Α΄ Κυριακή των Νηστειών – της Ορθοδοξίας
Ο ΟΣΙΟΣ ΙΑΚΩΒΟΣ ο Ομολογητής επίσκοπος
Ο ΑΓΙΟΣ ΘΩΜΑΣ Πατριάρχης Κωνσταντινούπολης
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΦΙΛΗΜΩΝ και ΔΟΜΝΙΝΟΣ
Ο ΟΣΙΟΣ ΒΗΡΥΛΛΟΣ επίσκοπος Κατάνης
Ο ΟΣΙΟΣ ΣΕΡΑΠΙΩΝ ο Σιδώνιος
Η ΑΓΙΑ ΜΑΡΙΑ “ή εν Πέργη”
Ο ΑΓΙΟΣ ΜΙΧΑΗΛ ο Μαυρουδής
[Ο ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ο Νεομάρτυρας (+ 1800)]
Αναλυτικά:
Α΄ Κυριακή των Νηστειών – της Ορθοδοξίας
Εορτάζει 42 ημέρες πριν το Άγιο Πάσχα. Η αγία αυτή ημέρα είναι ξεχωριστή, διότι παρά το κατανυκτικό κλίμα της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, εορτάζει λαμπρά η Ορθοδοξία μας, η αληθινή Εκκλησία του Χριστού. Ποιούμε ανάμνηση του κορυφαίου γεγονότος της εκκλησιαστικής μας ιστορίας, της αναστηλώσεως των ιερών εικόνων, το οποίο επισυνέβη το 843 μ.Χ. στο Βυζάντιο, χάρις στην αποφασιστική συμβολή της βασιλίσσης και μετέπειτα αγίας Θεοδώρας, συζύγου του αυτοκράτορα Θεοφίλου (840 – 843 μ.Χ.). Αναφερόμαστε στη μεγάλη εικονομαχική έριδα, η οποία συντάραξε κυριολεκτικά την Εκκλησία μας για περισσότερα από εκατό χρόνια. Οι Πατέρες όρισαν να εορτάζεται ο θρίαμβος του ορθοδόξου δόγματος την πρώτη Κυριακή των Νηστειών για να δείξει στους πιστούς πως ο πνευματικός μας αγώνας θα πρέπει να συνδυάζεται με την ορθή πίστη για να είναι πραγματικά αποτελεσματικός. Νηστεία και ασκητική ζωή έχουν και άλλες αιρέσεις ή θρησκείες, και μάλιστα με πολύ αυστηρότερους κανόνες άσκησης. Όμως αυτό δε σημαίνει ότι μπορούν αυτοί οι άνθρωποι να σωθούν και να ενωθούν με το Θεό. Η σωτηρία είναι συνώνυμη με την αλήθεια, αντίθετα η πλάνη και το ψεύδος οδηγούν σε αδιέξοδα και εν τέλει στην απώλεια.
Ο ΟΣΙΟΣ ΙΑΚΩΒΟΣ ο Ομολογητής επίσκοπος
Ασκητής από νεαρή ηλικία ο όσιος Ιάκωβος, διακρίθηκε για την καθαρή ζωή και την ολόψυχη προσήλωση του στα διδάγματα και τις εντολές της πίστης. Αναδείχθηκε επίσκοπος στα χρόνια των εικονομάχων και διώχθηκε σκληρά, μέχρι του σημείου να στερηθεί ακόμα και αυτό το ψωμί. Άλλα όλη ή στέρηση και ή κακοπάθεια πού υπέστη, δε λύγισε καθόλου το φρόνημα του. Έμεινε σταθερός μέχρι την τελευταία του πνοή, ενθυμούμενος τα λόγια του Αποστόλου των Εθνών: “Σύ ούν κακοπάθησον ως καλός στρατιώτης Ιησού Χριστού”1. Σύ, λοιπόν, κακοπάθησε σαν καλός στρατιώτης του Ιησού Χριστού.
1. Β’ προς Τιμόθεον, 6′ 3.
Απολυτίκιο. ‘Ηχος πλ. α’. Τον συνάναρχον Λόγον.
Εγκράτειας έκλάμψας Πάτερ Ιάκωβε, ως Ιεράρχης του Λόγου και αληθής λειτουργός, ώρθοτόμησας πιστώς λόγον τον ένθεον ούπερ την χάριν βέβαιων, δι’ αγώνων ευαγών, έδίδαξας προσκυνείσθε, την του Σωτήρος Εικόνα* ω και πρεσβεύεις υπέρ πάντων ημών.
Ο ΑΓΙΟΣ ΘΩΜΑΣ Πατριάρχης Κωνσταντινούπολης
Πρόκειται για το Θωμά τον Α’ πού διαδέχτηκε τον Πατριάρχη Κυριάκο στις 23 Ιανουαρίου του 607. ο Θωμάς αυτός χειροτονήθηκε διάκονος και προήχθη σε Σακελλάριο από τον προκάτοχο του Κυριακού, Ιωάννη το Νηστευτή. Ή υπόληψη και ή εκτίμηση του αγνού εκείνου άνδρα προς τον Θωμά, αποτελεί την καλύτερη μαρτυρία της ευσέβειας και της υπόλοιπης αρετής του. ο Πατριάρχης Θωμάς Α’, έκτισε στο Πατριαρχείο, πού ήταν κοντά στην αγία Σοφία, τον μέγα τρίκλινο, πού από τ’ όνομα του ονομάστηκε “Θωμαΐτης”. Και από κάτω του ήταν ή βιβλιοθήκη του Πατριαρχείου. Στην αγνότητα και την φιλευσπλαχνία της προσωπικής του ζωής, πρόσθεσε τη δόξα του αγωνιστή και ακοίμητου φύλακα της ορθόδοξης αλήθειας. Πέθανε δε την 20ή Μαρτίου του 610 και κηδεύτηκε την 22α του ίδιου μήνα, ήμερα Κυριακή.
