Της Μαρίας Νεγρεπόντη-Δελιβάνη
Το ακατάλληλο ως και απάνθρωπο περιεχόμενο των Μνημονίων ήταν λίγο πολύ γνωστό από το 2013, όταν ο τότε επικεφαλής του ΔΝΤ Ολιβιέ Μπλανσάρ είχε εκτενώς αναφερθεί στα σφάλματα του ελληνικού προγράμματος.
Και συνεχώς από τότε πολλοί επώνυμοι, αλλοδαποί πάντοτε, αναφέρθηκαν στα προβληματικά ελληνικά Μνημόνια. Κανονικά, οι δηλώσεις αυτές όφειλαν να ξεσηκώσουν θύελλα διαμαρτυριών από τους σκληρά δοκιμαζόμενους Ελληνες και να οδηγήσουν σε βάσιμες καταγγελίες και σε μερική παραγραφή του χρέους ή τουλάχιστον σε μια διόρθωση που θα περιόριζε τις θηριώδεις πλευρές του.
Διότι, ασφαλώς, εφόσον χρωστούσαμε, οφείλαμε να πληρώσουμε, όχι όμως με αντάλλαγμα την πλήρη εξαφάνισή μας. Ωστόσο, δεν «κουνήθηκε φύλλο», αν εξαιρέσει κανείς ένα δικό μου άρθρο που δημοσιεύτηκε στη γαλλική εφημερίδα «Le Monde» (μετάφραση: «Το λάθος του ΔΝΤ αποσιωπήθηκε», 12/03/2013). Αντί μιας υγιούς εθνικής αντίδρασης για τα καταστρεπτικά μνημόνια που οι εταίροι μας επέβαλαν, οι αρμόδιοι εξακολουθούσαν να υπογράφουν νέα Μνημόνια, να αγωνίζονται για το πώς θα εκτελέσουν στο ακέραιο τις εντολές τους, παρότι αυτά αφαιρούσαν κάθε ίχνος εθνικής κυριαρχίας και παρότι εξαθλίωναν τον λαό, ενώ διαβεβαίωναν ανελλιπώς ότι «έρχεται η ανάπτυξη» και μαζί της «πακτωλός Αμεσων Ξένων Επενδύσεων».
Η ελληνική οικονομία ήταν ήδη τελειωμένη και πριν από την πανδημία. Αυτή, απλώς, έβαλε την ταφόπετρα. Και, δυστυχώς, μόνο αν συνειδητοποιήσουμε πλήρως την καταστροφή, μόνον τότε θα αγωνιστούμε για τη σωτηρία μας. Ποια είναι; Να παύσουμε να είμαστε πλήρως υποτελείς στους εταίρους μας, στους συμμάχους, στους φίλους και εχθρούς μας, και να λειτουργούμε ως ανεξάρτητο κράτος. Π.χ. να μην υποβιβάζουμε τη νοημοσύνη μας υποστηρίζοντας ότι «η κακοκαιρία σπρώχνει τα τουρκικά πλοία στο Αιγαίο»!
Η πανδημία πιστεύω ότι βοήθησε στο να συνειδητοποιήσει και ο τελευταίος πια Ελληνας ότι τα Μνημόνια που, όπως μας είχαν υποσχεθεί, θα μας έσωζαν τελικά μας κατέστρεψαν Και όχι για 10, όχι για 20, όχι για 30 χρόνια από σήμερα, αλλά όσο φθάνει ο ανθρώπινος νους.
Να υπενθυμίσω συνοπτικά πού βρισκόμαστε:
Το χρέος από περίπου 120% στο ΑΕΠ, πριν από τα Μνημόνια, και απολύτως βιώσιμο τότε, έπειτα από 10 χρόνια «σωτηρίας μας» σκαρφαλώνει στο 210% του ΑΕΠ. Αναλογιστείτε σε ποια ύψη θα ακουμπήσει εξαιτίας της πανδημίας. Και όλοι μαζί οι αλχημιστές να συσκεφτούν, αποκλείεται αυτό το χρέος να γίνει «βιώσιμο»… στον αιώνα τον άπαντα. Που σημαίνει ότι η Ελλάδα παγιώνεται ως η πρώτη αποικία χρέους της Ε.Ε.
