Η Μαρία Πετεβή. η ηθοποιός που υποδύεται την Πηνελόπη Σεβαστού, προαναγγέλει συνατρακτικές εξελίξεις στα νέα επεισόδια της σειράς εποχής του ΑΝΤ1 «Άγριες Μέλισσες» το 2021.
Η ταλαντούχα ηθοποιός παραχώρησε συνέντευξη στο «Εnjoy» της «κυριακάτικης δημοκρατίας» και αποκάλυψε στην Μαρία Ανδρέου ότι ο πολύκροτος γάμο τους θα οδηγήσει τον Μελέτη στην απόφαση να ξεχάσει μια και καλή την ξαδέλφη του!
Μαρία, τι εύχεσαι για το 2021;
Σε άλλες περιπτώσεις θα έλεγα να φέρει σε καθέναν μας κάτι ξεχωριστό. Φέτος εύχομαι κάτι πιο ρεαλιστικό. Να περάσει ο κορωνοϊός και να είμαστε και πάλι ελεύθεροι. Πέρασαν οι γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς χωρίς να δούμε τα αγαπημένα μας πρόσωπα. Το 2021 θα ευχηθώ περισσότερη αγάπη. Η κακία των άλλων μπορεί ως άνθρωπο να με διαλύσει. Αλλά τώρα τελευταία έχω κάτσει και έχω σκεφτεί ότι κανείς δεν επιλέγει να είναι κακός. Η κακή συμπεριφορά των ανθρώπων προέρχεται από τα μεγάλα προβλήματά τους και τη μεγάλη δυστυχία τους.
Εχεις παρατηρήσει ότι, μετά την επιτυχία των «Άγριων μελισσών» (1.500.000 τηλεθεατές σάς παρακολουθούν), η ζήλια και η κακία κάποιων έχουν μεγαλώσει;
Ναι, γιατί η έκθεση είναι μεγαλύτερη και μπορεί εύκολα ακόμα και από μια συνέντευξη που θα δώσεις κάποιος να απομονώσει κάτι και με μίσος να ρίξει το δηλητήριό του και να διαδώσει κάτι που δεν ευσταθεί. Ο αναγνωρίσιμος άνθρωπος είναι φοβερά εκτεθειμένος και μπορεί να τον σχολιάσει καθένας δημόσια, και μάλιστα με πολύ άσχημο τρόπο: στην τηλεόραση, στο ίντερνετ. Αυτό μου κάνει τρομερή εντύπωση. Τα απευθείας «βέλη». Εως τώρα έτρωγα βέλη πίσω από την πλάτη μου – αυτό πλέον έχει αλλάξει. Αλλά, αλήθεια, κάτι πρέπει να πηγαίνει πολύ λάθος βαθιά στη ζωή αυτών των ανθρώπων, να είναι πολύ δυστυχισμένοι, για να εκτονώνουν τη μιζέρια τους προσπαθώντας να κάνουν τη ζωή των άλλων μαύρη. Δεν ξέρω, όσο ο καπιταλισμός τρώει τις σάρκες του, όσο η τεχνολογία γιγαντώνεται και επικρατεί η μοναξιά, όσο η εξέλιξη απέχει από την αρετή και την απλότητα και η πολιτική από την ιδεολογία τόσο κυριαρχούν τα ταπεινά ένστικτα. Με τον κορωνοϊό παρατήρησα ότι ο ψυχισμός των ανθρώπων είναι πολύ εύθραυστος, ότι δεν υπάρχει πλέον μεγάλη αντοχή έπειτα από δύο μήνες καραντίνα. Οι άνθρωποι έχουν αρχίσει να τρελαίνονται, γιατί όλα αυτά που ζουν είναι πολύ ακραία.
