκαλυβίων και το δίστιχο του Λαυριωτικού Κώδικα Ι 70, ή κυρίως μνήμη του Αγίου Αθανασίου, πρέπει να γιορτάζεται σήμερα, όπου και Ιστορικά αποδεδειγμένη ή κοίμηση του. Και όχι ή ανακομιδή των λειψάνων του, πού για το γεγονός αυτό δεν έχουμε την παραμικρή Ιστορική αναφορά. Αξιοσημείωτο είναι επίσης, ότι και όλη ή ανέκδοτη ποιητική υμνολογία κατά την 2α Μαΐου περιστρέφεται στην ετήσια μνήμη του και όχι στην ανακομιδή των λειψάνων του, για την οποία ούτε απλή αναφορά γίνεται. Για ποιο λόγο όμως καθιερώθηκε ή κυρίως μνήμη του την 18η Ιανουαρίου, μ’ αυτή του Αγ. Κυρίλλου, δεν γνωρίζουμε. Το πιθανότερο όμως είναι, για τον λόγο πού καθιερώθηκε και ή γιορτή των τριών Ιεραρχών. Ή Εκκλησία απέδωσε πολλές τιμές στον Άγιο Αθανάσιο, διότι αναδείχθηκε ο ηρωικότερος των Άγιων και ο αγιότερος των ηρώων. Να πώς τον χαιρετίζουν οι εκκλησιαστικοί ύμνοι: “ως την μεγάλην της Εκκλησίας σάλπιγγα, των αρετών κανόνα, τον νουν τον περίβλεπτον, των Πατριαρχών την κρηπίδα, την οξυτάτην γλώσσαν, τον διαυγή οφθαλμόν, τον λαμπτήρα τον φαεινότατον, τον πέλεκυν τον κόπτοντα πάσα ύλην αιρέσεων και καταφλέγοντα τω πυρί τω του πνεύματος”. Και ακόμα “ως τον άπερίτρεπτον στύλον, τον άσειστον πύργον, τον χρυσορρόαν Νείλον, της αθανασίας τον επώνυμον, τον πυρσόν τον μετάρσιον, τον ακατάβλητον πύργον, τον ταξιάρχην θεολέκτου παρατάξεως, τον θεοφόρον της χάριτος ποταμόν, αρχιερέων το κλέος, άριστέα τον άήττητον, τον συγκόψαντα τας φάλαγγας των αιρέσεων τη δυνάμει του Πνεύματος, τον στήσαντα της Ορθοδοξίας τα τρόπαια καθ’ όλην την οίκουμένην”1. “Ας προσέξουμε, λοιπόν, αυτά τα χαρακτηριστικά του Μ. “Αθανασίου και ας αγωνιστούμε να τον μιμηθούμε.
1. Συναξαριστής Μιχαήλ’ Ι. Γαλανού.
Απολυτίκιο. Ήχος γ’. θείας πίστεως.
Στύλος γέγονας Ορθοδοξίας, θείοις δόγμασιν υποστηρίζων την Εκκλησίαν, ιεράρχα Αθανάσιε· τω γαρ Πατρί τον Υιόν ομοούσιον, ανακηρύξας κατήσχυνας Άρειον. Πάτερ Όσιε, Χριστόν τον θεόν ικέτευε, δωρήσασθαι ημίν το μέγα έλεος.
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΕΣΠΕΡΟΣ, ΖΩΗ και τα τέκνα τους ΚΥΡΙΑΚΟΣ και ΘΕΟΔΟΥΛΟΣ
ΟΙ Άγιοι αυτοί έζησαν στα χρόνια του αυτοκράτορα Αδριανού, τον 2ο μ.Χ. αιώνα. Κατάγονταν από την Παμφυλία, και άνηκαν σαν δούλοι στον Κάταλλο το Ρωμαίο και τη γυναίκα του Τετράδια. Αυτοί λοιπόν, δεν επέτρεπαν στη οικογένεια να προσεύχεται και να ψάλλει. Πολλές φορές μάλιστα, τους έδιναν διαταγές για έργα πού δεν επέτρεπε ο Νόμος του Ευαγγελίου. Όταν κάποτε ή σύζυγος του κυρίου τους Τετράδια έκανε γιο, ο Κάταλλος θέλησε να γιορτάσουν το γεγονός όλοι οι δούλοι του. Διέταξε λοιπόν, σε κοινό τραπέζι, να γευθούν όλοι από τα άφθονα είδωλόθυτα και το κρασί. ο Έσπερος, μαζί με τη Ζωή και τα παιδιά τους Κυριάκο και Θεόδουλο, περιορίστηκαν σε ξηροφαγία. ο Κάταλλος, πού πρόσεξε τη στάση τους, διέταξε να φάνε δια της βίας. Άλλ’ ή άγια οικογένεια αρνήθηκε, και δήλωσαν ότι λυπούνται πού αυτή τη φορά δεν θα υπακούσουν στον κύριο τους. Εξοργισμένος τότε ο Κάταλλος, άναψε μεγάλο κλίβανο, και αφού τον πύρωσε καλά, έριξε και τους τέσσερις μάρτυρες μέσα. Όταν όμως το πρωί άνοιξαν τον κλίβανο, ήταν μεν νεκροί και οι τέσσερις, αλλά χωρίς τα λείψανα τους να καούν. ο θάνατος τους βρήκε, μέσα σε εγκάρδια δέηση προς τον Θεό.
Ο ΟΣΙΟΣ ΙΟΡΔΑΝΗΣ ο Θαυματουργός
Απεβίωσε ειρηνικά.
Ο ΟΣΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ επίσκοπος Δαφνουσίας
Ή μνήμη του οσίου αυτού, αγνοείται στο Συναξαριστή του Αγίου Νικόδημου και τα έντυπα Μηναία. Αναφέρεται στον Συναξαριστή Delehaye, αλλά χωρίς βιογραφικό σημείωμα. Στον Λαυριωτικό Κώδικα όμως, Ι 70 φ. 2026, βρίσκεται το εξής υπόμνημα: “Ούτος δια την ενάρετον αυτού πολιτείαν, την κατά Θεόν, ην εκ βρέφους ένεδείξατο εν πάση ευλάβεια και σεμνότητι και φόβω Θεού και δια την προσούσαν αύτω αρετήν επίσκοπος Δαφνουσίας ψήφω συνοδική καθίσταται, και τους οίακας του θρόνου άναλαβών πάντας έξεπαίδευσεν εμμένειν τη αληθινή και εύλαβεί πίστει και πολλούς από των ειδωλολατρών επέστρεψε και βάπτισε. Και ούτω καλώς και θεοφιλώς βιώσας προς Κύριον έξεδήμησε, όν εκ βρέφους έπόθησεν”.