Να έρθουμε και στο πόσο φτωχύναμε εξαιτίας αυτής της ευρωπαϊκής επιχείρησης «σωτηρίας μας». Χωρίς τον ιό, που δεν γνωρίζουμε πόσο χρόνο ακόμη θα κάνει θραύση στη θνήσκουσα οικονομία μας, το ΑΕΠ μας, με τη συντροφιά των Μνημονίων, έχασε 25% του όγκου του.
Ούτε Αττίλας να είχε περάσει από τη μικρή μας Ελλάδα. Και τώρα με την πανδημία θα είμαστε ευτυχείς αν η επιπλέον απώλεια περιοριστεί στο 15% του ΑΕΠ μας, οπότε φθάνουμε σε φτωχοποίηση του 40%. Με μια τέτοια απώλεια θα πρέπει να μας εξηγήσουν όσοι ενθουσιώδεις «βλέπουν να έρχεται η ανάπτυξη» τι ακριβώς εννοούν με τη διαβεβαίωση αυτή και ποια είναι η χρονολογία που η ελληνική οικονομία θα αγγίξει, εκ νέου, το επίπεδο του 2010.
Και σε σχέση με τα υπόλοιπα κράτη-μέλη της Ε.Ε. το κατά κεφαλή εισόδημα της Ελλάδας αντιπροσώπευε το 84% του μέσου κοινοτικού το 2010, ενώ ήδη τώρα μόνο το 67%, αντίστοιχα. Και ενώ το 2010 αφήναμε πίσω μας τις χώρες της πρ. Σοβιετικής Ενωσης, σήμερα στην Ε.Ε. φτωχότερες από εμάς είναι μόνον η Βουλγαρία και η Κροατία.
Ας μη μιλήσουμε διεξοδικά και για την ανεργία. Γιατί, ακόμη και χωρίς τον Αρμαγεδδώνα της πανδημίας, η ανεργία, από μονοψήφια πριν από την κρίση, αναρριχήθηκε στο 26% του ενεργού πληθυσμού, ενώ η δήθεν μείωσή της πριν από την πανδημία ήταν εικονική, καθώς αγνόησε τις χιλιάδες νέων που εγκατέλειψαν τη χώρα, αλλά και τους μακροχρόνια ανέργους, που αποθαρρυμένοι δεν εμφανίζονται πια στην αγορά εργασίας.
Αλλά και οι ελπίδες που στηρίζονται στο Ταμείο Ανάκαμψης είναι εν πολλοίς φρούδες διότι, πρώτον, ο κ. Σόιμπλε ήδη ψελλίζει για την ανάγκη ενός τέταρτου Μνημονίου. Που όμως και χωρίς αυτό, το χρέος μας θα καταστεί ακόμη πιο ανεξέλεγκτο. Διότι, δεύτερον, τα χρήματα είναι ανεπαρκέστατα, αν συγκριθούν με την πλημμύρα των «χρημάτων από ελικόπτερο» που δαπανήθηκαν στις ανεξάρτητες/μη υποτελείς χώρες. Διότι, τρίτον, τα χρήματα του Ταμείου αυτού θα δοθούν με δόσεις σε μεγάλο διάστημα, κάτι που περιορίζει την αποτελεσματικότητά τους. Και διότι, τέλος και κυρίως, οι προδιαγραφές τους επέλεξαν χώρους που δεν ανήκουν στις προτεραιότητες της ελληνικής οικονομία, αντιθέτως η υλοποίησή του εξασφαλίζει αυξημένες εξαγωγές, κυρίως από τη Γερμανία (πράσινη ανάπτυξη).