Πώς είναι η περίοδος των γιορτών για σένα;
Δύσκολη. Εχω μια άρνηση να ασχοληθώ με τις γιορτές, γιατί τα Χριστούγεννα είναι η αγαπημένη μου γιορτή και την πέρασα μακριά από την οικογένειά μου λόγω κορωνοϊού, χάνοντας τη μυρωδιά της, όπως όλος ο κόσμος, βέβαια. Μεγάλη μοναξιά, αν δεν θέλεις να εκθέσεις σε κίνδυνο τους γονείς σου. Η αδελφή μου ωστόσο έβαλε κάποια φωτάκια στο διαμέρισμά μας και μου έφτιαξε τη διάθεση. Αρκούν, είναι πολύ όμορφα. Από την άλλη, ο αδελφός μου, που του αρέσουν η μαγειρική και η ζαχαροπλαστική, ασχολήθηκε με τη γαλοπούλα και τους κουραμπιέδες. Έτσι, τα φετινά Χριστούγεννα ήταν κάπως καλύτερα από το περασμένο Πάσχα, που ήμουν εγώ στο σπίτι μου, μαζί με τη γάτα μου. Δεν θα πρέπει να παραπονιέμαι, γιατί κάποιοι συνάνθρωποί μου πέρασαν λόγω των συνθηκών μόνοι τους τις γιορτές, συντροφιά με την τηλεόραση και το ίντερνετ. Ο κορωνοϊός μάς έχει κλειδαμπαρώσει στα σπίτια μας.
Το εμβόλιο θα φέρει στην κανονικότητα;
Αυτό δεν το γνωρίζω. Δεν είμαι ούτε γιατρός ούτε πολιτικός για να έχω ενημερωθεί τόσο καλά. Μακάρι να είχε βρεθεί το φάρμακο για το κορωνοϊό, αυτό θα ήταν πιο ευχάριστο για όλους. Οσον αφορά το εμβόλιο αυτό, επειδή βγήκε πολύ γρήγορα στην αγορά, ενώ άλλα αργοπορούν, φοβάσαι, όπως είναι φυσικό, τις επιπτώσεις ή τις παρενέργειες. Δεν νομίζω όμως ότι θα είναι υποχρεωτικό. Εκτός και αν σε αναγκάσουν με έναν τρόπο να το κάνεις, γιατί αλλιώς δεν θα μπορείς να δουλέψεις. Είμαστε όλοι μέσα στο σκοτάδι, επικρατεί ένα χάος για το πώς και το πότε θα γίνει αυτός ο εμβολιασμός, και θα θέλαμε σίγουρα καλύτερη ενημέρωση.
Ωστόσο αυτή η καραντίνα σε βρήκε μέσα στη χαρά των τηλεοπτικών γυρισμάτων. Δεν σταμάτησαν τα γυρίσματα των «Άγριων μελισσών», όπως είχε συμβεί στην πρώτη καραντίνα…
Νιώθω πολύ τυχερή και ευλογημένη γι’ αυτό, αν και γενικότερα θα έλεγα ότι στη ζωή μου δεν έχω σταθεί τυχερή. Ο,τι έχει έρθει στη ζωή μου είναι αποτέλεσμα πολύ μεγάλου κόπου και προσπάθειας. Στην προηγούμενη καραντίνα, αμέσως μόλις διακόπηκαν τα γυρίσματα, με έπιασε μεγάλη ανασφάλεια, γιατί σκέφτηκα: «Και τώρα πώς θα πληρώσω το ενοίκιό μου, αφού δεν εργάζομαι;» Σταμάτησαν και τα γυρίσματα και το θέατρο και με επισκέφτηκε η αβεβαιότητα. Ευτυχώς και για εμάς και για τον κόσμο, γιατί οι «Αγριες μέλισσες» είναι το ραντεβού του κοινού. Οι τηλεθεατές έχουν ένα καθημερινό βραδινό ραντεβού, κάτι να περιμένουν, δεν σταμάτησαν τα γυρίσματα στη δεύτερη καραντίνα. Απλώς μου φαίνεται αδιανόητο να ανοίγουν τα κομμωτήρια και τα μαγαζιά με τα νύχια, για να τα βάψουμε κόκκινα και πράσινα, και να μην ανοίγουν τα θέατρα. Στο θέατρο τηρούνται όλα τα μέτρα προστασίας.
