Η ονομασία από τον μητροπολιτικό δήμο της Κωνσταντινούπολης ενός πάρκου με το όνομα ενός συγγραφέα που έδειξε μεγάλη συμπάθεια για τον θανατηφόρο αντισημιτισμό του ναζιστικού κινήματος, έχει αγνοηθεί σε μεγάλο βαθμό στα μέσα ενημέρωσης εκτός της Τουρκικής Δημοκρατίας.
Τον Νοέμβριο, η κυβέρνηση της Κωνσταντινούπολης ονόμασε ένα πάρκο με το όνομα του Χουσεΐν Νιχάλ Ατσίζ (1905-1975), γεγονός το οποίο θεωρείται από ειδικούς σε ζητήματα της Τουρκίας ρατσιστικό και αντισημιτικό.
«Δεν είναι σοκαριστικό για εκείνους που γνωρίζουν καλά την Τουρκία ότι ο Εκρέμ Ιμάμογλου, ο υποτιθέμενος «σοσιαλδημοκράτης» δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης, υποστήριξε και ενέκρινε σχέδιο για την ονομασία ενός πάρκου στην πόλη με το όνομα ενός εξέχοντα υπερεθνικιστή συγγραφέα και ναζιστή. Η τουρκική υπερ-εθνικιστική και επεκτατική ιδεολογία δεν είναι ένα περιθωριακό φαινόμενο, αλλά μάλλον το κύριο ρεύμα», δήλωσε στην Jerusalem Post τη Δευτέρα, ο Δρ. Νίκος Μιχαηλίδης, Επίκουρος Καθηγητής Ανθρωπολογίας και Μεσογειακών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Μισσούρι-Σεντ Λούις, και ειδικός σε ζητήματα που αφορούν στην Τουρκία.
Ο Ουζάι Μπουλούτ, Τούρκος δημοσιογράφος και διακεκριμένος ανώτερος συνεργάτης του Ινστιτούτου Gatestone, κατέγραψε μια σειρά από προσβολές του Ατσίζ εναντίον των Εβραίων. Ο Ατσίζ έγραψε ότι «ο Εβραίος εδώ είναι σαν τον Εβραίο που βλέπουμε παντού. Ύπουλος, ασεβής, κακόβουλος, δειλός, αλλά και οπορτουνιστής Εβραίος· η εβραϊκή γειτονιά είναι το κέντρο της φασαρίας, του θορύβου και της βρωμιάς εδώ όπως και (οι εβραϊκές γειτονιές) παντού αλλού… Δεν θέλουμε πλέον να βλέπουμε αυτό το προδοτικό και άθλιο έθνος της ιστορίας ως πολίτες ανάμεσά μας».
Ο Ατσίζ έγραψε ότι «το πλάσμα που ονομάζεται Εβραίος στον κόσμο δεν αγαπάται από κανέναν, παρά μόνο από τον Εβραίο και τους ασεβείς…Φράσεις στη γλώσσα μας όπως «σαν Εβραίος», «μην κάνεις σαν Εβραίος», «Εβραϊκό παζάρι», «μοιάζει με συναγωγή»…δείχνει την αξία που δίνει η φυλή μας σε αυτό το άθλιο έθνος».
Η ρητορική του Ατσίζ αντικατοπτρίζει τον γενοκτονικό αντισημιτισμό του κινήματος του Χίτλερ. «Δεδομένου ότι η λάσπη δεν θα είναι σίδηρος ακόμη και αν βυθιστεί σε φούρνο, ο Εβραίος δεν μπορεί να είναι Τούρκος ανεξάρτητα από το πόσο σκληρά προσπαθεί», έγραψε ο Ατσίζ το 1934. «Ο τουρκισμός είναι προνόμιο· δεν χορηγείται σε όλους, ειδικά σε τέτοιους όπως οι Εβραίοι… Αν νευριάσουμε, όχι μόνο θα εξοντώσουμε τους Εβραίους όπως οι Γερμανοί, αλλά θα προχωρήσουμε ακόμη περισσότερο…».
Η ακαδημαϊκός Κόρυ Γκούττσταντ έγραψε στο βιβλίο της «Τουρκία, Εβραίοι και Ολοκαύτωμα» ότι «ο Νιχάλ Ατσίζ ήταν ένας άπληστος φιλοναζιστής. Αποκαλούσε τον εαυτό του “ρατσιστή, παντουρκιστή και Τουρανιστή” και ήταν ανοιχτός αντισημιτής».
Ο Τζέικομπ M. Λάνταου, ομότιμος καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών στο Εβραϊκό Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ, έγραψε ότι «ο Ατσίζ ήταν θαυμαστής των φυλετικών θεωριών της ναζιστικής Γερμανίας, εκφράζοντας μερικές από αυτές επανειλημμένα στα έργα του κατά τη δεκαετία του 1930 και του 1940 (αναφέροντας τους Τούρκους ως «ηγετική φυλή»). Για χρόνια, το κούρεμα του έμοιαζε με του Χίτλερ και η στάση του είχε στρατιωτικό τρόπο».