Αλλά ούτε και η δυνητική ανάπτυξη, οι οικονομικές δηλαδή δυνατότητες που αναβιώνουν κάτω από καλύτερες συνθήκες, προσφέρει ελπίδες για οικονομική ανόρθωση της Ελλάδας. Και τούτο διότι, πρώτον, έχουμε τον πιο γερασμένο πληθυσμό της Ευρώπης. Εκτιμάται ότι το 2060 το 30% του πληθυσμού μας θα είναι πάνω από 65 ετών, έναντι 14% σήμερα. Διότι, ακόμη, στο διάστημα των μνημονιακών χρόνων εγκαταλείφθηκε η διενέργεια έργων υποδομής, επιδεινώθηκαν η δημόσια υγεία και η παιδεία, παγιώθηκαν οι απαισιόδοξες προβλέψεις επιχειρηματιών και καταναλωτών, και πάνω απ’ όλα συντελέστηκε το αποτρόπαιο ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας, επίγειας, υπόγειας, υποθαλάσσιας. Από πού λοιπόν οι κυβερνήσεις μας αντλούν ελπίδες για ανάπτυξη;
Αν είχαμε διατηρήσει έστω και ίχνος εθνικής αξιοπρέπειας. Αν εκλαμβάναμε την Ελλάδα, μετά την Επανάσταση του 1821, ως ένα μικρό αλλά όμως ανεξάρτητο κράτος. Αν είχαμε απογαλακτιστεί από τον θανάσιμο εναγκαλισμό των Μεγάλων Δυνάμεων, ουδέποτε θα είχαμε επιτρέψει στον εαυτό μας να υπογράψει τα εγκληματικού και εξευτελιστικού περιεχομένου αυτά Μνημόνια, που όμοιά τους ουδείς τόλμησε να επιβάλει ούτε στις πιο καθυστερημένες χώρες της υφηλίου.
Τώρα, όμως, ίσως μας έχει λυπηθεί ο Θεός της Ελλάδας, γιατί μας προσφέρεται μια ευκαιρία εξ ουρανού. Που όμως χρειάζεται και το «Αθηνά συν χείρα κίνει».
Πρόκειται για την πρόσφατη κυκλοφορία των απομνημονευμάτων του Μπαράκ Ομπάμα, που πωλούνται σε εκατομμύρια αντίτυπα στον κόσμο. Και στο κεφάλαιο 22 επισημοποιούνται ό,τι πιθανόν γνωρίζαμε αλλά για διαφόρους λόγους τα αφήσαμε να περάσουν χωρίς να αντιδράσουμε.
Τώρα, λοιπόν, ολόκληρη η υφήλιος πληροφορείται ότι:
η Ε.Ε. για να σώσει τις γερμανο-γαλλικές τράπεζες θυσίασε/κατέστρεψε την Ελλάδα
το πρόγραμμα των Μνημονίων θα μπορούσε να είναι ηπιότερο, όμως η Γερμανία ήθελε να έχει τιμωρητικό χαρακτήρα
οι Ελληνες ας υπέφεραν γιατί «σκέπτονταν/ήταν διαφορετικοί από τους Γερμανούς»
η αναδιάρθρωση χρέους, που θα μπορούσε να ελαφρύνει τα μαρτύρια του ελληνικού λαού, αργοπόρησε για να μην κινδυνεύσουν οι ευρωπαϊκές τράπεζες και έτσι έπαυσε να είναι αποτελεσματική για την Ελλάδα
οι Γάλλοι πολλές φορές πρότειναν να αναθεωρηθεί το αδιέξοδο πρόγραμμα των Μνημονίων, περιλαμβάνοντας αναπτυξιακή διάσταση και εγκαταλείποντας την ακραία λιτότητα, αλλά οι Γερμανοί δεν συμφωνούσαν
Αυτά, λοιπόν! Και εύλογα τίθενται τα ακόλουθα ερωτήματα:
Τι θέση έχουμε μέσα στην Ε.Ε. μετά τις παραπάνω επισημοποιήσεις μιας ανεπίτρεπτης συμπεριφοράς των εταίρων μας απέναντί μας επί 10 συναπτά χρόνια; Και, αλήθεια, δικαιούμαστε να έχουμε παράπονα επειδή η Ε.Ε. παίρνει με τόσο προκλητικό τρόπο θέση υπέρ της Τουρκίας στα Ελληνοτουρκικά και εναντίον μας, όταν εμείς ουσιαστικά δεν υπάρχουμε;
Και ποιο το μέλλον μας, αν εξακολουθήσουμε να παραμένουμε πειθήνιοι εισπράκτορες κάθε λογής υποβαθμίσεων, προσβολών, καταπάτησης των νόμιμων συμφερόντων και δικαίων μας;
Σχεδόν ταυτόχρονα κυκλοφόρησε και βιβλίο του πρώην ΠτΔ Προκόπη Παυλόπουλου, στο οποίο μας «θυμίζει» ότι τα χρέη της Γερμανίας απέναντί μας, από το κατοχικό δάνειο και τις καταστροφές, υπερβαίνουν κατά πολύ το δικό μας χρέος. Αλλά, ωστόσο, επί δεκαετίες ήδη, η Ελλάδα αρκείται στην απάντηση της Γερμανίας ότι «αρνείται να πληρώσει», αλλά ωστόσο απαιτεί από την Ελλάδα να πληρώνει! Πρόσφατα, διεθνείς οργανώσεις καυτηριάζουν την άρνηση της Γερμανίας για πληρωμή των χρεών της.
Αλλά και πώς θα είναι δυνατόν για την Ε.Ε. να εξακολουθήσει να εμφανίζεται ως «Ενωση Δικαίου», αν η Ελλάδα ξεχυθεί στην υφήλιο, με όλα τα αδιάσειστα στοιχεία της μνημονιακής καταστροφής της και καταγγείλει το γεγονός στα πέρατα του κόσμου; Οτι, δηλαδή, έγινε Ιφιγένεια για να διασωθούν οι ευρωπαϊκές τράπεζες;
Να προστεθεί ότι μια τέτοια πανελλαδική εκστρατεία θα βαδίσει με ούριο άνεμο για καλό κατευόδιο. Οσο και αν φαίνεται εκπληκτικό, «χρέος και ελλείμματα» δεν αποτελούν πλέον πρόβλημα για το ΔΝΤ, εφόσον έχει γενικώς επικρατήσει το καθεστώς των «χρημάτων από ελικόπτερο». Το παγκόσμιο χρέος έχει φθάσει στο 365% του παγκόσμιου ΑΕΠ και φυσικά ουδείς σοβαρός οικονομολόγος πιστεύει ότι αυτό είναι βιώσιμο και θα ξεπληρωθεί. Η παραγραφή του ελληνικού χρέους μέσα σε αυτό, μια παρωνυχίδα!
Βέβαια, τα θεσμικά ΜΜΕ αγνόησαν πολυτελώς τη σημασία των απομνημονευμάτων του Ομπάμα, που θα μπορούσαν να είναι λυτρωτικά για την Ελλάδα, όπως άλλωστε και τις σχετικές υπομνήσεις περί γερμανικών χρεών του κ. Προκόπη Παυλόπουλου. Αλλά η διαπίστωση αυτή ούτε εκπληκτική μπορεί να είναι ούτε αποκαρδιωτική, απλώς διότι ήταν αναμενόμενη.
Αυτή η επιχείρηση αποκάλυψης του τι συνέβη στην Ελλάδα, γιατί συνέβη και τι αποτελέσματα είχε θα είναι μακρόχρονη. Θα αποδώσει, αν αποδώσει υλικά αγαθά, έπειτα από αδιευκρίνιστο διάστημα. Θα αναβιβάσει, ωστόσο, την Ελλάδα σε κάποιο βάθρο, αναγνωρίζοντάς την ως ελεύθερο κράτος, που διεκδικεί τα δικαιώματά της. Σταδιακά θα λαμβάνεται υπόψη, ολοένα περισσότερο διεθνώς, και θα παύσει να παραμένει στο περιθώριο των εξελίξεων που την αφορούν.
Αυτό το δώρο οφείλουμε να το προσφέρουμε όλοι εμείς στην πατρίδα μας για την επέτειο των 200 χρόνων από την Παλιγγενεσία.