Μεγάλη η ανεργία στους καλλιτέχνες…
Και συγγνώμη που σε διακόπτω, αλλά δεν υπάρχει και καμία μέριμνα για εμάς. Είναι που είναι από μόνη της δύσκολη η δουλειά μας. Κάθε έξι μήνες ψάχνεις για ρόλο στο θέατρο, τώρα αυτό είναι και κλειστό… Οι ηθοποιοί ξέρουμε ότι δεν θα γίνουμε πλούσιοι από τη δουλειά μας. Δουλεύουμε πολύ σκληρά (12 ώρες τη μέρα και ίσως περισσότερο) και τα χρήματα που παίρνουμε είναι ελάχιστα. Ολοι οι καλλιτέχνες κάνουμε δυο και τρεις δουλειές τη μέρα για να τα βγάλουμε πέρα. Αλλά η αγάπη μας για την τέχνη, το πόσο μας γεμίζει, αξίζει κάθε κόπο, οποιαδήποτε θυσία. Δεν γίνεται όμως η Πολιτεία να έχει αποκλείσει από την εργασία μουσικούς, σκηνοθέτες, φωτιστές, σκηνογράφους, ενδυματολόγους, παραγωγούς και να έχει ρίξει τόσες οικογένειες στην εξαθλίωση. Νομίζω ότι από το 2008, την περίοδο της έντονης οικονομικής κρίσης, είχε να περάσει τέτοια αβεβαιότητα το επάγγελμά μου, τότε που υπήρξε μεγάλη ανεργία. Η φτωχοποίηση θα είναι καταστροφική. Οχι μόνο για τους ηθοποιούς αλλά και για τους καταστηματάρχες, τους ανθρώπους της εστίασης. Τουλάχιστον όλο αυτό που βιώνουμε παγκόσμια όλοι οι άνθρωποι εύχομαι να αφήσει στην πράξη κάτι θετικό και όχι μόνο καταστροφή.
Πώς το εννοείς αυτό;
Με την πανδημία αυτή είδαμε ότι δεν μπορούμε να δρούμε εγωιστικά αλλά συλλογικά. Οτι το μέλλον του άλλου έχει άμεση σχέση με τη δική μου πράξη. Οτι είμαστε ένα κοινωνικό σύνολο και, αν «σπάσουμε» την καραντίνα μας ή δεν φορέσουμε τη μάσκα μας, αυτό θα έχει συνέπειες. Δεν θέλω να πιστεύω ότι θα ξεχάσουμε πολύ εύκολα αυτή την πανδημία και ότι θα εδραιωθεί και πάλι η ισχυρή μας ατομικότητα. Εκτός και αν το οικονομικό τσουνάμι που μας περιμένει δημιουργήσει μια κοινωνία ζούγκλας… Οι Ελληνες δεν είμαστε και τόσο συλλογικός λαός. Διάβαζα ότι στη Δανία, μια χώρα με τον μεγαλύτερο δείκτη ευτυχίας, οι άνθρωποι μεγαλώνουν στα συγκροτήματα που μένουν ως ευρύτερη οικογένεια. Εναλλάξ οι γονείς θα προσέξουν τα παιδιά στη γειτονιά και στο πάρκο, όλοι θα ξέρουν τον διπλανό τους, αν έχει κάποια ανάγκη, αν είναι μόνος του, άρρωστος, και έτσι θα τον εξυπηρετήσουν. Αυτή είναι η νοοτροπία τους και γι’ αυτό δεν υπάρχει εγκληματικότητα. Εχουν δημιουργήσει μικρούς κοινωνικούς δεσμούς και αλληλοβοηθιούνται, με κοινές βιβλιοθήκες, εργαλειοθήκες, με κοινές εκδηλώσεις. Στην Αθήνα δεν ξέρεις ποιος είναι ο διπλανός σου. Ετσι, δεν έχεις γαλήνη αλλά ανασφάλεια. Στην Ελλάδα ζούμε μόνο για την οικογένειά μας και για τους φίλους μας. Τον τρόπο ζωής των Δανών τον βλέπεις μόνο στα ελληνικά χωριά. Εκεί υπάρχει εμπιστοσύνη μεταξύ των κατοίκων. Αλλά το ψάρι βρομάει από το κεφάλι. Οταν η ελληνική κοινωνία δομήθηκε πάνω το ρουσφέτι και όχι στην αξιοκρατία, ήρθε και η αποξένωση. Οταν άρχισα να δουλεύω και να συγκεντρώνω χρήματα, το πρώτο πράγμα που έκανα ήταν να ταξιδεύω. Και εκεί άνοιξαν τα μάτια μου. Στο εξωτερικό ζουν αλλιώς. Εδώ μας κυβερνούν σαλτιμπάγκοι.
