ΟΔΥΣΣΕΙΑ: Ο γύρος του κόσμου σε…. 10 χρόνια ή μήπως όχι.
του Χρυσόστομου Τσιρίδη
.
Η Πηνελόπη χαλάει το υφαντό της τη νύχτα. Penelope Unraveling Her Work at Night, Dora Wheeler 1886 (ΕΙΚΟΝΑ και λεζάντα από την “Γεωγραφία της Οδύσσειας”, Ι. Κακριδή. ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ).
.
Αν διαβάσουμε τις 10άδες γεωγραφικές ΤΑΥΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ των Ομηρικών ΤΟΠΩΝΥΜΙΩΝ, θα λέγαμε ότι ο ΟΔΥΣΣΕΑΣ έκανε τον… Γύρο, τον ΠΡΩΤΟ ΠΕΡΙΠΛΟΥ της (τότε)θεωρούμενης ΓΗΣ
.
Σαφώς αναφέρομαι στην “ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ” της ΟΔΥΣΣΕΙΑΣ. Παλιά υπόθεση. Ξεκινάει με τον ΗΣΙΟΔΟ (σχεδόν σύγχρονο με τον Όμηρο ποιητή), ο οποίος ταύτισε το νησί του ΑΙΟΛΟΥ με την περιοχή ΛΙΠΑΡΕΣ της ΙΤΑΛΙΑΣ.
Ας αρχίσουμε όμως σωστά.
.
Ιδιοφυώς ο Έλληνας Ποιητής διαχωρίζει τον Παροντικό χρόνο από τον παρελθοντικό. Την… ΤΩΡΙΝΗ πραγματικότητα, μέσω της ΑΜΕΣΗΣ ΑΦΗΓΗΣΗΣ (κάτι σαν “ζωντανή παρουσίαση”), από την Φανταστική, μέσω ΚΑΤΑΘΕΣΕΩΝ και Μαρτυριών
.
Σε πραγματικό χρόνο έχουμε λ.χ Το προ ημερησίας ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ θεών του ΟΛΥΜΠΟΥ / την εισήγηση της Αθηνάς και την ομόφωνη (πλην Ποσειδώνα) απόφαση να βοηθήσουν τον Οδυσσέα / την επίσκεψη της Θεάς στην ΙΘΑΚΗ / Την επεισοδιακή ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ των Ιθακησίων-Μνηστήρων / το ταξίδι του Τηλεμάχου στην ΣΠΑΡΤΗ / την απελευθέρωση του ΟΔΥΣΣΕΑ από την ΚΑΛΥΨΩ, που…ταλαιπωρούσε τον πολύπαθο επτά (7)χρόνια.
.
και βέβαια την γνωστή ΣΥΝΕΧΕΙΑ λ.χ Θυμός ΠΟΣΕΙΔΩΝΑ- ΝΑΥΑΓΙΟ / Νησί ΦΑΙΑΚΩΝ / Το ΦΤΑΣΙΜΟ στην Ιθάκη / Σκηνή ΕΥΜΑΙΟΥ / ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΜΟΙ / ΠΑΛΑΤΙ / ΠΗΝΕΛΟΠΗ / ΜΝΗΣΤΗΡΟΦΟΝΙΑ / ΕΞΕΓΕΡΣΗ Ιθακησίων / ΕΙΡΗΝΗ, με εντολή του ΔΙΑ και των Θεών κλπ
.
Ο Χρόνος που χρειάστηκε για να γίνουν όλα αυτά, δηλαδή το ΣΥΝΟΛΟ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΥ χρόνου (=”ΣΥΜΒΑΙΝΟΥΝ” την στιγμή που διαβάζουμε το έργο), ΕΙΝΑΙ 41 (σαρανταμία) ΗΜΕΡΕΣ, με την ΟΔΥΣΣΕΙΑ να έχει χαρακτήρα ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΥ.
.
Ολη η….. ΥΠΟΛΟΙΠΗ (όπως λέγεται ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΗ) ΟΔΥΣΣΕΙΑ λ.χ Κίκονες / Λωτοφάγοι / Λαιστρυγόνες /Αίολος/ Κύκλωπες / Κίρκη /κάθοδος στον ΑΔΗ / Σειρήνες / Σκύλλα Χάρυβδη / νησί του Ηλιου / Καλυψώ….κ.α, στηρίζεται σε ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣ- Μαρτυρίες του ΜΟΝΑΔΙΚΟΥ επιζώντα ΟΔΥΣΣΕΑ και… του ίδιου του Ομήρου.
.
(ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στο πιο επιστημονικό, έχουμε ορολογίες του τύπου: Απόλογοι, Εγκιβωτισμοί κλπ. Αυτά όμως ας τ’ αφήσουμε όμως για τους ΕΙΔΙΚΟΥΣ. Δεν υπάρχει κανείς λόγος ο απλός αναγνώστης να επισημαίνει “μορφές αφήγησης”/ “τύπους αφηγητών”/ χωροχρονικές λεπτομέρειες κ.α).
.
Ο χρόνος που απαιτήθηκε για τις “ΠΕΡΙΠΛΑΝΗΣΕΙΣ” του Οδυσσέα, με στρογγυλεμένη την 10ετία της ΟΔΥΣΣΕΙΑΣ (1), είναι 10 χρόνια, ΜΕΙΟΝ τις 41 ημέρες ΤΩΡΙΝΗΣ δράσης του περίπου 45χρονου (πλέον τώρα) ΟΔΥΣΣΕΑ. Όσων χρόνων ήταν δηλαδή, όταν τον απελευθέρωσε η Καλυψώ, οπότε και αρχίζει η…. “ζωντανή μετάδοση” όσων “συμβαίνουν” μέρα με την μέρα.
.
Αυτή η ΑΛΛΗΛΟΥΧΙΑ και ΔΙΑΠΛΟΚΗ Πραγματικής-τωρινής αφήγησης, με την Φανταστική-παρελθοντική Αφήγηση, δημιουργεί εύλογα ερωτήματα ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΟΥ εντοπισμού των Ομηρικών Τοπωνυμίων.
Πού και Πότε το (Γεωγραφικώς) Φανταστικό και απροσδιόριστο και πότε το πραγματικό;
.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ (1): Ο Όμηρος γράφει “Δεκάτω έτει…” = “ΣΤΟΝ δέκατο χρόνο” και μπορεί να εννοεί “στην αρχή” ή “στην διάρκεια του χρόνου”. Όμως για πρακτικούς λόγους και για να αποφύγουμε…εξισώσεις και αλγόριθμους, θεωρούμε πλήρη (συμπεπληρωμένη) την 10ετία.
ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