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΦΙΛΗΜΩΝ και ΔΟΜΝΙΝΟΣ
Κατάγονταν και οι δύο από τη Ρώμη και έζησαν στα χρόνια της μεγάλης και σκληρής πάλης της ειδωλολατρίας κατά του χριστιανισμού. Με τη φλόγα του ζήλου τους για τον Χριστό, πήγαιναν σε διάφορες πόλεις της Ιταλίας και κήρυτταν τον αιώνιο λόγο της σωτηρίας των ψυχών. Συνελήφθησαν και αφού τους έδειραν ανελέητα, κατόπιν τους φυλάκισαν. ‘Αλλ’ ή αφοσίωση τους στη χριστιανική πίστη εξακολουθούσε ακέραια, και έτσι κάτω από τα ξίφη των δημίων αξιώθηκαν του μαρτυρικού στεφάνου.
Ο ΟΣΙΟΣ ΒΗΡΥΛΛΟΣ επίσκοπος Κατάνης
Καταγόταν από την Αντιόχεια και ήταν μαθητής του αποστόλου Πέτρου. Όταν πήγε μαζί του στη Δύση, χειροτονήθηκε απ’ αυτόν επίσκοπος Κατάνης της Σικελίας. Εκεί ο Βήρυλλος, ποίμανε με τον καλύτερο τρόπο το ποίμνιο του και έφερε αρκετούς στη χριστιανική πίστη. Επίσης αξιώθηκε και να θαυματουργεί. Κάποτε λοιπόν, υπήρχε μια πηγή στην Κατάνη, πού έβγαζε πικρό νερό. ο Άγιος δια της προσευχής του, μετέβαλε το πικρό νερό, σε γλυκό. Όταν είδε το θαύμα αυτό κάποιος φανατικός ειδωλολάτρης, πίστεψε στον Χριστό, και μαζί μ’ αυτόν αρκετοί άλλοι. ο όσιος Βήρυλλος πέθανε σε βαθιά γεράματα και το λείψανο του ενταφιάστηκε με τιμές στην Κατάνη, όπου μέχρι σήμερα αναβλύζει μύρο και θεραπεύει ασθένειες σ’ αυτούς πού προσέρχονται σ’ αυτό με πίστη.
Ο ΟΣΙΟΣ ΣΕΡΑΠΙΩΝ ο Σιδώνιος
Καταγόταν από τη Σιδώνα και έζησε κυρίως στην Αίγυπτο, όπου έλαμπε μεταξύ των ασκητών της. Αποδείχτηκε κορυφαίος στα έργα ελεημοσύνης. Δεν έδωσε μόνο όλα του τα υπάρχοντα, προκειμένου να αφιερωθεί στην ασκητική ζωή, αλλά και κατόπιν εξακολουθούσε τη φιλάνθρωπη ζωή του με θαυμαστό τρόπο. Μοίραζε στους φτωχούς όσα ευσεβείς χριστιανοί του έδιναν για τον εαυτό του, ή δε αγάπη του στους στερημένους τον ωθούσε σε υπερβολές. Το ενδιαφέρον του για την επέκταση του Ευαγγελίου, εκδηλώθηκε με σπάνιο τρόπο. Όταν τον έπιαναν οι ληστές για να τον πουλήσουν σαν δούλο, αυτός με την πειθώ πού τον διέκρινε, έκανε τους ληστές δούλους Χριστού. Κάποτε όμως τον πούλησαν σε κάποιον Λακεδαιμόνιο πρόκριτο, πού μαζί με την οικογένεια του πρέσβευε την αίρεση των Μανιχαίων. Στην αρχή ο αιρετικός ενέπαιξε τον Σεραπίωνα, ο όποιος όμως ανταπέδωσε μόνο υπομονή και γλυκύτητα. Μετά δύο χρόνια ο δούλος νίκησε τον κύριο, ο όποιος οικογενειακά προσήλθε στην ‘Ορθοδοξία. Έπειτα ο Σεραπίων πήγε στην Αθήνα, όπου κέρδισε πολλές ψυχές. Και από ‘κει στη Ρώμη, όπου κατόρθωσε να φέρει στην εγκράτεια πολλούς κοιλιόδουλους. Τελικά όμως επέστρεψε στην αγαπημένη του έρημο και εκεί πέθανε ειρηνικά σε βαθιά γεράματα, αξιομίμητο παράδειγμα στους εκεί μοναχούς.
Η ΑΓΙΑ ΜΑΡΙΑ “η εν Πέργη”
Άγνωστη ή μάρτυς αυτή στους Συναξαριστές. Ή μνήμη της αναφέρεται στον Λαυριωτικό Κώδικα Δ 25 φ. 64 α, καθώς και ή ασματική της Ακολουθία, πού ή ακροστιχίδα του Κανόνα της αρχίζει: “Δέχου τον ύμνον ευμενώς μακαριωτάτη”. Μάλλον είναι ποίημα του Θεοφάνους και εξυμνείται σαν καλλίνικος μάρτυς.
Ο ΑΓΙΟΣ ΜΙΧΑΗΛ ο Μαυρουδής
Κανονικά, σύμφωνα με την ήμερα του μαρτυρίου του 21 Μαρτίου 1547, έπρεπε να εορτάζεται αυτή την ήμερα ο Άγιος. Το Μ. Ευχολόγιο όμως, άγνωστο πώς, αναφέρει τη μνήμη του 10 Μαρτίου 1544, όπου και παραθέτουμε τη βιογραφία του.
[Ο ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ο Νεομάρτυρας (+ 1800)]