Πώς έχει διαμορφωθεί σήμερα η ελληνική κοινωνία;
Για να επιβιώσεις, πρέπει ως επί το πλείστον να γίνεις αρπακτικό. Να καρφώσεις τον συνάδελφο, να γλείψεις το αφεντικό, να κάνεις μια αυλή γύρω από σένα. Κυριαρχούν το μέσο και το μέτριο. Ο,τι είναι πιο πάνω από το μέτρο κόβεται. Αν έχεις και το σύνδρομο του καλού παιδιού, όπως μου λέει και ομοιοπαθητικός γιατρός μου, και δυσκολεύεσαι να εκφράσεις τον θυμό σου, την αδικία που σε πνίγει, τότε αυτό σε αρρωσταίνει. Το σώμα σου αντιδρά. Αλλά όχι, πρέπει να σπάσεις τα αβγά, να τσακωθείς και ας σε πουν και αγενή, για να μάθουν να σε σέβονται. Δεν θα αλλοιωθείς αν καβγαδίσεις, θα ξαναμιλήσεις. Αλλά δεν θα σου μείνει και το απωθημένο γιατί το κάνουν σε εμένα αυτό τώρα…
Στη δουλειά σου η ανέλιξη επιτυγχάνεται και μέσα από τις ερωτικές επιλογές; Δίνονται δουλειές σε όσους συνάπτουν σχέσεις με τους ανθρώπους που έχουν εξουσία;
Μπορεί και να γίνεται, αλλά αυτό δεν το ξέρω. Πάντως, εγώ έχω επιλέξει συνειδητά τον δύσκολο δρόμο και δεν μου αρέσουν οι αδικίες. Δεν είμαι και τόσο φιλόδοξη, ίσως, που θα καταπατούσα την ηθική μου για τη φήμη και το χρήμα. Θα ήμουν φοβερά δυστυχισμένη. Προτιμώ τον δύσκολο δρόμο, τη βιοπάλη. Εκανα ό,τι καλύτερο μπορούσα με τη δουλειά μου και αυτό δεν μπορεί να μου το πάρει κανένας πίσω. Η δική μου επιλογή είναι η δική μου προσπάθεια. Εγινα καλλιτέχνις και ξέρω ότι θα πεινάσω. Αλλά δεν με νοιάζουν η χλιδή και η πολυτέλεια. Δεν έχω μάθει στη μεγάλη ζωή, στα πολλά ρούχα, στα πολλά καλλυντικά. Δεν είναι αυτά που θα με έκαναν και ευτυχισμένη και, έτσι, δεν μου λείπουν.
Τελικά η Πηνελόπη, η ηρωίδα που ενσαρκώνεις, θα πρέπει κι εκείνη πλέον να αρκεστεί στα λίγα…
Δεν τη νοιάζει αυτό. Η Πηνελόπη είναι ευτυχισμένη γιατί πλέον έκανε την επανάστασή της. Δεν την πετσοκόβουν πια. Ξεχείλισε το ποτήρι του θυμού και της απογοήτευσης. Αυτή η κοπέλα δεν γελάει. Δεν χαμογελάει. Εχει συσσωρευμένη θλίψη. Από παιδί ήταν ευνουχισμένη στη σκέψη, στις επιθυμίες της. Ηταν το δημιούργημα των γονιών της. Μια καλή μαριονέτα. Ο χειρότερος εχθρός της Πηνελόπης ήταν ο ίδιος της ο εαυτός. Για να επιβιώσει σε αυτό το σπίτι, ερωτεύτηκε τον Μελέτη και, παρότι υποψιάζεται διάφορα γι’ αυτόν, δεν τολμά να τον ρωτήσει. Δεν δρα φυσιολογικά, έχει επιλεκτική μνήμη. Κράτησε αυτή την αγάπη για τον Μελέτη ακόμα και όταν έμαθε ότι ήταν ξάδελφός της, για να μπορέσει να αντέξει. Ακόμα και όταν ο Μελέτης μέσα σε αυτά τα έξι χρόνια μια τη χώριζε και μια της έλεγε «έλα πίσω», αυτή του έλεγε να είναι μαζί και ας μην παντρευτεί ποτέ, ας μην κάνει παιδιά, αρκεί να γεράσουν δίπλα ο ένας στον άλλον. Ο γάμος της με τον προικοθήρα, τον Κλεομένη, που τη βίαζε και την παράτησε στο τέλος, της έχει αφήσει