Γράφοντας στον ιστότοπο του Κέντρου Στρατηγικών Σπουδών Begin-Sadat, ο Δρ. Εφράτ Αβίβ, λέκτορας στο Τμήμα Γενικής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Bar-Ilan, σημείωσε ότι «ο Ατσίζ εξακολουθεί να έχει πολλούς οπαδούς στην Τουρκία. Η επιμνημόσυνη τελετή του, την οποία διοργανώνει η νεολαία του κόμματος İyi και πραγματοποιείται στην Κωνσταντινούπολη, είναι μια εκδήλωση που προσελκύει επίσης μέλη όλων των άλλων κομμάτων».
Η Post έστειλε σχετικά ερωτήματα τύπου στην πρεσβεία της Τουρκίας στο Ισραήλ, στο τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών στην Άγκυρα και στον Ιμάμογλου, τον δήμαρχο της Κωνσταντινούπολης από το Δημοκρατικό Λαϊκό Κόμμα (CHP), ένα κόμμα της αντιπολίτευσης και το παλαιότερο πολιτικό κόμμα στην Τουρκία.
Ο Μιχαηλίδης είπε ότι «με εξαίρεση το φιλοκουρδικό HDP, και μερικούς φιλελεύθερους αλλά και μερικούς σοσιαλδημοκράτες πολιτικούς, όλα τα άλλα κόμματα στο τουρκικό κοινοβούλιο εμπνέονται -σε διαφορετικούς βαθμούς- από ανοιχτά ρατσιστικές ιδεολογίες και χρησιμοποιούν σχετική ρητορική, είτε με ισλαμική είτε με κεμαλιστική προσωπίδα». Ο κεμαλισμός είναι η ιδρυτική ιδεολογία της σύγχρονης, κοσμικής Τουρκίας, μετά την πτώση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Συνέχισε λέγοντας ότι «εάν λάβουμε υπόψη τη ρητορική των μέσων του καθεστώτος, τότε η κατάσταση γίνεται ακόμη πιο ενοχλητική. Φαίνεται ότι αυτή είναι μια ιδεολογία που ξεπερνά ένα κόμμα και αγκαλιάζει ολόκληρο το κρατικό σύστημα. Ο ρατσισμός και η ρητορική μίσους εναντίον Εβραίων, αλλά και εναντίον Ελλήνων, Αρμενίων και φυσικά Κούρδων -όλων των θυμάτων γενοκτονίας και εθνοκάθαρσης- είναι ένα διαρκές χαρακτηριστικό της τουρκικής ισλαμο-εθνικιστικής δημόσιας ρητορικής και ιδεολογίας που χρησιμοποιείται ακόμη και από κάποια «αριστερά» κόμματα στην Τουρκία».
Όταν ρωτήθηκε για τον θαυμασμό προς τον Ατσίζ και τι μπορούν να κάνουν η ΕΕ και οι ΗΠΑ, ο Μιχαηλίδης, ο οποίος μιλάει τουρκικά, είπε ότι «κυρίως μέσω εκτεταμένων κυρώσεων και με τη χρήση άλλων καινοτόμων διπλωματικών, οικονομικών, εκπαιδευτικών και πολιτιστικών εργαλείων, η ΕΕ και οι ΗΠΑ μπορούν να σχεδιάσουν και να εφαρμόσουν πολιτικές για την «αποναζιστικοποίηση» του τουρκικού πολιτικού συστήματος και την αμερόληπτη, εθνικιστική ιδεολογία του».
«Η τωρινή αμερικανική κυβέρνηση μπορεί να κάνει μια πολύ καλή αρχή αναγνωρίζοντας τη γενοκτονία των Αρμενίων και των άλλων χριστιανών της Μικράς Ασίας που διαπράχθηκαν από τους Νεότουρκους και τους διαδόχους τους», είπε. «Η επίμονη άρνηση του τουρκικού κράτους για φρικαλεότητες που διαπράχθηκαν στο παρελθόν ενισχύει και αναπαράγει τη ρητορική μίσους, τον ρατσισμό και την επιθετική συμπεριφορά εναντίον ομάδων πολιτών (Κούρδοι, Αλεβίτες και άλλοι) και γειτονικών χωρών».
Ο Μιχαηλίδης πρόσθεσε ότι «μιλάμε για έναν ιδεολογικό και πολιτικό καρκίνο που έχει φυσιολογικοποιηθεί και καλυφθεί εδώ και δεκαετίες. Αυτό είναι ένα τεράστιο πρόβλημα και το κλειδί για την κατανόηση των εσωτερικών και εξωτερικών πολιτικών της Τουρκίας. Ενώ η ΕΕ και οι ΗΠΑ επικρίνουν έντονα και αντιτίθενται στην άνοδο των ναζιστικών ιδεολογιών στις ευρωπαϊκές χώρες, και δικαίως, αποτυγχάνουν να διατυπώσουν την ίδια κριτική όταν πρόκειται για την Τουρκία, ένα κράτος μέλος του ΝΑΤΟ και κάποτε μια επίδοξη υποψήφια για ένταξη στην ΕΕ. Αυτό είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό όταν καταλάβουμε ότι στην Τουρκία, αυτό το φαινόμενο δεν είναι περιθωριακό, αλλά μάλλον γενικό».
Η Post επικοινώνησε επίσης με μέλη του κόμματος του Tούρκου προέδρου Ρετζέπ Ερντογάν, το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, τα οποία έχουν έδρες στο Δημοτικό Συμβούλιο της Κωνσταντινούπολης.