Γράφει ο Νοτης Μαυρουδης
Σχολιάκι 593
(Μετά πάσης ειλικρινείας…)
(17/1/2021)
«Σπάσε τη σιωπή» είναι το απελευθερωτικό κι αναγκαίο σύνθημα.
Το πρόβλημα του βιασμού, παραμένει διαχρονικό, ενώ η σιωπή των θυμάτων και της κοινωνίας, ισχυροποιεί τους βιαστές. Δυστυχώς, το ζήτημα αυτό θα επανέρχεται στην επικαιρότητα και θα ξαφνιάζει την εν υπνώσει κοινωνία μας, καθώς πάντα θα υπάρχει κάποιο αρσενικό που νιώθει «υποχρέωσή» του να ασκήσει σεξουαλική βία, για να επιβεβαιώσει τον… ανδρισμό του. Οι αναλύσεις των ειδικών θα συνεχίζουν αναπόφευκτα να μιλούν για την άσκηση εξουσίας, την κυριαρχία πάνω στον Άλλον και την επιβεβαίωση της ανδρικής «δύναμης», ως κοινό υπόβαθρο στη σεξουαλική παρενόχληση και στους βιασμούς, σε μια πατριαρχική κοινωνία, όπως η δική μας, η οποία τέτοια ζητήματα φροντίζει να τα μαζεύει κάτω απ’ το χαλί…
Αυτή τη φορά, η πράξη έρχεται στην επικαιρότητα από την καταγγελία τής ιστιοπλόου Σοφίας Μπεκατώρου, η οποία υπέστη την επώδυνη πράξη της ασέλγειας· δηλαδή του βιασμού τής προσωπικότητας και του σώματος!
Έχουν ειπωθεί και γραφτεί πολλά για το θέμα των βιασμών (που ατυχώς, συχνά, τους αναφέρουν σαν σεξουαλική «παρενόχληση») και δεν θα προσθέσω κάτι ενδιαφέρον στο ανεξάντλητο θέμα τής προσβολής τής γυναικείας υπόστασης και, ασφαλώς, της ανθρώπινης.
Η πρωταθλήτρια, (δυο φορές Ολυμπιονίκης Ιστιοπλοΐας), με τη μαρτυρία της, θα ξαναφέρει στη μνήμη μας παρόμοια θλιβερά και δυσάρεστα γεγονότα, θα κεντρίσει πάλι το ενδιαφέρον τής κοινής γνώμης, θα συγκινήσει και θα κινητοποιήσει τις φεμινιστικές οργανώσεις· προκάλεσε την αντίδραση της ηγεσίας της Ομοσπονδίας Ιστιοπλοΐας, που (δήθεν) καταδικάζει το «δυσάρεστο περιστατικό», όπως αναφέρει τον βιασμό στην ανακοίνωσή της, καθώς και του αρμόδιου υπουργού, θα συζητηθεί σε τηλεοπτικές και ραδιοφωνικές εκπομπές και, βεβαίως, θα ταχθούν όλοι αναφανδόν στο πλευρό τής αθλήτριας Σοφίας και θα αποδοκιμάσουν τον άθλιο υπεύθυνο της βίαιης αυτής εμπειρίας.