τραύματα. Αλλά ποιος έχει φερθεί ωραία στην Πηνελόπη; Μόλις έφυγε ο πατέρας της από το σπίτι αυτά τα έξι χρόνια -αυτός ο δικτάτορας-, η Πηνελόπη εκφράζει άποψη για την περιουσία τους, έχει λόγο, έχει την ελευθερία. Η Πηνελόπη αγαπάει τον πατέρα της πραγματικά, αλλά εκείνος την αγαπάει μόνο αν δεν του φέρνει αντίρρηση. Η Πηνελόπη, μόλις επιστρέφει ο Μελέτης από το Παρίσι και την έχει αφήσει μόνη στο Διαφάνι, συνειδητοποιεί μια αλήθεια: «Τι κάνω εγώ για τη ζωή μου; Τη δική μου ζωή; Θα αφήσω όλους αυτούς να με βιάζουν ψυχολογικά;»
Θέλει να κάνει οικογένεια;
Ναι, γι’ αυτό θα παντρευτεί τον Γραμματικό. Θέλει μια φυσιολογική ζωή, με άνδρα και παιδιά, γιατί είχε επενδύσει μόνο στην αγάπη του Μελέτη, που είναι μεγάλη βέβαια και άνευ όρων, αλλά δεν μπορεί να πραγματοποιήσει και την ανάγκη της για οικογένεια, καθώς είναι ξαδέλφια. Η Πηνελόπη έζησε μέσα στο πένθος του Σέργιου, μέσα σε ένα θλιβερό κλίμα, και ήταν κοριτσάκι. Βλέπει όλους να προχωρούν τη ζωή τους και αυτή μετά τον Κλεομένη να τους παρακολουθεί. Εχει πλέον τη γνώση της κατάστασης και θέλει να σταθεί στα πόδια της. Αυτή η κοπέλα, αν μείνει λίγο ακόμα στο σπιτικό της, θα καταλήξει σαν τον Μιλτιάδη. Με βαριά κατάθλιψη.
Ο Αλέξης Γραμματικός είναι ο άνδρας της ζωής της;
Ο άνδρας της ζωής της, που θα έπεφτε στη φωτιά για εκείνη, αλλά δεν μπορεί να τον έχει, είναι ο Μελέτης. Ο Γραμματικός όμως είναι ένας σοβαρός άνθρωπος, που μπορεί να της παρέχει μια φυσιολογική ζωή. Να γίνει επιτέλους η νοικοκυρά στο σπίτι της, να πιαστεί από κάπου. Τον Μελέτη δεν μπορεί να τον βγάλει από την καρδιά της, αλλά δεν μπορεί να είναι και μαζί του. Την κούρασαν τα μπρος και τα πίσω του Μελέτη, μέχρι που την παράτησε, για να πάει στη Γαλλία… Η Πηνελόπη θα βάλει τη λογική της και θα αρχίσει να έχει συναισθήματα για τον εαυτό της. Ο γάμος της με τον Γραμματικό τής λύνει πολλά προβλήματα. Ο πατέρας της την έδιωξε από το σπίτι και δεν τον ένοιαξε πού θα βγάλει τη νύχτα της, επειδή του είπε ότι ο εισαγγελέας θέλει να την παντρευτεί. Την πέταξε με ξύλο, σαν απόβλητο, έξω από την πόρτα. Επειδή δεν του έκανε το χατίρι. Την αγαπούσε ως δημιούργημά του, που δεν έλεγε «όχι». Η Πηνελόπη έκανε πολύ καλά που παντρεύτηκε τον Γραμματικό. Βρήκε διέξοδο στη δυστυχία της. Γλίτωσε από όλους και θα αλλάξει πολύ. Ο Αλέξης έχει τις προδιαγραφές για να τον αγαπήσει. Είναι έξυπνος και καλός άνθρωπος.
Και θα ξεχάσει τον Μελέτη;
Ο Μελέτης είναι η πρώτη αγάπη. Η πρώτη αγάπη δεν ξεχνιέται ποτέ. Μεγάλωσε μαζί με τον Μελέτη. Τον ξέρει από παιδί. Είναι ο ιδανικός έρωτας. Η Πηνελόπη θα θυσιαζόταν για τον Μελέτη, πήγε να αυτοκτονήσει γι’ αυτόν και ο Μελέτης σκότωσε τον άνδρα της. Αλλά δεν έχουν καμία επιλογή.
Η Πηνελόπη συνεχίζει να αντιδρά με την Ελένη. Δεν της άρεσε που ήρθε να δει τον άνδρα της στο σπίτι τους για την υπόθεση Βόσκαρη…
Μερικά πράγματα δεν αλλάζουν. Η Ελένη έχει σκοτώσει τον αδελφό της. Πόσο υπεράνω να γίνει η Πηνελόπη; Δεν θέλει να τη διώξει από το χωριό ούτε να τη σκοτώσει. Πιστεύει ότι τα ισόβια και η ποινή της τής άξιζαν. Ηταν 17 χρονών η Πηνελόπη όταν η Ελένη δολοφόνησε τον αδελφό της. Η μεγάλη ρωγμή στην οικογένειά της, το πένθος τους, οι καβγάδες, η αρχή του κακού ήταν αυτός ο φόνος. Θα την έλεγα και ευγενική την Πηνελόπη σε σχέση με την Ελένη. Τη ρωτά τι θέλει στο σπίτι της… Γιατί να βοηθήσει ο Γραμματικός τη φόνισσα του αδελφού της; Δεν κάνει κάτι ακραίο. Ισορροπημένη είναι.
Η καινούργια Πηνελόπη θα τα βρει δύσκολα στο νέο σπιτικό της;
Σίγουρα. Δεν ξέρει να κάνει ούτε ένα αβγό. Και δεν ξέρει και σε ποιον να πει όλα τα ψυχολογικά της. Την πληγώνει που νιώθει απόβλητη από την οικογένειά της. Και νιώθει ότι, ως σύζυγος και σύντροφος, είναι λίγη. Το σενάριο της Μελίνας Τσαμπάνη είναι φανταστικό. Τα πάντα σε αυτή τη σειρά είναι το σενάριο. Οι ηθοποιοί, όσο καλοί και αν είναι, αν δεν πατούν σε ένα γερό σενάριο, δεν μπορούν να αποδώσουν. Δεν ξέρω αν η σειρά πάει για τρίτη σεζόν. Το σίγουρο όμως είναι ότι θα υπάρξει κάθαρση. Η Μελίνα Τσαμπάνη είναι αυτή που ξέρει αν μπορούν να «τραβηχτούν» οι ιστορίες των ηρώων σε άλλη δεκαετία και αν θα παραμείνει υψηλό το επίπεδο της πλοκής. Το σίγουρο είναι ότι οι τηλεθεατές περιμένουν να μάθει η Λενιώ ποιος σκότωσε τον πατέρα της, ποιος σκότωσε τον Γιάννο, να μάθει η Μυρσίνη τι έκανε ο γιος της ο Σέργιος στα κορίτσια… Αν είναι για το καλό της σειράς, η Μελίνα Τσαμπάνη ξέρει αν θα το προχωρήσει ή όχι.
Τι σου λένε οι τηλεθεατές όταν σε βλέπουν στον δρόμο;
Ότι οι «Άγριες μέλισσες» είναι η συντροφιά τους. Μέσα στην καραντίνα έχουν να περιμένουν ένα ραντεβού… Και αυτό είναι πολύ ερωτικό. Η τέχνη είναι ερωτική. Η τέχνη άνθησε στην καραντίνα. Ολοι είδαν ταινίες, άκουσαν μουσική, διάβασαν ένα βιβλίο, είδαν μια σειρά. Την τέχνη την έχει ανάγκη ο άνθρωπος για να ζήσει. Δίνει ελπίδα. Ενα αόρατο χέρι μέσα στον κορονοϊό έχει προστατέψει αυτή τη σειρά και δεν είχαμε κανένα κρούσμα. Αυτό είναι θείο δώρο και για εμάς και για τους τηλεθεατές. Ο κόσμος στον δρόμο μού λέει: «Σας ευχαριστούμε γι’ αυτή τη σειρά, είναι το ραντεβού μας μέσα στην καραντίνα». Η μυθοπλασία είναι λυτρωτική. Συμβάλλουμε και εμείς στην ευφορία και την ανακούφιση του κόσμου.