Φαντάζομαι πως, αν όχι όλοι, οι περισσότεροι, είμαστε εναντίον όλων εκείνων που ξεπερνούν τα όρια της πολιτισμένης συμπεριφοράς προς το γυναικείο φύλλο· ωστόσο, υπάρχουν πάντα σημάδια παρακμής τής «αρσενικής παραδοσιακής κουλτούρας» στις σχέσεις των ανθρώπων, όταν έρχονται σε πιο στενή επαφή, όπως σε γυμναστήρια και αθλητικούς χώρους, όπου το σώμα πρωταγωνιστεί και μεταμορφώνεται σε θέμα-θέαμα. Παράλληλα, αθλητικοί παράγοντες που διαφεντεύουν τις ομάδες, μετατρέπουν την παρεχόμενη εξουσία σε δικό τους βιλαέτι κι ασχημονούν μέχρι του σημείου να παίρνουν μονομερώς σεξουαλικές… πρωτοβουλίες. Εντάξει, δεν θέλω να γενικεύω, αλλά να αναφερθώ σε «κοινά μυστικά»…
Επαναλαμβάνω πως, σχετικά με το θέμα παρόμοιων εξουσιαστικών συμπεριφορών, τις συναντάμε και εκτός των αθλητικών χώρων, σε γραφεία επιχειρήσεων, στις εργασιακές σχέσεις καθώς και σε άλλες σεξιστικές εκδηλώσεις στην καθημερινότητα. Ετούτο σημαίνει πως, στις πατριαρχικές κοινωνίες, η ίδια η πραγματικότητα είναι πλέον ποτισμένη από αυτή την βίαιη αίσθηση «δικαιώματος» και την αισθητική αντίληψη περί της ανδρικής σεξουαλικής «ελευθερίας»…
Το θέμα της σεξουαλικής απελευθέρωσης, απ’ ό,τι θυμάμαι, άρχισε να συζητιέται τη δεκαετία τού ’60, κυρίως όμως μέσα από τις τόσες αοριστίες εκείνου του εμβληματικού «Μάη του 1968», όπως χαράχτηκε στη μνήμη εκείνων των γενεών. Οι παραποιήσεις και παραμορφώσεις των τότε προτάσεων των νεολαιίστικων κινημάτων, τελειωμό δεν έχουν. Διότι η σεξουαλική απελευθέρωση π ρ ο ϋ π ο θ έ τ ε ι σ υ ν α ί ν ε σ η στην ερωτική συνεύρεση. Η καταγγελία τής Μπεκατώρου, έρχεται να ανακινήσει τέτοια σοβαρά θέματα, τα οποία όταν έρχονται στο φως υποτίθεται πως πληγώνουν την κοινωνία, ενώ η καταδίκη σεξιστικών και βίαιων συμπεριφορών πλήττουν τον συντηρητισμό μεγάλου μέρους της κοινωνίας· επί πλέον, είναι γνωστό πως το θέμα θα διατηρηθεί στην επικαιρότητα για ένα μικρό διάστημα, ώσπου να αντικατασταθεί με κάποιο άλλο γεγονός μέσα στα τόσα καταιγιστικά που συμβαίνουν καθημερινά.
Έτσι είναι η ζωή. Εικόνες είναι, που έρχονται και φεύγουν, όπως τα πλάνα μιας ταινίας. Δεν προλαβαίνουμε να τα σκεφτούμε και να τα χωνέψουμε.
Βρισκόμαστε στο σημείο που ο πρόεδρος του Ιστιοπλοϊκού Ομίλου Πειραιώς και μέλος του ΔΣ της ΕΙΟ Γιάννης Παπαδημητρίου, παραιτήθηκε ως μια πρώτη συμβολική διαμαρτυρία και αυτό σημαίνει πως το θέμα θα προχωρήσει ακόμα και σε δικαστικό επίπεδο, ελπίζοντας να φωτιστεί αυτή η σκοτεινή πλευρά τού ελληνικού αθλητισμού· εκεί, που εκκολάπτονται οι νέοι πρωταθλητές, αγόρια και κορίτσια· εκεί, που πολλές φορές εμφανίζονται παρόμοιες καταγγελίες σεξουαλικής παρενόχλησης και βιασμών σε αγόρια και κορίτσια… Εκεί που τέτοια «μυστικά» συμβαίνουν συχνά, κι έχουν γίνει πλέον κοινά, καλυμμένα από τη σιωπή, βαλμένα κάτω απ’ το χαλί, όπως τόσα άλλα της καθημερινότητας.
Η Ολυμπιονίκης Σοφία Μπεκατώρου (ξανα)έβαλε το θέμα· δυστυχώς δεν είναι η μόνη, είναι όμως σημαίνουσα προσωπικότητα και δεν αμφισβητείται. Τώρα είναι η σειρά της κοινωνίας και της πολιτείας κατά πόσο θέλει να βάλει το νυστέρι βαθιά και να αποκαλύψει το τέρας που, δήθεν αθέατο αλλά καθόλα υπαρκτό, ροκανίζει σαν τρωκτικό ψυχές και σώματα νέων ανθρώπων.
Με αυτή την έννοια, το θέμα που θέτει η Ολυμπιονίκης είναι βαθιά π ο λ ι τ ι κ ό με π ο λ ι τ ι σ τ ι κ ό περιεχόμενο, αφού σύσσωμη η κοινωνία οφείλει να εξαφανίσει και να φωτίσει μια ντροπιαστική κηλίδα που όλοι γνωρίζουμε την αναμφισβήτητη ύπαρξή της…
Νότης Μαυρουδής